به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

تأثیر عناصر کم‌مصرف بر عملکرد، صفات کیفی و روغن دانه ارقام زمستانه کلزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، رشت، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه علوم و تکنولوژی تولید بذر، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد آشتیان، آشتیان، ایران

3 مربی پژوهشی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، اراک، ایران.

چکیده

آزمایش حاضر به‌منظور ارزیابی عملکرد و صفات کیفی دانه و روغن در برخی ارقام زمستانة کلزا (Brassica napus L.) تحت تأثیر کودهای کم‌مصرف در سال زراعی 1390-91 به صورت کرت‌های خردشده با طرح پایة بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در اراک اجرا شد. تیمارها شامل بدون مصرف کود، آهن، روی، منگنز، آهن + روی، آهن + منگنز، روی + منگنز، آهن + روی + منگنز و ارقام کلزا شامل ‘زرفام’، ‘اوکاپی’، ‘مودنا’ و ‘لیکورد’ به‌ترتیب فاکتور اصلی و فرعی بود. نتایج نشان داد که رقم ‘اوکاپی’ تحت تأثیر تیمارهای بدون مصرف کود (4194 کیلوگرم در هکتار) و تیمار روی + منگنز (4011 کیلوگرم در هکتار) به‌ترتیب، بیشترین عملکرد دانه را تولید کرد. در این پژوهش، رقم ‘لیکورد’ در تیمارهای شاهد و آهن + منگنز بیشترین میزان روی دانه را نشان داد. بیشترین میزان مس دانه در رقم ‘مودنا’ و تیمار کودی آهن + روی به‌دست آمد. بیشترین میزان آهن دانه در رقم ‘مودنا’و تیمارهای کودی آهن و آهن + روی مشاهده شد. همچنین، بیشترین میزان منگنز دانه در رقم ‘مودنا’ و تیمار کودی روی + منگنز به‌دست آمد. به‌طور کلی، تیمار کودی روی + منگنز، عملکرد دانه و اسید چرب اولئیک را در رقم ‘اوکاپی’ افزایش داد. بدین‌ترتیب، این تیمارها در منطقة اراک و شرایط اقلیمی مشابه توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of micronutrient elements on seed yield, qualitative traits and oil in winter rapeseed varieties

نویسندگان [English]

  • Marefat Mostafavi Rad 1
  • Esmaeil Jadidi 2
  • Taghi Babaei 3

1 Professor Assistant, Department Seed and Pland Improvement, Agricultural and Natural Resources Research Center of Guilan Province, Rasht, Iran

2 M.Sc. Student, Department of Science and Seed Technology, Islamic Azad University of Ashtian, Ashtian, Iran

3 Instructor, Department Seed and Pland Improvement Agricultural and Natural Resources Research Center of Markazi Province, Arak, Iran

چکیده [English]

