نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت واصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج - ایران

2 استادیار گروه زراعت واصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج - ایران

چکیده

به­منظور بررسی تأثیر کود نیتروژن و تراکم­ بوته بر عملکرد و کیفیت علوفه سیلویی ذرت رقم Mv500 در کشت دوم، آزمایشی در تابستان سال زراعی 91-1390 به­صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه کردستان اجرا شد. سه سطح کودی (115، 184 و 253 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) به­عنوان عامل اصلی و چهار سطح تراکم (8، 10، 12 و 14 بوته در مترمربع) به­عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن تا 184 کیلوگرم در هکتار عملکرد و میزان پروتئین خام علوفه افزایش و الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی کاهش یافت، ولی تأثیری بر درصد خاکستر علوفه نداشت. همچنین افزایش تراکم تا 12 بوته در مترمربع موجب افزایش عملکرد و کاهش میزان پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی علوفه شد ولی تأثیر معنی­داری بر الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و درصد خاکستر علوفه ذرت نداشت. بر اساس نتایج بدست آمده مصرف نیتروژن بیش از 184 کیلوگرم در هکتار و تراکم بوته بیش از 12 بوته در مترمربع موجب افزایش معنی­دار عملکرد و کیفیت علوفه ذرت نشد. بنابراین، به­منظور جلوگیری از آلودگی­های زیست محیطی و صرفه­جویی در هزینه­های تولید مصرف نیتروژن بیش از184 کیلوگرم درهکتار و تراکم بوته بیشتر از 12 بوته در مترمربع در منطقه اجرای آزمایش در کشت دوم توصیه نمی­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of nitrogen and plant density on silage yield and quality of Maize c.v MV500 as second crop

نویسندگان [English]

  • Narges Dolatmand Shahri 1
  • Iraj Tahmasebi 2

1 Graduate M.Sc. Student, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Kurdistan University, Sanandaj, Iran

2 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Kurdistan University, Sanandaj, Iran

چکیده [English]

A field experiment was conducted in order to study the effect of nitrogen fertilizer and plant density on yield and quality of Maize (Zea mays L.) cultivar, MV500 silage as second crop. This study was conducted in Agricultural Research Station of Kurdistan University during 2012 growing season. The experiment was laid out as split plot based on randomized complete block design with three replications. The main factor was three levels of nitrogen (115, 184 and 253 kg N. ha-1). Four plant densities (8, 10, 12 and 14 plants.m-2) assigned to subplots. The results showed that as nitrogen rate increased forage yield, and crude protein content increased but NDF and ADF percentage decreased. However, ash percentage did not change by nitrogen rate. Increasing in nitrogen rate more than 184Kg N/ha had no significant effect on forage yield, protein content and NDF. Although, forage yield increased and both protein content and NDF decreased as plant density increased but ADF and Ash percentage did not affect by plant density. In conclusion, nitrogen rate more than 184 Kg N/ha and plant density more than 12 pl.m-2 had no effects on forage yield and quality. Therefore, in order to avoid environmental pollutions and reduce production costs, more nitrogen rates and plant populations not recommended. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • ADF
  • Ash
  • crude protein
  • NDF
  • silage
1 . اصغری ج، زراعی ب و برزگری م (1385) اثر تراکم و الگوی کاشت بر برخی صفات، عملکرد و اجزای عملکرد دو هیبرید ذرت (Zeamays L). علوم و صنایع کشاورزی. 20(2): 133-123.      
2 . آمارنامه محصولات زراعی (1393) جلد اول: محصولات زراعی (سال زراعی 92-1391). وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. 156 ص.
3 . رمضانی م و رضایی سوخت آبندانی ر (1390) بررسی تراکم و آرایش کاشت بر شاخص­های کیفی ذرت سیلویی در کشت دوم مازندران. فیزیولوژی گیاهان زراعی. 4(1): 67-49.
4 . صابری ع، مظاهری د و حیدری شریف آباد ح (1385) بررسی تأثیر تراکم و آرایش کاشت بر برخی از خصوصیات زراعی ذرت KSC647. علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 13(1): 76-67.
5 . مین‌باش معینی م (1374) اثرات تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و کیفیت علوفه ذرت علوفه­ای. دانشگاه صنعتی اصفهان. اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. 
6 . نقی­زاده م و گلوی م (1390) ارزیابی کیفیت علوفه در کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و خلر (Lathyrus sativus L.) تحت تأثیر کودهای فسفری زیستی و شیمیایی. بوم‌شناسی کشاورزی. 4(1): 62-52. 
 
 7 . Almodares M, Jafarinia M and Hadi MR (2009) The Effects of Nitrogen Fertilizer on Chemical Compositions in Corn and Sweet Sorghum. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environment Science. 6(4): 441-446.
8 . Al-Kaisi MM and Yin X (2003) Effects of Nitrogen Rate, Irrigation Rate, and Plant Population on Corn yield and Water Use Efficiency. Agronomy Journal. 95: 1475-1482.
9 . Arun KS (2002) A Handbook of Organic Farming. Publications of Agrobios, India, 627p.
10 . Aslam M, Iqbal A, IbniZamir MS, Mubeen M and Amin M (2011) Effect of different nitrogen levels and seed rates on yield and quality of maize fodder. Crop and Environment. 2(2): 47-51.
11 . Ayub M, Nadeem MA, Sharar MS and Mahmood N (2002) Response of maize (Zea mays L.) fodder to different levels of nitrogen and phosphorus. Asian Journal of Plant Sciences. 1(4): 352-354.
12 . Ayub M, Tanveer A, Nadeer MA and Tayyub M (2003) Fodder yield and quality of sorghum as influence by different tillage method and seed rates. Pakistan Journal of Agronomy. 2(3): 179-184. 
13 . Budakli Carpici E, Celik N and Bayram G (2010) Yield and quality of forage maize as influenced by plant density and nitrogen rate, Turkish Journal of Field Crops. 15(2): 128-132.
14 . FAOSTAT (2013). [online] available at: Faostat3.fao.org/compare/E
15 . Hail Y, Daci M and Tan M (2009) Evaluation of annual legumes and barley as sole crops and intercrop in spring frost conditions for animal feeding. Yield and quality. Journal of Animal Advance. 8(7): 1337-1342.
16 . Iptas S and Acar AA (2006) Effects of Hybrid and Row Spacing on Maize Forage Yield and Quality. Plant SoilEnvironment. 52(11): 515-522.
17 . Jeffery D and Fritschi B (2006) Large application of fertilizer N at planting affects seed protein and oil concentration and yield in the early soybean production systems. Field Crops Research. 99: 67-74.
18 . Karlen DL and Camp CR (1985) Row spacing, plant population, and water management effects on corn in the Atlantic Coastal Plain. Agronomy Journal. 77: 393-398.
19 . Keskin B, Akdeniz H, Yilmaz IH and Turan N (2005) Yield and Quality of Forage Corn (Zea mays L.) as Influenced by Cultivar and Nitrogen Rate. Journal of Agronomy. 4(2): 138-141.
20 . Lawlor DW, Lemaire G and Gastal F (2001) Nitrogen, plant growth and crop yield. Lea PJ and Morot Guardu GF (Eds), Berlin: Springer-Verlag. Pp. 343-367.
21 . Muchow RC and Davis R (1988) Effects of nitrogen supply on the competitive productivity of maize and sorghum in a semi-arid tropical environment: II. Radiation interception and biomass accumulation. Field Crops Research. 18: 17-30.
22 . Mullins GL, Alley SE and Reeves DW (1998) Tropical Maize Response to Nitrogen and Starter Fertilizer Under Strip and Conventional Tillage Systems in Southern Alabama. Soil and Tillage Research. 45: 1-15.
23 . Russell W and Hallauure AR (1988) Corn in hybridization of crop plants. Fehr WR and Hadley HH (Eds.), Am. Society Agronomy. Madison. WI.
24 . Salam AM and Subramanian S (1988) Influence of nitrogen, zinc and interaction on the yield and nutrient uptake of, IR 20rice (Oryza sativa L.) in different seasons. Journal of Agricultural Science. 58: 190-193.
25 . Schmid AR and Marten GC (1976) Relationships among agronomic characteristics of corn and sorghum cultivars and silage quality. Agronomy Journal. 68: 403-408.
26 . Sharma AK (2002) Bio-fertilizers for Sustainable Agriculture. Agrobios Indian Publications. 456p.
27 . Shun SX, Gu WL and Dai JY (1989) The effect of plant density on lodging of maize. Journal of Shenyang Agriculture University. 20: 413-416.
28 . Tariq M (1998) Fodder yield and quality of two maize varieties at different nitrogen levels. Department Agronomy, University of Agricultural, Faisalabad, Pakistan. M.Sc. Thesis.
29 . Van Soest PJ, Robertson JB and Lewis BA (1991) Methods for dietary fiber, neutral detergent fiber and nonstarch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Science. 74: 3583-3597.
30 . Widdicombe WD and Thelen KD (2002) Row Width and Plant Density Effect on Corn Forage Hybrids. Agronomy Journal. 94: 326-330.
31 . Yilmaz S, Gozubenli H, Knuskan O and Atis I (2007) Genotype and Plant Density Effects on Corn (Zea mays L.) Forage Yield. Asian Journal Plant Science. 6(3): 538-541.