به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

تغییرات فصلی میزان، عملکرد و اجزای اسانس نعنا دشتی کشت‌شده در منطقة شوشتر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم باغبانی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشکدة گیاهان دارویی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

نعنا دشتی (Mentha spicata) یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی خانوادة نعناست که به دلیل خواص دارویی ارزشمند کاربرد زیادی در صنایع غذایی، آرایشی- بهداشتی و داروسازی دارد. در تحقیق حاضر، تغییرات وزن تر گیاه و وزن خشک برگ، میزان، عملکرد و اجزای اسانس نعنا دشتی کشت شده در منطقة شوشتر در طول دوازده ماه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دوازده تیمار زمان برداشت و سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که زمان برداشت گیاه اثر معناداری بر وزن تر گیاه و خشک برگ، و میزان و عملکرد اسانس دارد. بیشترین وزن تر (7/1868 گرم در مترمربع) و وزن خشک برگ (3/253 گرم در مترمربع) به ترتیب در ماه‌های تیر و خرداد ثبت شد. همچنین، بیشترین میزان (82/3 درصد) و عملکرد اسانس (83/8 گرم در مترمربع) در ماه تیر مشاهده شد. کارون، لیمونن، کارن، آلفاپینن، میرسن، بتابوربونن، سیس دی‌هیدروکارون، دی‌هیدروکاروئول، دی‌هیدروکارویل استات، پولگون و ترانس کاریوفیلن اجزای اصلی اسانس بودند. بیشترین (9/67 درصد) و کمترین (45/22 درصد) مقدار کارون به‌ترتیب در ماه‌های تیر و دی و بیشترین (14/21 درصد) و کمترین (02/4 درصد) مقدار لیمونن به‌ترتیب در ماه‌های مرداد و آذر ثبت شد. حداکثر مقدار کارن (81/5 درصد) در ماه دی به‌دست آمد. مقدار ترکیبات سیس دی‌هیدروکارون، دی‌هیدروکاروئول و دی‌هیدروکارویل استات طی ماه‌های زمستان افزایش یافت. نتایج نشان داد که نعنا دشتی کشت شده در شوشتر، پنج مرحله (چین) قابل برداشت است ولی بهترین زمان برداشت تیر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Seasonal chenges in essential oil content, yield and composition of spearmint cultivated in Shoshtar

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mahmoodi Sourestani 1
  • Mehrdad Akbarzade 2

1 Assistant Professor, Department of Horticultural Science, Faculty of Agriculture, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

2 M.Sc. Student, Medicinal and Aromatic Plants Institute, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran

چکیده [English]

