نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
- ریحانه پیشکام راد 1
- علی ایزدی دربندی 2
- مریم شهبازی 3
- مهدی فاضل نجفآبادی 4
- حمیدرضا نیکخواه 5
- رها عابدینی 6
- مرتضی براتی 1
1 کارشناس ارشد گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران.
2 دانشیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران
3 استادیار گروه فیزیولوژی، پژوهشکدۀ بیوتکنولوژی کشاورزی ایران
4 استادیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران.
5 استادیار، بخش تحقیقات غلات، مؤسسۀ اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، کرج – ایران.
6 دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی، پژوهشکدۀ بیوتکنولوژی کشاورزی ایران.
چکیده
به‌منظور بررسی واکنش رقمهای مختلف جو به خشکی، آزمایشی با دو نمونۀ وحشی و چهار رقم زراعی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در وضعیت گلخانه در مرحلۀ رویشی گیاه اجرا شد. در این تحقیق، ارقام جو به‌عنوان عامل اول، و تیمار آبیاری در سه سطح آبیاری 70، 30 و 10 درصد ظرفیت نگهداری آب خاک به‌عنوان عامل دوم منظور شدند. تجزیۀ واریانس دادهها نشان داد که اثر تنش خشکی و ژنوتیپ بر خصوصیات مورفولوژی مانند تعداد پنجه، ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، سطح برگ و برخی خصوصیات فیزیولوژیک شامل درصد مادۀ خشک، محتوای نسبی آب برگ، میزان سبزینگی برگ، پتانسیل اسمزی، تنظیم اسمزی، هدایت روزنهای و دمای کانوپی معنادار بود. بین محتوای نسبی آب برگ و دو صفت درصد مادۀ خشک و پتانسیل اسمزی، همبستگی مثبت و معناداری مشاهده شد. در تجزیۀ علیت، پتانسیل اسمزی بیشترین اثر مستقیم را بر درصد مادۀ خشک گیاه داشت. از بین ارقام زراعی، رقم موروکو؛ و از بین جوهای اسپانتانئوم، نمونۀ 41-1/check S09 در مقایسه با دیگر ژنوتیپها نسبت به تنشهای اعمال‌شده حساسیت بیشتری از خود نشان دادند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Assessment of morpho-physiological characteristics in common and wild barley cultivars under dehydration condition
نویسندگان [English]
- Reyhaneh Pishkam Rad 1
- Ali Izadi Darbandi 2
- Maryam Shahbazi 3
- Mehdi Fazel Najaf-Abadi 4
- Hamid Reza Nikkhah 5
- Raha Abedini 6
- Morteza Barati 1
1 Graduate M.Sc. Student, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Aburaihan, University of Tehran, Pakdasht, Iran
2 Associate Professor, Department of Agronomy and Crop Breeding, College of Aburaihan, University of Tehran, Pakdasht, Iran
3 Assistant Professor, Department of Physiology, Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran, Karaj, Iran
4 Assistant Professor, Department of Agronomy and Crop Breeding, College of Aburaihan, University of Tehran, Pakdasht, Iran
5 Assistant Professor, Department of Cereal Research, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran
6 M.Sc. Student of Biotechnology, Agricultural Biotechnology Research Institute of Iran, Karaj, Iran
چکیده [English]
In order to study the reaction of barley genotypes to drought, an experiment was conducted in a factorial
design based on CRD for two wild ecotypes and four crop genotypes of barley in greenhouse. In this
study, the barley genotypes and wild ecotypes as the first factor and irrigation treatment with three levels
include 70 percent of water holding capacity of soil, 30 and 10 percent as the second factor were
considered as treatments. Analysis of growth and other morphological characteristics such as tillers, plant
height and leaf number and leaf area per plant and some physiological characteristics including the
relative water content, leaf chlorophyll content, osmotic potential, osmotic adjustment, stomatal
conductance, canopy temperature in each three treatments were measured. Analysis of variance showed
that the effect of drought on all traits and differences between genotypes were significant. Results of
correlation revealed that there is a significant and direct relationship between relative water content with
osmotic potential and percentage of dried material. Path analysis identified that osmotic potential had the
most direct effect on died material. The 41-1 and Morocco genotypes showed greater sensitivity than
other genotypes to the applied stress.
کلیدواژه‌ها [English]
- Drought
- Growth
- H. Spontaneum
- morphology
- Water potential
)