مهرشاد براری؛ محمد علی باغستانی میبدی؛ مرتضی عموزاده؛ مرزبان فرامرزی
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی عوامل مدیریتی و محیطی بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز در مزارع محصولات پاییزه در استان ایلام اجرا شد. براساس سطح زیر کشت مزارع زمستانه، در سه شهرستان استان ایلام طی سالهای زراعی 1389-90، تعداد 48 مزرعه به‌عنوان نمایندۀ مزارع زمستانۀ کل استان انتخاب شدند و با شمارش علف‌های هرز به‌تفکیک جنس و گونه در هر مزرعه ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی عوامل مدیریتی و محیطی بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز در مزارع محصولات پاییزه در استان ایلام اجرا شد. براساس سطح زیر کشت مزارع زمستانه، در سه شهرستان استان ایلام طی سالهای زراعی 1389-90، تعداد 48 مزرعه به‌عنوان نمایندۀ مزارع زمستانۀ کل استان انتخاب شدند و با شمارش علف‌های هرز به‌تفکیک جنس و گونه در هر مزرعه در نقاط نمونه‌برداری، شاخص‌های جمعیتی آنها محاسبه شد. در هر مزرعه، ارتفاع از سطح دریا و طول و عرض جغرافیایی مکان مورد نظر توسط دستگاه GPS به‌منظور مطالعۀ اثر این عوامل بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز ثبت شد. سپس دادهها وارد نرمافزار ArcGIS 9.3 شد که بعد از آنالیز لایههای مورد استفاده، نقشههای پراکنش علف‌های هرز در استان ایلام تهیه شد. در مزارع گندم استان ایلام 35 گونه علف هرز مشاهده شد. پهنبرگهای غالب در مزارع گندم این استان عبارت بودند از پنیرک معمولی، جغجغک، خردل وحشی و بی‌تی‌راخ. به‌علاوه براساس شاخص غالبیت و نقشۀ پراکنش علف‌های هرز، مشخص شد که یولاف وحشی زمستانه، مهم‌ترین علف هرز باریک‌برگ مزارع گندم استان است. از بین متغیرهای مدیریتی بررسی‌شده در این پژوهش، فقط متغیرهای مستقل محصول و تاریخ کاشت در کاهش یا افزایش غنای گونه‌ای علف هرز مزارع استان ایلام دخیل بودند.