نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا محمدزاده ¹
• رئوف سید شریفی ²
• سلیم فرزانه ³

¹ دانشجوی دکترا رشته فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی،

² استاد، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل، ایران.

³ دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل، ایران.

چکیده

هدف: مطالعه اثرات آزوسپریلیوم و نانوذرات (روی و سیلیکون) بر عملکرد دانه و برخی صفات تریتیکاله آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 اجرا شد.

روش پژوهش: فاکتورهای آزمایشی شوری (عدم اعمال شوری به‌عنوان شاهد، شوری 60 ‌و 120 میلی‌مولار با نمک کلرید سدیم)، کاربرد آزوسپریلیوم (عدم تلقیح به‌عنوان شاهد و تلقیح بذر با باکتری آزوسپریلیوم) و محلول‌پاشی با نانو ذرات (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، محلول‌پاشی 8/0 گرم در لیتر نانواکسید روی، محلول‌پاشی 50 میلی‌گرم در لیتر نانوسیلیکون، محلول‌پاشی توام 4/0 میلی‌گرم در لیتر نانواکسید روی و 25 میلی‌گرم در لیتر نانوسیلیکون) شامل می‌شدند.

یافته‌ها: کاربرد آزوسپریلیوم و نانو ذرات در شوری 120 میلی‌مولار، محتوای پرولین (46/37 درصد)، پراکسید هیدروژن (66/41 درصد)، مالون‌دی‌آلدهید (57/37 درصد) و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز (به‌ترتیب 86/53 و 47 درصد) را نسبت به عدم اعمال شوری و عدم کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات افزایش داد. کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات محتوای قندهای محلول (68/18 درصد) و آنزیم کاتالاز (28درصد) نسبت به عدم کاربرد آزوسپریلیوم و عدم محلول‌پاشی افزایش ‌داد. عدم کاربرد آزوسپریلیوم و عدم محلول‌پاشی نانوذرات در شوری 120 میلی‌مولار، انتقال ماده خشک از اندام هوایی (25/54 درصد) و سهم انتقال ماده خشک از اندام هوایی در عملکرد دانه (14/126 درصد) را نسبت به شرایط کاربرد آزوسپریلیوم و نانوذرات در عدم اعمال شوری افزایش داد.

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد کاربرد آزوسپریلیوم و محلول پاشی نانوذرات می‌تواند به واسطه بهبود صفات بیوشیمیایی در شرایط شوری، عملکرد تریتیکاله را افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها

• آنتوسیانین
• پرولین
• شاخص سطح برگ
• کاتالاز
• نانواکسید روی

عنوان مقاله [English]

The effects of Si and Zn nanoparticles, and seed inoculation with Azosperlium on ‎the biochemical compounds and remobilization of Triticale under salinity stress

نویسندگان [English]

• zahra mohammadzadeh ¹
• Raouf Seyed sharif ²
• Salim Farzaneh ³

¹ Ph.D. student in the field of crop physiology. Department of Plant Production and Genetics, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran

² Professor, Department of Plant Production and Genetics Engineering, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of. Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran

³ Associate Production and Genetics Engineering Associate, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, Iran

چکیده [English]

‏‏Objective: Study the effects of Azosperlium and nanoparticles (silicon and zinc) on grain yield and some traits of Triticale under salinity stress, an experimental factorial was conducted as a randomized complete block design with three replications in the research greenhouse of the University of Mohaghegh Ardabili in 2022.

Methods: The experimental factors were included salinity levels (no salinity as control, salinity of 60 and 120 mM) by NaCl, application of Azosperlium (no inoculation as control and seed inoculation with Azosperlium), nanoparticles foliar application (foliar application with water as control, foliar spraying 0.8 g.L-1 nano zinc oxide, 50 mg.L-1 nanosilicon, combined foliar application nanozinc oxide as 0.4 g.L-1 and nano silicon as 25 g.L-1).Results:The application of azospirlium and nanoparticles in 120mM salinity increased proline content (37.46percent), hydrogen peroxide (41.66 percent), malondialdehyde (37.57percent) and the activity of peroxidase and polyphenol oxidase enzymes (53.86 and 47percent, respectively) in no of salinity and no application of azospirlium and nanoparticles. Application of azospirlium and nanoparticles increased the content of soluble sugar (18.68 percent) and catalase enzyme activity (28percent) in no application of azospirlium and no foliar spraying.No application of azospirlium and nanoparticles under 120 mM salinity increased dry matter remobilization from aerial organs (54.25percent)‌ and the contribution of dry matter remobilization from aerial organs (126.14percent) in the application of azospirlium and nanoparticles under no salinity condition.

Conclusion:It seems that the application of Azosperlium and nanoparticle foliar application can increase grain yield of triticale under salinity stress due to improved biochemical traits.

کلیدواژه‌ها [English]

• anthocyanin
• catalaz leaf area index
• prolin
• zinc nanooxide