به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

تأثیر آبیاری تکمیلی و روش‌های کاربرد کود نیتروژن بر عملکرد دانه و اجزای آن در زراعت نخود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

به منظور بررسی واکنش عملکرد گیاه نخود به تنش خشکی و روش‌های مصرف کود نیتروژن، آزمایشی به صورت کرت‏های خردشده در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه و در دو سال زراعی 1388-89 و 1389-90 به اجرا درآمد. آبیاری تکمیلی در سه سطح (1. بدون آبیاری، 2. یک نوبت آبیاری در ابتدای گلدهی، و 3. دو نوبت آبیاری در مراحل گلدهی و غلاف بستن) به منزلة عامل اصلی و ترکیب تیمارهای مقادیر و روش‌های مصرف کود نیتروژن در نه سطح به منزلة عامل فرعی درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد که آبیاری تکمیلی منجر به افزایش معنادار تعداد دانه در بوته و وزن صددانه می‌شود و از این طریق عملکرد نهایی دانه افزایش می‌یابد. از نظر عملکرد دانه، بین تیمارهای یک نوبت و دو نوبت آبیاری تکمیلی (به ترتیب با 1646 و 1728 کیلوگرم در هکتار) اختلاف آماری معناداری مشاهده نشد. روش‌های کاربرد کود نیتروژن روی عملکرد دانه و برخی اجزای آن تأثیر معنا‏دار داشت، اما بر وزن صددانه تأثیری نداشت. مصرف توأم خاک کاربرد و محلول‌پاشی کود نیتروژن با تأثیر مثبت بر تعداد دانه در بوته، موجب افزایش عملکرد دانه شد. درمجموع، به‌منظور حصول حداکثر عملکرد دانه در زراعت نخود، انجام یک نوبت آبیاری تکمیلی در مرحلة گلدهی، همچنین استفاده از هر دو روش کاربرد کود نیتروژن (خاک کاربرد و محلول‌پاشی) توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of supplementary irrigation and methods of nitrogen application on grain yield and its components in chickpea

نویسندگان [English]

  • Mokhtar Ghobadi 1
  • Hossein Salahi 2
  • Mohammad Eghbal Ghobadi 1
  • Siroos Mansoorifar 1

