به زراعی کشاورزی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

داوران

عضویت و راهنمای پابلونز

دستورالعمل حذف نام داور از روی کامنت ها در برنامه Word

تأثیر پرایمینگ بذر بر جوانه‌زنی، عملکرد و کیفیت دانه کنجد در شرایط آبیاری محدود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد - ایران

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد – ایران

3 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد - ایران

4 دانشیار گروه علمی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران - ایران

چکیده

اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ (شامل هیدروپرایمینگ، محلول 10 درصد پلی‌اتیلن گلیکول، محلول 20 درصد پلی‌اتیلن گلیکول، محلول 5/2 درصد کلرید کلسیم، محلول 5 درصد کلرید کلسیم، محلول 50 میلی‌مولار سولفات روی، محلول 100 میلی‌مولار سولفات روی و بدون پرایمینگ) بر جوانه­زنی بذر کنجد بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. بذور پرایم شده با سولفات روی (50 میلی­مولار) دارای بالاترین درصد جوانه­زنی بودند، حال آنکه سرعت جوانه­زنی بالا در هیدروپرایمینگ به‌دست آمد. در شرایط مزرعه­ای تأثیر پرایمینگ بذر و سطوح آبیاری بر رشد و عملکرد کنجد به صورت کرت­های خرد شده بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار، در سال زراعی 93-1392 در مزرعه­ای واقع در شمال غربی شهرستان شادگان مورد بررسی قرار گرفت. کرت­های اصلی شامل سطوح آبیاری (آبیاری پس از 150 و 250 میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر) و کرت­های فرعی هشت سطح پرایمینگ بذر (مشابه آزمون مقدماتی) بودند. بیشترین ارتفاع بوته در محلول 5 درصد کلرید کلسیم و آبیاری پس از 150 میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر و کمترین ارتفاع در سطح عدم پرایمینگ و آبیاری پس از 250 میلی­متر تبخیر مشاهده شد. بیشترین و کمترین وزن هزاردانه نیز به ­ترتیب در هیدروپرایمینگ با فاصله آبیاری 150 و در تیمار شاهد پس از 250 میلی­متر تبخیر اندازه­گیری شد. بالاترین میزان عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، کارایی مصرف آب، عملکرد روغن، درصد روغن و کمترین درصد پروتئین نیز در تیمار هیدروپرایمینگ به‌دست آمد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of seed priming on germination, yield and the quality of sesame grains under deficit irrigation

نویسندگان [English]

  • Kamyar Kazemi 1
  • Mohammad Khajehosseini 2
  • Ahmad Nezami 3
  • Hamdollah Eskandari 4

1 Ph.D. Student of Agronomy, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad - Iran

2 Associate Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad – Iran

3 Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad - Iran

4 Associate Professor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran - Iran

چکیده [English]

Effect of seed priming on germination and seedling growth of sesame investigated under controlled conditions. The primed seeds with ZnSO4 had the maximum germination percentage whereas the highest germination rate was observed in hydro-primed seeds. The treated seeds with PEG showed the best growth of the seedlings and rootlet. The complementary field experiment was conducted to evaluate the effect of seed priming and irrigation intervals on the growth and the yield of sesame. A split plot experiment was carried out based on the RCBD with four replications in a field in Northwest of Shadegan during 2013-14 growing season. Main plots were irrigation intervals (irrigation after 150 and 250 mm evaporation from class-A evaporation pan) and sub plots were eight seed priming levels (as the laboratory test). The maximum plant height was observed in plants from the treated seeds with CaCl2 (5 percent) and irrigated after 150 mm evaporation from pan and the minimum plant height was observed from the  no-primed seeds and irrigated after 250 mm evaporation from the pan. The highest and the lowest of 1000-seed weight achieved in plants from the  treated seeds with hydro-priming and irrigated after 150 mm evaporation from the pan, and in plants from the non-primed seeds and irrigated after 250 mm evaporation from the pan, respectively. The maximum amounts of biological yield, seed yield, water use efficiency, oil yield, oil percentage and the minimum protein content were achieved in plants from the treated seeds with hydro-priming. Irrigation after 250 mm evaporation from the pan decreased the yield and yield components.

