نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• آسیه سیاهمرگویی ¹
• بنیامین ترابی ²
• عیدمحمد سهرابی راد ³
• سید مجید عالیمقام ⁴

¹ استادیار، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

² دانشیار، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

³ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

⁴ دانشجوی دکتری، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

چکیده

‪ به‌منظور بررسی عوامل مؤثر در کاهش عملکرد سویا، نسبت به عملکرد قابل حصول، آزمایشی به صورت پیمایشی با استفاده از 50 مزرعه سویا در شهرستان‌ کلاله در تابستان سال 1394 انجام گردید. نمونه‌برداری از علف‌های هرز در اوایل فصل رشد سویا بر اساس الگوی دبلیو انجام شد. در این پژوهش کلیه اطلاعات مربوط به مدیریت زراعی شامل مساحت اراضی، عملیات تهیه بستر بذر، تاریخ کاشت، روش کاشت، رقم مورد استفاده، محل تهیه بذر، میزان بذر مصرفی، روش مبارزه با علف هرز، نوع، مقدار و زمان مصرف علف‌کش، در قالب پرسش‌نامه و در طول فصل رشد از طریق پرسش از کشاورزان جمع‌آوری و تکمیل شد. در پایان فصل رشد میزان عملکرد ثبت گردید. از میان پارامترهای مختلف مورد بررسی مساحت مزرعه، مقدار بذر مصرفی، استفاده از بذر گواهی‌شده، تاریخ کاشت، علف هرز کنجدشیطانی و علف هرز قیاق تأثیر معنی‌داری بر عملکرد سویا داشتند. نتایج نشان داد بین حداقل عملکرد تخمین زده شده با مدل (1039 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد مطلوب (2036 کیلوگرم در هکتار)، 996 کیلوگرم در هکتار خلأ وجود دارد. سهم عدم استفاده از بذرهای گواهی شده در ایجاد این میزان خلأ عملکرد 07/23 درصد، تاریخ کاشت دیرهنگام 04/15 درصد، مقدار مصرف کم بذر 54/11 درصد، مساحت کم مزارع 62/7 درصد، حضور علف‌هرز قیاق و کنجد شیطانی به ترتیب 47/12 و 25/30 درصد بود. بنابراین با بهینه‌سازی موارد ذکرشده می‌توان خلأ عملکرد را کاهش داد و عملکرد را به دو برابر افزایش داد.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

کلیدواژه‌ها

• آنالیز خط مرزی
• استان گلستان
• پتانسیل عملکرد
• رگرسیون گام به گام
• کنجد شیطانی

20.1001.1.83372008.1397.20.2.18.3

عنوان مقاله [English]

Effect of weeds and management factors on soybean yield gap in Kalaleh Township

نویسندگان [English]

• Asieh Siahmarguee ¹
• Benjamin Torabi ²
• Eid Mohammad Sohrabi Rad ³
• Syed majid Alimagham ⁴

¹ Assistant Professor, Department of Agronomy, Faculty of Crop Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Recourses, Gorgan, Iran.

² Associated Professor, Department of Agronomy, Faculty of Crop Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Recourses, Gorgan, Iran.

³ M.Sc. Student, Department of Agronomy, Faculty of Crop Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Recourses, Gorgan, Iran.

⁴ Ph.D. Student, Department of Agronomy, Faculty of Crop Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Recourses, Gorgan, Iran.

چکیده [English]

To investigate the factors affecting soybean yield loss in comparison to the attainable yield, an experiment was conducted in 50 fields in the township of Kalaleh in summer of 2016. Sampling of weeds were taken in early growing season of soybean based on W pattern. In this study all agronomic management information including land area, farmers experience, seed bed preparation, sowing date, cultivar and provided seed source, sowing methods, seed rate, weeds control methods, amount and time of applied herbicide and wheat harvest time were collected during growing season by preparing questionnaire and complete them with farmers. In evaluated fields, 13 weed species belonged to 11 families were observed. Among the various parameters, field area, seed rate, certified seed application, planting date, Asian spider flower (Cleome viscosa L.) and Johnson grass (Sorghum halepense L.) had the significant effects on soybean yield. The minimum and optimum predicted yields with model were 1039 and 2036 kg/ha-1, respectively. Thus there was 996 kg/ha-1 gap between minimum and optimum predicted yield in this township. Results showed certified seed (23.07 percent), delay planting date(15.04 percent), low seed rate (11.54 percent), low field area(7.62 percent), present of Johnson grass(12.47 percent) and asian spider flower(30.25 percent) weeds were the most effective factors on this yield gap. With optimizing mentioned agronomic managements could reduce yield gap and increased yield to double.

کلیدواژه‌ها [English]

• Asian spider flower
• Boundary-line analysis
• Golestan providence
• Stepwise regression
• yield potential