نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.

3 دانشیار، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج، ایران.

چکیده

به منظور بررسی اثرات کاربرد کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر ویژگی‌های گیاه و خاک در کشت زعفران (Crocus sativus L.) آزمایشی به‌ صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه زعفران شش ساله دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 95-94 انجام گرفت. عامل اول کود شیمیایی نیتروژن (اوره)، در سه سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و عامل دوم کودهای آلی و زیستی مختلف در چهار سطح (شاهد، ورمی کمپوست، ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه حاوی سودوموناس و باسیلوس و تلفیق ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه و ورمی کمپوست) بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمارهای کودی عملکرد کمی و کیفی زعفران و ویژگی‌های خاک را به‌طور معنی‌داری تحت تاثیر قرار دادند. تلفیق ورمی کمپوست با 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره بیشترین اثر معنی‌دار را در افزایش عملکرد کمی و بهبود ویژگی‌های خاک داشت. به‌طوری که در این تیمار 6/42 درصد عملکرد خشک کلاله، 67/66 درصد نیتروژن خاک، 39/68 درصد ماده آلی خاک و 75/43 درصد فسفر قابل جذب خاک نسبت به شاهد افزایش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که به جز تلفیق ورمی کمپوست با 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره در اکثر موارد در تلفیق سایر تیمارهای کودی با یکدیگر نسبت به شاهد برتری معنی‌داری مشاهده نشد. به طور کلی، در کشت زعفران کاربرد تلفیقی ورمی کمپوست به همراه نصف مقدار کود اوره توصیه شده می تواند باعث افزایش عملکرد گیاه و بهبود ویژگی های خاک شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of urea fertilizer and different organic and bio-fertilizers on quantitative and qualitative yield and some soil properties in Saffron cultivation

نویسندگان [English]

  • Azam Feli 1
  • Saeideh Maleki Farahani 2
  • Hossein Besharati 3

1 Former M.Sc. Student, Department of Crop production, and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Science, Shahed University, Tehran, Iran

2 AssistantProfessor, Department of Crop Production and Plant Breeding, Faculty of Agricultural Science, Shahed University, Tehran, Iran

3 Associate Professor, Soil and Water Research Institute, Karaj, Iran

چکیده [English]

