به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

اثر تنش خشکی و ‌اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 کارشناس ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

به­منظور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ­های لوبیا قرمز در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا (همدان)، در سال زراعی 1388 انجام گرفت. در کرت اصلی، سطوح تنش خشکی (تنش در مرحلۀ رویشی، تنش در مرحلۀ زایشی و بدون تنش) و ژنوتیپ (رقم ’اختر‘، لاین ‘D81083’ و لاین ‘KS31169’) به‌صورت فاکتوریل قرار گرفت و محلول­پاشی با اسید سالیسیلیک (غلظت­های صفر، 5/0 و 1 میلی­مولار) در کرت­های فرعی در­نظر گرفته شد. تیمارهای مورد بررسی اثر معناداری بر تعداد، ارتفاع، ساقۀ فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صددانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت لوبیا قرمز داشت. اعمال تنش رویشی و زایشی سبب کاهش معنادار عملکرد دانه شد. مصرف اسید سالیسیلیک موجب بهبود رشد و عملکرد لوبیا شد، به‌طوری که در لاین ‘D81083’ محلول­پاشی سبب افزایش عملکرد دانه به میزان 2/17 درصد در تنش رویشی و 8/16 درصد در تنش زایشی شد. چنین روندی در عملکرد بیولوژیکی هم مشاهده شد. به­طور کلی، در بین سه واریته لاین ‘D81083’ و رقم ’اختر‘ عملکرد دانه و شاخص برداشت بیشتری نسبت به لاین ‘KS31169’ در تیمارهای مختلف تنش خشکی داشتند. محلو­ل­پاشی اسید سالیسیلیک افزون‌بر بهبود رشد و عملکرد در شرایط بدون تنش، به‌منظور تعدیل تنش خشکی به­خصوص در مراحل رویشی رشد گیاه توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of drought stress and salicylic acid on yield and yield component of bean genotypes

نویسندگان [English]

  • Ali Sepehri 1
  • Roya Abasi 2
  • Afshin Karami 2

1 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan - Iran

2 M.Sc. Student, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan - Iran

چکیده [English]

In order to evaluate the effect of salicylic acid on yield and yield components of bean genotypes under water deficit stress, an experiment was carried out as a factorial split plot design with three replications in research farm Bu Ali-Sina University (Hamadan, Iran) during 2009. Stress levels: consist of vegetative water stress, reproduction water stress and without water stress (control) and three bean genotypes (‘Akhtar’, ‘D81083’ and ‘KS31169’) allocated in the main plots and three concentrations of salicylic acid 0, 0.5 and 1 mM to the sub-plots. Based on results the treatments had significant effects on plant height, number of branches, pod number per plant, seeds per pod, 100 seed weight, biological yield, grain yield and harvest index. Vegetative and reproductive drought stresses reduced grain yield but foliar application of Salicylic acid improved the growth and yield of bean. Utilizing salicylic acid in vegetative and reproductive stages improved the grain yield 17.2 and 16.8 percent, respectively. Such this result observed for biological yield too. Totally this research showed that between the genotypes of experiment, the ‘D81083’ and ‘Akhtar’ genotypes had higher grain yield and harvest index compared to ‘KS31169’. Foliar application of salicylic acid not only improved the growth and yield in no-stress condition but also for adjusting the drought stress especially at vegetative stress is recommended

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bean
  • Biological yield
  • genotypes
  • Grain yield
مراجع
 
1 . ابراهیم­زاده سروستانی ل (1385) بررسی اثر برخی تنظیم­کننده­های رشد گیاهی بر شاخص­های فیزیولوژیک رشد، اجزای عملکرد، عملکرد دانه و روغن و پروتئین در گلرنگ. دانشگاه شهید باهنر کرمان، پایان­نامة کارشناسی ارشد.
2 . آقاعلیخانی م، طهماسبی سروستانی ز و غفاری خلیق حسین (1381) تأثیر تنش کم­آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد سه ژنوتیپ لوبیا قرمز. چکیدة مقالات هفتمین کنگرة علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران - کرج. مؤسسة تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر. شهریور 1381: 541.
3 . امیر مردفر ر، قاسمی گلعذانی ک، رحیم زاده خویی ف و علیزاده ب (1385) تأثیر محدودیت آب بر عملکرد و اجزای عملکرد سه ژنوتیپ لوبیا. نهمین کنگرة زراعت و اصلاح نباتات ایران. دانشگاه تهران. پردیس ابوریحان. 289 ص.
4 . بهتری ب، دباغ محمدی نسب ع، قاسمی گلعذانی ک، زهتاب سلماسی س و تورچی م (1385) اثر تنش خشکی بر روی رشد و ویژگی­های مورفولوژیکی گیاه سویا. چکیدة مقالات نهمین کنگرة علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. دانشگاه تهران. پردیس ابوریحان. 310 ص.
5 . بیات ع ا (1387) بررسی اثرات تنش رطوبتی بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام جدید لوبیا چیتی در شهرستان خمین. دانشکدة کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان. پایان­نامة کارشناسی ارشد.
6 . صفاری غ (1388) اثر دو تنظیم­کنندة رشد اسید سالیسیلیک و اسید ژاسمونیک بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای دانه­ای. پردیس ابوریحان دانشگاه تهران. پایان­نامة کارشناسی ارشد.
7 . کوچکی ع و بنایان اول م (1373) زراعت حبوبات. چاپ اول. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 236 ص.
8 . محلوجی م، موسوی س و کریمی م (1379) اثر تنش رطوبتی و تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا چیتی. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 4(1): 67-57.
9 . مظاهری تیرانی م (1385) بررسی اثر متقابل اتیلن و اسید سالیسیلیک بر برخی پارامترهای رشد و بیوشیمایی گیاه کلزا (Brassica napus) تحت تنش خشکی. دانشگاه شهید باهنر کرمان، پایان­نامة کارشناسی ارشد.
10 . مهرابیان مقدم ن، آروین م ج، خواجویی­نژاد غ و مقصودی ک (1390) اثر اسید سالیسیلیک بر رشد و عملکرد علوفه و دانة ذرت در شرایط تنش خشکی در مزرعه. به­زراعی نهال و بذر. 2-27(1): 55-41.
 
11 . Abd El-Wahed A, Amin A and Rashad El-Sh M (2006) Physiological effect of some bioregulators on vegetative growth yield and chemical constituents of yellow maize plants. Agricultural Sciences. 2(2): 149-155.
12 . Ali Fayez Kh and Ali Bazaid S (2014) Improving drought and salinity tolerance in barley by application of salicylic acid and potassium nitrate. Saudi Society of Agricultural Sciences. 13: 45-55.
13 . Amira M, Hegazi D, Amal M and El-Shraiy E (2007) Impact of salicylic acid and paclobutrazol exogenous application on the growth, yield and nodule formation of common bean. Basic and Applied Sciences. 1(4): 834-840.
14 . Anld D, Bettis L, Crick JE and Kephart KD (1988) Planting date and temperature effects on germination, emergence and seed yield of chick pea. Agronomy. 88: 909-971.
15 . Chaves MM, Maroco JP and Pereira JS (2003) Understanding plant response to drought: from genes to the whole plant. Functional Plant Biology. 30: 239-264.
16 . El-Tayeb MA (2005) Response of barley Grains to the interactive effect of salinity and salicylic cid. Plant Growth Regulation. 45: 215-225.
17 . Fariduddin Q, Hayat S and Ahmad A (2003) Salicylic acid influences net photosynthetic rates carboxylation efficiency, nitrate reeducates activity, and seed yield in Brassica Juncea Photosynthetica. Agronomy. 41(2): 281-284.
18 . Ghai N and Setia RC (2002) Effects of paclobutrazol and salicylic acid on chlorophyll content, hill activity and yield components in Brassica napus L. (cv. GSI-1). Phytomorphology. Agronomy. 52(1): 83-135.
19 . Khodary SEA (2004) Effect of salicylic acid on the growth, photosynthesis and carbohydrate metabolism in salt- stressed maize plants. Intention Agriculture Biology. 6: 5-8.
20 . Lawlor DVV and Cornic G (2002) Photosynthetic carbon assimilation and associated metabolism in relation to water deficits in higher plants. Plant Cell Environment. 25(2): 275-294.
21 . Maibangsa S, Thangaraj M and Roy S (2001) Alleviation of low irradiance stress in rice (Oryza sntiva L.) by growth regulators. Annals of Plant Physiology. 13(2): 133-142.
22 . Mex RM, Couch EV, Campos TH and Saavedra AL (2001) Positive effect of salicylic acid on the flowering of African violet. Scientia Horticulturae. 103: 499-502.
23 . Pastenes C, Porter V, Baginsky C, Horton P and Gomzalez J (2004) Paraheliotropism can protect water stressed bean (Phaseolus vulgaris L.) plants against photo inhibition. Plant Physiology. 161: 1315-1323.
24 . Rajasekaran R, Stiles AM, Struz AV, Blake TJ, Caldwell C and Nowork J (2002) Stand establishment technologies for processing carrots: effects of various temperature regimes on germination and the role of salicylates in promoting germination at low temperatures. Plant Science. 82: 443-450.
25 . Rosales-Serena R, Kohashi-Shibata J, Trejo-Lopez A, Ortiza-Cereceres C and Kelly JD (2002) Yield and phonological adjustment in four drought-stressed common bean cultivars. Annual Red Bean Improvement Crop. 45: 198-199.
26 . Sakhabutidnova AR, Fatkhutdinova DR, Bezrukova MV and Shakirova FM (2003) Salicylic acid prevents the damage action of stress factors on wheat plants. Plant Physiology. Special Issue. (5): 314-319.
27 . Senaratna T, Touchell D, Bunn E and Dixon K (1999) Acetyl salicylic acid and salicylic acid induced multiple stress tolerance in bean and tomato plants. Plant Growth Regulation. 30: 157-161.
28 . Shakirova FM, Sakhabutdinova AR, Bezrukova MV, Fatkhutdinova RA and Fatkhutdinova DR (2003) Changes in the hormonal status of wheat seedlings induced by salicylic acid and salinity. Plant Science. 164: 317-322.
29 . Sharma K and Kaur S (2003) Effect of salicylic acid, caffeic acid and light intensity on yield and yield-contributing parameters in soybean (Ghjcine wax L.) Merrii. Environment and Ecology. 21(2): 332-335.
30 . Singh B and Usha K (2003) Salicylic acid induced physiological changes in wheat seedlings under water stress. Plant Growth Regulation. 39: 137-141.
31 . Turkan I, Bor M, Ozdemirm F and Koca H (2005) Differential responses of lipid peroxidation and antioxidants in the leaves of drought-tolerant P. actifolus Gray and drought-sensitive Phaseolus vulgaris L. subjected to plyethlene glycol mediated water stress. Plant Science. 168: 223-231.
32 . Washem M (2006) Influence of exogenously applied salicylic acid on drought tolerance of hexaploid wheat. Botany Department of Bitany University of Agriculture Faisalabad. Ph.D. Dissertation.
 
 
 
 
به زراعی کشاورزی
دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 2
تیر 1394
صفحه 503-516
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار