نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 مربی پژوهش، بخش تحقیقات نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان - ایران
2 استادیار، بخش تحقیقات نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان - ایران
3 مربی پژوهش، مدیریت زراعت، سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان، اصفهان- ایران
4 مربی پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان - ایران.
5 دانشیار بخش تحقیقات غلات، مؤسسۀ تحقیقات اصلاح و تهیۀ نهال و بذر، کرج - ایران
6 دانشیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت-ایران
چکیده
به‌منظور ارزیابی تأثیر تاریخ‌های کاشت مختلف بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپهای گندم با عادت‌های گلدهی زمستانه، بینابین و بهاره، پژوهشی دوساله (1386-88) با استفاده از آزمایش کرتهای خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان اجرا شد. سه تاریخ کاشت 20 مهر، و 10 و 30 آبان، عامل اصلی؛ و 15 ژنوتیپ گندم، عامل فرعی را تشکیل دادند. میانگین عملکرد دانه در تاریخ‌های کاشت اول تا سوم به‌ترتیب 8495، 9156 و 6749 کیلوگرم در هکتار بود. در هر سه تاریخ کاشت، بیشترین و کمترین میانگین عملکرد دانه به‌ترتیب به گروه‌های بهاره و زمستانه تعلق داشت و صرف‌نظر از تاریخ کاشت، گروه ژنوتیپهای زمستانه، بینابین و بهاره، به‌ترتیب میانگین عملکرد 7519، 8267 و 8614 کیلوگرم در هکتار داشتند. در تاریخ کاشت 10 آبان، پنج ژنوتیپ بهارۀ M-81-13، بهار، پیشتاز، کویر و مرودشت، و رقم بینابین الوند به‌ترتیب با عملکرد دانۀ 10433، 10146، 10040، 9843، 9822 و 9813 کیلوگرم در هکتار برتر از ژنوتیپهای دیگر بودند و برای کشت در مناطق معتدل استان می‌توان آنها را توصیه کرد. کاهش تعداد سنبلۀ بارور و وزن هزاردانه، مهم‌ترین اجزای عملکرد در واکنش به تأخیر کاشت بودند. براساس نتایج بهدست‌آمده، 10 آبان تاریخ کاشت بهینه در منطقه توصیه می‌شود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Response of bread wheat genotypes with different flowering habits to sowing date in Isfahan
نویسندگان [English]
- Davood Afiuni 1
- Amir Houshang Jalali 2
- Reza Khakpour 3
- Leili Safaei 4
- Tohid Najafi-Mirak 5
- Gholamali Akbari 6
1 Instructor, Department of Seed and Plant Improvement, Agricultural and Natural Resources Research Center of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Seed and Plant Improvement, Agricultural and Natural Resources Research Center of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Instructor, Department of Agronomy, Isfahan Agricultural Organization, Isfahan, Iran
4 Instructor, Department of Natural Resources, Agricultural and Natural Resources Research Center of Isfahan, Isfahan, Iran
5 Associate Professor, Cereal Department, Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran
6 Associate Professor, Department of Agronomy and Crop Breeding, University of Tehran, Aburaihan Campus, Pakdasht, Iran
چکیده [English]
In order to assess the impact of different sowing dates on yield and yield components of wheat genotypes
with different growth habits, a two years study (2007-2009) using a split plot in randomized complete
block design with three replications was conducted in Kabootarabad Agricultural Research Station of
Isfahan. Three sowing dates of 12 Oct., 1 Nov., and 21 Nov. were main plots and 15 genotypes of wheat
were subplots. The average grain yield in three planting dates was 8495, 9156 and 6749 kg ha-1,
respectively. At all planting dates, the maximum and minimum grain yield belonged to spring and winter
types and the grain yield of winter, facultative and spring groups were 7519, 8267 and 8614 kg ha-1,
respectively. At 1 Nov. five spring genotypes M-81-13, Bahar, Pishtaz, Kavir and Marvdasht and
facultative cultivar Alvand produced the highest grain yield by an average of 10433, 10146, 10040, 9843,
9822 and 9813 kg/ha and therefore can be recommended for planting in temperate regions of the
province. Spikes per m2 and grain weight were the most important yield components that were reduced in
response to late planting. Based on the results, 1 Nov. can be recommended as the best planting date for
the region.
کلیدواژه‌ها [English]
- grain yield and components
- growth habit
- Sowing date
- Wheat
- 1000 Kernel weight
)