احمد زارع؛ آیدین خدایی جوقان؛ زینب خضری پور
چکیده
بهمنظور پاسخ گیاه چیا به دما، تنشهای غیر زنده (شوری و خشکی) سه آزمایش جداگانه بر مبنای طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در چهار تکرار در سال 1397 انجام شد. دما شامل (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سلسیوس)، شوری (صفر، 50، 100، 150، 200، 250، 300، 350 و 400 میلیمولار) و تنش خشکی (2، 0/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1/- و 2/1- و 4/1- ...
بیشتر
بهمنظور پاسخ گیاه چیا به دما، تنشهای غیر زنده (شوری و خشکی) سه آزمایش جداگانه بر مبنای طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در چهار تکرار در سال 1397 انجام شد. دما شامل (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سلسیوس)، شوری (صفر، 50، 100، 150، 200، 250، 300، 350 و 400 میلیمولار) و تنش خشکی (2، 0/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1/- و 2/1- و 4/1- مگاپاسکال) در نظر گرفته شد. در پاسخ به دما، چیا در دامنه 10 تا 40 درجه سلسیوس قادر به جوانه‌زنی بود. دمای پایه (Tb)، دمای مطلوب جوانه‌زنی (To) و دمای سقف (Tc) به‌ترتیب 6، 28 و 44 درجه سلسیوس پیش‌بینی شد. در پاسخ به شوری، درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی کاهش و در سطح شوری 400 میلیمولار جوانه‌زنی کاملاً متوقف شد. شوری مورد نیاز برای کاهش 50 درصد (پارامتر X50) صفات درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی 349 و 236 میلیمولار به‌دست آمد. کاهش 50 درصد صفات درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی در تیمار تنش خشکی در سطح 92/0- و 79/0- مگاپاسکال مشاهده شد با توجه به پارامتر x50 چیا به تنش شوری و خشکی مقاوم میباشد. در شرایط خاکهای شور و تنش رطوبتی چیا میتواند برای کشت و کار به کشاورزان توصیه شود.
بهروز دولت پرست؛ فرزاد حسین پناهی؛ عادل سی و سه مرده؛ حامد منصوری
چکیده
با توجه به اهمیت و ارزش آب و استفاده بهینه از نیتروژن در جهت حفظ بهرهوری تولید و کاهش هم‌زمان اثرات منفی زیست‌محیطی، دو آزمایش در سالهای زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام شد. آزمایش‌ها به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح ...
بیشتر
با توجه به اهمیت و ارزش آب و استفاده بهینه از نیتروژن در جهت حفظ بهرهوری تولید و کاهش هم‌زمان اثرات منفی زیست‌محیطی، دو آزمایش در سالهای زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام شد. آزمایش‌ها به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف آبیاری به‌عنوان فاکتور اصلی در چهار سطح (25 درصد (W1)، 50 درصد (W2)، 75 درصد (W3) و 100 درصد (W4) نیاز آبی گیاه) و سطوح مختلف کود نیتروژن به‌عنوان فاکتور فرعی در چهار سطح (25 درصد (N1)، 50 درصد (N2)، 75 درصد (N3) و 100 درصد (N4) نیاز نیتروژن گیاه) بودند. نتایج نشان داد که تمام صفات موردمطالعه به‌‌جز صفت زمان رسیدن به بیشینه شاخص سطح خورجین تحت تأثیر اثرات اصلی و متقابل آزمایش قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار شاهد W4N4 (5069 کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه مربوط به تیمارهای W1N1 وW1N2 به‌ترتیب به‌میزان 880 و 899 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب 6/82 و 2/82 درصد کاهش نشان دادند. عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک تیمارهای W4N3 (4826 و 17589 کیلوگرم در هکتار) و W3N4 (4712 و 17657 کیلوگرم در هکتار) به‌ترتیب با 25 درصد کاهش در مصرف نیتروژن و 25 درصد کاهش در مصرف آب نسبت به تیمار شاهد (W4N4) به‌عنوان تیمارهای برتر در این پژوهش در راستای ارتقای بهرهوری شناخته شدند.
ابراهیم گنجی مقدم؛ محبوبه زمانی پور؛ علیرضا محبی صمیمی
چکیده
این پژوهش به منظور مطالعة آثار تیمارهای مکانیکی و شیمیایی بر توسعة شاخة جانبی و افزایش کیفیت نهالهای گیلاس، سیب و گلابی، در سالهای 1389-90، در قالب 3 آزمایش مستقل انجام شد. در اولین آزمایش، اثر سربرداری شامل ارتفاع سربرداری در 4 سطح (شاهد، 40، 60 و80 سانتی‌تر) و رقم در 2 سطح، در آزمایش دوم آثار تیمارهای بنزیل آدنین در 4 سطح (صفر، 200، 400 و600 ...
بیشتر
این پژوهش به منظور مطالعة آثار تیمارهای مکانیکی و شیمیایی بر توسعة شاخة جانبی و افزایش کیفیت نهالهای گیلاس، سیب و گلابی، در سالهای 1389-90، در قالب 3 آزمایش مستقل انجام شد. در اولین آزمایش، اثر سربرداری شامل ارتفاع سربرداری در 4 سطح (شاهد، 40، 60 و80 سانتی‌تر) و رقم در 2 سطح، در آزمایش دوم آثار تیمارهای بنزیل آدنین در 4 سطح (صفر، 200، 400 و600 میلیگرم بر لیتر)، زمان محلول‌پاشی در 3 سطح (1، 2 و 3 نوبت) و رقم در 2 سطح و در آزمایش سوم آثار آربولین در 4 سطح (صفر، 5، 15 و 25 میلیلیتر بر لیتر)، رقم در 2سطح و دفعات محلول‌پاشی در 2 سطح (1 و 2 نوبت محلول‌پاشی) بررسی شدند. طبق نتایج به‌دست‌آمده، تیمارهای مکانیکی و شیمیایی سبب بهبود شاخهزایی نهالها شدند؛ اما تعداد شاخه با تیمارهای شیمیایی مخصوصا بنزیل آدنین نسبت به سربرداری افزایش چشمگیری داشت، به‌طوری که، محلول‌پاشی در 3 نوبت با بنزیل آدنین به غلظت 600 میلیگرم بر لیتر بیشترین تعداد شاخه را ایجاد کرد. تیمارهای مکانیکی و شیمیایی در گیلاس اثربخشی بیش‌تری بر شاخهزایی نسبت به سیب و گلابی داشتند. در بین ارقام، رقم سیاه مشهد، رد دلیشز و اسپادنا در مقایسه با سایر ارقام تعداد شاخة بیش‌تری را ایجاد کردند.
اعظم السادات یوسفی دازمیری؛ محمدعلی بهمنیار؛ بهی جلیلی؛ مهدی قاجار سپانلو
چکیده
هدف: برنامهتغذیه صحیح یکی از راهکارهای اصلی بهبود کیفیت گیاه است و نقش قابل ملاحظهای در افزایش عملکرد آن دارد.روش پژوهش: بهمنظور بررسی تأثیر استفاده از منابع آلی و معدنی حاوی سیلیسیم بر غلظت سیلیسیم، نیتروژن، فسفر و پتاسیم در گیاه برنج (Oryza sativa L.)، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده با سه تکرار در مزارع روستای دازمیرکنده ...