1 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran

2 M.Sc. Student, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

In order to study the responses of grain yield of chickpea to drought stress and application methods of nitrogen fertilizer, an experiment carried out as split-plot at Campus of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran, during 2009-10 and 2010-11. The supplementary irrigation at three levels (1. without irrigation, 2. one irrigation at flowering, 3. two irrigations at flowering and podding stages) as main-plot and the combination of different amounts and application methods of nitrogen fertilizer were as sub-plots. The results showed that grain yield was increased significantly due to increasing of the number of grains per plant and 100-grain weight in response to supplementary irrigation treatments. There was no significant difference in grain yield between one and two supplementary irrigation treatments with 1646 and 1728 kg/ha, respectively. Methods of nitrogen application had significant effects on grain yield and some yield components, but had not effect of 100-grain weight. Foliar spraying accompanied by soil application of N increased significantly grain yield. Finally, to get high grain yield in chickpea we recommend supplementary irrigation at flowering stage and also usage of both nitrogen application methods (soil application + foliar spraying).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chickpea
  • Drought
  • nitrogen
  • soil application
  • spraying
مراجع
1 . بی‏نام (1391) آمارنامه کشاورزی جلد اول محصولات زراعی سال زراعی 89-1388. دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی، معاونت برنامه ریزی و اقتصاد. (www.maj.ir)
2. پارسا م و باقری ع (1387) حبوبات. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.
3. چایی‏چی م، رستمزا م و اسمعیلان ک س (1382) بررسی مقاومت لاین‏های نخود سیاه به تنش خشکی تحت شرایط رژیم‏های مختلف آبیاری. علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 10(4): 55-64.
4. رضوانی­مقدم پ و صادقی ثمرجان ر (1387) بررسی اثر تاریخ‌های مختلف کاشت و رژیم‌های مختلف آبیاری بر خصوصیات مورفولوژیک و عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) رقم 3279-ILC در شرایط آب و هوایی نیشابور. پژوهش‌های زراعی ایران. 6(2): 315-325.
5. سالار دینی ع و مجتهدی م (1387) اصول تغذیه گیاه (ترجمه). انتشارات دانشگاه تهران.
6. علیزاده ش و میرگوهر م (1378) زراعت نخود در شرایط دیم. نشر آموزش کشاورزی.
7. Bahr AA (2007) Effect of plant density and urea foliar application on yield and yield components of chickpea (Cicer arietinum L.). Research Journal of Agriculture and Biological Sciences. 3(4): 220-223.
8. Benjamin JG and Nielsen DC (2006) Water deficit effects on root distribution of soybean, field pea and chickpea. Field Crops Research. 97: 248-253.
9. Davies S, Turner NC, Siddique KHM, Leport L and Plummer J (1999) Seed growth of ‘Desi’ and ‘Kabuli’ chickpea (Cicer arietinum L.) in a short season Mediterranean-type environment. Australian Journal of Experimental Agriculture. 39: 181-188.
10. Franco CA (1977) Contribution of the legume Rhizobium symbiosis to the ecosystem and food production. In : Exploiting Legume-Rhizobium Symbiosis in Tropical Agriculture (Vincent, J.M., Whitney, A.S. and Bose J. eds) pp. 237-253. Univ. of Hawaii, USA.
11. Havlin JL, Beaton JD, Tisdale SL and Nelson WL (2005) Soil Fertility and Nutrient Management: An Introduction to Nutrient Management. 7th Edition. 515 p. Pearson/Prentice Hall. Upper Saddle River, NJ.
12. Jongdee B, Fukai S and Cooper M (2002) Leaf water potential and osmotic adjustment as physiological traits to improve drought tolerance in rice. Field Crops Research. 76: 153-163.
13. Kumar J and Abbo S (2001) Genetics of flowering time in chickpea and its bearing on productivity in semi-arid environments. Advances in Agronomy. 72: 107-138.
14. Leport L, Turner NC, French RJ, Barr MD, Duda R, Davies SL, Tennant D and Siddique KHM (1999) Physiological responses of chickpea genotypes to terminal drought in Mediterranean type environment. European Journal of Agronomy. 11: 279-291.
15. Lopez-Bellido L, Lopez-Bellido RJ, Castillo JE and Lopez-Bellido FJ (2004) Chickpea response to tillage and soil residual nitrogen in a continuous rotation with wheat I. Biomass and seed yield. Field Crops Research. 88(2-3): 191-200.
16. Nayyar H, Singh S, Kaur S, Kumar S and Upadhyaya HD (2006) Differential sensitivity of macrocarpa and microcarpa types of chickpea (Cicer arietinum L.) to water stress: Association of contrasting stress response with oxidative injury. Integrative Plant Biology. 48: 1318-1329.
17. Pala M and Mazid A (1992) On-farm assessment of improved crop production practices in Northwest Syria. I. Chickpea. Experimental Agriculture. 28: 175-184.
18. Palled YB, Chandrashekharaiah AM and Radder GD (1985) Response of bengal gram to moisture stress. Indian Journal of Agronomy. 30: 104-106.
19. Palta JA, Nandwal AS, Kumari S and Turner NC (2005) Foliar nitrogen applications increase the seed yield and protein content in chickpea (Cicer arietinum L.) subject to terminal drought. Australian Journal of Agricultural research. 56(2): 105-112.
20. Serraj R (2003) Effects of drought stress on legume symbiotic nitrogen fixation: physiological mechanisms. Indian Journal of Experimental Biology. 41: 1136-1141.
21. Tesfaye K, Walker S and Tsubo M (2006) Radiation interception and radiation use efficiency of three grain legumes under water deficit conditions in a semi-arid environment. European Journal of Agronomy. 25(1): 60-70.
22. Thomas Robertson MJ, Fukai S and Peoples MB (2004) The effect of timing and severity of water deficit on growth, development, yield accumulation and nitrogen fixation of mungbean. Field Crops Research. 86: 67-80.
به زراعی کشاورزی
دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 3
آبان 1393
صفحه 585-598
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار