نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• وحید رحیمی ¹
• مهدی محب الدینی ²
• علیرضا قنبری ²
• شیوا عزیزی نیا ³
• مهدی بهنامیان ⁴

¹ دانشجوی دکترا، گروه علوم باغبانی، دانشکدة علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

² دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

³ استادیار، گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران

⁴ استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکدة علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

به‌منظور بررسی روابط بین صفات مؤثر بر عملکرد ترتیزک، آزمایشی در قالب طرح لاتیس مربع با سه تکرار در مزرعة جهاد کشاورزی ایوان‎کی در سال 1395 انجام شد. نتایج تجزیة واریانس نشان داد اختلاف بین ژنوتیپ‌ها برای همه صفات معنا‌دار بود. همبستگی معنا‎داری بین عملکرد و اغلب صفات وجود داشت. بیشترین همبستگی فنوتیپی مثبت بین صفت طول برگ و عرض برگ به دست آمد (92/0). نتایج تجزیة رگرسیون نشان داد صفات طول برگ و تعداد دانه درخورجینک ساقه جانبی و اصلی بیشترین تأثیر را بر عملکرد در ژنوتیپ‌ها داشتند، به‌طوری‌که این سه صفت حدود 93 درصد تغییرات عملکرد را توجیه کردند و صفت طول برگ نخستین صفتی بود که وارد مدل شد و 91 درصد از تغییرات عملکرد را توجیه کرد. تجزیه علیت فنوتیپی نشان داد که صفت طول برگ بیشترین تأثیر مستقیم و مثبت را روی عملکرد داشت (81/6). طول برگ علاوه بر تأثیر مستقیم بر عملکرد، بر سایر صفات مورد بررسی نیز تأثیر مثبت و غیرمستقیم داشت. در تجزیة عاملی در مجموع سه عامل مستقل، حدود 70 درصد از تغییرات را توجیه کردند. عامل نخست متشکل از تعداد خورجینک در گیاه و تعداد دانه در خورجینک ساقة جانبی و اصلی بود که عوامل مرتبط با بذر نام‌گذاری شد. هدف از این تحقیق تعیین همبستگی‎های فنوتیپی بین صفت عملکرد و اجزاء و صفات مرتبط با آن، برآورد آثار مستقیم و غیرمستقیم اجزای عملکرد بر عملکرد ترتیزک و سهم آن‎ها در توجیه تنوع موجود بود.

کلیدواژه‌ها

• اثر مستقیم
• تجزیه علیت
• رگرسیون گام به گام
• طرح لاتیس
• همبستگی

20.1001.1.83372008.1396.19.4.4.6

عنوان مقاله [English]

Investigation the relationship between morphological traits and their effect on yield of garden cress accessions

نویسندگان [English]

• Vahid Rahimi ¹
• Mehdi Mohebedini ²
• Alireza Ghanbari ²
• Shiva Azizinia ³
• Mehdi Behnamian ⁴

¹

²

³

⁴

چکیده [English]

In order to assessment the relationship between traits affecting yield of garden cress, an experiment was conducted in lattice square design with three replications in Eyvanekey Jihad Farm in 2016. The ANOVA showed that the difference among accessions was significant for all traits. There was a significant phenotypic correlation between yield and most of the traits. The highest value of phenotypic correlation was obtained between leaf height and leaf width (0.92). The regression analysis showed that the highest effect on the yield was due to leaf height and numbers of seeds per silique of lateral branches and main axis, as these three traits were about 93% of total yield changes and leaf height was the first trait that entered to the model and explained 91% of the variation. The path analysis of phenotypic correlation showed that the leaf height had the greatest direct effects on the yield (6.81). Leaf length, in addition to the direct effect on yield, through the rest of the traits has a positive indirect impact. In factor analysis, three independent factors explained about 70% of the yield variation. The first factor consists of number of silique per plant, number of seeds per silique of lateral branches and main axis has named seed factors. The purpose of this study was detection of phenotype correlation between yield and yield components, estimation of direct and indirect effects of yield components on yield and its part in diversity justification.

کلیدواژه‌ها [English]

• Correlation
• direct effect
• lattice design
• Path analysis
• Stepwise regression