بیشتر
هدف: برنامهتغذیه صحیح یکی از راهکارهای اصلی بهبود کیفیت گیاه است و نقش قابل ملاحظهای در افزایش عملکرد آن دارد.روش پژوهش: بهمنظور بررسی تأثیر استفاده از منابع آلی و معدنی حاوی سیلیسیم بر غلظت سیلیسیم، نیتروژن، فسفر و پتاسیم در گیاه برنج (Oryza sativa L.)، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده با سه تکرار در مزارع روستای دازمیرکنده از حومه شهرستان ساری در سال 1399 انجام گرفت. کلیه مراحل آزمایش در آزمایشگاه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. فاکتور اصلی دو رقم برنج و فاکتور فرعی نوع و مقادیر منابع سیلیسیم در 11 سطح از تیمار کودی بود.یافته ها: براساس نتایج، اثر ساده رقم و منابع مختلف سیلیسیم بر غلظت سیلیسیم در برگ پرچم، زیست‌توده و دانه برنج معنیدار شد. میانگین غلظت عناصر غذایی در اندامهای هوایی در رقم طارم هاشمی بیش از رقم شیرودی بود و منابع مختلف سیلیسیم توانست غلظت عناصر سیلیسیم را در برگ پرچم 70 درصد، زیست‌توده 16 درصد و دانه 20 درصد، نیتروژن را به‌ترتیب 12، 55 و 50 درصد، فسفر را نیز 100 ، 60 و 87 درصد و در نهایت پتاسیم را 20 ، 15 و 50 درصد افزایش دهد.نتیجه گیری: بهطور کلی کاربرد تمامی تیمارهای سیلیکاته نسبت به تیمار شاهد و کود پایه، موجب افزایش غلظت سیلیسیم و عناصر پرمصرف در اندامهای هوایی گیاه گردید.
علیرضا مشرفی عراقی؛ روح‌انگیز نادری؛ مصباح بابالار؛ محمدرضا طاهری
چکیده
بنتالقنسول (Euphorbia pulcherrima) گیاهی گلدانی است که براکتههای رنگین آن در روزهای کوتاه تشکیل میشود. در این تحقیق، تأثیر نسبتهای مختلف نیتروژن آمونیومی به نیتروژن کل بر خصوصیات کمی و کیفی بنتالقنسول مطالعه شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاهان بنتالقنسول با نسبتهای مختلف آمونیوم به نیتروژن ...
بیشتر
بنتالقنسول (Euphorbia pulcherrima) گیاهی گلدانی است که براکتههای رنگین آن در روزهای کوتاه تشکیل میشود. در این تحقیق، تأثیر نسبتهای مختلف نیتروژن آمونیومی به نیتروژن کل بر خصوصیات کمی و کیفی بنتالقنسول مطالعه شد. این آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. گیاهان بنتالقنسول با نسبتهای مختلف آمونیوم به نیتروژن کل صفر، پنج صدم، یک دهم و شانزده صدم میلیاکیوالان در لیتر تغذیه شدند. سپس، در پایان آزمایش خصوصیات رویشی، وزن تر و خشک اندامهای هوایی و ریشه، شاخص کلروفیل و غلظت عناصر معدنی ارزیابی شدند. بررسی کلی نتایج نشان داد که محلولهای غذایی با نسبتهای مختلف آمونیوم به نیتروژن کلتأثیر معنیداری (01/0≥P) بر خصوصیات کمی و کیفی بنتالقنسول داشت. به‌طوری که، حداکثر سطح براکته و برگ در نسبت آمونیوم به نیتروژن کلپنج صدم میلیاکیوالان در لیتر و حداقل در نسبت شانزده صدم میلیاکیوالان در لیتر به‌دست آمد. نسبت بالاتر از پنج صدم میلیاکیوالان در لیتر آمونیوم به نیتروژن کل سبب تأخیر در تشکیل براکته و کاهش ماندگاری گل شد. همچنین، تأثیر تیمارها بر وزن تر و خشک براکته، برگ، ساقه، ریشه و میزان نیتروژن برگ معنیدار بود. بنابراین، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، به نظر میرسد، نسبت تغذیة آمونیوم به نیتروژن کل برابر پنج صدم سبب بهبود شاخصهای تولید گیاه بنتالقنسول شد.
زهره انصار؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ سراله گالشی؛ احمد غلامی؛ مهدیه پارساییان
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره مرزنجوش و آویشن‌کوهی بر خصوصیات کمی و کیفی کنجد تحت شرایط تنش کم‌آبی در شرایط مزرعه به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 رژیم مختلف آبیاری (هر 15 روز یک‌بار)و کم‌آبیاری (هر 25 روز یک‌بار)، ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره مرزنجوش و آویشن‌کوهی بر خصوصیات کمی و کیفی کنجد تحت شرایط تنش کم‌آبی در شرایط مزرعه به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 رژیم مختلف آبیاری (هر 15 روز یک‌بار)و کم‌آبیاری (هر 25 روز یک‌بار)، 3 سطح محلول‌پاشی مرزنجوش صفر، 40 و 60 درصد حجمی و 3 سطح محلول‌پاشی آویشن‌کوهی صفر، 10 و 20 درصد حجمی بود. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی بهطور معنیداری سبب کاهش در شاخصهای اندازه‌گیری شده در مقایسه با شرایط شاهد شد. همچنین نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی سبب کاهش درصد روغن و افزایش میزان پروتئین و فعالیت آنزیم کاتالاز،آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز شد. به‌طورکلی مشخص شد که بیشترین شاخصهای اندازه‌گیری شده مربوط به استفاده از عصاره 60 درصد حجمی مرزنجوش و 20 درصد حجمی آویشن‌کوهی بود. استفاده از عصاره آویشن و مرزنجوش تحت شرایط آبیاری مناسب سبب افزایش 5/27 درصدی عملکرد دانه کنجد نسبت به تیمار شاهد شد ولی در شرایط تنش سبب افزایش 58 درصدی نسبت به تیمار شاهد شد، بنابراین می‌توان اظهار داشت که در شرایط کم‌آبی استفاده از عصاره آویشن و مرزنجوش میتواند سبب القای تحمل در گیاه در مقابله با شرایط کم‌آبی شود بنابراین در مناطقی که با شرایط کم‌آبی روبرو می‌باشند می‌توان جهت افزایش عملکرد استفاده از عصاره آویشن‌کوهی و مرزنجوش را پیشنهاد داد.
علی نخزری مقدم؛ حاجی بردی قلیچی ینقاق؛ عباس بیابانی؛ فاختک طلیعی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر نیتروژن و دور آبیاری بر صفات کمی و پروتئین ماش (Vigna radiata L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. عامل دور آبیاری در سه سطح شامل آبیاری به‌فاصله 10، 20 و 30 روز یک‌بار، کود نیتروژن در سه سطح شامل عدم مصرف و مصرف 50 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر نیتروژن و دور آبیاری بر صفات کمی و پروتئین ماش (Vigna radiata L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1395 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. عامل دور آبیاری در سه سطح شامل آبیاری به‌فاصله 10، 20 و 30 روز یک‌بار، کود نیتروژن در سه سطح شامل عدم مصرف و مصرف 50 و 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و ژنوتیپ‌های ماش شامل لاین VC-1973A و رقم پرتو بود. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از تیمار دور آبیاری 30 روز همراه با مصرف 100 و 50 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و کمترین عملکرد دانه از تیمار دور آبیاری 10 روز همراه با مصرف 100 کیلوگرم و عدم مصرف نیتروژن و همچنین دور آبیاری 20 روز همراه با عدم مصرف نیتروژن حاصل شد. عملکرد دانه در لاین VC-1973A 52/72 درصد بیش از پرتو بود. بیشترین درصد پروتئین از دور آبیاری 30 روز و کمترین آن از دور آبیاری 10 روز حاصل شد. با افزایش مصرف نیتروژن، درصد پروتئین افزایش اما میزان پرولین کاسته شد. افزایش فواصل آبیاری از 10 به 30 روز موجب افزایش میزان پرولین در ژنوتیپ‌های ماش شد. درصد پروتئین و میزان پرولین در رقم پرتو به‌ترتیب 49/9 و 66/29 درصد بیش از لاین VC-1973A بود. درمجموع، اگرچه در بعضی صفات رقم پرتو برتر بود اما در بیشتر صفات لاین VC-1973A بهتر از رقم پرتو بود و افزایش دور آبیاری و مصرف نیتروژن شرایط بهتری برای تولید ماش ایجاد کرد.
اسماعیل افشون؛ محمدرضا جهانسوز؛ حسین مقدم؛ مصطفی اویسی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تیمار کود نیتروژن و تنش خشکی بر برخی از شاخصهای رشدی ذرت علوفهای در سیستمهای مختلف خاکورزی، آزمایشی در مزرعۀ آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در سال 1397 انجام شد. این آزمایش به‌صورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. خاکورزی به‌عنوان عامل اصلی در دو سطح (حفاظتی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تیمار کود نیتروژن و تنش خشکی بر برخی از شاخصهای رشدی ذرت علوفهای در سیستمهای مختلف خاکورزی، آزمایشی در مزرعۀ آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در سال 1397 انجام شد. این آزمایش به‌صورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. خاکورزی به‌عنوان عامل اصلی در دو سطح (حفاظتی و مرسوم)، تنش آبی به‌عنوان عامل فرعی در سه سطح 30، 60 و 90 درصد نیاز آبی و کود نیتروژن به‌عنوان عامل فرعیفرعی در سه سطح صفر، 50 و 100 درصد میزان توصیهشده در نظر گرفته شد. در مرحلۀ گلدهی نتایج نشان داد که بیشترین شاخص سطح برگ (28/6) از اثر متقابل تنش آبی خفیف (90 درصد نیاز آبی) و کاربرد کود نیتروژن 100 درصد، سرعت رشد محصول (01/34 گرم بر مترمربع در روز) از تیمار تنش آبی خفیف با کاربرد نیتروژن 100 درصد در خاکورزی مرسوم، سرعت رشد نسبی (08/0 گرم بر گرم در روز) از تیمار نیتروژن 100 درصد و وزن خشک کل (86/1006 گرم بر مترمربع) از تیمار تنش آبی خفیف با کاربرد نیتروژن 100 درصد در خاکورزی مرسوم حاصل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد مقادیر بیشتر کود نیتروژن در طی تنش خشکی شدید در سیستم خاکورزی مرسوم منجر به کاهش عملکرد مادۀ خشک خواهد شد
مهدی محمد زمانی؛ ولی ربیعی؛ محمد علی نجاتیان؛ مهدی طاهری
چکیده
پرولین و گلایسینبتائین از رایج‌ترین مواد آلی سازگارند که با تنظیم اسمزی و محافظت از غشا‌ها، پروتئین‌ها و آنزیم‌ها از تأثیرات مخرب تنشهای اسمزی در گیاهان جلوگیری می‌کنند. براساس گزارش‌ها، با کاربرد خارجی این ترکیبات در گیاهان، تحمل آنها به خشکی را می‌توان افزایش داد. بدینمنظور، این تحقیق به‌صورت فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای ...
بیشتر
پرولین و گلایسینبتائین از رایج‌ترین مواد آلی سازگارند که با تنظیم اسمزی و محافظت از غشا‌ها، پروتئین‌ها و آنزیم‌ها از تأثیرات مخرب تنشهای اسمزی در گیاهان جلوگیری می‌کنند. براساس گزارش‌ها، با کاربرد خارجی این ترکیبات در گیاهان، تحمل آنها به خشکی را می‌توان افزایش داد. بدینمنظور، این تحقیق به‌صورت فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بر روی چهار رقم انگور ʼخوشناوʻ، ʼپیکانیʻ، ʼپرلتʻ وʼفلیم سیدلسʻ اجرا شد. تاک‌های تحت تنش خشکی با 70 درصد از آب مورد نیاز انگور آبیاری شدند. پرولین (10 میلیمولار) و گلایسینبتائین (15 میلیمولار) در چهار مرحله (پیش از گلدهی، گلدهی، غوره شدن و رنگ گرفتن خوشه‌های انگور) روی تاک‌ها محلول‌پاشی شد. نتایج نشان داد که مقدار پرولین و گلایسینبتائین درونی گیاه و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات‌پراکسیداز در هر دو تیمار پرولین و گلایسینبتائین بهطور معناداری بیشتر از شاهد بود. بیشترین و کمترین مقدار پرولین به‌ترتیب در ارقام ʼفلیم سیدلسʻ و ʼپیکانیʻ ارزیابی شد، اما دیگر صفات اندازه‌گیری‌شده اختلاف معناداری در بین ارقام نشان ندادند. با توجه به نقش این آنزیم‌ها در از بین بردن گونه‌های فعال اکسیژن و همچنین نقش پرولین و گلایسینبتائین در فعال کردن آنتی‌اکسیدان‌ها، با کاربرد این دو اسمولیت می‌توان تحمل انگور را در مقابل تنش خشکی افزایش داد.
عظیمه باقری؛ عطااله سیادت؛ احمد کوچک زاده؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ مسعود رفیعی
چکیده
به منظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیک ارقام نخود به آبیاری تکمیلی و سطوح مختلف پلیمر سوپرجاذب آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 1394-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان خرم آباد به اجرا درآمد. زمان آبیاری تکمیلی در سه سطح (بدون آبیاری تکمیلی، 50 درصد گلدهی و 50 ...
بیشتر
به منظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیک ارقام نخود به آبیاری تکمیلی و سطوح مختلف پلیمر سوپرجاذب آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 1394-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان خرم آباد به اجرا درآمد. زمان آبیاری تکمیلی در سه سطح (بدون آبیاری تکمیلی، 50 درصد گلدهی و 50 درصد پرشدن دانه) به عنوان عامل اصلی و ارقام (آرمان، آزاد و گریت) و پلیمر سوپر جاذب (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) به صورت فاکتوریل در درون کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد انجام آبیاری تکمیلی و استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب موجب کاهش قندهای محلول و درصد پروتئین دانه شده و در مقابل قندهای نامحلول، کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل در گیاه نخود افزایش پیدا کرد. در بین مراحل آبیاری تکمیلی آبیاری در مرحله گلدهی موجب افزایش 74 درصدی عملکرد دانه نسبت به کشت دیم شد. بالاترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت از رقم گریت همراه با آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپر جاذب به ترتیب با میانگینهای 2179 کیلوگرم در هکتار، 4012 کیلوگرم در هکتار و 3/54 درصد به دست آمد. نتایج نشان داد که در تمام سطوح آبیاری تکمیلی استفاده از پلیمر سوپر جاذب موجب بهبود شرایط رشد گیاه و در نتیجه افزایش معنیدار عملکرد دانه میشود و با افزایش مصرف پلیمر سوپر جاذب در تیمارهای آبیاری تکمیلی این افزایش بیشتر نیز میشود.
محمود قاسم‌نژاد؛ حسین میغانی؛ سمیه افتخاری
چکیده
به منظور بررسی اثر شاخص رسیدگی میوه بر خصوصیات کیفی روغن سه رقم زیتون ’زرد‘، ’روغنی-محلی‘ و ’آربیکین‘ شهرستان رودبار استان گیلان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 اجرا شد. میوه‌های هر رقم در شاخصهای رسیدگی 5/3، چهار و پنج برداشت و پس از استخراج روغن، خصوصیات کیفی و بیوشیمیایی ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر شاخص رسیدگی میوه بر خصوصیات کیفی روغن سه رقم زیتون ’زرد‘، ’روغنی-محلی‘ و ’آربیکین‘ شهرستان رودبار استان گیلان، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1393 اجرا شد. میوه‌های هر رقم در شاخصهای رسیدگی 5/3، چهار و پنج برداشت و پس از استخراج روغن، خصوصیات کیفی و بیوشیمیایی آن مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میزان ماده خشک، ارزش پراکسید، اسیدیته آزاد، ضریب خاموشی در دو طول موج 232 و 270 نانومتر با افزایش شاخص رسیدگی میوه بهطور معناداری افزایش یافت. درحالی‌که میزان فنل و فلاونوئید کل، رنگیزه‌های کلروفیل و کاروتنوئید و فعالیت آنتی‌اکسیدانی روغن با افزایش رسیدگی میوه بهطور معناداری کاهش یافت. همچنین، بین ارقام مختلف زیتون از لحاظ تمامی صفات مورد مطالعه تفاوت معناداری وجود داشت. در زیتون رقم ’روغنی-محلی‘ میزان فنل کل در شاخصهای رسیدگی 5/3، چهار و پنج به ترتیب با میانگین 27/941، 74/657 و 32/310 میلیگرم در کیلوگرم روغن بیشتر از سایر ارقام بود. اما، ارزش پراکسید به‌عنوان یک صفت نامطلوب در روغن زیتون نیز در رقم ’روغنی-محلی‘ بالاتر بود. میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی در شاخص رسیدگی 5/3 و چهار بین ارقام زیتون متفاوت بود، ولی در شاخص رسیدگی پنج تفاوت معناداری مشاهده نشد. در مجموع، نتایج نشان داد که افزایش شاخص رسیدگی میوه با کاهش ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و حساسیت روغن زیتون به فرآیند اکسیداسیون همراه است. بنابراین، روغن به‌دست آمده از میوه‌های با شاخص رسیدگی 5/3 پایداری و ماندگاری بیش‌تری دارند.
مهدی جودی؛ شهرام مهری
چکیده
هدف از پژوهش حاضر مطالعه تسهیم ماده خشک به اندامهای هوایی در زمان گرده‌افشانی، دو هفته بعد از گرده‌افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک در ارقام مختلف گندم و ارتباط احتمالی آن با عملکرد دانه بود. تعداد 18 رقم گندم آبی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان طی سال زراعی 94-1393 موردبررسی ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر مطالعه تسهیم ماده خشک به اندامهای هوایی در زمان گرده‌افشانی، دو هفته بعد از گرده‌افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک در ارقام مختلف گندم و ارتباط احتمالی آن با عملکرد دانه بود. تعداد 18 رقم گندم آبی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان طی سال زراعی 94-1393 موردبررسی قرار گرفتند. در زمان گرده‌افشانی، مقدار تجمع ماده خشک در کل گیاه از 95/1 گرم در رقم سومای3 تا 33/3 گرم در رقم الوند متغیر بود. در این زمان ارقام مختلف نسبتهای مختلفی از ماده خشک را به ساقه (از 31 تا 41 درصد)، برگ (از 37 تا 50 درصد) و سنبله (از 16 تا 27 درصد) اختصاص دادند. در فاصله گرده‌افشانی تا دو هفته بعد از آن، وزن خشک ساقه و سنبله در همه ارقام افزایش اما وزن برگ عموماً ثابت ماند. بیشترین افزایش در وزن ساقه و سنبله مربوط به شیرودی (52/1 گرم) و کمترین آن مربوط به سرداری (52/0 گرم) بود. در فاصله دو هفته بعد از گرده‌افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک، سنبله مخزن غالب بود، اما اما تفاوت ارقام از نظر صدور مواد فتوسنتزی به سنبله و استفاده از ذخایر ساقه (انتقال دوباره) باعث تغییر دوباره الگوی تسهیم مواد فتوسنتزی در بین ارقام گندم شد. ارتباط مشخصی بین ارتفاع ارقام و وزن سنبله در زمان گرده‌افشانی مشاهده نشد، اما اما ارقام با ارتفاع کوتاه عموماً در رسیدگی فیزیولوژیک دارای وزن و درصد سنبله بالا بودند. این نتایج نشان می‌دهد الگوی تسهیم مواد فتوسنتزی بسته به مرحله نموی گیاه و رقم مورداستفاده تغییر مییابد. بنابراین الگوی تسهیم مواد فتوسنتزی یک رقم در طی یک مرحله نموی ضرورتاً نمیتواند در مرحله نموی دیگر نیز دیده شود. در پایان فصل رشد، ارقام کراس البرز و پیشتاز، از نظر تسهیم ماده خشک و عملکرد دانه برتر بودند. تجزیه همبستگی نشان داد وزن برگها در زمان گرده‌افشانی، وزن ساقه در دو هفته بعد از گرده‌افشانی و مقدار تسهیم مواد فتوسنتزی به دانه‌ها، ارتباط مثبت و معنیداری با عملکرد دانه داشتند. بنابراین، صفات ذکر شده میتوانند در برنامههای مرتبط با افزایش عملکرد گندم، موردتوجه پژوهش‌گران قرار گیرند.
اکرم وطن‌خواه؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ سعدالله هوشمند؛ شهرام کیانی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر اسید هیومیک و سولفات‌روی بر عملکرد میوه و غلظت عناصر در برگ انگور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، بر روی تاک‌های 20 ساله انگور در شهرستان فارسان از توابع استان چهارمحال و بختیاری، در سال زراعی 93-1392 انجام گرفت. عوامل اسید هیومیک و سولفات روی هر یک در سه سطح صفر، 1/0 و 2/0 درصد ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر اسید هیومیک و سولفات‌روی بر عملکرد میوه و غلظت عناصر در برگ انگور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، بر روی تاک‌های 20 ساله انگور در شهرستان فارسان از توابع استان چهارمحال و بختیاری، در سال زراعی 93-1392 انجام گرفت. عوامل اسید هیومیک و سولفات روی هر یک در سه سطح صفر، 1/0 و 2/0 درصد وزنی به صورت محلول‌پاشی در دو نوبت پیش از گلدهی و دو هفته پس از تشکیل میوه اعمال گردیدند. اثر اسید هیومیک، سولفات روی و اثر متقابل آنها بر عملکرد میوه، غلظت نیتروژن، آهن و روی و میزان کلروفیل برگ معنیدار بود. بیشترین و کمترین میزان عملکرد میوه، به‌ترتیب با کاربرد اسید هیومیک 2/0 درصد و تیمار شاهد و به میزان 31/8 و 12/6 کیلوگرم در هر تاک به‌دست آمد. بیشترین میزان غلظت عنصر روی در برگ (1/49 میلیگرم بر کیلوگرم بافت خشک) تحت تأثیر تیمار سولفات روی 2/0 درصد به‌دست آمد. در پژوهش حاضر، همبستگی مثبتی بین غلظت روی و صفاتی نظیر عملکرد میوه (46/0 r =)، وزن خوشه (45/0 r =)، کلروفیل کل (53/0 r =) و TSS عصاره میوه (49/0 r =) مشاهده شد. بنابراین، به نظر میرسد به منظور افزایش عملکرد و بهبود کیفیت انگور، محلول‌پاشی اسید هیومیک و سولفات روی هر کدام با غلظت 2/0 درصد مفید باشد.
محمد ربیعی؛ مهرداد جیلانی؛ شهرام کریمی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر مصرف کودهای نیتروژن و فسفر بر شاخصهای برداشت و برخی صفات مهم زراعی گیاه تریتیکاله، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در اراضی شالیزاری مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور (رشت)، طی دو سال زراعی 91-1389 اجرا شد. عامل اول، مصرف نیتروژن خالص در پنج سطح (صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار) از منبع ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر مصرف کودهای نیتروژن و فسفر بر شاخصهای برداشت و برخی صفات مهم زراعی گیاه تریتیکاله، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در اراضی شالیزاری مؤسسۀ تحقیقات برنج کشور (رشت)، طی دو سال زراعی 91-1389 اجرا شد. عامل اول، مصرف نیتروژن خالص در پنج سطح (صفر، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار) از منبع اوره و عامل دوم، مصرف فسفر خالص در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم در هکتار) از منبع سوپرفسفات بود. بین سطوح نیتروژن، تیمارهای مصرف 200 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بیشترین عملکرد دانه (به‌ترتیب با میانگین 5/3000 و 7/2999 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد پروتئین (به‌ترتیب با میانگین 7/442 و 5/449 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (به‌ترتیب با میانگین 13318 و 12525 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود. بین سطوح مصرف فسفر نیز تیمار 150 کیلوگرم فسفر در هکتار بیشترین عملکرد دانه (0/2971 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد پروتئین (4/434 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (12375 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد. همچنین تیمار عدم مصرف نیتروژن بیشترین شاخص برداشت فسفر و پتاسیم را به‌دست آورد و با افزایش مصرف نیتروژن، شاخص برداشت فسفر و پتاسیم کاهش یافت؛ ازاین‌رو، مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و 150 کیلوگرم فسفر در هکتار بهدلیل زیاد بودن عملکرد دانه و پروتئین برای کشت تریتیکاله در منطقۀ گیلان توصیه میشود.
اعظم فعلی؛ سعیده ملکی فراهانی؛ حسین بشارتی
چکیده
به منظور بررسی اثرات کاربرد کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر ویژگی‌های گیاه و خاک در کشت زعفران (Crocus sativus L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه زعفران شش ساله دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 95-94 انجام گرفت. عامل اول کود شیمیایی نیتروژن (اوره)، در سه سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و عامل دوم کودهای ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات کاربرد کودهای آلی، شیمیایی و زیستی بر ویژگی‌های گیاه و خاک در کشت زعفران (Crocus sativus L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه زعفران شش ساله دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 95-94 انجام گرفت. عامل اول کود شیمیایی نیتروژن (اوره)، در سه سطح (0، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و عامل دوم کودهای آلی و زیستی مختلف در چهار سطح (شاهد، ورمی کمپوست، ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه حاوی سودوموناس و باسیلوس و تلفیق ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه و ورمی کمپوست) بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمارهای کودی عملکرد کمی و کیفی زعفران و ویژگی‌های خاک را بهطور معنیداری تحت تاثیر قرار دادند. تلفیق ورمی کمپوست با 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره بیشترین اثر معنیدار را در افزایش عملکرد کمی و بهبود ویژگی‌های خاک داشت. به‌طوری که در این تیمار 6/42 درصد عملکرد خشک کلاله، 67/66 درصد نیتروژن خاک، 39/68 درصد ماده آلی خاک و 75/43 درصد فسفر قابل جذب خاک نسبت به شاهد افزایش یافت. نتایج این آزمایش نشان داد که به جز تلفیق ورمی کمپوست با 50 کیلوگرم در هکتار کود اوره در اکثر موارد در تلفیق سایر تیمارهای کودی با یکدیگر نسبت به شاهد برتری معنیداری مشاهده نشد. به طور کلی، در کشت زعفران کاربرد تلفیقی ورمی کمپوست به همراه نصف مقدار کود اوره توصیه شده می تواند باعث افزایش عملکرد گیاه و بهبود ویژگی های خاک شود.
علیرضا توکلی؛ رضا نصرتی؛ متین جامی معینی
چکیده
فلزات سنگین مانند کروم از آلاینده‌های مهم برای محیط زیست و تولیدات کشاورزی به‌حساب می‌آیند، بسیاری از این فلزات حتی در غلظت‌های بسیار کم، سمی بوده و حتی فرایند رشدونمو محصولات را دچار اختلال می‌کند. بهمنظور بررسی واکنش ارقام مختلف کنجد به سطوح مختلف آب آبیاری آلوده به کروم، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً ...
بیشتر
فلزات سنگین مانند کروم از آلاینده‌های مهم برای محیط زیست و تولیدات کشاورزی به‌حساب می‌آیند، بسیاری از این فلزات حتی در غلظت‌های بسیار کم، سمی بوده و حتی فرایند رشدونمو محصولات را دچار اختلال می‌کند. بهمنظور بررسی واکنش ارقام مختلف کنجد به سطوح مختلف آب آبیاری آلوده به کروم، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در منطقه فرومد از توابع شهرستان میامی انجام شد. عوامل موردمطالعه شامل آبیاری با سطوح 20، 40، 60، 80 و 100 درصد آب آلوده به کروم و سه رقم کنجد دشتستان، اولتان و محلی بودند. اثر سطوح مختلف آبیاری با آب آلوده به کروم بر ارتفاع بوته، طول ریشه، تعداد برگچه و وزن تر اندام هوایی بررسی شد و شاخص بهرهوری آب ارقام کنجد تعیین شد. نتایج نشان داد که آبیاری با آب آلوده به کروم باعث کاهش معنیدار (01/0P<) ارتفاع بوته و طول ریشه شد، اما تعداد برگچه و وزن تر اندام هوایی را تحت تأثیر قرار نداد. بیشترین کاهش در ارتفاع بوته (01/24 درصد) و طول ریشه (07/20 درصد) در شرایط آبیاری با 100 درصد آب آلوده به کروم مشاهده شد. تفاوت قابل‌ملاحظهای بین ارقام کنجد در رابطه با ویژگی‌های رشدی وجود داشت، به‌طوری‌که رقم اولتان، از ارتفاع بوته، تعداد برگچه و طول ریشه و بهرهوری بیش‌تری نسبت به سایر ارقام برخوردار بود. با توجه به نتایج، سطوح بالای کروم در آب آبیاری، موجب کاهش قابل توجه رشد ارقام مختلف گیاه کنجد گردید.
محمد شریف نوبتیانی؛ علی راحمی کاریزکی؛ عباس بیابانی؛ علی منصوری راد
چکیده
این مطالعه بهمنظور ارزیابی عوامل محدودکنندهی عملکرد گندم در شهرستان کلاله با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) در سال زراعی 95-1394 انجام گردید. جمع‌آوری اطلاعات موردنیاز، به‌صورت میدانی و مصاحبه شخصی با کشاورزان صورت گرفت. بدین منظور، 60 مزرعه گندم مناطق دیم شهرستان کلاله به گونه‌ای انتخاب شدند که دارای تنوع کافی در کلیه ...
بیشتر
این مطالعه بهمنظور ارزیابی عوامل محدودکنندهی عملکرد گندم در شهرستان کلاله با استفاده از روش تحلیل مقایسه کارکرد (CPA) در سال زراعی 95-1394 انجام گردید. جمع‌آوری اطلاعات موردنیاز، به‌صورت میدانی و مصاحبه شخصی با کشاورزان صورت گرفت. بدین منظور، 60 مزرعه گندم مناطق دیم شهرستان کلاله به گونه‌ای انتخاب شدند که دارای تنوع کافی در کلیه عملیات مدیریت زراعی کاشت، داشت و برداشت باشند. مقدار دانه تحویلی به مراکز خرید گندم بعد از تعیین مقدار افت به‌عنوان عملکرد نهایی مزرعه ثبت شد. برای تعیین میزان خلأ عملکرد و شناسایی عوامل ایجادکننده آن از تجزیه مقایسه کارکرد استفاده شد. نتایج حاصل از مدل عملکرد نشان داد که بین عملکرد قابل حصول (1/7248 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد واقعی (4/3176 کیلوگرم در هکتار) اختلافی به میزان 7/4071 کیلوگرم در هکتار وجود داشت. از بین متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای تجربه کشاورز، میزان بذر مصرفی، مقدار فسفر قابل جذب در خاک، دفعات مصرف قارچ‌کش، مواد آلی خاک، مقدار پتاسیم قابل جذب در خاک و مقدار نیتروژن مصرفی، بیشترین تأثیر را در ایجاد خلأ عملکرد گندم در این منطقه داشتند، که به‌ترتیب 4/19، 8/16، 9/14، 3/14، 7/12، 7/11 و 3/10 درصد از عملکرد قابل حصول را شامل می‌شدند. به نظر میرسد که با اصلاح این عوامل می‌توان اختلاف بین عملکرد قابل حصول و عملکرد واقعی را کاهش داد.
مهدی معتکفی؛ احمد قنبری؛ سید محسن موسوی نیک؛ علی رضا سیروس مهر
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر محرک رشد آلی بر رشد و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) رقم دلگان تحت شرایط تنش خشکی طی سال-زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی چاه نیمه دانشگاه زابل، بصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح قطع آبیاری بر اساس مراحل فنولوژیک رشد (سیستم کدبندی سیلوستر-برادلی) ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی تأثیر محرک رشد آلی بر رشد و عملکرد کلزا (Brassica napus L.) رقم دلگان تحت شرایط تنش خشکی طی سال-زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی چاه نیمه دانشگاه زابل، بصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح قطع آبیاری بر اساس مراحل فنولوژیک رشد (سیستم کدبندی سیلوستر-برادلی) در سه سطح شاهد (آبیاری کامل)، قطع آبیاری از مرحله رشدی کد20/2 (20 میانگره مشخص میشود) و آبیاری تا مرحله رشدی کد9/5 (تمام خورجین‌ها بیشتر از 2 سانتی‌متر طول دارند) و عامل فرعی شامل چهار تیمار کودی: شاهد (محلول‌پاشی آب خالص)، هامون گرین 1 در 10 لیتر + کلسیم، هامون گرین 1 در 20 لیتر + کلسیم و هامون گرین 1 در 30 لیتر + کلسیم بود. نتایج اثرات ساده نشان داد که قطع آبیاری از مرحله رشدی کد20/2 باعث کاهش معنیدار ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و درصد روغن شد و از طرفی تیمار محلول‌پاشی 1 لیتر در 10 لیتر باعث افزایش صفات فوق بجز درصد روغن گردید. اما نتایج اثرات متقابل نشان داد که بالاترین مقدار کلروفیل a، b، کل، کارتنوئید، محتوی سلنیوم و کلسیم دانه از I1F2 و بیشترین مقدار پرولین از تیمار I3F2 به‌دست آمد. بهطور کلی می‌توان گفت محلول‌پاشی محرک رشد آلی باعث تعدیل اثرات منفی تنش خشکی در گیاه کلزا شد و به میزان 91/27 درصد باعث بهبود عملکرد دانه شده است.
مهدی طاهری اصغری
چکیده
بهمنظور بررسی اثر لجنفاضلاب شهری و باکتریهای ازتوباکتر و آزوسپریلیوم بر برخی شاخصهای نیتروژن و ترکیب اسیدهای چرب کلزا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 96-1395 و 97- 1396 در اراضی شرکت آب و فاضلاب جنوب استان تهران اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل تلقیح بذر کلزا (بدون تلقیح، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر لجنفاضلاب شهری و باکتریهای ازتوباکتر و آزوسپریلیوم بر برخی شاخصهای نیتروژن و ترکیب اسیدهای چرب کلزا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، طی سالهای زراعی 96-1395 و 97- 1396 در اراضی شرکت آب و فاضلاب جنوب استان تهران اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل تلقیح بذر کلزا (بدون تلقیح، تلقیح با ازتوباکتر، تلقیح با آزوسپریلیوم) و استفاده از لجنفاضلاب آبگیری‌شده شهری (شاهد، کود شیمیایی نیتروژن، ١٠ ،٢٠ و٣٠ تن لجنفاضلاب در هکتار) بود. نتایج نشان داد اثر برهم کنش تیمارهای تلقیح و لجنفاضلاب بر اسیدهای چرب ایکوزانوئیک، پالمیتیک و آراشیدونیک در سطح یک درصد و اسید استئاریک در سطح پنج درصد معنیدار شد. تیمار ازتوباکتر و 30 تن لجنفاضلاب (2680 کیلوگرم در هکتار) بیشترین عملکرد دانه را به‌خود اختصاص داد که نسبت به تیمار شاهد (2170 کیلوگرم بر هکتار) 5/23 درصد افزایش عملکرد داشت. بیشترین مقدار اسید اولئیک و لینولئیک از تیمار 30 تن لجنفاضلاب به‌ترتیب با مقادیر 23/61 و 41/18 درصد به‌دست آمد. کارایی جذب نیتروژن در تیمار توصیه کودی همراه با ازتوباکتر (79/16 درصد) دارای بیشترین مقدار بود. اثر متقابل تیمارهای تلقیح و لجنفاضلاب بر هر دو صفت کارایی مصرف و کارایی بهرهوری (زراعی) بر حسب زیست‌توده و عملکرد دانه در سطح یک درصد معنیدار شد. نتایج بیان‌گر این است که استفاده از کود نیتروژنه به مقدار مناسب و در اختیار قراردادن به‌موقع آن به‌همراه تلقیح، توانست اثر بیش‌تری بر شاخص کارایی بهرهوری (زراعی) داشته باشد. می‌توان گفت با استفاده محاسبه‌شده از لجنفاضلاب، البته با در نظرگرفتن احتیاطهای مورد لزوم، می‌توان جایگزین خوبی برای کودهای نیتروژنه قرار داد.
بنیامین ترابی؛ نجیب الله ابراهیمی؛ افشین سلطانی؛ ابراهیم زینلی
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور تخمین پارامترهای مدل SSM_iCrop و ارزیابی کارایی آن در پیش‌بینی رشدونمو گیاه باقلا در شرایط آب‌وهوایی گرگان انجام شد. این پژوهش روی گیاه باقلا "رقم برکت" به‌صورت اسپلت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 95-1394 انجام شد. فاکتورهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور تخمین پارامترهای مدل SSM_iCrop و ارزیابی کارایی آن در پیش‌بینی رشدونمو گیاه باقلا در شرایط آب‌وهوایی گرگان انجام شد. این پژوهش روی گیاه باقلا "رقم برکت" به‌صورت اسپلت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 95-1394 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تاریخ کاشت (6 آذرماه، 4 دیماه و 11 بهمنماه) و تراکم بوته (5، 15، 25 و 35 بوته در مترمربع) بودند. پارامترهای مربوط به مراحل فنولوژی، گسترش و پیرشدن سطح برگ، تولید و توزیع ماده خشک و موازنه آب با استفاده از دادههای آزمایش حاضر و دیگران تخمین زده شدند. نتایج ارزیابی مدل نشان داد مدل بهخوبی میتواند روز تا گلدهی (8/3RMSE = و 1/4CV=)، روز تا رسیدگی (9/11RMSE = و 1/8CV = )، تعداد گره روی ساقه اصلی (7/1RMSE = و 0/10CV = )، شاخص سطح برگ (8/0RMSE = و 8/28CV =)، عملکرد بیولوژیک (5/158RMSE = و 6/21CV = ) و عملکرد دانه (6/118RMSE = و 7/24CV = ) را پیش‌بینی کند. بنابراین می‌توان از مدل SSM_iCrop برای بررسی وضعیت مدیریت زراعی و تجزیه و تحلیل رشد و عملکرد باقلا در شرایط گرگان استفاده کرد.
مسلم حیدری؛ مهرداد چائی چی
چکیده
هدف: پیش‌تیمار بذر ساده ترین و در عین حال بهترین روش برای افزایش سرعت جوانه زنی بذرهاست.روش پژوهش: بر این اساس مطالعه ای با هدف تأثیر پیش تیمار بذرهای ارقام مختلف جو (Hordeum vulgare L.) بر شاخصهای مختلف سبزشدن به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ...
بیشتر
هدف: پیش‌تیمار بذر ساده ترین و در عین حال بهترین روش برای افزایش سرعت جوانه زنی بذرهاست.روش پژوهش: بر این اساس مطالعه ای با هدف تأثیر پیش تیمار بذرهای ارقام مختلف جو (Hordeum vulgare L.) بر شاخصهای مختلف سبزشدن به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان در سال 1401 اجرا گردید. تیمارها شامل پیش تیمار بذر با کودهای 1- کود مایع ویژه بذر مال بیوزر، 2- سیفول آمینو زینک، 3- سبزینه، 4- کود بذرمال رویش، 5- اکوبوستر و 6- شاهد (عدم کاربرد کود) به‌عنوان فاکتور اول و ارقام مختلف جو آبی (جلگه، بهمن و آذران) و دیم (آبیدر، قافلان و سهند) به‌عنوان فاکتور دوم بود.یافته‌ها: نتایج حاکی از تأثیر معنی دار پیش تیمار بذرها بر شاخص های مورد ارزیابی در مقایسه با تیمار شاهد بود. بیشترین فعالیت آنزیم کاتالاز (Unit/ml 117/0) و پراکسیداز (Unit/ml 08/85) در گیاهچه های حاصل از بذرهای پیش تیمار شده با سیفول آمینوزینک به‌دست آمد که به‌ترتیب 72 و 33 درصد بیشتر از گیاهچه های حاصل از بذرهای شاهد بود. بیشترین شاخص بنیه گیاهچه ها مربوط به پیش تیمار بذرهای با کود سیفول آمینوزینک (55/26) بود که به طور معنی داری بیشتر از بذرهای شاهد (84/22) و سایر پیش تیمارها به‌دست آمد. همچنین درصد سبزشدن بذرهای پیش تیمارشده با کود سیفول آمینوزینک بهطور معنی داری (5/3 درصد) بیشتر از تیمار شاهد بود.نتیجه‌گیری: در بین تیمارها کود بذرمال سیفول آمینوزینک و در بین ارقام نیز رقم آبی آذران بیشترین تأثیرگذرای را در شاخص های مختلف نشان دادند. با توجه به اینکه پیش تیمار بذر روشی آسان و مقرون‌به‌صرفه بوده و درعین سادگی و عدم نیاز به دانش فنی پیچیده، به‌آسانی میتواند توسط کشاورزان اجرا گردد. بنابراین این روش جهت بهبود سبزشدن و استقرار گیاهچه، رشد گیاهچه، افزایش کیفیت و قدرت بذرهای جو توصیه میشود.
کرامت اله سعیدی؛ فاطمه سفیدکن؛ علیرضا بابایی
چکیده
نسترن کوهی از گیاهان دارویی ارزشمند تیرة رزاسه و میوة آن برای دستگاه گوارش مفید است و به صورت غذا و چای استفاده میشود. این تحقیق به منظور بررسی برخی صفات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی میوة نسترن کوهی در ده رویشگاه شمال ایران انجام شد. برای اندازه‌گیری بتاکاروتن میوه از دستگاه HPLC و برای سنجش کربوهیدرات‌های محلول کل و آنتوسیاین کل از ...
بیشتر
نسترن کوهی از گیاهان دارویی ارزشمند تیرة رزاسه و میوة آن برای دستگاه گوارش مفید است و به صورت غذا و چای استفاده میشود. این تحقیق به منظور بررسی برخی صفات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی میوة نسترن کوهی در ده رویشگاه شمال ایران انجام شد. برای اندازه‌گیری بتاکاروتن میوه از دستگاه HPLC و برای سنجش کربوهیدرات‌های محلول کل و آنتوسیاین کل از دستگاه اسپکترفوتومتر استفاده شد. برای مطالعة تأثیر مناطق مختلف بر خصوصیات فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی میوه روش GGE biplot به کار رفت. بین صفات مورد مطالعه در مناطق مختلف تفاوت معناداری وجود داشت. بتاکاروتن میوه بین 05/0 تا 323/0 (میلیگرم بر گرم وزن تر) متفاوت بود. مقدار کربوهیدرات محلول کل میوه از 9/5 تا 3/23 درصد متغیر بود. بیشترین مقدار آنتوسیانین کل میوه 7/23 و کمترین مقدار آن 71/7 (میلیگرم بر لیتر سیانیدین-3- گلوکوزید) بود. بیشترین و کمترین مقدار TSS میوه در رویشگاه‌های مورد مطالعه به‌ترتیب 72/15 و 9/34 درصد بود. براساس نمودار چندضلعی، رویشگاه چالوس (IR56) بیشترین مقدار بتاکاروتن را داشت. بیشترین مقدار کربوهیدرات محلول و آنتوسیانین کل میوه در گیاهان منطقة رودبار (IR51) به‌دست آمد. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد طول میوه با وزن و درصد گوشت میوه همبستگی مثبت معناداری داشت. قطر میوه با وزن میوه همبستگی مثبت معناداری داشت. همچنین، کربوهیدرات محلول با آنتوسیانین کل و TSS همبستگی مثبت معناداری داشت.
