شهرام نظری؛ مریم حسینی چالشتری؛ مهرزاد اله قلی پور
چکیده
به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ (پیشتیمار) و پوششدارکردن بذر بر ویژگی‌های رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیشتیمار بذر ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ (پیشتیمار) و پوششدارکردن بذر بر ویژگی‌های رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیشتیمار بذر ارقام برنج در هفت سطح شامل پرایمینگ با کلریدکلسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 2- پرایمینگ با کلریدپتاسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 3- پرایمینگ با سولفات‌روی (غلظت 5/0 میلی‌مولار در 12 ساعت)، 4- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+ پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، 5- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+پوششدارکردن با کلریدپتاسیم، 6- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+ پوششدارکردن با سولفات‌روی و 7- هیدروپرایمینگ (48 ساعت به‌عنوان شاهد) بود. نتایج نشان داد بالاترین درصد و سرعت سبزشدن بهترتیب با 5/99 درصد و 23/0 بذر در روز تحت پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. کمترین تعداد روز جهت رسیدن به 90 درصد سبزشدن در ارقام هاشمی و گوهر موردبررسی تحت پرایمینگ با کلریدپتاسیم و کلریدکلسیم بهدست آمد. بیشترین طول ریشه با 6/24 سانتیمتر در پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. بالاترین وزن خشک ریشه در ارقام هاشمی و گوهر بهترتیب 14/2 و 9/4 گرم در پرایمینگ با کلریدپتاسیم بهدست آمد. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیشترین حجم و سطح ریشه بهترتیب با 43 سانتیمترمکعب و 28/155 سانتیمترمربع در پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر بهدست آمد. کمترین زمان لازم جهت دستیابی به حداکثر پنجهزنی، 50 درصد گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیک در تیمار پرایمینگ با کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم مشاهده شد. پرایمینگ بذر با کلریدپتاسیم و پوششدارکردن با کلریدکلسیم بهترتیب 22 و 13 درصد عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. بالاترین عملکرد بیولوژیک در تیمارهای پرایمینگ با کلریدپتاسیم و پوششدارکردن با کلریدکلسیم بهترتیب با 5552 و 5414 کیلوگرم در هکتار در رقم گوهر مشاهده شد. به‌طورکلی، پرایمینگ بذر برنج با کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم با بهبود ویژگی‌های گیاهچهای، سیستم ریشهای و مراحل فنولوژیکی موجب افزایش عملکرد گیاه شد.