نویسندگان

• وحیدرضا جلالی ¹
• مهدی همائی ²

¹ دانشجوی دکتری رشته خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

² استاد گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران

چکیده

پاسخ گیاه کلزا به تنش شوری محیط رشد ریشه، به طور قابل توجهی به مرحله رشد گیاه وابسته است. این مطلب در اکثر پژوهش های مربوط به شوری مورد غفلت واقع گردیده و آزمایشات مربوط به شوری براساس فرض یکسان بودن آستانه تحمل گیاه طی کل دوره رشد، طراحی شده و تنها یک آستانه کاهش برای هر گیاه ارائه شده است. بررسی کمّی پاسخ گیاه کلزا (رقم Option500) به تنش شوری طی دو آزمایش کاملاً متفاوت انجام گرفت. در آزمایش نخست، گیاه از ابتدا تحت تنش شوری بود. حال آنکه در آزمایش دوم، گیاه تنها در مرحله آخر رشد خود تحت تنش قرار گرفت. بدین ترتیب آزمایش ها با یک تیمار غیرشور و هشت تیمار با شوری های سه، پنج، هفت، نه، 11، 13، 15 و 17 دسی زیمنس بر متر که از منبع آب شور طبیعی دریاچه حوض سلطان قم تأمین شده بود، در یک خاک شن لومی انجام گرفت. به منظور کمّی کردن اثر شوری در هر یک از دو آزمایش، مقادیر عملکرد نسبی دانه در شوری های مختلف، با استفاده از مدل های ماس و هافمن، ونگنوختن و هافمن، دیرکسن و همکاران و همایی و همکاران برآورد و پارامترهای مورد نظر به دست آمد، سپس مقایسه مدل ها با استفاده از پنج آماره کمّی انجام شد. برازش مدل های مختلف بر مقادیر اندازه گیری شده، طی دو آزمایش نشان داد که مدل همایی و همکاران از دقت بیشتری نسبت به سایر مدل ها برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

• شوری آستانه
• عملکرد نسبی
• کلزا
• مدل سازی
• مراحل رشد

عنوان مقاله [English]

Modeling the effect of salinity application time of root zone on yield of canola

نویسندگان [English]

• Vahid Reza Jalali ¹
• Mahdi Homaei ²

چکیده [English]

Canola response to root media salinity highly depends on its phenological stage. In most investigations, this fact is neglected. Therefore in most studies a single threshold value for each plant is introduced. The objective of this study was to investigate the quantitative response of canola to salinity. The study was done in two different experiments. In the first experiment, canola was exposed to salinity from the first growth stage. In second experiment, plants were irrigated with saline water only at final growth stage. Both experiments were conducted on a natural saline loamy sand soil, using salinity treatments including a non-saline water (tap water) and eight saline waters of levels (3, 5, 7, 11, 13, 15 and 17 dS.m-1). The Maas and Hoffman, van Genuchten and Hoffman, Dirksen et al., and Homaei et al., models were used to predict relative yield as a function of soil salinity. The obtained results based on the calculated maximum error (ME), root mean square error (RMSE), coefficient of determination (CD), modeling efficiency (EF) and coefficient of residual mass (CRM) statistics indicated the Homaee et al., model provides better prediction for both experiments.

کلیدواژه‌ها [English]

• Canola
• growth stages
• modeling
• Relative yield
• Threshold salinity