کلیدواژه‌ها [English]

  • harvest index
  • oil content
  • protein content
  • seed germination
  • Sesame
مراجع
1 . اسکندری ح (1388) تأثیر آبیاری محدود بر صفات زراعی فیزیولوژیک و کیفیت محصول ارقام کنجد. دانشگاه تبریز. تبریز. رساله دکتری.
2 . اسکندری ح و عالی‌زاده امرایی الف (1393) تأثیر پرایمینگ بر جوانه‌زنی بذر ارزن در شرایط تنش خشکی و شوری. پژوهش­های بذر ایرن. 1(1): 55-46.
3 . اسکندری ح، زهتاب سلماسی س و قاسمی گلعذانی ک (1389) ارزیابی کارآیی مصرف آب و عملکرد دانه ارقام کنجد در شرایط آبیاری متفاوت به عنوان کشت دوم. دانش کشاورزی پایدار. 1(2): 51-39
4 . بای‌بوردی م (1379) اصول مهندسی آبیاری. جلد اول روابط آب و خاک، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. 79 ص.
5 . پاسبان اسلام ب (1390) تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه و روغن ژنوتیپ­های پاییزه گلرنگ. علوم گیاهان زراعی ایران. 2: 283-275.
6 . خیرابی ج (1377) مبانی و روشها اندازه‌گیری آب، مرکز نشر دانشگاهی تهران، تهران. 100 ص.
7 . ریاضی الف و شریف زاده ف (1388) بررسی جوانه­زنی بذرهای پرایم شده گونه­های ارزن علوفه­ای در واکنش به دمای پایین، تنش خشکی و شوری. علوم گیاهان زراعی ایران. 2: 66-52.
8 . شیرانی راد الف (1379) فیزیولوژی گیاهان زراعی. انتشارات دیباگران تهران، تهران. 113 ص.
9 . عبدالرحمنی ب، قاسمی گلعذانی ک، ولی­زاده م، فیضی اصل و و توکلی ع (1388) اثر پرایمینگ بذر بر قدرت رویش و عملکرد دانه جو رقم آبی در شرایط دیم. علوم زراعی ایران. 4(11): 352-337.
10 . عطاردی ه، ایران‌نژاد ح، شیرانی راد الف، امیری ر و امیری غ (1390) بررسی اثرات تنش خشکی و تاریخ کاشت گیاه مادری بر میزان هدایت الکتریکی بذرهای حاصل از آن. پژوهش­های زراعی ایران. 2(9): 247-242.
11 . فتحی ق و عنایت قلی­زاده م ر (1389) تأثیر استرس خشکی در مراحل رشد بر عملکردهای دانه و روغن ارقام کلزا. فیزیولوژی گیاهان زراعی. 8: 115-97.
12 . فرودل س، صدرآبادی حقیقی ر و نبوی کلات م (1390) تأثیر پرایمینگ بذر بر رشد گیاهچه­ای کنجد تحت تنش شوری. پژوهش­های زراعی ایران. 3(9): 543-535.
13 . ناصری ف (1370) دانه‌های روغنی (ترجمه). انتشارات معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، مشهد. 64 ص.
14 . نوابی ف (1375) بررسی و تعیین میزان آب مصرفی کنجد داراب 14. گزارش تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی. سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی. 38 ص.
 