In order to evaluate the seed yield and qualitative traits and oil in some winter rapeseed (Brassica napus L.) varieties as affected by micronutrient elements, this experiment was performed during 2011 - 2012 cropping seasons as split plot arrangement in randomized complete block design with three replications, in Arak, Iran. Micronutrient fertilizers including of Zero as check, Fe, Zn, Mn, Fe + Zn, Fe + Mn, Zn + Mn, Fe + Zn + Mn as main plot and rapeseed varieties including of Zarfam, Okapi, Modena and Licord as sub plot, comprised the experimental factors. The results showed that Okapi variety had the highest seed yield as affected by check (4194 kg/ha) and Zn + Mn (4011 kg/ha) treatments, respectively. In this research, Licord variety showed the highest seed content of Zinc at check and Fe + Mn treatments. The greatest seed content of copper obtained in Modena variety and Fe + Zn treatment. The greatest seed content of iron was shown in Modena vatiety, Fe and Fe + Zn treatments. Also, the highest seed content of manganese obtained in Modena variety and Zn + Mn treatment. In general, Zn + Mn treatment increased seed yield and oleic acid in Okapi variety. Hence, these treatments could be recommendable in Arak region and similar agroclimatic conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fatty acids
  • micronutrients
  • Seed Qualitaty
  • rapeseed
  • yield
مراجع
1 . آزاد مرزآبادی م (1391) ارزیابی عملکرد کمی و کیفی، اسیدهای چرب، عناصر کم‌مصرف و جوانه‌زنی بذر ارقام پیشرفته کلزا (Brassica napus L.) در اراک. دانشگاه آزاد اسلامی آشتیان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد. 96 ص.
2. احمدوند م ر و نجف­پور ذ (1386) محاسبه و تحلیل شاخص‌های فیزیکی مزیت نسبی تولید دانه­های روغنی در ایران در سال 1384. مجموعه مقاله­های دومین سمینار علمی کاربردی دانه­های روغنی و روغن­های نباتی ایران، تهران. صص. 500-508.
3. احیایی ع م و بهبهانی­زاده ع ا (1372) شرح روش‌های تجزیه خاک. جلد اول، نشریة شمارة 893، مؤسسة تحقیقات خاک و آب، تهران، ایران.
4. بایبوردی ا (1382) اثر آهن، منگنز، روی و مس بر کیفیت و کمیت گندم تحت تنش شوری. علوم خاک و آب. 17: 150-140.
5. بایبوردی ا و ملکوتی م ج (1382) اثرات سطوح ازت و منگنز بر عملکرد و کیفیت دو رقم کلزای پاییزه در شهرستان اهر، آذربایجان شرقی. علوم آب و خاک. 1: 3- 7.
6. حسنلویی ف، یارنیا م، رحیم­زاده ف و حسین­زاده مقبلی ع ح (1387) اثر کاربرد عناصر کم­مصرف در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ. علوم کشاورزی. 4: 23-25.
7. خاتمیان اسکویی ف (1389) مقایسه 16 رقم کلزا از نظر کمی و کیفی در منطقه اراک. دانشگاه تربیت مدرس تهران، پایان­نامه کارشناسی ارشد، 90 ص.
8. عابدیان ح ر (1389) بررسی تأثیر منابع مختلف نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن پنج رقم کلزای زمستانه در منطقه اراک. دانشگاه آزاد اسلامی بروجرد، پایان نامه کارشناسی ارشد، 138 ص.
9. عزیزی م، سلطانی ا و خاوری خراسانی س (1385) کلزا، فیزیولوژی، زراعت، به­نژادی و تکنولوژی زیستی (ترجمه). انتشارات جهاددانشگاهی مشهد، چاپ سوم، 232 ص.
10. علائی­یزدی ف و برزگر فیروزآبادی غ (1383) مدیریت تغذیه گیاه در خاک­های آهکی. چاپ اول، نشر آموزش کشاورزی، 51 ص.
11. قدیری ع، جلیلی ف، نصراله­زاده ا، فرشیدفر ر و نیکنام م (1391) اثرات محلول­پاشی عناصر کم­مصرف و اوره روی برخی خصوصیات گلرنگ. خلاصه مقالات دوازدهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. دانشگاه آزاد اسلامی کرج.
12. مصطفوی­راد م (1389) ارزیابی اثرات مدیریت تغذیه تلفیقی بر صفات کمی و کیفی برخی ارقام کلزای زمستانه سازگار به مناطق سردسیر در اراک. رساله دوره دکتری رشته زراعت، دانشگاه تربیت مدرس تهران، 165 ص.
13. ملکوتی م ج و طهرانی م م (1378) نقش ریزمغذی­ها در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران. 299 ص.
14. میرزاپور م ح، کوچه­باغی ا ح، وکیل ر و نعیمی م ر (1384) اثر کاربرد کلات آهن بر رشد و عملکرد آفتابگردان رقم رکورد در خاک­های شور قم. اولین کنگره بین­المللی دانه­های روغنی در گرگان.
15. یاری ل، مدرس­ثانوی س ع م و سروش­زاده ع (1382) اثر محلول­پاشی منگنز و روی بر صفات کیفی پنج رقم گلرنگ بهاره. علوم خاک و آب. 18: 143–151.
16. Adediran JA, Taiwo LB, Akande MO, Sobulo RA and Idowu OJ (2004) Application of organic fertilizer for sustainable maize and cowpea yield in Nigeria. Plant Nutrition. 27: 1163-1181.
17. Ahmad A and Abdin MZ (2000) Effect of sulphur application on lipid, RNA and fatty acid content in developing seeds of rapeseed (Brassica campestris L.). Plant Science. 150: 71-76.
18. Alley MM, Rich CI, Hawkins GW and Martens DC (2008) Correction of Mn deficiency of soybeans. Journal of Agronomy. 70: 35-38.
19. Basalma D (2008) The correlation and path analysis of yield and yield components of different winter rapeseed (Brassica napus L.) cultivars. Research Journal of Agricultural and Biological Science. 4: 120-125.
20. Bassil BS and Kaffka SR (2002) Response of safflower (Brassica napus L.) to saline soils and irrigation. Agricultural Water Management. 54: 81-92.
21. Baybordi A and Mamedov G (2010) Evaluation of application methods efficiency of zinc and iron for canola (Brassica napus L.). Notulae Scientia Biologicae. 2(1): 94-103.
22. Cakmak I (2000) Possible roles of zinc in protecting plant cells from damage by reactiue oxygen species. New Phytology. 146: 185-205.
23. Cakmak I (2008) Enrichment of cereal grains with zinc. Agronomic or genetic biofortification. Plant and Soil. 302: 1-17.
24. Constanopoulus G (1970) Lipid metaobolism of manganese deficient algae. I: Effect of manganese deficiency on the greening and the lipid composition of Euglena gracilis. Plant Physiology. 45: 76-80. 
25. Daneshvar M, Tahmasebi Sarvestani Z and Modarres Sanavy SAM (2008) Different irrigation and nitrogen fertilizer treatments on some agro-physiological traits in rapeseed (Brassica napus L.). Pakistan Journal of Biological Science. 11: 1530-1540.
26. Dela Vega AJ and Hall AJ (2002) Effect of planting date, genotype and their interaction on sunflower yield. I. Determinats of oil-corrected grain yield. Crop Science. 42: 1191-1201.
27. FAO (Food and Agriculture Organization) (2010) Available at http://faostat.fao.org /site/567/default.aspx. acssess 01. 12. 2012.
28. Heckman JR, Sims JJ, Beegle DB, Coale FJ, Herbert SJ, Bruulsema TV and Bamka WJ (2003) Nutrient removal by corn grain harvest. Journal of Agronomy. 95: 587-591.
29. Hocking PJ and Mason L (1993) Accumulation, distribution and redistribution of dry matter and mineral nutrients in fruits of canola. Australian Journal of Agricultural Science. 44: 1377-1388.
30. Hu J, Li G, Struss D and Quiros CF (1999) SCAR and RAPD markers associated with 18- carbon fatty acids in rapeseed (Brassica napus L.). Plant Breeding. 118: 145-150.
31. Hugly S, Kunt L, Browse J and Somerville C (1989) Enhanced thermal tolerance of photosynthesis and altered chloroplast ultrastructure in a mutant of Arabidopsis deficient in lipid desaturastion. Plant Physiology. 90: 1134-1142.
32. Jan A, Khan N, Khan IA and Khattak B (2002) Chemical composition of canola as affected by nitrogen and sulphure. Asian Journal of Plant Science. 1: 519-521.
33. Lopez Pereira M, Trapani N and Sadras N (2000) Genetic improvement of sunflower in Argentina between 1930 and 1995. Fild Crops Research. 87: 167-178.
34. Marjanovic-Jeromela A, Marinkovic R, Mijic A, Zdunic Z, Ivanovska S and Jankulovska M (2008) Correlation and Path Analysis of Quantitative Traits in Winter Rapeseed (Brassica napus L.). Agriculturae Conspectus Scientificus. 73(1): 13-18.
35. Marschner H (1996) Mineral Nutrition of Higher Plants. P: 356. Academic Press Inc., London, UL.
36. Mc-Conn M and Browse J (1996) The critical requirement for linolenic acid is pollen development, net photosynthesis, in an Arabidopsis mutant. The Plant Cell. 8: 403-416.
37. Metcalf LC, Schmitz AA and Pelka JR (1966) Rapid preparation of methyl esteres from lipid for gas chromatography analysis. Analytical chemistry. 38: 514-515.
38. Miller-Cebert RL, Sistani NA and Cebert E (2008) Comparative mineral composition among canola cultivars and other cruciferous leafy greens. Food Composition and Analysis. 22: 112-116. 
39. Nasri M, Khalatbari M, Zahedi H, Paknejad F and Tohidi-Moghadam HR (2008) Evaluation of Micro and Macro Elements in Drought Stress Condition in Cultivars of Rapeseed (Brassica napus L.). American Journal of Agricultural and Biological Sciences. 3(3): 579-583.
40. Rathke GW, Christen O and Diepenbrock W (2005) Effects of nitrogen source and rate on productivity and quality of winter oilseed rape (Brassica napus L.) grown in different crop rotations. Field Crops Research. 94: 103-113.
41. Raymer PL (2002) Canola: an emerging oilseed crop. Pp. 122-126. In: Trends in new crops and new uses. Ganick, J. and Whipkey, A. (eds.). ASHS Press. Alexandria, VA.
42. Rukvic G, Antunovic M, Popovic S and Rastija M (2003) Effect of P and Zn fertilization on biomass, yield and its uptake by maize lines (Zea mays L.). Plant, Soil and Environement. 49: 505-510.
43. Sidlauskas G and Bernotas S (2003) Some factors affecting seed yield of spring oilseed rape (Brassica napus L.). Agronomy Research. 1(2): 229-243.
44. Sultana N, Ikeda T and Kashem MA (2001) Effect of foliar spray of nutrient solutions on photosynthesis, dry matter accumulation and yield in seawater stressed rice. Environmental and Experimental Bottany. 46: 129-140.
45. Thies W (1974) New methods for the analysis of rapeseed constituents. Pp. 275-282. Proceedings of the 4th Rapeseed Congress. GCIRC Giessen.
46. Teixeira IR, Borem A, De Andrade Araujo GA and Fonts RLF (2004) Mangaese and zinc leaf application on common been grown on a Cerrado soil. Scientia Agricola (Piracicaba, Braz.) 61(1): 77-81.
47. Tiwari PN, Gambhir PN and Rajan TS (1974) Rapid and non-destructive determination of seed oil by pulsed NMR technique. American Oil Chemistry Society. 51: 104-109.
48. Voldeng HD, Cober ER, Hume DJ, Gillard C and Morrison MJ (1997) Fifty eight years of genetic improvement of short season soybean cultivars in Canada. Crop Science. 37: 428-431.
49. Yang M, Shi L, Xu FS, Lu JW and Wang YH (2009) Effects of B, Mo, Zn, and their interactions on seed yield of rapeseed (Brassica napus L.). Pedosphere. 19(1): 53-59.
به زراعی کشاورزی
دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 3
آبان 1393
صفحه 627-639
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار