نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران

2 استادیار گروه علوم زراعی و اصلاح نباتات، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران

چکیده

در این پژوهش اثر مدیریت کودها بر افزایش عملکرد گندم، جو، یونجه و ذرت علوفه‌ای، از طریق مقایسه مقادیر سه تیمار کودی (توزیع شده، مصرف شده و توصیه شده) در چهار تکرار، بررسی شد. ازت، فسفر و پتاسیم خاک 20 مزرعه تعیین شد و سایر اطلاعات از طریق پرسش نامه جمع آوری گردید. داده‌ها با طرح بلوک های کامل تصادفی تجزیه واریانس شدند. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بین تیمارهای کودهای توزیع شده، مصرف شده و توصیه شده، اختلاف معنی‌دار وجود داشت. (05/0 P ?). متوسط مقدار کودهای اضافی استفاده شده و اضافی توزیع شده به ترتیب 9/382 و 6/150 کیلوگرم در هکتار، بیشتر از مقدار کودهای توصیه شده بود که در افزایش عملکرد تأثیر معنی‌دار نداشته است. همچنین 12 و 28 درصد کشاورزان به ترتیب کودها را براساس مقدار توصیه شده و توزیع شده و 60 درصد آنها بیش از مقادیر توصیه شده، استفاده کرده بودند. مصرف اضافی کودها در اثر مدیریت نامطلوب، باعث کاهش کیفیت خاک و آب می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of fertilizer management on yield of crop plants in Pakdasht region

نویسندگان [English]

  • Behzad Azadegan 1
  • Reza Amiri 2

چکیده [English]

The objective of this research was to study the effect of fertilizer management on the yield increase of crop plants. The extra amounts of applied fertilizers were studied by comparison between allocated, applied and recommended fertilizers’ amounts for: wheat, barley, corn and alfalfa with four replicates and the other data was gathered via questionnaires. Soil analysis of phosphorus, potassium and nitrogen amounts was performed in 20 fields and analysis of data was conducted base on complete randomized block design. Comparison of the averages was showed that there were significant differences between the amounts of allocated, applied and recommended fertilizers (P? 0.05). The average amounts of extra applied and extra distributed fertilizers were 382.9 and 150.6 Kg.ha-1 more than the recommended amounts, respectively. However, there was no significance increase in yield. 12 and 28% of farmers used the fertilizers in the basis of recommended and allocated, respectively and 60% of them used more than recommended amounts. Excess fertilizer application due to improper management causes reduction of soil and water quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chemical Fertilizer
  • Fertilizer Management
  • Fertilizer recommendation
  • soil
  • Yield
1. آزادگان ب (1385) گزارش نهایی مقایسه مقادیر مصرف، توزیع و توصیه کودهای شیمیایی بر روی گیاهان زراعی در منطقه پاکدشت. معاونت پژوهشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران. 25 صفحه.
2. بای­بوردی م.، ملکوتی م. ج. امیر مکری م. و نفیسی م (1379) تولید و مصرف بهینه کودهای شیمیایی در راستای اهداف کشاورزی پایدار. نشر آموزش کشاورزی. 282 صفحه.
3. ترابیان ع. و مهجوری م (1381) بررسی آبیاری با فاضلاب روی جذب فلزات سنگین به وسیله سبزی­های برگی جنوب تهران. خاک و آب. 16(2): 196-189.
4. شاهرخ‌نیا ع (1377) بررسی چگونگی افزایش و تخلیه فسفر و ضرورت صرفه‌جویی در مصرف کودهای فسفاته در خاک­های زراعی استان فارس. خاک و آب. 12(1): 20-9.
5. خادمی ز (1377) بررسی تأثیر زمان مصرف و تقسیط کود ازت بر عملکرد و درصد پروتئین گندم. خاک و آب. 12(5): 18-9.
6. خانی ر.، ملکوتی م. ج. و شریعت م (1379) بررسی تغییرات کادمیم در خاک­های شالیزاری و برنج در شمال کشور. خاک و آب. 12(9): 26-19.
7. کریمیان ن. ع (1377) پیامدهای زیاده‌روی در مصرف کودهای شیمیایی فسفری. خاک و آب. 12(4): 26-14.
8. ملکوتی م. ج.، شهابی ع. ا. و بازرگان ک (1384) پتاسیم در کشاورزی ایران. مؤسسه تحقیقات خاک و آب. انتشارات سنا. 292 صفحه.
9. ملکوتی م. ج. و همایی م (1383) حاصل­خیزی مناطق خشک (مشکلات و راه­حل­ها). چاپ دوم. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. 600 صفحه.
10. ملکوتی م. ج. و غیبی م (1378) تعیین حد بحرانی عناصر غذایی محصولات استراژیک و توصیه صحیح کود در کشور. چاپ دوم، نشر آموزش کشاورزی. کرج. 92 صفحه.
 
11. Blevins RL, Herbek JH and Frye WW (1990) Legume cover crops as a nitrogen source for no-till corn and grain sorghum. Agron. J. 82: 769-772.
12. Hagin J and Tucker B (1982) Fertilization of dry land and irrigated soils. J. Agr. Sci. 12: 186 (Abst.).  
13. Krauss A and Saurat A (1987) Potassium Sulfate: K Fertilizers for arid and semi-arid regions, International Potash Institute. France.
  14. Game DW, Tindall TA, Hurst CJ and Hussein AN (1995) Alfalfa cultivar responses to phosphorus and potassium deficiency. J. Plant Nutr. 18(11): 2431-2445.
15. Raun WR and Johnson GV (1999) Improving nitrogen use efficiency for cereal production. Agron. J. (91): 357-363.
16. Tisdale SL, Nelson WI, Beaton JD and Havin JL (1993) Soil Fertility and Fertilizer. 5th Ed. MacMillan, Press., New York 634 p.