15 . Alpalsan M, Boydak E, Hayta M, Gercek S and Simsek M (2001) Effect of row space and irrigation on seed  composition of Turkish sesame. Journal of the American Oil Chemists' Society. 78: 933-935.
16 . Ashraf M and McNeilly T (1987) Salinity effects on five cultivars/lines of pearl millet. Plant and Soil. 103: 13-19.
17 . Asgedom H and Becker M (2001) Effects of seed priming with different nutrient solutions on germination, seedling growth and weed competitiveness of cereals in Eritrea. Magraf Publication Press, Weikershiem. 282 p.
18 . Ball RA, Purcell LC and Vories ED (2000) Short-season soybean yield compensation in response to population and water regime. Crop Science. 40: 1071-1078.
19 . Basra SMA, Zia M, Mehmood T, Afzal I and Khaliq A (2002) Comparison of different invigoration techniques in wheat (Tiriticum aestivum L.) seeds. Pakistan Journal of Arid Agriculture. 5: 11-16.
20 . Boydak E, Alpalsan M, Hayta M, Gercek S and Simsek M (2002) Seed composition of soybeans grown in the Hassan region of Turkey as affected by row spacing and irrigation. Journal of Agriculture and Food Chemistry. 50: 4718-4720.
21 . Bradford KJ (1986) Manipulation of seed water relations via osmotic priming to improve germination under salt conditions. Horticultural Science. 21: 1105-1112.
22 . Campo RJ, Araujo RS and Hungria M (2009) Molybdenum-enriched soybean seeds enhance N accumulation, seed yield and seed protein content in Brazil. Field Crops Research. 110: 219-224.
23 . Caseiro R, Bennett MA and Marcos-Filho J (2004) Comparison of three priming techniques for onion seed lots differing in initial seed quality. Seed Science and Technology. 32: 365-375.
24 . El-Wakil A and Gaafar S (1988) Effect of water stress on sesame. Agricultural Science. 9: 363-374.
25 . Farooq M, Basra S and Rehrnan H (2006) Seed priming enhances emergence, yield and quality of direct-seeded rice. Crop Management and Physiology. 3: 42-44.
26 . Ghassemi-Golezani K, Dalil B, Muhammadi-Nasab A and Zehtab-Salmasi S (2008) Response of chickpea cultivars to water deficit in the field. Notulae Botanicae Horti Agrobotanica Cluj-Napoca. 36: 25-28.
27 . Gunasekara C, Martin LD, French RJ, Siddique KH and Walton GH (2003) Effect of water stress on water relations and yield of Indian mustard and canola. Proceeding 11th Australian Agronomy Conference. Pp. 312-313.
28 . Gyori Z and Nemeskeri M (1998) Legume grown under non-irrigated condition. Agriculture and Food Chemistry. 46: 3087-3091.
29 . Harris D, Joshi A, Khan PA, Gothkar P and Sodhi PS (1999) On farm seed priming in semi-arid agriculture: development and evaluation in maize, rice and chickpea in India using participatory methods. Experimental Agriculture. 35: 15-29.
30 . Hibasami H, Fujikawa T, Takeda H, Nishibe S, Satoh T, Tujisawa T and Nakashima K (2000) Induction of apoptosis by Acanthopanax senticosus harms and its components, sesame in in human stomach cancer. International Journal of Medicine. 7: 1213-1216.
31 . Hong Y, Yu J and Chai K (1985) Effect of drought stress on major upland crops. Agronomy Journal. 27: 148-155.
32 . Hussain M, Farooq M, Basra SMA and Ahmad N (2006) Influence of seed priming techniques on the seedling establishment, yield and quality of hybrid sunflower. International Journal of Agriculture and Biology. 8: 14-18.
33 . ISTA (2003) International Seed Testing Association, ISTA Handbook on Seedling Evaluation.  
34 . Kahlon PS, Dhaliwal HS, SharmaSK and RandawaAS (1992) Effect of pre-sowing seed soaking on yield of wheat under late sown irrigated conditions. Indian Journal of Agricultural Science. 62: 276-277.
35 . Kassab O, Noemani E and El-Zeiny AH (2005) Influence of some irrigation system and water regimes on growth and yield of sesame plants. Journal of Agronomy. 4: 220-224.
36 . Kaur S, GuptaAK and Kaur N (2005) Seed priming increases crop yield possibly by modulating enzymes of sucrose metabolism in chickpea. Journal of Agronomy and Crop Science. 191: 81-87.
37 . Kennan U, Kill F, Gencoglan C and Merdan H (2007) Effect of irrigation frequency and amount on water use efficiency and yield of sesame under field condition. Field Crops Research. 101: 249-258.
38 . McDonald MB (2000) Seed Technology and Its Biological Basis. Sheffield Academic Press. England. 287 p.
39 . Mensah JK, Obasami B, Eruotor P and Onomerieguna F (2006) Simulated flooding and drought effects on germination, growth and yield parameters of sesame (Sesamum indicum). African Journal of Biotechnology. 5: 1249-1253.
40 . Miyahara Y, Hibasami H, Katsuzaki H, Imai K and Komiya Y (2001) Sesamolin from sesame seed inhibits proliferation by inducing apoptosis in human lymphoid leukemia. International Journal of Medicine. 7: 369-371.
41 . Musa AM, Johansen C, Kumar L and Harris D (1999) Response of chickpea to seed priming in the high baring Tract of Bangladesh. International Chickpea and Pigeon pea Newsletter. 6: 20-22.
42 . Nakaune M, Hanada A, Yin YG, Matsukura C, Yamaguchi S and Ezura H (2012) Molecular and physiological dissection of enhanced seed germination using short-term low-concentration salt seed priming in tomato. Plant Physiology and Biochemistry. 52: 28-37.
43 . Netondo GW, Onyango JC and Beck E (2004) Sorghum and salinity: I. Response of growth, water relations, and ion accumulation to NaCl salinity. Crop Science. 44: 797-805.
44 . Oktem A (2008) Effect of deficit irrigation on some yield characteristics of sweet corn. Bangladesh Journal of Botany. 37: 127-131.
45 . Rajpar I, Khanif YM and Memon AA (2006) Effect of seed priming on growth and yield of wheat (Triticum aestivum L.) under non-saline conditions. International Journal of Agricultural Research. 1: 259-264.
46 . Rashid A, Harris D, Hollington PA and Rafiq M (2004) Improving the yield of mungbean (Vigna radiata) in the North West Frontier Province of Pakistan using on-farm seed priming. Experimental Agriculture. 40: 233-244.
47 . Riccardo F, Gazzeu P and Zivy M (1998) Protein change in response to progressive water deficit in maize. Plant Physiology. 117: 1253-1263.
48 . Sadeghian SY and Yavari N (2004) Effect of water-deficit stress on germination and early seedling growth in sugar beet. Agronomy and Crop Science. 190: 138-144.
49 . Schneekloth J, Kaan D and Pritchett J (1996) Determining crop mixes for limited irrigation. Journal of Agricultural Research. 18: 45-52.
50 . Shim KB, ChoSK, Hwang JD, Pae SB, Lee MH, Ha TJ, Park CH, ParkKY and Byun JC (2009) Effect of seed priming treatment on the germination of sesame. Korean Journal of Crop Science. 54(4): 416-421.
51 . Sianaki MJ, Majidi E and Shirani-Rad AH (2007) The effect of water deficit during growth stages of canola. American-Eurasian Journal of Agricultural and Environmental Science. 2: 417-422.
52 . Soon KJ, Whan CW, Gu SB, Kil AC and Lia C (2000) Effect of hydro priming to enhance the germination of gourd seeds.Korean Journal of Social Horticultural Science. 41: 559-564.
53 . Stanhill GS (2002) Is the class-A evaporation pas still the most practical and accurate meteorological method for determining irrigation water requirement? Meteorology for Agriculture. 112: 233-236
54 . Tahmasebi-Sarvestani Z (1995) Water Stress and Remobilization of dry matter and nitrogen in wheat and barley genotypes. University of   Adelaide, Australia, Ph.D. Dissertation.
55 . Thornton JM and Powell AA (1992) Short term aerated hydration for the improved of seed quality on Brassica oleracea. Seed Science Research. 2: 41-49.
56 . Wright PR, Morgan JM, Jossop RS and Cass A (1995) Comparative adaptation of canola and Indian mustard to soil water deficit. Field Crops Research. 42: 1-13.
57 . Zhang M, Nyborg M and McGill WB (1998) Phosphorous imbibed by barley seeds: location within the seed and assimilation by seedlings. Seed Science and Technology. 26: 325-332.
به زراعی کشاورزی
دوره 18، شماره 2
شهریور 1395
صفحه 373-388
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار