بررسی اثر تراکم بر دگرآسیبی گندم رقم نیک‌نژاد و برخی از گونه‌های علف‌های هرز با استفاده از روش هم‌ارز کده آگار

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

2 استادیار، بخش تحقیقات علف های هرز، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور

3 دانشجوی دکترا، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

4 دانشیار، بخش تحقیقات علف های هرز، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، تهران

5 دانشیار، گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

6 عضو هیأت علمی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی

چکیده

روش هم‌ارز کده - آگار برای بررسی برهم کنش دگرآسیبی گندم رقم نیک‌نژاد و برخی گونه‌های مشکل‌ساز علف هرز مزارع گندم مورد استفاده قرارگرفت. آزمایش سال 1384 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه بخش تحقیقات علف‌های هرز مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور انجام شد. در این آزمایش، تیمارها شامل رقم نیک‌نژاد در چهار تراکم صفر، هشت، 16 و 24 گیاهچه در بشر شیشه ای 800 میلی لیتری و علف‌های هرز رایج مزارع گندم (چاودار، یولاف، پیچک صحرایی و ماشک گل خوشه‌ای) بودند که از نظر رشد اولیه علف‌های هرز و گندم مورد بررسی قرار گرفتند. باتوجه به نتایج به دست آمده، طول علف‌های هرز بیش از وزن خشک آنها و ریشه‌چه بیش از ساقه‌چه تحت تأثیر تراوشات گندم قرار گرفت. درمجموع، رشد گونه‌های تک‌لپه بیشتر تحت تأثیر پتانسیل دگرآسیبی گندم، کاهش نشان داد، اما واکنش گونه‌های دولپه به صفت مورد بررسی بستگی داشت. به استثنای طول و وزن خشک ساقه‌چه، افزایش تراکم گندم با افزایش مواد آللوشیمیایی بازدارنده رشد علف‌های هرز همراه بود. گونه‌های علف هرز تنها بر طول ساقه‌چه و وزن خشک گیاهچه گندم اثر معنی‌داری داشتند. در این میان یولاف وحشی بیشترین بازدارندگی را نشان داد. به جز طول ساقه‌چه و وزن خشک گیاهچه، تراکم 16 گیاهچه گندم موجب افزایش رشد و وزن خشک گندم شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study the effect of density on allelopathic of wheat "Niknejad cultivar" and some weed species using equal-compartment-agar method

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Labbafi 1
  • Faribi Meighani 2
  • Hamideh Khalaj 3
  • Mohammad Ali Baghestani Meibodi 4
  • Iraj Allah dadi 5
  • Ali Mehrafarin 6
چکیده [English]

Equal-compartment-agar method was used for studying the effect of allelopathic interaction of wheat and some problematic weeds in wheat. This experiment was accomplished as factorial in complete randomized design with 3 replications in weed research department of Crop Protection Research Institute, Tehran, Iran during 2006. The treatments were Niknejad cultivar in 4 densities 0, 8, 16 and 24 seedlings in glass tube and wheat weed spices: rye, oat, field bindweed and hairy vetch. The results indicated that the length of weeds was affected by wheat exudates more than their dry weight and similarly, rootlet was affected more than hypocotyl. In general growth of monocot species was decreased by wheat more than that of dicot species. Except hypocotyl length and dry weight, the increase in wheat density added the inhibition on weeds. Weed species had significant effect only on wheat hypocoty length and dry weight. mean while, oat was shown to be the most inhibitor. Except seedling hypocotyl length and dry weight, treatment of 16 wheat seedling density, caused the increase in wheat growth and dry weight.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Field bindweed
  • Hairy vetch
  • Oat
  • rye
  • Wheat allelopathic
  • Wheat density

مراجع

1. جعفری ل (1378) اثرات آللوپاتیک علف هرز سلمه­تره. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده تحصیلات تکمیلی شیراز.
2. خلج ح. و لبافی م (1386) کاربرد آللوپاتی گندم در مدیریت علف­های هرز. زیتون. 182: 36-32.
3. سبحانی ا (1378) بررسی اثر بقایای علف‌های ‌هرز روی خصوصیات زراعی سه رقم گندم ایرانی در شرایط طبیعی غیرمزرعه‌ای. علوم کشاورزی ایران. 30(1): 35-27.
4. سلمان­پور س. و غدیری ح (1381) پتانسیل اثرات آللوپاتیک ارقام گندم روی یولاف وحشی، جو وحشی و خردل وحشی. پانزدهمین کنگره گیاهپزشکی ایران. ص. 63-62.
5. شجیع ا.، گواهی م. صفاری م. و صفاری غ (1384) بررسی اثرات آللوپاتی علف جارو (Kochia scoparia) بر روی جوانه‌زنی و رشد چهار رقم گندم (Triticum aestivum). مجموعه مقالات اولین همایش علوم علف‌های هرز ایران. تهران. ص 127.
6. لبافی م.، حجازی ا. میقانی م. خلج ح. و باغستانی م. ع (1378) بررسی توانایی آللوپاتی ارقام گندم بر رشد گیاهچه یولاف و ماشک گل خوشه­ای. پژوهش و سازندگی. 79: 52-45.
7. لبافی م.، میقانی م. حجازی ا. خلج ح. باغستانی م. ع. و اله­دادی ا (1386) بررسی برهم­کنش آللوپاتی گندم
 (Triticum aestivum) و چاودار(Secal cereale). مجموعه مقالات دومین همایش علوم علف‌های هرز ایران. مشهد. ص 185.
8. منتظری م.، زند ا. و باغستانی م. ع (1384) علف­های هرز و کنترل آن­ها در کشت­زارهای گندم ایران. نشر آموزش کشاورزی. 85 صفحه.
 
9. Alam SM and Azami AR (1990) Influence of wild plant residue (Abutilon indicum L.) on the germination and seedling growth of wheat and chickpea. Sarhad J. Agr. 6: 385-387.
10. Bohwmik PC and Doll JD (1982) Corn and soybean response to allelopathic effects of weed and crop residues. Agron. J. 74: 601-606.
11. Jakuish D (1997) Allelopathic effect of spring barley, oats and spring wheat. Zeszty Naukowe Akademic Rolniczejw Szczecinie Rolnictwo. 65: 127-133.
12. Kobayashi K (2004) Factors affecting phytotoxic activity of allelochemicals in soil. Weed Biol Manag. 4: 1-7.
13. Leela D (1995) Allelopathic effects of purple nutsedge (Cyperus rotundus L.) tubers on growth of field crops. Allelopathy J. 2: 89-92.
14. Li SL, You ZG, Li SR and Zhang L (1996) Allelopathy of wheat extraction to the growth of two weeds. Chin. J. Biol. Control. 12: 168-170.
15. Qasem JR and Abu-irmaleh BE (1985) Allelopathic effect of salvia syriaca L. (Syrian sage) in wheat. Weed Res. 25: 47-52.
16. Wu H, Pratley J, Lemerle D and Haig T (2000) Laboratory screening for allelopathic potential of wheat (Triticum aestivum) accessions against annual ryegrass (Lolium rigidum). Aust. J. Agr. Res. 51: 259-66.
17. Zhang X, Liang W, Kong C, Jiang Y and Wang P (2005) Screening of allelopathic wheat varieties from Chinese germplasm collection. Proceeding of the 4th Word congress on Allelopathy, Wagga Wagga, Australia. Pp. 324- 327.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار