نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فرهاد عزیزی ¹
• علی ماهرخ ²

¹ استادیار، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر، کرج - ایران

² کارشناس، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر، کرج - ایران

چکیده

به منظور مقایسه و تعیین بهترین شاخص های تحمل خشکی در هیبریدهای ذرت شیرین آزمایشی به صورت کرت های خر د شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در مؤسسة تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر کرج، در سال 1385 ، انجام شد . 3 تیمار به عنوان فاکتور اصل ی و 12 هیبرید (A آبیاری (آبیاری پس از 75 (شاهد)، 100 و 125 میلی متر تبخ یر تجمع ی از تش تک تبخ یر کلاس ذرت شیرین شامل سینگل کراس 403 ، چ یس، اسکو ایر، ر یوال، رِویل، د یوا، ش یمر، ش یکر، پی اس 107 ، گولدا، رویالتی و رانا به عنوان میانگین ،(TOL) شاخص تحمل ،(MP) فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. در این آزما یش، از شاخص ها ی میانگین حسابی برای تع یین م یزان تحمل یا حساس یت هیبرید ها (STI) و شاخص تحمل به تنش (SSI) شاخص حساسیت به تنش ،(GMP) هندسی همبستگ ی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه در شرایط بدون GMP و STI به خشک ی استفاده شد . نتایج نشان داد که شاخص های تنش، تنش ملایم و شد ید داشتند . با توجه به این 2 شاخص هیبریدهای دیوا و گلدا در شرایط مطلوب عملکرد مناس بی داشتند، ولی با حاکم شدن شرایط تنش شدید، عملکرد آن ها کاهش یافت . هیبریدهای سینگل کراس 403 ، اسکوایر، شیمر و شیکر در شرایط بدون
تنش عملکرد پایینی داشتند، اما در شرایط تنش شدید عملکرد مناسبی نشان دادند . هیبریدهای چیس، ریوال و رِویل در هر دو شرایط بدون تنش و تنش شدید عملکرد پایینی داشتند . همچنین، از هیبریدهای پی اس 107 ، رویالتی و رانا در هر دو شرایط مطلوب و تنش شدید عملکرد قابل قبولی حاصل شد. بنابراین، کشت این هیبریدها در هر 2 شرایط کمبود و فراهمی آب توصیه می شود.

کلیدواژه‌ها

• تنش خشکی
• حساسیت
• ذرت شیرین
• عملکرد دانه
• هیبرید

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Drought Tolerance indices in different Sweet Corn Hybrids

نویسندگان [English]

• Farhad Azizi ¹
• Ali Mahrokh ²

¹ Assistant Professor, Seed and Plant Research Institute, Karaj – Iran

² M.Sc. Seed and Plant Research Institute, Karaj – Iran

چکیده [English]

In order to comparison and determination of the best drought tolerance indices in sweet corn hybrids, an experiment was conducted using a randomized complete block design in split plot lay out with three replications at Seed and Plant Improvement Institute in Karaj in 2006. Three irrigation levels (irrigation after 75 as control, 100 and 125 millimeters cumulative evaporation from class A evaporation pan) were assigned as main plots and 12 sweet corn hybrids include KSC403su, Chase, Esquire, Rival, Reveille, Diva, Shimmer, Shaker, PS107, Golda, Royalty and Rana were considered as sub plots. Mean Productivity (MP), Tolerance Index (TOL), Geometric Mean Productivity (GMP), Stress Susceptibility Index (SSI), Stress Tolerance Index (STI) were used to evaluate tolerance or sensitivity to drought stress of the hybrids. STI and GMP indices had a positive and significant correlation with grain yield in non-stress and stress conditions (mild and severe stress treatments). STI and GMP indices showed that Hybrids Diva and Golda had optimum yield in non-stress condition but their yield decreased in severe stress condition. Hybrids KSC403su, Esquire, Shimmer and Shaker had low yield in non-stress but they had suitable yield in severe stress condition. Hybrids Chase, Rival and Reveille had low yield in non-stress and severe stress conditions. Hybrids PS107, Royalty and Rana had optimum yield in both non-stress and stress condition. Therefore, they can be recommended to use in stress and optimum conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Drought stress
• Grain yield
• hybrid
• Susceptibility and Sweet corn