محبوبه فیض آبادی؛ زهرا قهرمانی؛ طاهر برزگر؛ احمد گلچین
چکیده
امروزه تولید نشاهای سالم و مرغوب یکی از عوامل اصلی موفقیت در پرورش سبزیها از جمله گوجهفرنگی است. از این‌رو به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست و تغذیه نیتروژن بر شاخصهای رشدی نشای گوجهفرنگی رقم ‘Rio Grande’، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی، در سه تکرار در سال1392 در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم ...
بیشتر
امروزه تولید نشاهای سالم و مرغوب یکی از عوامل اصلی موفقیت در پرورش سبزیها از جمله گوجهفرنگی است. از این‌رو به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست و تغذیه نیتروژن بر شاخصهای رشدی نشای گوجهفرنگی رقم ‘Rio Grande’، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی، در سه تکرار در سال1392 در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل 5 سطح ورمیکمپوست (0، 5، 10، 20 و 40 درصد وزنی) و 5 سطح نیتروژن (0، 25، 50، 100 و 200 میلیگرم بر کیلوگرم خاک) بود که نیتروژن از منبع اوره تأمین گردید. نتایج نشان داد تیمار کودی نیتروژن تأثیر معنیداری بر رشد نشاء داشت و بیشترین ارتفاع نشاء، وزن خشک ریشه و ساقه، وزن تر ساقه، شاخص کلروفیل برگ در سطح 100 میلیگرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک مشاهده گردید. تیمار ورمیکمپوست رشد نشاء را افزایش داد و بیشترین ارتفاع نشاء، فاصله میانگره، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه در سطح 10 درصد وزنی ورمیکمپوست به‌دست آمد. همچنین ورمیکمپوست بهطور معنیداری طول دوره رشد نشاء را کاهش داد و کوتاهترین طول دوره رشد نشاء (6/39 روز) در بستر 10 درصد وزنی مشاهده شد. باتوجه به نتایج حاصل، غلظت عناصر NPK در برگ با کاربرد ورمیکمپوست افزایش یافت. با توجه به نتایج، تیمار 10 درصد وزنی ورمیکمپوست + 100 میلیگرم نیتروژن بر کیلوگرم خاک بیشترین تأثیر را بر رشد نشاء داشت.
امیر حجارپور؛ افشین سلطانی؛ ابراهیم زینلی؛ حبیب الله کشیری؛ امیر آینه بند؛ محمد ناظری
چکیده
در این تحقیق با جمع‌آوری اطلاعات مدیریتی حدود 700 مزرعة گندم در استان گلستان طی سالهای زراعی 93-1392 و 94-1393 و استفاده از آنالیز خط مرزی، علاوه‌بر برآورد عملکردهای پتانسیل، حد بهینة عوامل مدیریتی بررسی‌شده برای دستیابی به این عملکردهای پتانسیل در شرایط آبی و دیم شناسایی شد. بر این اساس، اطلاعات جمع‌آوری‌شده در مورد عوامل مدیریتی ...
بیشتر
در این تحقیق با جمع‌آوری اطلاعات مدیریتی حدود 700 مزرعة گندم در استان گلستان طی سالهای زراعی 93-1392 و 94-1393 و استفاده از آنالیز خط مرزی، علاوه‌بر برآورد عملکردهای پتانسیل، حد بهینة عوامل مدیریتی بررسی‌شده برای دستیابی به این عملکردهای پتانسیل در شرایط آبی و دیم شناسایی شد. بر این اساس، اطلاعات جمع‌آوری‌شده در مورد عوامل مدیریتی در سه بخش آبی، دیم پرمحصول و دیم کم‌محصول تجزیه‌وتحلیل شد. با رسم پراکنش دادههای عملکرد در مقابل متغیرهای مختلف مدیریتی، بالاترین عملکردها در سطوح مختلف هر نهاده یا مدیریت خاص انتخاب شد. با توجه به نتایج، عملکرد پتانسیل گندم در استان گلستان در شرایط آبی، دیم پرمحصول و دیم کم‌محصول به‌ترتیب 6816، 5791 و 3932 کیلوگرم در هکتار تخمین زده شد که فاصله‌ای 42، 31 و 50 درصدی با عملکردهای واقعی این مناطق دارد. بر اساس نتایج این تحقیق، تاریخ کاشت بهینه با توجه به شرایط هر منطقه، میزان بذر مصرفی بهینه در رسیدن به تراکم‌های مطلوب، میزان بهینة مصرف کود نیتروژن و تعداد دفعات تقسیط آن، میزان مصرف بهینة کودهای فسفر و پتاسیم، همچنین تعداد دفعات آبیاری در شرایط آبی استان تعیین شد. کشاورزان در هر منطقه با رعایت این حدود بهینه میتوانند میزان تولید در واحد سطح مزارع خود را افزایش دهند و باعث کاهش خلأ عملکرد در استان بشوند.
امل مقدم؛ محمد محمودی سورستانی؛ احمد فرخیان فیروزی؛ زهرا رمضانی؛ فرخنده اسکندری
چکیده
بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانوکلات آهن و کلات آهن بر خصوصیات مورفولوژیکی، آناتومیکی و مقدار اسانس گیاه ریحان مقدس، آزمایشی برپایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سالهای 92-1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر)، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانوکلات آهن و کلات آهن بر خصوصیات مورفولوژیکی، آناتومیکی و مقدار اسانس گیاه ریحان مقدس، آزمایشی برپایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی در شش تیمار و سه تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه شهید چمران اهواز طی سالهای 92-1391 انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر)، نانوکلات آهن (5/0، 1 و 5/1 گرم در لیتر) و محلول‌پاشی با کلات آهن (1 و 5/1 گرم در لیتر) بودند. محلول‌پاشی در مرحلۀ شش تا هشت‌برگی انجام گرفت و در فواصل زمانی 15روزه تا مرحلۀ گلدهی کامل تکرار شد. صفات مورد نظر در مرحلۀ گلدهی کامل اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که اثر محلول‌پاشی کودهای آهن بر صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد برگ، سطح برگ و وزن تر و خشک (برگ، ساقه و اندام هوایی) و همچنین مقدار اسانس معنادار شد. بیشترین و کمترین مقدار صفات مذکور به‌ترتیب در تیمارهای محلول‌پاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و تیمار شاهد مشاهده شد. با توجه اینکه تفاوت معناداری بین تیمارهای محلول‌پاشی 1 و 5/1 گرم در لیتر نانوکلات آهن و همچنین 5/1 گرم در لیتر کلات آهن وجود نداشت، برای بهبود صفات مذکور محلول‌پاشی 1 گرم در لیتر نانوکلات آهن پیشنهاد میشود.