نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان، بهبهان، ایران

2 استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکدة علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج

چکیده

ویژگی‌های کمّی و کیفی و قابلیت انبارمانی تودة محلی بهبهان، پیاز اصلاح‌شدة بهبهان و رقم ‘پریماورا’، در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان از سال 1388 به‌‌مدت دو سال ارزیابی شد. آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. دانهال‌ها در اواخر آذرماه به زمین اصلی منتقل شدند. برای مقایسة قابلیت انبارمانی جمعیت‌ها از آزمایش کرت‌های خرد‌شده در زمان در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار استفاده شد. عامل اصلی جمعیت در سه سطح و عامل فرعی زمان بررسی سوخ‌ها در سیزده سطح بود. سوخ‌ها در انبار کنترل‌نشده نگهداری و هر پانزده روز یک‌بار ضایعات انباری بر اساس درصد کاهش وزن، درصد جوانه‌زنی، درصد پوسیدگی و آلودگی به کپک خاکستری ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که بین عملکرد کل (تر) جمعیت‌ها اختلاف معناداری وجود ندارد، ولی عملکرد قابل‌فروش رقم ‘پریماورا’ و پیاز اصلاح‌شده نسبت به تودة محلی بهبهان برتری دارد. پیاز اصلاح‌شده حداکثر عملکرد مادة خشک سوخ را تولید می‌کند و از این نظر، اختلاف آن با تودة منشا و رقم ‘پریماورا’ به‌ترتیب در سطح 5 و 1 درصد معنادار بود. درصد مادة خشک سوخ و درصد خلوص رنگ پیاز اصلاح‌شده از تودة منشا بیشتر بود. درصد وزنی دوقلویی و قطر گردن پیاز اصلاح‌شده در مقایسه با تودة منشا کاهش معناداری نشان داد. قابلیت انبارمانی پیاز اصلاح‌شده و تودة منشا از رقم ‘پریماورا’ بیشتر بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Quantitative and Qualitative Characteristics and Storability of Onion Populations

نویسندگان [English]

  • Abdolsatar Darabi 1
  • Reza Salehi 2

1 Assistant Professor, Behbahan Agriculture Reseach Station, Agriculture and Natural Resources Research Center of Khouzestan, Behbahan, Iran

2 Assistant Professor, Department of Horticultural Sciences, Faculty of Agricultural Science and Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran

چکیده [English]

