نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• الهام جهانگیری نیا ¹
• سید عطااله سیادت ²
• احمد کوچک زاده ³
• محمدرضا مرادی تلاوت ³
• منوچهر سیاح فر ⁴

¹ دانش‌آموخته کارشناس ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز - ایران

² استاد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز - ایران

³ استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان، اهواز - ایران

⁴ استادیار، بخش زراعت، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، خرم‎آباد - ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر کاربرد کودهای ورمی‏کمپوست و میکوریزا بر عملکرد کمی و کیفی سویا رقم L₁₇ در شرایط تنش کم‏آبی، آزمایشی ‏به صورت کرت‏های یک بار خرد شده در قالب بلوک‏های کامل تصادفی در چهار تکرار، در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خرم‏آباد، در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (پس از 60، 120 و 180 میلی‏متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A)، ورمی‏کمپوست و میکوریزا در شش سطح (عدم مصرف کودهای میکوریزا و ورمی‏کمپوست، تلقیح با کود میکوریزا، مصرف 5 و 10 تن در هکتار کود ورمی‏کمپوست، مصرف 5 و 10 تن در هکتار کود ورمی‏کمپوست به همراه میکوریزا) به‌ترتیب به‏عنوان کرت‏های اصلی و فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که تنش کم‏آبی سبب کاهش معنی‏دار تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و زیستی شد، به‌‏طوری‏که بیشترین عملکرد دانه با میزان 7/3216 کیلوگرم در هکتار در تیمار 60 میلی‎متر تبخیر به‏دست آمد. استفاده تلفیقی از کودهای ورمی‎کمپوست و میکوریزا سبب افزایش صفات مذکور به‌غیر از تعداد دانه در غلاف گردید. عملکرد دانه در تیمارهای‏ 5 و 10 تن در هکتار ورمی‏کمپوست به همراه میکوریزا به ترتیب نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 23 و 29 درصد افزایش داشت. با افزایش فاصله آبیاری میزان روغن دانه کاهش و میزان پروتئین دانه افزایش پیدا کرد. درنهایت، جهت صرفه‏جویی در آب آبیاری و هزینه نهاده‏ها و حصول عملکرد مطلوب در شرایط تنش کم‏آبی، می‏توان از تلفیق کود ورمی‏کمپوست به میزان 5 در هکتار به همراه میکوریزا استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

• پروتئین دانه
• تشتک تبخیر
• روغن دانه
• عملکرد دانه
• عملکرد زیستی

20.1001.1.83372008.1395.18.2.4.5

عنوان مقاله [English]

Effect of the usage of vermicompost and mycorrhizal fertilizer on quantity and quality yield of soybean in water deficit stress condition

نویسندگان [English]

• Elham Jahangiri Nia ¹
• Seyed Ataollah Siyadat ²
• Ahmad Koochakzadeh ³
• Mohammadreza Moradi Telavat ³
• Manouchehr Sayyah far ⁴

¹ M.Sc. Graduate Student, Department of Agronomy and Plant Breeding, Ramin Agriculture and Natural Resources University of Khuzestan, Iran

² . Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Ramin Agriculture and Natural Resources University of Khuzestan, Iran.

³ Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Ramin Agriculture and Natural Resources University of Khuzestan, Iran

⁴ Assistant Professor, Lorestan Agriculture and Natural Resoures Research Center, Iran

چکیده [English]

In order to study the effect of the usage of vermicompost and mycorrhiza fertilizer usage on yield quantity and quality of soybean cultivar L₁₇ in water deficit stress condition, an experiment was conducted as plots in a split at randomized complete blocks with four replications in Agricultural Research Center in 2013 in Khoramabad. The experiment treatments including irrigation in three levels (after 60, 120 and 180 mm evaporation from pan class A pan), vermicompost and mycorrhiza in six levels (non-use of vermicompost and mycorhiza fertilizer, inoculated with mycorrhiza fertilizer, consumption of 5 and 10 t.ha^-1 vermicompost , consumption of 5 and 10 t.ha^-1 vermicompost with mycorrhiza) were respectively as the main plots and sub. The results of experiment showed that the water deficit stress significantly decreased the number of pods per plant, number of grain per pod, number of grain per plant, 1000 grain weight, biological and grain yield. So that the highest grain yield with the rate of 3216.7 kg.ha^-1 was obtained from 60 mm evaporation. The use of combined vermicompost and mycorrhiza fertilizer increased the traits except the number of grain per pods. Grain yield in combined treatment of 5 and 10 t.ha^-1 vermicompost and mycorrhiza, respectively increased 23 and 29 percent compared to control. By increasing irrigation distance grain oil content decreased and grain protein content increased. Finally, in order to water_saving irrigation and the cost of inputs and ensuring optimal performance in drought condition, we can use combination of 5 t.ha^-1 vermicompost with mycorrhiza.

کلیدواژه‌ها [English]

• Biological yield
• evaporation pan
• Grain yield
• Oil grain
• Protein grain