نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد، گروه زراعت، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار، ایران
2 استادیار، گروه زراعت، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد، ایران.
چکیده
به‌منظور بررسی کارایی مصرف نیتروژن در کشت مخلوط ذرت و سویا، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در محدودۀ شهر بجنورد (خراسان شمالی) در سال 1391 اجرا شد. سطوح مختلف نیتروژن مصرفی به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح (صفر (شاهد)، 50 درصد کمتر از توصیۀ کودی و معادل توصیۀ کودی) و نسبت اختلاط دو گیاه زراعی ذرت و سویا به‌عنوان عامل فرعی در پنج سطح (کشت خالص سویا، کشت خالص ذرت، 50 درصد ذرت + 50 درصد سویا، 33 درصد سویا + 66 درصد ذرت، 100 درصد ذرت + 25 درصد سویا) بودند. نتایج نشان داد که مقدار نیتروژن مصرفی و کشت مخلوط تأثیر معناداری بر عملکرد، کارایی مصرف نیتروژن و نسبت برابری زمین داشت و با افزایش مصرف نیتروژن این صفات ارتقا یافت. بیشترین عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در تیمار 50 درصد ذرت + 50 درصد سویا در شرایط مصرف 100 درصد توصیۀ کودی نیتروژن و کمترین کارایی مصرف نیتروژن در تک‌کشتی سویا مشاهده شد. در شرایط مصرف 100 درصد توصیۀ کودی کارایی جذب نیتروژن در تک‌کشتی ذرت 136 درصد بیشتر از تیمار شاهد بود. همچنین کارایی مصرف نیتروژن در مخلوط 50:50 ذرت و سویا در شرایط 100 درصد توصیۀ کودی نیتروژن 131، عملکرد اقتصادی 16 و نسبت برابری زمین 21 درصد بیشتر از تک‌کشتی (شاهد) بود. ازاین‌رو، کشت مخلوط ذرت و سویا می‌تواند به‌مقدار شایان توجهی کارایی مصرف نیتروژن را بهبود بخشد و از این طریق مصرف کودهای نیتروژنه را به حداقل رساند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Evaluation of nitrogen use efficiency in intercropping of maize and soybean
نویسندگان [English]
- Parastoo Pahlevanloo 1
- Majid Rahimizadeh 2
- Mohammad Reza Tookalloo 2
1 Former M.Sc. Student, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Sabzevar Branch, Islamic Azad University, Sabzevar, Iran
2 Assistant Professor, Department of Agronomy, Faculty of Agriculture, Bojnourd Branch, Islamic Azad University, Bojnourd, Iran.
چکیده [English]
In order to investigation nitrogen use efficiency in intercropping of maize and soybean an experiment was conducted with split plot arrangement in a randomized complete block design with three replications in 2012 in Bojnourd (North Khorasan). Nitrogen fertilizer rate was as a main factor at three levels (control, 50 percent lower than recommended N rate, recommended N) and five mixing ratio treatments were (0:100, 50:50, 66:33, 100:0 and 100:25 corn and soybean) as subplots within the main plots. Results indicated that nitrogen and intercropping system had significant effect on yield and nitrogen use efficiency. Nitrogen fertilizer increased nitrogen use efficiency, economical yield and land equivalent ratio. The highest nitrogen use efficiency, economical yield and land equivalent ratio were obtained in mixture of 50:50 corn and soybean under nitrogen recommended rate that 131, 16 and 21 percent higher than sole cropping, respectively. Therefore, intercrops could be used for more efficient use of N on a per land area basis.
کلیدواژه‌ها [English]
- Fertilizer
- Land equivalent ratio
- nitrogen uptake
- Resources utilization
- Sustainable agriculture
)