الهه حسینی ثانوی؛ بهرام عابدی؛ طاهره پروانه
چکیده
مطالعات زیادی در مورد تأثیر پایه و رقم بر صفات فیزیکوشیمیایی سیب صورت گرفته و نتایج تأثیرگذاری متفاوت این دو عامل را نشان دادهاند. بهمنظور ارزیابی اثر سه پایه رویشی M9، M7 و MM106 بر برخی صفات کمی و کیفی میوه سیب ارقام "گلدندلیشز" و "رددلیشز"، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات ...
بیشتر
مطالعات زیادی در مورد تأثیر پایه و رقم بر صفات فیزیکوشیمیایی سیب صورت گرفته و نتایج تأثیرگذاری متفاوت این دو عامل را نشان دادهاند. بهمنظور ارزیابی اثر سه پایه رویشی M9، M7 و MM106 بر برخی صفات کمی و کیفی میوه سیب ارقام "گلدندلیشز" و "رددلیشز"، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی مشهد در اواخر تابستان 1400 اجرا شد. صفات کمی و کیفی میوه شامل وزن، حجم، چگالی، طول، قطر، سفتی، اسیدیته، مواد جامد محلول، محتوای فنلی، فعالیت آنتیاکسیدانی و آنتوسیانین میوه در این آزمایش اندازهگیری شد. براساس نتایج بیشترین مقدار فنل کل (9/652 میلیگرم بر گرم وزن تر) و آنتوسیانین (9/35 میلیگرم بر گرم وزن تر) در ترکیب رقم "رددلیشز" روی پایه M9 مشاهده شد. رقم "رددلیشز" بیشترین قطر (64/78 میلیمتر) و وزن میوه (9/166 گرم) را به خود اختصاص داد. بیشترین سفتی نیز در پایه M9 (64/5 کیلوگرم بر سانتیمتر مکعب) مشاهده شد. بهطورکلی، نتایج این پژوهش حاکی از تأثیر متفاوت برهمکنش پایه و رقم بر ویژگیهای موردمطالعه بود و بسته به هدف باغدار میتوان ترکیبات پیوندی گوناگونی را توصیه نمود. ارقام بر روی پایه M9و MM106 با داشتن ترکیبات فنلی و آنتوسیانین زیاد از نظر فواید سلامتی بهعنوان ترکیب پیوندی ارزشمند در شرایط آب و هوایی مشهد پیشنهاد شد.
سید پویا حسینی؛ سودابه گلستانی کرمانی؛ کوروش قادری؛ نسرین سیاری
چکیده
با توجه به کمبود منابع آبی و اثرات منفی آن بر عملکرد محصولات کشاورزی و لزوم تأمین امنیت غذایی، ارائه راهکارهای مؤثر جهت بهبود مدیریت و بهرهوری مصرف آب در این بخش ضروری است. بدین منظور در بهار 1398 آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه باهنر کرمان انجام شد. فاکتورهای پژوهش شامل سه سطح ...
بیشتر
با توجه به کمبود منابع آبی و اثرات منفی آن بر عملکرد محصولات کشاورزی و لزوم تأمین امنیت غذایی، ارائه راهکارهای مؤثر جهت بهبود مدیریت و بهرهوری مصرف آب در این بخش ضروری است. بدین منظور در بهار 1398 آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه باهنر کرمان انجام شد. فاکتورهای پژوهش شامل سه سطح آبیاری FC100، FC75 و FC50 (100 و 75 و 50 درصد ظرفیت زراعی) بهعنوان فاکتور اول و دو سطح سوپرجاذب شامل S0 و S5 (صفر و 5 گرم در هر کیلوگرم خاک) بهعنوان فاکتور دوم بود که با پنج تکرار انجام شد. بیشترین مقدار عملکرد (23/40 تن در هکتار) و بهرهوری مصرف آب (36/10کیلوگرم بر مترمکعب) در تیمار FC100S5 مشاهده شد که نسبت به مقادیر ثبتشده در شرایط رطوبتی مشابه و بدون کاربرد سوپرجاذب بهترتیب 71/5 و 6/47 درصد افزایش داشت. بیشترین مقدار کلروفیل کل (12/25 میلیگرم بر میلیلیتر) در تیمار FC100S5 مشاهده شد که نسبت به مقدار شاهد 44/19 درصد افزایش داشت. بیشترین مقدار ویتامین ث (10/29 میلیگرم در صد گرم نمونه) نیز در تیمار FC50S0 مشاهده شد که نسبت به حداقل مقدار ثبتشده 72/18 درصد افزایش داشت. در مجموع بررسی نتایج بهدستآمده نشان داد که بهرهوری مصرف آب گوجهفرنگی گیلاسی با وجود کاهش 25 درصدی رطوبت ظرفیت زراعی در تیمارFC75S5، اختلاف معنیداری با تیمار FC100S0 نداشت. براساس نتایج این پژوهش، تابع درجه دوم بهعنوان تابع بهینه برآورد صفات مذکور در شرایط کاربرد و عدم کاربرد سوپرجاذب قابل توصیه میباشد.
بابک عدولی؛ بیژن مرادی؛ محمد علی شیری؛ معصومه کیااشکوریان
چکیده
ترکیدگی قبل از برداشت میوه مرکبات نابسامانی فیزیولوژی میباشد که با کاهش مقدار محصول قابلعرضه به بازار، خسارت قابلتوجهی را به تولیدکنندگان ارقام حساس وارد میکند. مدیریت درست تغذیه درختان و توجه ویژه به سه عنصر کلیدی پتاسیم، کلسیم و بور که در استحکام دیوارههای سلولی و یکپارچگی پوست میوه نقش دارند، میتواند در کاهش شدت ترکیدگی ...
بیشتر
ترکیدگی قبل از برداشت میوه مرکبات نابسامانی فیزیولوژی میباشد که با کاهش مقدار محصول قابلعرضه به بازار، خسارت قابلتوجهی را به تولیدکنندگان ارقام حساس وارد میکند. مدیریت درست تغذیه درختان و توجه ویژه به سه عنصر کلیدی پتاسیم، کلسیم و بور که در استحکام دیوارههای سلولی و یکپارچگی پوست میوه نقش دارند، میتواند در کاهش شدت ترکیدگی مؤثر باشد. بر این اساس، آزمایشی بهمنظور بررسی اثرات محلولپاشی برگی نیتراتپتاسیم یک درصد، نیتراتکلسیم یک درصد و بوریکاسید نیم درصد در زمان پایان ریزش جودرو بر کاهش شدت ترکیدگی و برخی صفات میوه نارنگی ʼپیجʻ در رامسر (پژوهشکده مرکبات و میوههای نیمهگرمسیری) طی دو سال 1397 و 1398 انجام گرفت. این پژوهش بهصورت تجزیه مرکب در زمان شامل دو فاکتور سالهای انجام آزمایش و تیمارهای مختلف محلولپاشی عناصر غذایی بود که در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که تیمارها بهویژه نیتراتپتاسیم یک درصد شدت ترکیدگی قبل از برداشت میوه را کاهش داده و موجب افزایش محصول و بهبود صفات کمی و کیفی میوه شدند، اما در عین حال بر فعالیت آنزیم پلیگالاکتوروناز، تراکم سلولی گلگاه و قطر ناف بیاثر بودهاند. در نهایت، میتوان محلولپاشی برگی عناصر غذایی بهویژه نیتراتپتاسیم یک درصد را بهعنوان روشی مؤثر برای کنترل ترکخوردگی قبل از برداشت و افزایش کمیت و کیفیت میوه نارنگی ’پیج‘ پیشنهاد کرد.
محسن سیلسپور
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر روشهای مختلف مصرف (برگپاشی و مصرف خاکی) هیومیکاسید و آمینوکلات بر رشد و عملکرد خیار گلخانهای (Cucumis sativus L.) رقم سوپرسلطان، آزمایش گلخانهای دوساله (98-1397) بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی، با دو عامل هیومیکاسید (بدون کاربرد هیومیکاسید، کاربرد خاکی هیومیکاسید ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر روشهای مختلف مصرف (برگپاشی و مصرف خاکی) هیومیکاسید و آمینوکلات بر رشد و عملکرد خیار گلخانهای (Cucumis sativus L.) رقم سوپرسلطان، آزمایش گلخانهای دوساله (98-1397) بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی، با دو عامل هیومیکاسید (بدون کاربرد هیومیکاسید، کاربرد خاکی هیومیکاسید و کاربرد هیومیکاسید بهصورت برگپاشی) و آمینوکلات (بدون کاربرد آمینوکلات، کاربرد خاکیآمینوکلات و کاربرد آمینوکلات بهصورت برگپاشی) در سه تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران اجرا شد. اثر کاربرد هیومیکاسید و آمینوکلات و اثر متقابل آنها بر عملکرد میوه در واحد سطح، تعداد میوه در بوته، درصد ماده خشک میوه و شاخص کلروفیل برگ معنیدار بود، به گونهای که بیشترین عملکرد میوه در واحد سطح، تعداد میوه در بوته، درصد ماده خشک میوه و شاخص کلروفیل برگ از کاربرد خاکی هیومیکاسید و آمینوکلات بهدست آمد که بهترتیب 4/57، 6/58، 4/56 و 8/43 درصد بیشتر از تیمار شاهد بود. اثر کاربرد هیومیکاسید و آمینوکلات و اثر متقابل آنها بر غلظت عناصر غذایی پرمصرف برگ معنیدار بود. بیشترین غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم برگ از کاربرد خاکی هیومیکاسید و آمینوکلات بهدست آمد، بهگونهایکه غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم برگ در اثر کاربرد هیومیکاسید و آمینوکلات بهصورت مصرف در خاک بهترتیب به میزان 44، 51 و 58 درصد افزایش نشان داد. براساس نتایج بهدستآمده، برای رسیدن به حداکثر عملکرد خیار گلخانهای در واحد سطح، کاربرد همزمان هیومیکاسید و آمینوکلات بهصورت مصرف در خاک توصیه میشود.
عالیه شفیعی؛ مهدی حدادی نژاد؛ سعید عشقی؛ کامران قاسمی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سیلیکاتپتاسیم و قارچ مایکوریزا بر شاخصهای فتوسنتزی توتفرنگی پژوهشی در سال 1398 در گلخانه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. این پژوهش بهصورتبهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور شامل قارچ مایکوریزا در دو سطح (وجود و عدم قارچ مایکوریزا)، سیلیکاتپتاسیم دز سه سطح (صفر، 50 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سیلیکاتپتاسیم و قارچ مایکوریزا بر شاخصهای فتوسنتزی توتفرنگی پژوهشی در سال 1398 در گلخانه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. این پژوهش بهصورتبهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه فاکتور شامل قارچ مایکوریزا در دو سطح (وجود و عدم قارچ مایکوریزا)، سیلیکاتپتاسیم دز سه سطح (صفر، 50 و 100 میلیگرم در لیتر) به شکل محلولپاشی و دما در دو سطح (25 و 41 درجه سانتیگراد) با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد استفاده از سیلیکاتپتاسیم منجر به کاهش خسارت تابش دریافتی در برگهای توتفرنگی شد. بهطوریکه در شرایط تنش گرمایی و با وجود دریافت 1133 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه تابش فعال فتوسنتزی، مقدار تابش جذبشده تا سه برابر نسبت به شاهد کاهش یافت. برخلاف روند افزایشی تعرق در تیمار شاهد، تیمار بوته با سیلیکاتپتاسیم در حضور مایکوریزا، مانع از افزایش تعرق و هدایت روزنهای و هدررفت آب، برای خنککردن برگ در طول تنش گرمایی شد. بهطوریکه تلقیح ریشه با قارچ مایکوریزا منجر به شبکه هیفی گسترده ریشه شد و کارایی مصرف آب را تا 72 درصد بهبود داد. در نتیجه شرایط برای افزایش فتوسنتز خالص مهیا شد. هرچند تنش موجب افزایش فلورسانس پایه و کاهش بیشینه عملکرد کوانتومی سیستم نوریII شد. اما استفاده همزمان از مایکوریزا و سیلیکاتپتاسیم توانست این شاخص را تا رسیدن به سطح خوب (76/0) بهبود دهد. درنهایت، مشخص شد که تنش دمای بالا بسیاری از فاکتورهای فتوسنتزی بوته توتفرنگی را تحت تأثیر قرار میدهد و کاربرد سیلیکاتپتاسیم همزمان با قارچ مایکوریزا برخلاف کاربرد جداگانه آنها، تا حد زیادی از آسیب گرما به بخشهای مختلف بوته جلوگیری مینماید.
راضیه اسدی؛ مصطفی درویش نیا؛ مهدی نصراصفهانی؛ عیدی بازگیر؛ سمیرا پاکباز
چکیده
یکی از عوامل بیماریزای گیاهان از جمله انار، نماتدهای مولد گره ریشه (Meloidogyne spp.) هستند که خسارتهای قابلتوجهی به این محصول مهم صادراتی وارد میسازند. با توجه به اهمیت موضوع در سال زراعی 98-1397 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان پژوهشی با تیمارهایی شامل کودهای آلی کمپوست (40، 60 و 80 تن در هکتار)، ورمیکمپوست (40 تن در هکتار) و ماده تجاری ...
بیشتر
یکی از عوامل بیماریزای گیاهان از جمله انار، نماتدهای مولد گره ریشه (Meloidogyne spp.) هستند که خسارتهای قابلتوجهی به این محصول مهم صادراتی وارد میسازند. با توجه به اهمیت موضوع در سال زراعی 98-1397 در دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان پژوهشی با تیمارهایی شامل کودهای آلی کمپوست (40، 60 و 80 تن در هکتار)، ورمیکمپوست (40 تن در هکتار) و ماده تجاری ماریگلد (200، 300 و400 گرم در مترمربع) روی گونه غالب Meloidogyne javanica، در شرایط گلخانه، بهصورت طرح کاملاً تصادفی روی نهالهای انار انجام شد. شاخصهای اندازهگیری، شامل تعداد گال روی ریشه، تعداد کیسه تخم و جمعیت نهایی تعداد تخم و لارو سن دوم موجود در گرم خاک و ریشه و فاکتورهای رشدی نهالهای انار بودند. فاکتور تولیدمثل و درصد کاهش و یا افزایش جمعیت نماتد مولد گره ریشه، در هر تیمار نسبت به جمعیت اولیه همان تیمار محاسبه شد. نتایج نشان داد تیمار ورمیکمپوست (40 تن در هکتار) با کاهش جمعیت 35/94 درصد تعداد تخم و لارو بیشترین اثر را در کاهش جمعیت نماتد مولد گره ریشه نسبت به سایر تیمارها داشته است. تیمارهای ماریگلد 400، 300 و 200 گرم در مترمربع بهترتیب با 47/93، 21/91 و 65/92 درصد کاهش جمعیت نماتد و تیمارهای کمپوست 80، 60 و 40 تن در هکتار بهترتیب با 67/89، 55/86 و 81/86 درصد کاهش در مراتب بعدی قرار گرفتند.
لیلا سلیمانپور؛ روح اله نادری؛ مهدی نجفی قیری
چکیده
به منظور بررسی میزان جذب عناصر غذایی کم مصرف فلزی در کشت مخلوط غلات-لگوم، در سال زراعی 94-1393 آزمایشی مزرعهای در دانشکده کشاورزی داراب، دانشگاه شیراز انجام شد. در این آزمایش 10 تیمار تک کشتی گندم، جو، تریتیکاله، نخود و باقلا با و بدون حضور علف هرز، و شش تیمار کشت مخلوط گندم+ نخود، گندم+ باقلا، جو+ نخود، جو+ باقلا، تریتیکاله+ نخود و تریتیکاله+ ...
بیشتر
به منظور بررسی میزان جذب عناصر غذایی کم مصرف فلزی در کشت مخلوط غلات-لگوم، در سال زراعی 94-1393 آزمایشی مزرعهای در دانشکده کشاورزی داراب، دانشگاه شیراز انجام شد. در این آزمایش 10 تیمار تک کشتی گندم، جو، تریتیکاله، نخود و باقلا با و بدون حضور علف هرز، و شش تیمار کشت مخلوط گندم+ نخود، گندم+ باقلا، جو+ نخود، جو+ باقلا، تریتیکاله+ نخود و تریتیکاله+ باقلا با حضور علف هرز در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تیمارهای آزمایش تأثیر معنیداری بر جذب عناصر آهن، روی، مس و منگنز داشتند، به طوریکه بیشترین محتوای آهن، روی، مس و منگنز شاخساره غلات به ترتیب در تیمارهای تک کشتی تریتیکاله بدون علف هرز (2/353 میلی گرم بر کیلوگرم)، کشت مخلوط جو + باقلا (18/20 میلی گرم بر کیلوگرم)، کشت مخلوط گندم + باقلا (59/23 میلی گرم بر کیلوگرم) و تک کشتی گندم بدون علف هرز (22/28 میلی گرم بر کیلوگرم) به دست آمد. بیشترین محتوای آهن، روی، مس و منگنز شاخساره لگومها نیز به ترتیب در تیمارهای کشت مخلوط گندم + باقلا (1/673 میلی گرم بر کیلوگرم)، کشت مخلوط جو + نخود (24/26 میلی گرم بر کیلوگرم)، کشت مخلوط ترتیکاله + باقلا (33/28 میلی گرم بر کیلوگرم) و تک کشتی باقلا بدون علف هرز (26/32 میلی گرم بر کیلوگرم) مشاهده شد. ترتیب میزان جذب عناصر کم مصرف فلزی در گندم، جو، تریتیکاله، باقلا و علفهای هرز به صورت آهن > منگنز > روی بود.
محمدهادی تردستی؛ مهدی مدن دوست
چکیده
هدف: به منظور بررسی امکان سنجی گیاه پالایی بستر کاشت آلوده به نیترات کادمیوم با علف های هرز آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در بهار سال 1401-1400 انجام گردید.
روش پژوهش: عوامل آزمایش شامل علف های هرز (خرفه، سلمه تره و تاج خروس وحشی) و آلودگی بستر کاشت با نیترات کادمیوم در سطوح شامل صفر (شاهد) و غلظتهای 25، 50 و 75 میلیگرم ...
بیشتر
هدف: به منظور بررسی امکان سنجی گیاه پالایی بستر کاشت آلوده به نیترات کادمیوم با علف های هرز آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در بهار سال 1401-1400 انجام گردید.
روش پژوهش: عوامل آزمایش شامل علف های هرز (خرفه، سلمه تره و تاج خروس وحشی) و آلودگی بستر کاشت با نیترات کادمیوم در سطوح شامل صفر (شاهد) و غلظتهای 25، 50 و 75 میلیگرم بر کیلوگرم خاک بود.
یافته ها: نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیترات کادمیوم، میزان غلظت کادمیوم اندام هوایی و ریشه و فاکتور غلظت زیستی روند افزایشی نشان داد. میزان کادمیوم ریشه در علف هرز خرفه بیشتر بود، اما غلظت کادمیوم اندام هوایی در سلمه تره و تاج خروس وحشی نسبت به خرفه افزایش معنی داری نشان داد. بنابراین در گیاه خرفه احتمالا انتقال کادمیوم از ریشه به اندام هوایی نسبت به گیاه سلمه تره و تاج خروس وحشی کمتر بوده است. با افزایش غلظت نیترات کادمیوم نشت یونی روند افزایشی و محتوای نسبی آب برگ و محتوای کلروفیل روند کاهش نشان داد. از سوی دیگر آنزیم کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز برگ با افزایش مصرف نیترات کادمیوم روند افزایشی نشان داد. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی در علف های هرز تاج خروس وحشی مشاهده شد.
نتیجه گیری: در مجموع با معیارهای ذکر شده، می توان گیاه خرفه را بیش انباشت گر و سلمه تره و تاج خروس وحشی را میان انباشت گر برای فلز کادمیوم تلقی کرد.
حامد نریمانی؛ رئوف سید شریفی؛ فاطمه آقائی
چکیده
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد، ...
بیشتر
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تاثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد، اعمال شوری 40، 80 و 120 میلیمولار با نمک کلرید سدیم)، و محلولپاشی نانوذرات و پوترسین در هشت سطح (محلولپاشی با آب بهعنوان شاهد، محلولپاشی 50 میلیگرم در لیتر نانوسیلیکون، محلولپاشی یک گرم در لیتر نانواکسید روی، محلولپاشی یک میلیمولار پوترسین، محلولپاشی توام نانوسیلیکون و نانواکسید روی، محلولپاشی نانوسیلیکون و پوترسین، محلولپاشی نانواکسید روی و پوترسین، محلولپاشی سیلیکون و نانواکسیدروی با پوترسین) بودند.
یافتهها: نتایج نشان داد بیشترین طول دوره و دوره موثر پرشدن دانه در محلولپاشی نانو ذرات و پوترسین بهدست آمدند. این ترکیب تیماری در شرایط عدم اعمال شوری وزن و حجم ریشه (بهترتیب 48/1 و 53/03 درصد)، شاخص کلروفیل (45/75 درصد) و سرعت پر شدن دانه (20 درصد) را افزایش داد. یک افزایش بهترتیب 45/34، 62/72، 40/5، 36/21 و 37/34 درصدی در ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه و عملکرد دانه در شرایط عدم اعمال شوری و محلولپاشی نانوذرات و پوترسین نسبت به عدم محلولپاشی تحت شوری 120 میلیمولار وجود داشت.
نتیجهگیری: بهنظر میرسد محلولپاشی نانوذرات و پوترسین در شرایط شوری میتواند عملکرد گندم را بهواسطه بهبود خصوصیات ریشه و مولفههای پرشدن دانه افزایش دهد.