نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد اصلاح نباتات، گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 دانشیار گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 استادیار گروه زیست‌شناسی- سلولی مولکولی، دانشکدة علوم پایه، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی اثر تلقیح بذر کلزا با باکتری  P. fluorescens FY32بر فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و تجمع یون­های فلزی در شرایط تنش شوری در پاییز سال 1391 در گلخانۀ تحقیقاتی گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه تبریز انجام گرفت. آزمایش به‌صورت کرت‌های دوبار خردشده با سه فاکتور (تنش شوری، تلقیح با باکتری و رقم) در قالب طرح پایة کاملاً تصادفی در سه تکرار در سیستم کشت هیدروپونیک انجام گرفت. سطوح تنش شوری شامل 150 و 300 میلی‌مولار نمک کلرید سدیم همراه با سطح بدون شوری به‌عنوان شاهد بود. دو رقم مورد بررسی کلزا، ‘ساریگول’ و ‘هایولا 308’ بودند. نتایج نشان داد که فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (کاتالاز، پراکسیداز و پلی­فنول­اکسیداز) در گیاهچه­های تلقیح‌شده با باکتری کاهش معناداری نسبت به گیاهچه­های تلقیح‌نشده در سطوح مختلف تنش شوری داشت. تجمع یون­های سدیم و کلراید با افزایش شوری در گیاهان بیشتر شد، ولی یون پتاسیم کاهش معنادار داشت. تجمع یون سدیم و کلراید در گیاهچه­های تلقیح‌شده با باکتری تحت تنش شوری کاهش و مقدار پتاسیم افزایش داشت. رقم ‘هایولا 308’ تحت تنش شوری کمترین کاهش در مقدار تولید مادۀ خشک را داشت و مقاوم­تر از ‘ساریگول’بود. این رقم مقاوم در حالت تلقیح با باکتری و در سطوح مختلف شوری دارای کمترین فعالیت آنزیم­های آنتی‌اکسیدان و تجمع یون­های سدیم و کلراید و بیشترین غلظت یون پتاسیم بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of some antioxidant enzymes activities and metal ion accumulation in canola inoculated with P. fluorescens FY32 under salinity stress

نویسندگان [English]

  • Morteza Baziar 1
  • Ali Bandehagh 2
  • Davood Faraj Zadeh 3

1

2

3

چکیده [English]

