نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علوم خاک، گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری – ایران

2 دانشیار گروه علوم خاک، دانشکدۀ علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری - ایران

3 دانشجوی دکتری علوم خاک، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد - ایران

چکیده

به‌منظور بررسی کاربرد ورمی‌کمپوست به‌صورت تلفیقی و جداگانه بر قابلیت جذب عناصر ریزمغذی در خاک و کاهو (Lactuca sativa L.)، آزمایشی سه‌ساله به‌صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با دو عامل در سه تکرار، در مزرعۀ پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1387 انجام گرفت. عامل اصلی شش تیمار کودی شامل 1T (شاهد)، 2T (کود شیمیایی سولفات پتاسیم، سوپر فسفات تریپل هر یک به‌مقدار 75 و اوره 200 کیلوگرم در هکتار)، 3T (ورمی‌کمپوست 20 تن در هکتار + 50 درصد کود شیمیایی)، 4T (ورمی‌کمپوست 20 تن در هکتار)، 5T (ورمی‌کمپوست 40 تن در هکتار + 50 درصد کود شیمیایی) و 6T (ورمی‌کمپوست 40 تن در هکتار) و عامل فرعی نیز تفاوت کاربرد یکساله (1385)، دوساله (86-1385) و سه‌سالۀ (87-1385) تیمارهای کودی بودند. تیمارهای کودی بر غلظت عناصر آهن و روی قابل جذب خاک، آهن و روی ریشه و اندام هوایی کاهو و نیز بر عناصر مس و منگنز ریشۀ کاهو اثر معناداری داشت. اثر فاکتور فرعی نیز بر غلظت تمام عناصر ریزمغذی قابل جذب در خاک و اندام‌های گیاهی معنادار بود. همچنین برهمکنش بین نوع کود و مدت کوددهی بر غلظت آهن و روی قابل جذب خاک و غلظت آهن و روی اندام هوایی و نیز غلظت روی در ریشۀ کاهو اثر معناداری نشان داد. در مجموع، ورمی‌کمپوست 40 تن در هکتار در تلفیق با کود شیمیایی و نیز به‌صورت جداگانه، بیشترین افزایش غلظت عناصر ریزمغذی خاک و گیاه را به خود اختصاص داد.
 
 
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of application of vermicompost on micronutrient concentrations in soil and lettuce plant

نویسندگان [English]

  • Rahimeh Hosseinpour 1
  • Mahdi Ghajar Sepanlou 2
  • Soroosh Salek Gilani 3

1 Sc. Student, Department of Soil Science, Faculty of Agronomy, Sari Agricultural Science and Natural Resources University, Sari, Iran.

2 Associate Professor of Soil Science, Department of Soil Science, Faculty of Agronomy, Sari Agricultural Science and Natural Resources University, Sari, Iran.

3 Ph.D.Student of Soil Science, Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Shahrekord University, Shahrekord, Iran.

چکیده [English]

In order to study the effect of vermicompost individually and enriched with chemical fertilizer on soil micronutrient content and micronutrient concentration of lettuce (Lactuca sativa L.), athree year experiment was conducted with randomized complete block design in two factors and three replications at the experimental farm of Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University in 2008. The main plot included six fertilizer treatments consisting of T1 )control(, T2) chemical fertilizers(, T3 (20 ton.ha-1 of vermicompost enriched with 50 percent chemical fertilizer), T4 (20 ton.ha-1 of vermicompost individually), T5 (40 ton.ha-1 of vermicompost enriched with 50 percent chemical fertilizer) and T6 (40 ton.ha-1 of vermicompost) individually. One – year (2006), two - year (2006-7) and three - year (2006-8) application of that fertilizer were considered as sub plots. The results showed that different treatments had significant effects on the available contant of  Fe and Zn of soil, root and shoots and also on Cu and Mn concentration of the lettuce roots. The result also showed that the concentration of the elements in soil and lettuce affected significantly by one year, two year and three year application of  these fertilizers. Interaction of the two factors had significant effect on the avaiable Fe an Zn content of soil and Zn concentration of root and shoot. Totally, from 40 ton.ha-1 vermicompost enriched with 50 percent chemical fertilizers, the highest avaiable micronutrient content was obtained in the soil and the higest micronutrient concentration was obtained in root and shoot of lettuce.
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Copper
  • iron
  • manganese
  • organic fertilizers
  • Zinc
1 . احمدآبادی ز، قاجار سپانلو م و بهمنیار م ع (1390) تأثیر کاربرد ورمی‌کمپوست بر میزان عناصر غذایی کم‌مصرف در خاک و غلظت آنها در گیاه گاوزبان (Borago officinalis). به‌زراعی کشاورزی. 13(2): 12-1.
2 . حیدریان­‍‌پور م ب، ثامنی ع م، شیخی ج، کریمیان ن ع و زارعی م (1393) اثر ورمی‌کمپوست و نیتروژن بر رشد رویشی، غلظت و جذب عناصر غذایی آفتابگردان. علوم فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک. 18(67): 227-217.
3 . محبوب خمامی ع (1387) اثر نوع و مقدار ورمی‌کمپوست در بستر کشت گلدانی بر رشد فیکوس بنجامین ابلق (Ficusbengamina). نهال و بذر. 24(2): 346-333.
4 . یقطین ش، اردلان م، شرفا م و علیخانی ح (1388) اثر کمپوست زبالۀ شهری و ورمی‌کمپوست بر رشد و جذب عناصر غذایی در گیاه ذرت. دانش آب و خاک. 19(2): 43-35.
5 . Albiach R, Canet R, Pomares F and Ingelmo F (2000) Microbial biomass content and enzymatic activities after the application of organic amendments to a horticultural soil. Bioresource Technology. 75: 43-48.
6 . Anwar MD, Patra D, Chand S, Alpesh K, Naqvi A and Khanuja S (2005) Effect of organic manure and inorganic fertilizer on growth, herb, oil yield, nutrient accumulation and oil quality of French basil. Communications in Soil Science and Plant Analysis. 36: 1737-1746.
7 . Arancon NQ, Edwards CA and Bierman P (2006) Influence of vermicompost on field strawberries: Part 2. Effects on soil microbiological and chemical properties. Bioresource Technology. 97: 831-840.
8 . Atiyeh RM, Subler S, Edwards CA, Bachman G, Metzger JD and Shuster W (2000) Effects of vermicompost and composts on plant growth horticultural container media and soil. Pedobiologi. 44(5): 579-590.
9 . Edwards CA and Bohlen PJ (1996) Biology and Ecology of Erthworms. 3rd Ed. Chapman and Hall, London, 426 p.
10 . Hervas L, Mazueles C, Senesi N and Saiz-Jimenez C (1989) Chemical and physic-chemical characterization of vermicomposts and their humic acid fraction. Science of the Total Environment. 82: 543-550.
11 . Kale RD, Bano K, Sreenivasa MN and Bagyaraj DJ (1987) Influence of worm cast on the growth and mycorrhizal colonization of two ornamental plants. South Indian Horticulture. 35(5): 433-437.
12 . Kale Rd, Mallesh BC Bano K and Bagyaraj DJ (1992) Influence of vermicompost application on the available macronutrients and selected microbial population in a paddy field. Soil Biology and Biochemistry. 24: 1317-1320.
13 . Manivannann S, Balamurugan M,  Parthasarathi K, Gunasekaran G and Ranganathan LS (2009) Effect of vermicompost on soil fertility and crop productivity-beans(Phaseolus vulgaris). Environmental Biology. 30(2): 275-281.
14 . Matos GD and Arrunda MAZ (2003) Vermicompost as natural adsorbent for removing metal ions from laboratory effluents. Environmental Quality. 39: 81-88.
15 . Nethra NN, Jayaprasad KV and Kale RD (1999) China aster (Callistephus chinensis (L.) Ness) cultivation using vermicompost as organic amendment. Crop Research. 17(2): 209-215.
16 . Parthasarathi K, Ranganathan LS, Anandi V and Zeyer J (2007) Diversity of microflora in the gut and casts of tropical composting earthworms reared on different substrates. Environmental Biology. 28: 87-97.
17 . Perucci P (1992) Enzymes activity and microbial biomass in field soil amended with municipal refuse. Biology and Fertility of Soils. 14: 54-60.
18 . Ranganathan LS (2006) Vermibiotechnology- From Soil Health to Human Health. Agrobios, India.
19 . Sahni S, Sarma BK, Singh DP, Singh HB and Singh KP (2007) Vermicompost enhances performance of plant growth-promoting rhizobacteria in Cicer arietinum rhizospher against Sclerotium rolfsii. Crop Protection. 27: 369-376.
20 . Sains J, Tboada-Castro MT and Vilarino A (1998) Growth, Mineral nutrition and Mycorrhizal colonization of red clover and cucumber plant grows in a soil amended with vermicompost and composted urban wastes. Plant and Soil. 205: 85-92.
21 . Srikanth K, Srinivasamurthy CA, Siddaramappa R and Ramakrishnaparama VR (2000) Direct and residual effect of enriched compost, FYM, vermicompost and fertilizers on properties of an Alfisol. Indian Society of Soil Science. 48: 496-499.
22 . Suthar S (2006) Effect of vermicompost and inorganic fertilizer on wheat (Triticum aesticum) production. Nature, Environment and Pollution Technology. 5(2): 197-201.
23 . Suthar S (2007) Nutrient changes and biodynamics of epigeic earthworm Perionyx excavatus (Perrier) during recycling of some agricultural wastes. Bioresource Technology. 98: 1608-1614.
24 . Suthar S (2008a) Earthworm communities a bioindicator of arable land management practices: A case study in semi arid region of India. Ecological Indicators. Dio: 10.1016/j.ecolind. 2008.08.002.
25 . Suthar S (2008b) Bioremediation of aerobically treated distillery sludge mixed with cow dung by using an epigeic earthworm Eisenia fetida. Environmentalist.28: 76-84.
26 . Vasanthi D and Kumaraswamy K (1999) Efficacy of vermicompost to improve soil fertility and rice yield. Indian Society of Soil Science. 47: 268-272.
27 . Westerman RL (1990) Soil Testing and Plant Analysis. 3rd Ed. Soil Science Society of America. Madison, Wisconsin, USA.