نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مائده فرشتیان ¹
• رضا صالحی محمدی ²
• عبدالکریم کاشی ³
• مصباح بابالار ⁴

¹ موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

² استادیار، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده علوم زراعی و دامی، گروه علوم باغبانی و فضای سبز، فیزیولوژی و اصلاح سبزی‌ها

³ گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران، کرج، تهران، ایران.

⁴ استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی کرج، دانشکده علوم زراعی و دامی، گروه علوم باغبانی و فضای سبز، تخصص: بیولوژی و فیزیولوژی گیاهی؛

چکیده

هدف: به‌منظور بررسی اثرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ناسازگاری پیوندک خربزه خاتونی (Cucumis melo Gr Inodorus accession Khatooni) بر روی پایه‏های کدو، آزمایش‏هایی در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقاتی علوم باغبانی دانشگاه تهران، واقع در محمدشهر کرج در سال 1399 اجرا شد.
روش پژوهش: در این پژوهش از هفت رقم کدو به‌عنوان پایه استفاده شد: ''Rout Power', 'ES 900', 'RZ 12', 'Nongwoo 01', 'RZ6, 'Shintozwa', 'Marvel' و پایه بذری خربزه زراعی 'خاتونی' با نام علمی Cucumis melo GR. Inodorus accession Khatooni  نیز علاوه بر پیوندک به‌عنوان گیاه شاهد به‌کار برده شد. سپس اثرات ناسازگاری و سازگاری، برعملکرد وزن میوه، تعداد میوه و بازارپسندی بررسی شد. سپس میزان فعالیت بیوشیمیایی گیاه پیوندک، از جمله محتوای قند و نشاسته موجود در برگ پیوندک، عناصر معدنی برگ (نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و بور) و مقدار پروتئین‏‌ها و آنزیم ‌های تنش (سوپراکسیدیسموتاز، پراکسیداز و کاتالاز) مقایسه شدند.    
یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد بین صفات عملکرد، آنزیم‌های تنش، پروتئین‌ها و محتوای کربوهیدرات‌ها اختلاف معنی‌دار در سطح یک در صد مشاهده شد و در صفاتی چون محتوای عناصر نیتروژن، پتاسیم، کلسیم و بور اختلاف معنی‌دار در سطح 5 درصد بود. نتایج مقایسه میانگین به‌دست آمده نشان داد، عملکرد وزن میوه، تعداد میوه و بازارپسندی محصول تحت تأثیر پایه بود و بیش‌ترین تعداد میوه در بوته، وزن میوه و عملکرد بازارپسندی متعلق به پایه‏های روت‌پاور و شینتوزوا  بود که در مقایسه با پایه مارول که ناسازگاری از خود نشان داده بود. مقدار پروتئین تجمع یافته در محل پیوند، در پایه ناسازگار مارول به مقدار 03/1 میلی‌گرم در وزن تر نسبت به پایه شینتوزوا با مقدار 6/0 میلی‌گرم در وزن تر بود و ترکیبات آنزیمی ضداکسیدکننده نیز در محل پیوند پایه‌های ناسازگار بسیار بیش‌تر از پایه سازگار مشاهده شد. مقدار ترکیبات قندی و نشاسته برگ، در شینتوزوا به‌طور معنی‌داری بیش‌تر از پایه ناسازگار، بود. عناصر نیتروژن، کلسیم، منیزیم، بور موجود در برگ گیاهان سازگار به‌طور معنی‌داری بیش‌تر سایرین بود.
نتیجه‌‏گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، ناسازگاری پایه بر تمام جوانب رشد فیزیولوژیک و بیوشیمیایی و عملکرد پیوندک اثر سو داشت. بنابراین پایه مارول به‌عنوان پایه ناسازگار و پایه شینتوزوا پایه سازگار مطلوب برای پیوندک خربزه خاتونی پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

• آنزیم‌های تنش
• ‏عملکرد
• ‏عناصر غذایی
• ‏قند ‏
• نشاسته

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Compatibility and Non-Compatibility of Cucurbit Rootstocks on Physiological and Biosynthesis Assay in 'Khatooni' Melon Scion

نویسندگان [English]

• maedeh fereshtian ¹
• Reza Salehi ²
• abdolkarim kashi ³
• Mesbah Babalar ⁴

¹ Research institute of forest and rangeland

² Assistant Professor, Karaj Agriculture and Natural Resources Campus, Faculty of Agricultural and Animal Sciences, Department of Horticulture and Green Space Sciences, Physiology and Vegetable Breeding

³ University of Tehran

⁴ Professor, Karaj Agriculture and Natural Resources Campus, Faculty of Agricultural and Livestock Sciences, Department of Horticulture and Green Space Sciences, Specialization: Plant Biology and Physiology; Plant nutrition

چکیده [English]

Objective: To investigate the physiological and biochemical effects of incompatibility between Khatooni melon (Cucumis melo GR. Inodorus accession Khatooni) scion on cucurbit rootstocks, a series of experiments was conducted in a randomized complete block design at the Horticultural Research Station of the University of Tehran in Mohammadshahr, Karaj, in 2021.
Methodes: Seven different Cucurbit Rootstocks were applied in this research, which include: 'Rout Power', 'ES 900', 'RZ 12', 'Nongwoo 01', 'RZ6' 'Shintozwa', 'Marvel' and the seed rootstock of the melon cultivar 'Khatooni' with the scientific name (Cucumis melo GR. Inodorus accession Khatooni) was also used as a control plant in addition to the scion. Then the effects of incompatibility and compatibility on the yield of fruit weight, number of fruit and marketable yield were checked. Then biochemical activity of plant scion, such as sugar and starch content of scion leaves, leaf mineral elements (N, P, K, Ca, Mg, B) and the amount of stress proteins and enzymes super oxide dismutase, peroxidase and catalase (SOD, PO, CAT) were compared.
Results: Variance analysis revealed significant differences (p<0.01) among treatments in yield traits, stress enzyme activities, protein, and carbohydrate content. Elements such as nitrogen, potassium, calcium, and boron showed significant variation at the 5% level. The highest fruit weight, number of fruits, and marketable yield were observed with Rout Power and Shintozwa rootstocks, indicating incompatibility compared to the Marvel rootstock. Protein accumulation at the graft junction was 1.03 mg/fresh weight in incompatible Marvel rootstocks versus 0.6 mg in Shintozwa, which was more compatible. Higher antioxidant enzyme activities were found in incompatible rootstocks. Sugar and leaf starch contents were higher in Shintozwa relative to incompatible rootstocks, while leaves of compatible plants showed significantly greater levels of N, Ca, Mg, and B.
Conclusion: Rootstock incompatibility adversely affects physiological and biochemical growth traits and scion performance. The Marvel rootstock exhibited incompatibility, whereas Shintozwa demonstrated compatibility with the Khatooni melon scion. Therefore, Shintozwa is recommended as a suitable rootstock for melon grafting to ensure optimal growth and yield

کلیدواژه‌ها [English]

• Mineral elements
• Starch
• Stress
• Enzymes
• Sugar
• Yield