نویسندگان

1 استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان

2 دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج

3 استاد، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، تهران

4 استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

برای مقایسه اثر فصل کشت بر عملکردهای بیولوژیکی، بذر و اسانس بذر و اندام رویشی شوید، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1386-1385 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان انجام شد و طی آن سه تیمار کشت پاییزه، بهاره و تابستانه مقایسه شدند. در این آزمایش از توده شوید اصفهان استفاده شد و کشت پاییزه این گیاه موفق نبود. تفاوت وزن تر، وزن خشک، عملکرد اسانس اندام رویشی و ارتفاع گیاه در دو فصل دیگر کشت معنی دار بود (در سطح احتمال یک درصد). میزان ماده تر در کشت تابستانه و بهاره به ترتیب 4/5 و 7/3 و میزان ماده خشک 1/1 و 8/0 کیلوگرم در مترمربع و عملکرد اسانس اندام رویشی 2/10 و 3/5 میلی لیتر در مترمربع بود. در کشت بهاره و تابستانه، ماده Carvon به ترتیب با مقادیر 5/58 و 2/52 بالاترین درصدهای ترکیب اسانس را داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of planting season effect on agronomic characters and yield of dill

نویسندگان [English]

  • Saeed Davazdah Emami 1
  • Mohammad Reza Jahansooz 2
  • Fatemeh Sefidkon 3
  • daryoush mazaheri 4

1

2

3

4

چکیده [English]

In order to compare planting season effect on agronomic of characters and yield of dill (Anethum graveolens L.) an experiment based on completely randomized design with three replications was conducted in 2006-07 in Esfahan province and three planting seasons (spring, summer and autumn) were evaluated. Essential oil compositions were obtained by Clevenger and recognized by GC-Mass and GC. According to results, the majority of seedlings were injured in autumn planting date (November) and effect of planting seasons on fresh and dry biological yields and essential oil of foliage were significant. In spring (March) and summer (June), fresh and dry biological yields were 5.4, 1.1 kg/m2 and 3.7, 0.8 kg/m2, respectively. Essential oil quantity was also 10.2 and 5.3 cc/m2, respectively. The most important components in essence were carvon with 58.5 and 52.2% in spring and summer seasons, respectively. Thus, cultivation of dill in spring and summer seasons in order to produce seed, foliage and essential oil was successful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carvon
  • Dill essential oil
  • Spring Planting
  • Summer Planting dates
1. برنا ف.، امیدبیگی ر. و سفیدکن ف (1386) اثر زمان­های مختلف کاشت بر رشد، عملکرد پیکر رویشی و مقدار اسانس گیاه دارویی بادرشبویه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 23(3). 314-307.
2. دوازده امامی س. و مجنون حسینی ن (1387) زراعت و تولید برخی گیاهان دارویی و ادویه­ای. انتشارات دانشگاه تهران. 300 صفحه.
3. فتوکیان م. ح.، فیلی­زاده ی. و طالب­زاده ل (1386) تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد ماده خشک و میزان هایپریسین ارقام گل راعی (Hypericum perforatum L.). خلاصه مقالات سومین همایش گیاهان دارویی. دانشگاه شاهد، تهران. ص. 558.
 4. مؤمنی ت. و شاهرخی ن (1370) اسانس­های گیاهی و اثرات درمانی آن­ها. انتشارات دانشگاه تهران. 127 صفحه.
 
5. Blank I, Sen A and Grosch W (1992) Sensory study on the character-impact flavour compounds of dill herb (Anethum graveolens L.). Food Chem. 43: 337-343.
6. Callan NW, Johnson DL, Westcott MP and Welty LE (2007) Herb and oil composition of dill (Anethum graveolens L.): Effects of crop maturity and plant density. Ind. Crop Prod. 25: 282-287.
7. Carla CC, Carvalho R, Manuela M and Fonseca R (2006) Carvone: Why and how should one bother to produce this terpene. Food Chem. 95: 413-424.
8. Lazutka JR, Mierauskiene J, Slapsyte G and Dedonyte V (2001) Genotoxicity of dill (Anethum graveolens L.), peppermint (Mentha × piperita L.) and pine (Pinus sylvestris L.) essential oils in human lymphocytes and Drosophila melanogaster. Food Chem. Toxicol. 39: 485-492.
9. Lisiewska Z, Kmiecik W and Korus A (2006) Content of vitamin C, carotenoids, chlorophylls and polyphenols in green parts of dill (Anethum graveolens L.) depending on plant height. J. Food Compos. Anal. 19: 134-140.
10. Marotti M, Dellacecca V, Piccaglia R and Glovanelli E (1993) Agronomic and chemical evaluation of three varieties of Foeniculum vulgare. Acta. Hort. 331: 63-69.
11. Wall DA and Friesen GH (1986) The effect of herbicides and weeds on the yield and composition of dill (Anethum graveolens L.) Oil. Crop Prot. 5: 137-142.
12. Yadav BD and Khurana SC (1999) Effect of planting methods and sowing dates on the growth and yield of fennel (Foeniculum vulgare) Haryana. Agric. J. Res. 29: 81-87.