نویسندگان
1 بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان
2 بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، اصفهان
چکیده
به منظور تعیین تحمل به افزایش شوری آب آبیاری شش رقم گندم نان (Triticum aestivum L.)، اثر سه سطح شوری آب آبیاری (چهار، هشت و 12 دسی زیمنس بر متر) بر ارقام پیشتاز، شیراز، مهدوی، مرودشت، کویر و روشن در ایستگاه رودشت اصفهان، در دو سال زراعی 79-1378 و 81-1380 طی آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. کرت‌های اصلی به سه سطح شوری آب آبیاری (شامل چهار، هشت و 12
دسی زیمنس بر متر) و کرت‌های فرعی به شش رقم گندم (پیشتاز، شیراز، مهدوی، مرودشت، کویر و روشن) اختصاص یافت. افزایش شوری باعث کاهش عملکرد دانه، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد روز تا رسیدگی فیزیولوژیکی، ارتفاع بوته و طول دوره پر شدن دانه گردید. کاهش عملکرد دانه دو رقم روشن و شیراز در تیمار 12 دسی زیمنس بر متر به ترتیب کمترین مقدار و میزان عملکرد دانه آنها به ترتیب با 3987 و 3607 کیلوگرم در هکتار، بیشترین مقدار بود. در این آزمایش، رقم روشن با داشتن بیشترین میانگین حسابی، میانگین هندسی بهره وری و شاخص تحمل به تنش (به ترتیب 4257، 4248 و 20/1) و کمترین مقادیر شاخص تحمل و شاخص حساسیت به تنش (به ترتیب 539 و 66/0)، متحمل‌ترین رقم نسبت به تنش تعیین شد. براساس این شاخص ها، مرودشت حساس‌ترین رقم به افزایش شوری آب آبیاری تشخیص داده شد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Assessment of different bread wheat cultivars responses to irrigation water salinity
نویسندگان [English]
- Davud Afyuni 1
- Ali Reza Marjovvi 2
چکیده [English]
In order to evaluate salinity tolerance of six bread wheat varieties, an experiment was conducted during 2000-02 crop seasons in Roudasht Salinity Research Station, Esfahan. Effects of three levels of irrigation water salinities (four, eight and 12 dS m-1) were studied on six bread wheat cultivars including Pishtaz, Shiraz, Mahdavi, Marvdasht, Kavir and Roshan. Increase in salinity level of irrigation water caused significant decrease in grain yield, number of spikes per m2, days to physiological maturity, plant height and grain filling period. Among the varieties, Roshan and Shiraz had the minimum reduction percentage in grain yield in 12 dS m-1 compared to 4 dS m-1. In 12 dS m-1, Roshan and Shiraz produced 3987 and 3607 kg ha-1 grain yield, respectively and had the highest grain yield values among the varieties. Roshan also had the highest amounts of MP, GMP and STI (4257, 4248 and 1.20, respectively) and the lowest amounts of Tol and SSI (539 and 0.66, respectively), thus was the most tolerant cultivar to salinity among the studied cultivars. Based on the tolerance and susceptibility indices, Marvdasht was the most susceptible cultivar to salinity.
کلیدواژه‌ها [English]
- bread wheat
- cultivars
- Grain yield
- Salinity stress
- tolerance indices
)