نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکتری، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد پارس آباد مغان، دانشگاه آزاد اسلامی، پارس آباد مغان، ایران

2 استاد، گروه مهندسی آب، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر نانو کود پتاسیم بر رشد سویا در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در سال‌های 1394 و 1395 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دشت مغان انجام گردید. عامل اصلی شامل چهار سطح قطع آبیاری آبیاری نرمال، قطع آبیاری در طول رشد رویشی، قطع آبیاری در طول گل‌دهی و قطع آبیاری در طول پر شدن دانه و فاکتور فرعی شامل سه سطح نانو کود پتاسیم پنج، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که در تمامی مراحل قطع آبیاری مصرف نانو کود پتاسیم موجب تخفیف اثر تنش خشکی شد، به‌طوری که بیشترین مقدار عملکرد و اجزاء آن در تیمار شاهد و تحت تأثیر قطع آبیاری با مصرف 15 کیلوگرم در هکتار نانو کود پتاسیم حاصل شد. همچنین، بالاترین مقادیر ارتفاع بوته (66 سانتی‌متر)، فاصله اولین غلاف از زمین (20 سانتی‌متر)، تعداد برگ در هر بوته (345) و تعداد شاخه‌های جانبی (66/19) در تیمار آبیاری نرمال با مصرف 15 کیلوگرم نانوکود پتاسیم به‌دست آمد و کمترین آنها در تیمار قطع آبیاری در طول رشد رویشی با مصرف پنج کیلوگرم نانو کود پتاسیم حاصل شد. علاوه بر این، درصد روغن و پروتئین دانه به‌شدت تحت تأثیر تنش خشکی به‌ویژه قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه قرار گرفتند. با توجه به نتایج می‌توان بیان کرد که با مصرف 15 کیلوگرم در هکتار از نانو کود پتاسیم می‌توان از اثرات ناشی از تنش خشکی بر عملکرد را به‌ویژه در مرحله پر شدن دانه در گیاه سویا به‌مقدار 15 درصد کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Soybean response to different levels of nano-potassium under cutting irrigation conditions in Moghan plain

نویسندگان [English]

  • Abasalt Rostami Ajirloo 1
  • Ebrahim Amiri 2

1 Former Ph.D. Student, Young Researchers and Elite Club, Parsabad Moghan Branch, Islamic Azad University, Parsabad Moghan, Iran.

2 Professor, Department of Water Engineering, Lahijan branch, Islamic Azad University, Lahijan, Iran

چکیده [English]

In order to investigate the effect of potassium nano fertilizer on soybean growth under cutting irrigation condition, an experiment was carried out as split plots arrangement based on completely randomized block design with three replications in Moghan plain at 2015 and 2016 cropping seasons. The main factor included four levels of irrigation normal irrigation, cutting irrigation during vegetative phase, cutting irrigation during flowering phase and cutting irrigation during grain filling phase and a sub factor included three levels of potassium nano fertilizer five, 10 and 15 kg per hectare. The results showed that at all stages of irrigation, the use of potassium nano fertilizer reduced the effect of drought stress. So that the greatest seed yield and yield components under normal irrigation and off-irrigation conditions were obtained with use of 15 kg / ha of potassium nano fertilizer. Also, the highest plant height (66 cm), the distance between the first pod of ground (20 cm), number of leaves per plant (345) and the number of lateral branches (19.66) in normal irrigation treatment with consumption 15 kg of potassium nano fertilizer was obtained and the least of them was obtained in irrigation cut during vegetative phase with use of 5 kg/ha of potassium nano fertilizer. According to the results, it can be concluded that using 15 kg / ha of potassium nano fertilizer can reduce the effects of drought stress on yield, especially in seed filling stage in soybean plant, by 15%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought strees
  • Growth
  • Nanotechnology
  • Oil seed
  • yield
اکبری غ، جوانمردی ز و خجسته­کیا م (1388) مقایسه اثر فرم­های مختلف کود پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم در شرایط کم­آبیاری. همایش ملی بحران آب در کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری.
­­خواجویی­نژاد غ ، کاظمی ح، آلیاری ه، جوانشیر ع و آروین س م ج (1384) تأثیر رژیم­های آبیاری و تراکم کاشت بر عملکرد، کارایی مصرف آب و کیفیت دانه سه رقم سویا در کشت تابستانه در شرایط آب‌وهوایی کرمان. علوم و فنون. کشاورزی و منابع طبیعی. 9(4): 137-151.
­دانشیان ج، مجیدی­هروان الف و جنوبی پ (1381) بررسی تأثیر تنش خشکی و مقادیر مختلف پتاسیم بر خصوصیات کمی و کیفی سویا. فصلنامه علوم کشاورزی. 8(3): 95-108.
­ روستایی خ، موحدی دهنوی م، خادم س ع و اولیایی ح (1391) اثر نسبت‌های مختلف پلیمر سوپرجاذب و کود دامی بر خواص کمی و کیفی سویا تحت تنش خشکی. مجله به‌زراعی کشاورزی. 14(1): 33-42.
­سام­دلیری م، مظلوم پ، خدابنده ن (1389) بررسی اثرات مقادیر مختلف کود نیتروژن و پتاسیم بر درصد روغن و پروتئین دانه در کلزا. مجله زارعت و اصلاح نباتات. 6(4): 90-103.
­یحیایی س غ ر (1386) اثر رژیم­های آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام رشد محدود و رشد نامحدود سویا. علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 14­(5): 68-79.
Chun L, Xiansheng W, Hao M, Zhanqin Z, Wenrui G and Li Z (2008) Functional properties of protein isolates from soybean stored on various condition. Food Chemistry. 111: 29-37.
Costa RCL, Lobato AKS, Oliveira Neto CF, Maia PSP, Alves GAR and Laughinghouse IVHD (2008) Biochemical and physiological responses in two Vigna unguiculata  (L.) Walp cultivars under water stress. Journal of Agronomy. 7: 98-101.
­De Rosa M R, Monreal C, Schnitzer M, Walsh R and Sultan Y (2010) Nanotechnology in fertilizers. Nature Nanotechnology. 5: 91-92.
Demirtas C, Yazgan S, Candogan BN, Sincik M, Buyukcangaz H and Gksoy AT (2010) Quality and yield response of soybean (Glycine max L.) to drought stress in sub-humid environment. African Journal of Biotechnology. 9: 6873-6881.
­Farnia A and Omidi MM (2015) Effect of Nano-Zinc Chelate and Nano-Biofertilizer on Yield and Yield Components of Maize (Zea mays L.), Under Water Stress Condition. Indian Journal of Natural Sciences. 5: 132-148.
Flexas J and Medrano H (2008) Drought-inhibition of photosynthesis in C3- plants: stomatal and nonstomatal limitation revisited. Annals of Botany. 183: 183-189.
­Jafarzadeh R, Jami Moeini M and Hokm Abadi MR (2013) Wheat yield response to foliar and soil application of potassium fertilizer Nano. Journal of Farming Research. 5: 189-97.
Kirkby EA and Mengel K (2001) Principles of Plant Nutrition, 5th edn. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands.
Lenssen A (2012) Soybean response to drought. Integrated Crop Management News Online. Iowa State University Extension. 2012. http://crops.extension.iastate. edu/cropnews/ 2012/06/soybean-response-drought. Accessed 22 Jun 2012.
­Lu CM, Zhang CY, Wu JQ and Tao MX (2002) Research of the effect of nanometer on germination and growth enhancement of Glycine max and its mechanism. Soybean Science. 21: 168-172.
­Maleki A, Naderi A, Siadat A, Tahmasbi A and Fazel SH (2012) The effect of water stress on phonological stages on yield and yield components of soybean. Journal of Crop Sciences. 15: 71-82.
­Malek-Mohammadi M, Maleki A, Siaddat SA and Beigzade M (2013) The effect of zinc and potassium on the quality yield of wheat under drought stress conditions. International Journal of Agriculture Crop Science. 6: 1164-1170.
­Marschner H (1995) Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press. Limited, London.Second edition. 861 p.
Maser P, Gierth M and Schroeder IJ (2002) Molecular mechanisms of potassium and sodium uptake in plant. Plant and Soil. 247: 43-54. 
­Monica RC and Cremonini R (2009) Nanoparticles and higher plants. Caryologia. 62(17): 161-165.
­Naderi MR and Abedi A (2012) Application of nanotechnology in agriculture and refinement of environmental pollutants. Nanotechnology Journal. 11: 18-26.
­Nazaran MH, Keshavarz N, Baghaie N and Zanjani B (2012) Evaluations the interaction of nano potassium and nano iron chelate fertilizers on yield and yield components of Sweet Corn. 3rd International Conference on Conservation Agriculture in Southeast Asia. 1-2.
Norradini E, Moura MR and Mattoso LHC (2010) A preliminary study of the incorporation of NPK fertilizer into chitosan nanoparticles eXPRESS. Polymer Letters. 4: 509-515.
­Novozamsky I R, van Eck JCh, Schouwenburg V and Walinga I (1974) Total nitrogen determination in plant material by means of the indophenol blue method. Netherlands Journal of Agricultural Science. 22:3-5.
­Polizel AM, Medri ME, Nakashima K, Yamanaka N, Farias JR and Oliveira MC (2011) Molecular, anatomical and physiological properties of a genetically modified soybean line transformed with rd29A:AtDREB1A for the improvement of drought tolerance. Genetically Molecule Research.10: 36-41.
­Rameshaiah GN, Pallavi J and Shabnam S (2015) Nano Fertilizers And Nano Sensors An Attempt For Developing Smart Agriculture. International Journal of Engineering Research and General Science. 3: 140-156.
­Rostami Ajirloo A, Shaaban M and Rahmati Motlagh Z (2015) Effect of K Nano-Fertilizer and N Bio-Fertilizer on Yield and Yield Components of Tomato (Lycopersicon Esculentum L.). International Journal of Advantage Biological and Biometry Research. 3: 138-143
SAS (2002) The SAS System for Windows. Release 9.1. SAS Institute. Cary, NC, USA.
­Shabala S (2003) Regulation of potassium transport in leaves: From molecular to tissue level. Annals of Botany. 92: 627-634.
­Silveira JAG, Costa RCL, Viegas RA, Oliveira JTA and Figueiredo MVB (2003) N-Compound accumulation and carhydrate shortage on N2 fixation in drought-stressed and dewatered cowpea plants. Spanish Journal of Agricultural Research 1: 65-75
­Siskani A, Seghatoleslami MJ and Moosavi GR (2015) Effect of Deficit Irrigation and Nano Fertilizers on Yield and some Morphological Traits of Cotton. Biological Forum-An International Journal. 7: 1710-1715.
­Suppan S (2014) Nanotechnology Risk to Soil Health Institute of Agriculture and Trade Policy, First Avenue South Minneapolis, Minnesota.
Tarumingkeng RC and Coto Z (2003) Effects of drought stress on growth and yield of soybean. Science Philosopy PPs 702, Term paper, Graduate School, Borgor Agricultural University (Institute Pertaining Bogor), December 2003.
­Zhu JK (2002) Salt and drought stress signal transduction in plants. Ann Rev Plant Biology 53: 247-273.
Vattani H, Keshavarz N and Baghaei H (2012) Effect of sprayed soluble different levels of iron chelate nano fertilizer on nutrient uptake efficiency in two varieties of spinach (Varamin 88 and Virofly). International Research Journal of Applied and Basic Sciences. 3: 2651-2656.