Quantitative and qualitative characteristics and storability of Behbahan landrace, selected population from Behbahan landrace and Primavera cultivar were compared for two years (2009-2010) at Behbahan Agriculture Research Station. Field experiment was performed based on randomized complete block design containing four replications. Seedlings were transplanted in mid-December. A split plot in time experiment based on randomized complete block design containing four replications was used to compare the storability of studied populations. Populations were considered as main plot in three levels and the date of bulb observations as sub plot in thirteen levels. Bulbs were stored in non-control storage. The observations were done for sprouting, rotting, incidence of black mould and weight losses percent at 15 day intervals. The results showed that the differences of total yield (fresh) among populations were not significant, however marketable yield of Behbahan bred onion and Primavera cultivar was significantly higher than Behbahan landrace. The yield of bulb dry weight of Behbahan bred onion was higher than source landrace and Primavera cultivar at 5% and 1% probability level. Bulb dry matter percent and bulb colour uniformity of Behbahan bred onion was higher than source landrace. In the other hand the percent of double bulbs and neck diameter of Behbahan bred onion was lower than source landrace. The difference of storability between Behbahan bred onion and source landrace was not significant, but the storability of Primavera cultivar was significantly lower than other populations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bulb
  • yield
  • Landrace
  • genotype
  • Local
1 . بای‌بوردی ا وملکوتی م ج (1378) ضرورت مصرف بهینة کود برای افزایش کمّی و کیفی و کاهش غلظت نیترات در غده‌های پیاز. نشرآموزش کشاورزی. کرج. 16 ص.
2 . دارابی ع، بابالار م، کاشی ع و خدادادی م (1387) اثر دو اقلیم متفاوت بهبهان و کرج بر سوخ­دهی و ویژگی­های کمّی و کیفی شش تودة پیاز (Allium cepa L.) بومی ایران. علوم و فنون باغبانی ایران. 9(3): 177-192.
3 . دارابی ع (1389) اثر گزینش و خودگرده‌افشانی بر خصوصیات زراعی لاین‌های نتاجی حاصل از تودة محلی بهبهان. به‌نژادی نهال و بذر. 1-26(3): 383-396.
4 . رستم فرودی ب (1385) بررسی صفات کمّی و کیفی ارقام پیاز و تعیین رابطة برخی از صفات با خاصیت انبارمانی. نهال و بذر. 22(1): 67ـ86.
5 . صباغ شوشتری ﻫ (1374) بررسی اثر تاریخ کاشت بر کیفیت و عملکرد پیاز اصلاح‌شدة رامهرمز. خلاصة مقالات دومین سمینار تحقیقات سبزی و صیفی. ص. 55-57.
6 . عباسی­فرالف ر و یوسفی م (1382) ارزیابی مقاومت به تریپس در ژنوتیپ اصلاح‌شدة سفید خمین در مقایسه با ارقام پیاز رایج در کشور. چکیدة مقالات سومین کنگره علوم باغبانی ایران. ص. 291-292.
7 . کریم‌زاده ق، پاک‌نیا ر و خدادادی م (1384) مطالعة تنوع ژنتیکی و تکامل کروموزمی در تعدادی از توده‌های بومی پیاز خوراکی ایران. خلاصة مقالات چهارمین کنگره علوم باغبانی ایران. ص. 275-276.
8 . لامعی هروان ج (1386) ارزیابی صفات کمّی و کیفی نتاج حاصل از نسل‌های گزینش توده‌های پیاز قولی قصه با توده‌های محلی مورد کشت در استان زنجان. خلاصة مقالات پنجمین کنگره علوم باغبانی ایران. ص. 37-38.
9 . مبلی م، دهداری ا و رضایی ع (1380) بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات فیزیولوژیکی و زراعی در برخی از پیازهای بومی ایران. علوم و فنون باغبانی ایران. 2(3و4): 109-124.
10 . مرادی زانیانی آ، زربخش ع و خدادادی م (1389). اثر گوگرد بر عملکرد، کیفیت و قابلیت انبارمانی دو رقم پیاز خوراکی. به­زراعی نهال و بذر. 2-26(2): 153-168.
11 . مفیدی ع (1350) بررسی و اصلاح پیازهای خوراکی ایران. انتشارات بنگاه مطبوعاتی ایران. ص. 9-12.
12 . Abu Goukh AA (2001) Post-harvest and storability of twenty onion cultivars at "Jabal Marra" area- Sudan.University of Khartoum Journal of Agricultural Sciences. 9(2): 236-235.
13 . AL-Moshileh AM (2007) Effect of date and irrigation water level on onion (Allium cepa L.) under central Saudi Arabian conditions. Scientific Journal of King Faisal University (Basic Applied Science). 8(1): 75-84.
14 . Biswas SK, Khair A, Sarkar PK and Alom MS (2010) Yield and storability of onion (Allium cepa L.) as affected by varying levels of irrigation. Bangladesh Journal of Agriculture Research.  321(5): 247-255.
15 . Brewster JL(2008)Onions and other vegetable alliums. 2nd edition. CABI International, UK. 432 p.
16 . Bufler G (2001) A simple method to monitor onion bulb dormancy. Acta Horticulturae. 553: 129-130.
17 . Miedema P (1994) Bulb dormancy in onion. I. The effects of temperature and cultivar on sprouting and rooting. Journal of Horticultural Science. 69: 29-39.
18 . Nieuwhof M and Brugen JW (1973) Method to determine solidity and dry matter content of onion. Euphytica. 22: 39-47.
19 . Pike LM (1988) Onion breeding. pp. 375–394. In: Kalloo, Dr (ed). Vegetable Breeding Crops. Volume 3. CRC Press. Boca Raton. Florida. USA.
20 . Rai N and Yadav DS (2005) Advances in Vegetable Production. Research Book Center. New Delhi. 995 p.
21 . Shanmuugasundram S, Chang  Ko SS, Wang  JF and Chrreng SJ (2002) Storage variability among short-day onion under high temperature and high humidity and its relation with disease incidence and bulb characteristics. Journal of the American Society for Horticultural Science. 127(5): 848-854.
22 . Ullah MH, Huq SMI, Alam MDUand Rahman MA (2008) Impacts of sulphur levels on yield, storability and economic return of onion. Bangladesh Journal of Ariculture Research. 33(3): 539-548.
23 . Yasin H and Bufler G (2007) Dormancy and sprouting of onion (Allium cepa L.) bulbs. I. Changes in carbohydrate metabolism. Journal of Horticultural Science and Biotechnology. 82: 89-96.
24 . Yoo KS, Andersen CR and Pike LM (1997) Internal CO2 concentrations in onion bulbs at different storage temperatures and in response to sealing of the neck and base. Postharvest Biology and Technology. 12: 157-163.