This study was designed to investigate the effect of P. fluorescens FY32 inoculation on the activities of some antioxidant enzymes and ion concentration of two canola cultivars (Sarigol and Hyola308) under salinity stress (150 and 300 mM NaCl) in the greenhouse condition (fall 2012, Dept. of Plant breeding and Biotechnology, Faculty of Agriculture, University of Tabriz). The experimental design consisted of three factors replicated three times in a split-split plot design, with salinity as main factor. Data analysis showed that salt stress has significant effect on antioxidant enzyme activity (catalase, peroxidase and polyphenol oxidase). Concentration of sodium and chloride ions increased with increasing salinity, but this increase was little in the case of inoculated plants. The decrease in potassium content was smaller in inoculated plants in comparison with control. Hyola308 had the lowest reduction in dry matter and was tolerant cultivar in this experiment. Thia cultivar as a tolerant cultivar had low level of antioxidant activities and accumulation of sodium and chloride ions and also showed high concentration of potassium.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Catalase
  • Peroxidase
  • PGPR bacteria
  • potassium
  • Sodium Chloride
1 . ارزانش م ح، بن یعقیل ن، قربانلی ه و شهبازی م (1391) تأثیر باکتری­های محرک رشد گیاه بر پارامترهای رشدی و غلظت عناصر کم‌مصرف در دو رقم کلزا تحت تنش شوری. مدیریت خاک و تولید پایدار. 2(2): 153-163.
2 . حسینی ی، همایی م، کریمیان ن و سعادت س (1387) اثرات فسفر و شوری بر رشد، غلظت عناصر غذایی و کارایی مصرف آب در کلزا (.Brassica napus L). پژوهش کشاورزی. 8(4): 1-18.
3 . حیدری شریف­آباد ح (1380) گیاه و شوری. انتشارات مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع تهران. 190 ص.
4 . ده­شیری ع، مدرس ثانوی س م ع، رضایی ح و شیرانی­راد ا ح (1391) اثر افزایش غلظت دی­اکسیدکربن هوا بر برخی صفات سه رقم کلزا (.Brassica napus L) در شرایط شور. به‌زراعی نهال و بذر. 2(1): 35-52.
5 . رﺟﺒﻲاﮔﺮه س، رﻣﻀﺎنﭘﻮر م ر، ﻣﺤﻤﻮدی م و ﻣﻬﺪیﭘﻮر آ (1389) ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺎﻛﺘﺮی Pseudomonas sp. ﺑﺮ ﻣﻴﺰان ﺟﺬب ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻏﺬاﻳﻲ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ آﺑﻴﺎری ﺑﺎ آب ﺷﻮر در ﺑﺮﻧﺞ. مجموعه مقالات پنجمین همایش ایده‌های نو در کشاورزی: 1-4.
6 . سلطانی س، موسوی س ف و مصطفی­زاده فرد ب (1387) اثر توأم کم‌آبیاری و شوری بر میزان عناصر غذایی و مادۀ خشک کلزا و پروفیل شوری خاک تحت شرایط گلخانه­ای. پژوهش آب ایران. 2(3): 65-76.
7 . کافی م، باقری ع ر، نباتی ج، زارع مهرجردی م و معصومی ع (1389) بررسی تأثیر تنش شوری بر برخی متغیرهای فیزیولوژیک ۱۱ ژنوتیپ نخود در محیط هیدروپونیک. علوم و فنون کشت­های گلخانه­ای. 1(4): 55-69.
8 . Ahmadi A and Ceiocemardeh A )2004( Effect of drought stress on soluble carbohydrate, chlorophyll and proline in four adopted wheat cultivars with various climate of Iran. Journal of Agricultural Science. 35: 753-763.
9 . Alscher RG, Donahus JR and Cramer CL (1997) Reactive oxygen species and antioxidants: relationship in green cells. Physiologia Plantarum. 100: 224-233.
10 . Appel K and Hirt H (2004) Reactive oxygen species: metabolism, oxidative stress and signal transduction. Plant Biology. 55: 373-399.
11 . Ashraf M and Ahmad S )2000( Influence of sodium chloride on ion accumulation, yield components and fibre characteristics in salt-tolerant and salt-sensitive lines of cotton (Gossypium hirsutum L.). Field Crop Research. 66: 115-127.
12 . Ashraf M and Ali Q (2008) Relative membrane permeability and activities of some antioxidant enzymes as the key determinants of salt tolerance in canola. Environmental and Experimental Botany. 63: 266-273.
13 . Ashraf M and McNeilly T (1990) Responses of four Brassica species to sodium chloride. Environmental and Experimental Botany. 30: 475-487.
14 . Ashraf M and McNeilly T (2004) Salinity tolerance in Brassica oilseeds. Critical Reviews in Plant Science. 23: 157-214.
15 . Ashraf M, Nazir N and Mc Neilly T (2001) Comparative salt tolerances of amphidiploid and diploid Brassica species. Plant Science. 160: 683-689.
16 . Bailly C (2004) Active oxygen species and antioxidants in seed biology. Seed Science Research. 14: 93-107.
17 . Bandeh–Hagh A, Toorchi M, Mohammadi A, Chaparzadeh N, Hosseini- Salekdeh GH and Kazemnia H (2008) Growth and osmotic adjustment of canola genotypes in response to salinity. Food Agriculture and Environment. 6: 201-208.
18 . Baniaghil N, Arzanesh MH, Ghorbanli M and Shahbazi M (2013) The effect of plant growth promoting rhizobacteria on growth parameters, antioxidant enzymes and microelements of canola under salt stress. Biological and Environmental Science. 3: 17-27.
19 . Bhattacharjee S and Mukherjee AK (2002) Salt stress induced cytosolute accumulation, antioxidant response and membrane deterioration in three rice cultivars during early germination. Seed Science and Technology. 30: 279- 288.
20 . Chance B and Maehly AC (1995) Assay of catalase and peroxidase. In: S.P, Colowick. and N.O, Kaplan, (Eds.), Methods in Enzymology. Academic Press. NewYork. Pp. 764 -775.
21 . Chinnusamy V, Jagendorf A and Zhu JK (2005) Understanding and improving salt tolerance in plants. Crop Science. 45: 437-448.
22 . Chinnusamy V, Zhu J and Zhu JK (2006) Salt stress signaling and mechanisms of plant salt tolerance. Genetic Engineering. 27: 141-177.
23 . Demirel T and Turkan I (2005) Comparative lipid peroxidation, antioxidant defense systems and proline content in roots of two rice cultivars differing in salt tolerance. Environmental and Experimental Botany. 53: 247-257.
24 . Diatloff E and Rengl Z (2001) Compilation of simple spectophotometric techniques for the determination of element in nutrient solutions. Plant Nutrition. 24: 75-86.
25 . Farajzadeh D, Yakhchali B, Aliasgharzad N, Sokhandan-Bashir N and Farajzadeh M (2011) Plant indigenous Azotobacteria isolated from soils in Iran. Current Microbiology. 64: 397-403.
26 . Francois LE (1994) Growth, seed yield, and oil content of canola grown under saline conditions. Agronomy. 86: 233-237.
27 , Glick BR, Karaturovic DM and Newell PC (1995) A novel procedure for rapid isolation of plant growth promoting Pseudomonas. Canadian Journal of Microbiology. 41: 533-536.
28 . Han HS and Lee KD (2005a) Physiological Responses of Soybean - Inoculation of Bradyrhizobium japonicum with PGPR in Saline Soil Conditions. Agricultural and Biological Sciences. 1: 216-221.
29 . Han HS and Lee KD (2005b) Plant growth promoting rhizobacteria effect on antioxidant status, photosyn thesis, mineral uptake and growth of lettuce under soil salinity. Journal of Agricultural Biological Science. 1: 210-215.
30 . He T and Cramer GR (1992) Growth and mineral nutrition of six rapid-cycling Brassica  species in response to seawater salinity. Plant and Soil. 139: 285-294.
31 . Kaya C, Ydemir S, Sonmes O, Ashraf M and Dikilitas M (2013) Regulation of growth and some key physiological processes in salt-stressed maize (Zea mays L.) plants by exogenous application of asparagine and glycerol. Acta Botanica Croatica. 72: 157–168.
32 . Koroi SA (1989) Gel elektrophers tische and spectrophotometris chose unter unchngen zomein fiussder temperature and stractur peroxidase isoenzyme. Crop Physiology. 20: 15-22.
33 . Leidi EO and Saiz JF (1997) Is salinity tolerance related to Na accumulation in upland cotton (Gossypium hirsutum) seedlings. Plant Soil. 190: 67-75.
34 . Lifshitz R, Kloepper JW, Kozlowski M, Simonson C, Carlson J, Tipping EM and Zaleska I (1987) Growth promotion of canola (rapeseed) seedlings by a strain of Pseudomonas putida under gnotobiotic conditions. Canadian Journal of Microbiology. 33: 390-395.
35 . Lixia Y, Zhansheng W, Yuanyuan Z, Imdad K and Chun L (2010) Growth promoting and protection against salt stress by Pseudomonas putida Rs-198 on cotton. European. Soil Biology. 46: 49-54.
36 . Meloni DA, Oliva MA, Martinez CA and Cambraia J (2003) Photosynthesis and activity of superoxide dismutase, peroxidase and glutathione reductase in cotton under salt stress. Environmental and  Experimental Botany. 49: 69-76. 
37 . Moradi F and Abdelbaghi MI (2007) Responses of photosynthesis, chlorophyll fluorescence and ROS-scavenging systems to salt stress during seedling and reproductive stages in rice. Annales of Botany. 99: 1161-1173.
38 . Munns R (1993) Physiological processes limiting plant growth in saline soil: some dogmas and hypotheses. Plant, Cell and Environment. 16: 15-24.
39 . Nicoli MC, Elizalde BE, Pitotte A and Lerici CR (1991) Effect of sugars and maillard reaction products on polyphenol oxidase and peroxidase activity in food. Journal of Food Biochemistry. 15: 169-184.
40 . Rivelli AR, James RA, Munns R and Condon AG (2002) Effect of salinity on water relations and growth of wheat genotypes with contrasting sodium uptake. Functional Plant Biology. 29: 1065-1074.
41 . Saravanakumar D, Kavino M, Raguchander T, Subbian P and Samiyappan R (2010) Plant growth promoting bacteria enhance water stress resistance in green gram plants. Plant Physiology. 33: 203-209.
42 . Valverde A, Burgos A, Fiscella T, Rivas R, Velazquez E, Rodrguez-Barrueco C, Cervantes E, Chamber M, and Igual JM )2006( Differential effects of coinoculations with Pseudomonas jessenii PS06 and Mesorhizobium ciceri C-2/2 strains on the growth and seed yield of chickpea under greenhouse and field conditions. Plant and Soil. 287: 43-50.
43  .Van VT, Berge O, Ngoke S, Balandreau J and Heulin T (2000) Repeated beneficial effect of riceinoculation with a strain of Burkholderia vietnamiensis on early and late yield components in lowfertility sulphate acid soil of Vietnam. Plant and Soil. 218: 273-284.