In order to evaluate the effects of organic, chemical and biological fertilizers on plant and soil properties in saffron cultivation the experiment was performed as factorial with two factors based on a randomized complete block design with three replications in the research farm of Shahed University during 2015-2016 growing seson. in this experiment the first factor was nitrogen fertilizer (urea) in three levels (0, 50 and 100 kg per ha) and second factor was different types of non-chemical fertilizers in four levels (control, vermicompost, PGPR biofertilizer containing bacteria Pseudomonas and Bacillus and integrated application of biofertilizer and vermicompost). The results showed that fertilizer treatments affect significantly on qualitative and quantitative properties of plant and soil. Among the fertilizer treatments, the integrated application of vermicompost alongwith 50 kg/ha chamical fertilizers showed the most significant increment in yields and improved soil properties. As in this treatment stigma dry yield, soil nitrogen content, soil organic mater and available soil phosphorus increase by 42.6, 66.67, 68.39, and 43.75% compared to control, respectively. Totally integrated application of vermicompost alongwith half of recommended urea fertilizer can increase yield and improve soil properties in saffron cultivation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bacillus
  • Chemical Fertilizer
  • PGPR biofertilizer
  • Pseudomonas
  • vermicompost
اسکندری س، قربانی ر، رضوانی­مقدم پ و نصیری م (1393) اثر کابرد منفرد و تلفیقی کودهای زیستی، شیمیایی و آلی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی مارتیغال. نشریه بوم‌شناسی کشاورزی .6(3): 467-476. 
احمدی­آبادی ز، قاجار م و رحیمی س (1390) اثر کاربرد ورمی­کمپوست بر برخی ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی خاک. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک. 15(58):125-137. 
بدوی ه، عالم‌زاده ن و اطمینان س (1392) تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست غنی شده با کود شیمیایی بر برخی از خصوصیات مورفولوژیکی گوجه‌فرنگی قبل از تشکیل میوه. هشتمین کنگره علوم باغبانی ایران.
رستمی م و محمدی ه (1392) بررسی اثرات تاریخ کاشت و تراکم بنه بر رشد و عملکرد زعفران (Crucus sativus L.) در شرایط اقلیمی ملایر. نشریه بوم­شناسی کشاورزی. 5(1): 38-27.
رسولی ز، ملکی فراهانی س و بشارتی ه (1392) واکنش برخی از منابع رویشی زعفران (Crucus sativus L.) به منابع کودی مختلف. مجله پژوهش­های زعفران (علوم خاک و آب). 27(1). 6
رضوانی ­مقدم پ، محمدآبادی ع، فلاحی ح و اقحوانی م (1393) اثر مدیریت تغذیه­ای بر عملکرد گل و رشد بنه در گیاه زعفران مزروعی (Crocus sativus L.). علوم باغبانی. علوم و صنایع کشاورزی. 28(3):.434-427. 7
ملکی ­فراهانی س، مظاهری د و چایی­چی م (1392) تأثیر کاربرد توام کودهای شیمیایی و ارگانیک بر خصوصیات شیمیایی گیاه و خاک در کشت جو در شرایط کم­آبیاری. به­زراعی کشاورزی. 15(2): 74-61.
Ahmad R, Naveed M, Aslam M, Zahir ZA, Arshad M and Jilani G (2008) Economizing the use of nitrogen fertilizer in wheat production through enriched compost. Renewable Agriculture and Food Systems. 23: 243-249.
Alidadi H, Hosseinzadeh A, Najafpoor AA, Esmaili H, Zanganeh J, Dolatabadi M and Ghasemy F (2016) Waste recycling by vermicomposting: Maturity and quality assessment via dehydrogenase enzyme activity, lignin, water soluble carbon, nitrogen, phosphorous and other indicators. Environmental Management. 182: 134-140.
Amini S, Maleki Farahani S, Sharghi Y and Zahedi H (2014) Influence of vermicompost and bacterium of Bacillus and Pseudomonas on growth, yield and morphological traits of saffron. Applied Science and Agriculture. 9(3): 933-941
Azarmi R, Torabi M and Didar R (2008) Influence of vermicompost on soil chemical and physical properties in tomato (Lycopersicum esculentum) field. African Journal of Biotechnology. 7(14): 2397-2401.
Azarpoor E, Moradi M and Bozorgi HR (2012) Effect of Vermicompost application and seed inoculation with biological nitrogen fertilizer under different plant densities in Soybean (Glycin max L. cultivar, Williams). African Journal of Agricultural Research. 7: 1534-1540.
Berger LR, Stamford NP, Santos CERS, Freitas ADS, Franco LO and Stamford TCM (2013) Plant and soil characteristics affected by biofertilizers from rocks and organic matter inoculated with diazotrophicbacteria and fungi that produce chitosan. Soil Science and Plant Nutrition. 13(3): 592-603.
Edwards CA (2004) Earthworm Ecology. Published by CRC Press. Boca Raton. Second edition. 441 pp.
Hu XF, Chen J and Guo JF )2006( Two phosphate and potassium solubilizing bacteria isolated fromTiannumountain, Zhejiang, China. World Journal of Microbiology and Biotechnology. 22: 983-990.
Iqbal AM, Samad SS, Aijaz AA, Nehvi FA, Gowhar A, Niyaz AD and Aijaz AL (2012) Impact of Corm weight on Saffron yield under Temperate Conditions of Kashmir. Vegetos. 25(2): 303-305.
ISO/TS 3632-1/2 (2003) Technical Specification. Saffron (Crocus sativus L). Ed. ISO. Geneva. Switzerland.
Marulanda A, Barea JM and Azcon R (2009) Stimulation of plant growth and drought tolerance by native microorganisms (AM fungi and bacteria) from dry environments: mechanisms related to bacterial effectiveness. Plant Growth Regulation. 28: 115-124.
Parray JA, Kamili1 AN, Reshi ZA, Hamid R and Qadri RA (2013) Screening of beneficial properties of rhizobacteria isolated from Saffron (Crocus sativus L) rhizosphere. African Journal of Microbiology Research. 7(23): 2905-2910.
Ravindran B, Wong JWC, Selvam A and Sekaran G (2016) Influence of microbial diversity and plant growth hormones in compost and vermicompost from fermented tannery waste. Bioresource Technology. 217: 200-204.
Roy S, Arunachalam K, Dutta BK and Arunachalam A (2010) Effect of organicamendments of soil on growth and productivity of three common crops viz Zea mays, Phaseolus vulgaris and Abelmoschus esculentus. Applied Soil Ecology .45(2): 78-84.
Shirani H, Abolhasani M, Lakzian A and Akhgar A (2011) Decomposition rate of municipalwastes compost, vermicompost, manure and pistaco compost in different soil texture and salinity inlaboratory condition. Water and Soil. 25: 84-93.
Singh R, Divya S, Awasthi A and Kalra A )2012( Technology for efficient and successful delivery of vermicompost colonized bioinoculants in Pogostemon cablin (patchouli) Benth. Microbiologyand Biotechnology. 28: 323-333.
Song X, Liu M, Wu D, Griffiths BS, Jiao J, Li H and Hu F (2015) Interaction matters: Synergy between vermicompost and PGPR agents improves soil quality, crop quality and crop yield in the field. Applied Soil Ecology. 89: 25-34.
Yang L, Zhao F, Chang Q, Li T and Li F (2015) Effects of vermicomposts on tomato yield and quality and soil fertility in greenhouse under different soil water regimes. Agricultural Water Management. 160: 98-105.