نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج - ایران

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج - ایران

3 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل - ایران

4 استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج - ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر مصرف پلیمرهای سوپرجاذب و کود دامی بر خواص کمی و کیفی سویا در شرایط تنش خشکی این آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان مرودشت در سال 1388 انجام گردید. عامل اصلی شامل آبیاری پس از 50، 100 و 150 میلی متر تبخیر آب از تشتک تبخیر کلاس A و فاکتور فرعی شامل عدم مصرف پلیمر سوپرجاذب و کود دامی، مصرف 40 تن در هکتار کود دامی، مصرف 200 کیلوگرم در هکتار پلیمر
سوپرجاذب، مصرف 50 درصد پلیمر 50 درصد کود دامی، مصرف 65 درصد پلیمر 35 درصد کود دامی و مصرف 35 درصد پلیمر 65 درصد کود دامی بودند. با افزایش شدت تنش خشکی، از تعداد غلاف و تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک و شاخص برداشت کاسته شد. در مقابل با کاربرد پلیمر سوپرجاذب و کود دامی بر تعداد غلاف و تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک افزوده شد. حداکثر عملکرد دانه (3/2148 کیلوگرم در هکتار) به تیمار آبیاری پس از 50 میلی متر تبخیر تعلق داشت. کاربرد توأم کود دامی و پلیمر سوپر جاذب باعث افزایش عملکرد دانه، بیولوژیک، روغن و پروتئین نسبت به شاهد شد. درمجموع، جهت کسب حداکثر عملکرد دانه می توان از تلفیق کود دامی و پلیمر سوپر جاذب به نسبت 65 به 35 استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of different super absorbent polymer and animal manure ratios on the quantitative and qualitative characteristics of soybean under drought stress

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Roustaie 1
  • mohsen Movahhedi Dehnavi 2
  • Seyed Ali Khadem 3
  • Hamid Reza Owliaie 4

چکیده [English]

To investigate effects of different super absorbent polymer and animal manure ratios on the quantitative and qualitative characteristics of soybean under drought stress, a split plots experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications in Marvdasht, Iran in 2009. Main factor included of irrigation with 50, 100 and 150 mm evaporation from pan class A and sub factor included of control, 40 t.ha-1 animal manure, 200 kg.ha-1 super absorbent polymer, 50 percent super absorbent polymer + 50 percent animal manure, 65 percent super absorbent polymer + 35 percent animal manure and 35 percent super absorbent polymer + 65 percent animal manure. The results showed that, number of pod and grain per plant, 1000 grain weight, grain yield, biological yield, protein yield and oil yield were decreased by drought stress occurrence and were increased with super absorbent polymer and animal manure application. The highest yield (2148.3 kg.ha-1) was obtained in control treatment. Results showed that the combinations of super absorbent polymer and animal manure significantly increased grain, biological, oil and protein yield compared with control. Finally, combination of 35 percent super absorbent polymer and 65 percent animal manure was the best treatment in this experiment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biological yield
  • evaporation pan
  • harvest index
  • oil yield
  • Seed yield
1 . اله­دادی ا.، مؤذن قمصری ب.، اکبری غ. ع. و ظهوریان مهر م (1384) بررسی تأثیر مقادیر مختلف پلیمر سوپرآب آ-200 و سطوح مختلف آبیاری بر رشد و عملکرد ذرت علوفه­ای. مجموعه مقالات سومین سمینار تخصصی کاربرد کشاورزی هیدروژل­های سوپر­جاذب. آبان 1384. تهران. پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران.
2 . اولیائی ح. ر. و خادم س. ه (1388) کاربرد پلیمرهای سوپرجاذب در کشاورزی. زیتون. 203: 45-39.
3 . بهتری ب.، دباغ محمدی نسب ع.، قاسمی گلعذانی ک.، زهتاب سلماسی س. و تورچی م (1387) اثر تنش کم­آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سویا. دانش کشاورزی. 18(3): 135-125.
4 . پورموسوی س. م (1384) تأثیر کود دامی بر شاخص­های رشد و ویژگی­های زراعی و فیزیولوژیکی سویا در شرایط تنش رطوبتی. پایان­نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل.
5 . حقیقت طلب ع. و بهبهانی م (1385) مدل بهینه­سازی مصرف آب در گلخانه­های هیدروپونیک با استفاده از پلیمر سوپرجاذب PR3005A. مجموعه مقالات اولین همایش ملی مدیریت شبکه­های آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز.
6 . خادم س. ع.، گلوی م.، احمدیان ا. و روستایی خ (1386) بررسی کاربرد پلیمر سوپرجاذب و کود دامی بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه­ای 704 در شرایط خشکی. همایش منطقه­ای خشکسالی، پیامدها و راهکارهای مقابله با آن، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند. بهمن ماه 1386، بیرجند. صص. 70-63. 
7 . خواجویی ­نژاد غ.، کاظمی ح.، آلیاری ه.، جوانشیر ع. و آروین س. م. ج (1384) تأثیر رژیم­های آبیاری و تراکم کاشت بر عملکرد، کارایی مصرف آب و کیفیت دانه سه رقم سویا در کشت تابستانه در شرایط آب و هوایی کرمان. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 9(4): 151-137.
8 . دانشیان ج.، هادی ح. و جنوبی پ (1388) ارزیابی خصوصیات کمی و کیفی ژنوتیپ­های سویا در شرایط تنش کم­آبی. علوم زراعی ایران. 11(4): 409-393.
9 . شاه­مرادی ش.، زینالی خانقاه ح.، دانشیان ج.، خدابنده ن. و احمدی ع (1388) بررسی اثرات تنش خشکی در ارقام و لاین­های پیشرفته سویا با تأکید بر شاخص­های تحمل به تنش. علوم گیاهان زراعی ایران. 40(3): 22-9.
10 . عابدی کوهپایی ج.، و سهراب ف (1383) ارزیابی تأثیر کاربرد پلیمرهای ابرجاذب بر ظرفیت نگهداشت و پتانسیل آب بر سه نوع خاک. علوم و تکنولوژی پلیمر. 3: 173-163.
11 . گنجی خرم­دل ن. و کیخایی ف (1383) استفاده از پلیمر فراجاذب آب PR3005A جهت موفقیت برنامه­های آبیاری در مناطق خشک و نیمه­خشک. اولین همایش روشهای پیشگیری از اتلاف منابع ملی. خرداد 1381. تهران. فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران.
12 . یحیایی س. غ. ر (1386) اثر رژیم­های آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام رشد محدود و رشد نامحدود سویا. علوم کشاورزی و منابع طبیعی. 14(5): 79-68.
13 . یزدانی ف.، اله­دادی ا.، اکبری غ. ع. و بهبهانی م. ر (1386) تأثیر مقادیر پلیمر سوپرجاذب (Tarawat A200) و سطوح تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد سویا. پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی. 75: 174-167.
 
14 . Abd El-Hamid M, Horiuchi T and Oba S (2004) Composting of rice straw with oilseed rape cake and poultry manure and its effects on fababean (Vicia faba L.) growth and soil properties. Bioresource Technology. 93: 183-189.
15 . Abedi-koupai J and Sohrab F (2004) Effect of super absorbent polymers on soil hydraulic properties. Proceeding of 8th national conference on hydraulics in engineering. Gold Coast, Australia May. Pp. 13-16.
16 . El- Hady OA and El-Dewiny CY (2006) The conditioning effect of composts (natural) or/and acrylamide hydrogels (synthesized) on a sandy calcareous soil (Growth response, nutrients uptake and water and fertilizers use efficiency by tomato plants).Applied Sciences Research. 2(11): 890-898. 
17 . Brevedan RE and Egli DB (2003) Short periods of water stress during seed filling, leaf senescence, and yield of soybean. Crop Science. 43: 2083-2088.
18 . El-Hady OA and El-Dewiny CY (2006) The conditioning effect of composts (natural) or/and acryl amide hydrogels (synthesized) on a sandy calcareous soil (Growth response, nutrients uptake and water and fertilizers use efficiency by tomato plants). Applied Sciences Research. 2(11): 890-898.
19 . Liu F, Andersen MN and Jensen CR (2004) Root signal controls pod growth in drought-stressed soybean during the critical, abortion-sensitive phase of pod development. Field Crop Research. 85: 159-166.
20 . Ruttscheid A and Borchard W (2005) Synthesis and characterization of glass-containing super absorbent polymers. European Polymer. 41: 1927-1933.
21 . Tarumingkeng RC and Coto Z (2003) Effects of drought stress on growth and yield of soybean. Science Philosopy PPs 702, Term paper, Graduate School, Borgor Agricultural University (Institute Ppertanian Bogor), December 2003.