Spearmint (Mentha spicata L.) is one of the most important mint family plants that has numerous applications in food, cosmetical, and pharmaceutical industries due to its valuable medicinal properties. In this research, the change in plant fresh and leaf dry weights, essential oil content, yield and composition during year as randomized complete block design with twelve treatments and three replications was studied. Result showed that harvest time had a significant effect on plant fresh and leaf dry weights, essential oil content and yield. The highest plant fresh (1868.7 gr.m-1) and leaf dry (253.3 gr.m-1) weigths were recorded on July and June, respectively. Plants also showed highest amount of essential oil content (3.82%) and yield (8.5 gr.m-1) on July. The main essential oil componenens were carvone, limonene, careen, α-pinene, myrecene, β-borbonene, cisdihydrocarvone, dihydrocarveol, dihydrocarvyl acetate, Pulgone and trans caryophylene. The highest (67.9%) and lowest (22.4%) amounts of carvone were observed on July and January, respectively. The highest (21.1%) and lowest (4%) amounts of limonene were observed on augest and December, respectively. The maximum amount of caren (5.8%) was obtained on January. Cis dihydrocarvone, dihidrocarveol and dihydrocarvyl acetate were increased during winter. In total, spearmint can harvested from May to October but best harvesting time is July.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carvone
  • Essential oil
  • Harvest time
  • Limonene
  • Spearmint
مراجع
1 . آذرنیوند ح، قوام عربانی م، سفیدکن ف و طویلی ع (1388) بررسی تاثیر ویژگی­های اکولوژیک (خاک و ارتفاع) بر کمیت و کیفیت اسانس گل و برگ Achillea millefolium L. subsp. millefolium . تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 25(4): 571-556.
2. امیدبیگی ر (1386) تولید و فرآوری گیاهان دارویی. جلد دوم، چاپ چهارم با بازنگری کامل، انتشارات آستان قدس رضوی، 438 ص.
3. سلطانی ف، شریفی م، خواجه خ و یوسف­زادی م (1387) بررسی ترکیبات اسانس، فعالیت آنزیم منتون ردوکتاز و فعالیت ضدمیکروبی گونه Mentha piperita در دو مرحله از رشد. زیست شناسی ایران. 21(5):70-62.
4. کیارستمی خ، بهرامی م، طالب پور ز، ناظم بکایی ز، خانوی م و حاجی آخوندی ع (1388) بررسی تغییرات فصلی اسانس گیاه اکلیل کوهی (Rosmarinus officinalis L.). گیاهان دارویی. 8(32): 90-84.
5. نقدی آبادی ح، یزدانی د، نظری ف و محمدعلی س (1381) تغییرات فصلی عملکرد و ترکیبات اسانس آویشن (Thymus vulgaris L.) در تراکم­های مختلف کاشت. گیاهان دارویی. 2(5): 56-51.
6. Adams RP (2007) Identification of essential oil components by gas chromatography/mass spectroscopy. Allured: Carol Stream, IL, USA.
7. Chauhan RS, Kaul MK, Shahi AK, Kumar A, Ram G and Tawa A (2009) Chemical composition of essential oils in Mentha spicata L. accession [IIIM(J)26] from North-West Himalayan region, India. Industrial Crops and Products. 29: 654-656.
8. Chowdhury JU, Nandi NC, Uddin M and Rahman M (2007) Chemical constituents of essential oils from two types of spearmint (Mentha spicata L. and M. cardiaca L.) introduced in Bangladesh. Bangladesh Journal of Scientific and Industrial Research. 42:79-82.
9. Dudai N, Larkov O, Ravid U, Putievsky E and Lewinsohn E (2001) Developmental Control of monoterpene content and composition in Micromeria fruticosa (L.) Druce. Annals of Botany. 88: 349-354.
10. Farhat GN, Affara NI and Gali-Muhtasib HU (2001) Seasonal changes in the composition of the essential oil extract of East Mediterranean sage (Salvia libanotica) and its toxicity in mice. Toxicon. 39: 1601-1605.
11. Gurudatt PS, Priti V,  Shweta S,  Ramesha BT,  Ravikanth G, Vasudeva R, Amna T, Deepika S, Ganeshaiah KN, Uma Shaanker  R, Puri S and Gazi N (2010)  Changes in the essential oil content and composition of Origanum vulgare L. during annual growth from Kumaon Himalaya. Current science. 98, 8(25): 1010-1012.
12. Hadjiakhoondi A, Aghel N, Zamanizadeh-Nadgar N and Vatandoost H (2000) Chemical and biological study of Mentha spicata L. essential oil from Iran. Daru. 8 (1 and 2): 19-21.
13. Hussain AI, Anwar F, Sherazi STH and Przybylski R (2008) Chemical composition, antioxidant and antimicrobial activities of basil (Ocimum basilicum) essential oils depends on seasonal variations. Food Chemistry. 108: 986-995.
14. Jirovetz L, Buchbauer G, Shabi M and Ngassoum MB (2002) Comparative investigation of essential oil and volatiles of spearmint. Perfumer and Flavorist. 27: 16-22.
15. Kofidis G, Bosabalidis A and Kokkini S (2006) Seasonal variations of essential oils in a linalool-rich chemotype of Mentha spicata grown wild in Greece. Essential Oil Research. 16: 469-472.
16. Lawrence BM (2006) Mint: The Genus Mentha. CRC Press, Boca Raton, FL.
17. Marotti M, Dellacecca V, Piccaglia R and Giovanelli E (1993) Effect of harvesting stage on the yield and essential oil composition of peppermint (Mentha x piperita L.). Acta Horticulture. 344: 370-379.
18. Muller-Riebau FJ, Berger BM, Yegen O and Cakir C (1997) Seasonal variations in the chemical compositions of essential oils of selected aromatic plants growing wild in Turkey. Journal of Agriculture and Food Chemistry. 45: 4821-4825.
19. Omar NA, El- Sayed ZIA and Romeh AA (2009) Chemical constituents and biocidal activity of the essential oil of Mentha spicata L. Grown in zagazig region, Egypt. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences. 5(6): 1089-1097.
20. Rao BRR (1999) Biomass and essential oil yields of cornmint (Mentha arvensis L. f. piperascens Malinvaud ex Holmes) planted in different months in semi-arid tropical climate. Industrial Crops and Products. 10: 107-113.
21. Telci I and Sahbaz N (2005) Variation of yield, essential oil and carvone contents in clones selected from carvone-scented landraces of Turkish Mentha Species. Journal of Agronomy. 4(2): 96-102.
22. Telci I, Kacar O, Bayram E, Arabacı O, Demirtas I, Yılmaz G, Ozcan I, Sönmez C and Göksu E (2011) The effect of ecological conditions on yield and quality traits of selected peppermint (Mentha piperita L.) clones. Industrial Crops and Products. 34: 1193-1197.
23. Telci I, Demirtas I, Bayram E, Arabaci O and Kacar O (2010) Environmental variation on aroma components of pulegone/piperitone rich spearmint (Mentha spicata L.). Industrial Crops and Products. 32: 588-592.
24. Toncer O, Karaman S and Diraz E (2010) An annual variation in essential oil composition of Origanum syriacum from Southeast Anatolia of Turkey. Medicinal Plants Research. 4(11): 1059-1064.
25. Trivino MG and Johnson CB (2000) Season has a major effect on the essential oil yield response to nutrient supply in Origanum majorana. Horticultural Science and Biotechnology. 75(5): 520-527.
26. Yesil Celiktas O, Hames Kocabas EE, Bedir E, Vardar Sukan F, Ozek T and Baser KHC (2007) Antimicrobial activities of methanol extracts and essential oils of Rosmarinus officinalis, depending on location and seasonal variations. Food Chemistry. 100: 553-559.
27. Zheljazkov VD, Cantrell CL, Astatkie T and Hristov A (2010) Yield, content, and composition of peppermint and spearmints as a function of harvesting time and drying. Agricultural and Food Chemistry. 58: 11400-11407.
28. Zheljazkov VD, Cantrell CL, Astatkie T and Ebelhar MW (2010) Productivity, oil content, and composition of two spearmint species in Mississippi. Agronomy. 102(1): 129-133.
29. Zheljazkov VD, Cantrell CL, Tekwani B and Khan SI (2008) Content, composition, and bioactivity of the essential oils of three basil genotypes as a function of harvesting. Journal of Agricultural and Food Chemistry. 5: 380-385.
30. Znini M, Bouklah M, Majidi L, Kharchouf S, Aouniti A, Bouyanzer A, Hammouti B, Costa J and Al-Deyab SS (2011) Chemical composition and inhibitory effect of Mentha Spicata essential oil on the corrosion of steel in molar hydrochloric acid. International Journal of Electrochemical Science. 6: 691-704.
به زراعی کشاورزی
دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 3
آبان 1393
صفحه 613-625
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار