شهرام نظری؛ مریم حسینی چالشتری؛ مهرزاد اله قلی پور
چکیده
بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ (پیشتیمار) و پوششدارکردن بذر بر ویژگی‌های رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیشتیمار بذر ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ (پیشتیمار) و پوششدارکردن بذر بر ویژگی‌های رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیشتیمار بذر ارقام برنج در هفت سطح شامل پرایمینگ با کلریدکلسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 2- پرایمینگ با کلریدپتاسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 3- پرایمینگ با سولفات‌روی (غلظت 5/0 میلی‌مولار در 12 ساعت)، 4- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+ پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، 5- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+پوششدارکردن با کلریدپتاسیم، 6- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+ پوششدارکردن با سولفات‌روی و 7- هیدروپرایمینگ (48 ساعت به‌عنوان شاهد) بود. نتایج نشان داد بالاترین درصد و سرعت سبزشدن بهترتیب با 5/99 درصد و 23/0 بذر در روز تحت پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. کمترین تعداد روز جهت رسیدن به 90 درصد سبزشدن در ارقام هاشمی و گوهر موردبررسی تحت پرایمینگ با کلریدپتاسیم و کلریدکلسیم بهدست آمد. بیشترین طول ریشه با 6/24 سانتیمتر در پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. بالاترین وزن خشک ریشه در ارقام هاشمی و گوهر بهترتیب 14/2 و 9/4 گرم در پرایمینگ با کلریدپتاسیم بهدست آمد. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیشترین حجم و سطح ریشه بهترتیب با 43 سانتیمترمکعب و 28/155 سانتیمترمربع در پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر بهدست آمد. کمترین زمان لازم جهت دستیابی به حداکثر پنجهزنی، 50 درصد گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیک در تیمار پرایمینگ با کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم مشاهده شد. پرایمینگ بذر با کلریدپتاسیم و پوششدارکردن با کلریدکلسیم بهترتیب 22 و 13 درصد عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. بالاترین عملکرد بیولوژیک در تیمارهای پرایمینگ با کلریدپتاسیم و پوششدارکردن با کلریدکلسیم بهترتیب با 5552 و 5414 کیلوگرم در هکتار در رقم گوهر مشاهده شد. به‌طورکلی، پرایمینگ بذر برنج با کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم با بهبود ویژگی‌های گیاهچهای، سیستم ریشهای و مراحل فنولوژیکی موجب افزایش عملکرد گیاه شد.
مهدی اسمعیل تبار؛ فایزه زعفریان؛ شهرام نظری؛ رحمت عباسی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر مدیریتهای مختلف کنترل علف هرز بر خصوصیات سبزشدن و رشد مورفولوژیک گیاهچه برنج در مرحله گیاهچهای در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال زراعی 1399 در مزرعهای واقع در شهرستان بابلسر (بهنمیر) انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل ارقام شیرودی، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر مدیریتهای مختلف کنترل علف هرز بر خصوصیات سبزشدن و رشد مورفولوژیک گیاهچه برنج در مرحله گیاهچهای در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال زراعی 1399 در مزرعهای واقع در شهرستان بابلسر (بهنمیر) انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل ارقام شیرودی، خزر و هاشمی و مدیریتهای مختلف کنترل علفهای هرز در پنج سطح شامل پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، پوششدارکردن بذر با کلریدپتاسیم، وجین، کنترل شیمیایی و شاهد بود. نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل مدیریت علفهای هرز و رقم نشان داد که پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم و وجین بهترتیب 55، 68 و 85 درصد در رقم شیرودی، 79، 63 و 54 درصد در رقم خزر و هم‌چنین 30، 58 و 35 درصد در رقم هاشمی توانست وزن خشک علفهای هرز باریک‌برگ را نسبت به تیمار شاهد کاهش دادند. نتایج نشان داد بیشترین درصد سبزشدن با 99، 98 و 95 درصد بهترتیب تحت تیمارهای پوششدارکردن کلریدپتاسیم و کلریدکلسیم و وجین در رقم شیرودی بهدست آمد. بیشترین سرعت سبزشدن نیز در تیمارهای پوششدارکردن بذر کلریدپتاسیم و کلسیم و وجین مشاهده شد. کمترین تراکم علف هرز پهن‌برگ با 91/0 بوته در مترمربع در رقم شیرودی و با مدیریت پوششدارکردن بذر این رقم با کلریدکلسیم بهدست آمد. بالاترین شاخص طولی و وزنی بنیه گیاهچه بهترتیب با 3559 و 137 در رقم شیرودی و تحت مدیریت وجین علفهای هرز بهدست آمد. نتایج نشان داد پوششدارکردن بذر موجب بهبود کارکرد بذر ارقام برنج میشود.
محمد خادمی؛ فایزه زعفریان؛ شهرام نظری؛ محمد علی اسماعیلی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر پیشتیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر پیشتیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و پیشتیمار در پنج سطح شامل هیدروپرایمینگ (به‌مدت 48 ساعت)، کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم (پتانسیل اُسمزی 25/1- بار به‌مدت 24 ساعت)، اسید آسکوربات (10 میلیگرم در یک لیتر آب به‌مدت 24 ساعت) و شاهد (بدون پیشتیمار) بود. بالاترین درصد سبزشدن با 90 درصد تحت پیشتیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد، که با پیشتیمار کلریدپتاسیم و آب تفاوت معنی‌داری نداشت. سرعت سبزشدن پیشتیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم و آب بهترتیب 50، 36 و 29 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. نتایج نشان داد پیشتیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم، اسید آسکوربات و آب بهترتیب 55، 50، 33 و 38 درصد ارتفاع بوته و 48، 29، 12 و 25 درصد وزن خشک بوته را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. در ارقام شیرودی و طارم هاشمی مدت زمان لازم جهت شروع پنجهزنی بهترتیب 40/27 و 53/24 روز، ظهور خوشه 4/90 و 87/53 روز، گلدهی 53/100 و 87/70 روز و رسیدگی نیز 26/132 و 61/94 روز بود. کمترین زمان لازم جهت ظهور خوشه و گلدهی در پیشتیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد که هرچند با سایر پیش‌تیمارها تفاوت معنی‌داری نداشت، اما نسبت به تیمار شاهد بهترتیب 17/11 و 5/7 روز کاهش نشان داد.
علی اکبر قاسمی؛ حسن حمیدی؛ جابر آروس؛ علی معصومی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیرات توأم تنش شوری حاصل از کلرید سدیم و کلرید کلسیم و دما بر خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با پتانسیل‌های مختلف اسمزی (صفر، 3-، 6- و 9- بار) در دماهای متفاوت، 20، 25، 30 و 35 درجة سانتی‌گراد، با سه تکرار در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیرات توأم تنش شوری حاصل از کلرید سدیم و کلرید کلسیم و دما بر خصوصیات جوانه‌زنی گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرح کاملاً تصادفی با پتانسیل‌های مختلف اسمزی (صفر، 3-، 6- و 9- بار) در دماهای متفاوت، 20، 25، 30 و 35 درجة سانتی‌گراد، با سه تکرار در آزمایشگاه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، در سال 1389، انجام شد. در این تحقیق صفات درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه و بنیة بذر اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف نمک، پتانسیل اسمزی و دما بر همة صفات مورد مطالعه بسیار معنی‌دار شد. مقایسة میانگین‌ها برای صفات درصد و سرعت جوانه‌زنی نشان داد که نمک کلرید کلسیم بهترتیب با 63 درصد و 11/7 نسبت به کلرید سدیم با 50 درصد و 70/1 اختلاف معنی‌داری داشت. بالاترین درصد و سرعت جوانه‌زنی در تیمار کلرید کلسیم و پتانسیل اسمزی 3- بار با دمای 25 درجة سانتی‌گراد مشاهده شد. بیشترین طول ریشه‌چه و بنیة بذر نیز در تیمار کلرید کلسیم و پتانسیل اسمزی 3- بار با دمای 20 درجة سانتی‌گراد مشاهده شد. بیشترین طول ساقه‌چه در تیمارهای کلرید سدیم و کلرید کلسیم با پتانسیل اسمزی شاهد (آب مقطر) و دمای 30 درجة سانتی‌گراد وجود داشت. به‌طور کلی با افزایش پتانسیل اسمزی و نیز دمای بالاتر از 30 درجة سانتی‌گراد همة صفات در هر دو محلول نمک به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. با وجود این اثرات سوء، افزایش دماهای بالا در نمک کلرید سدیم به مراتب بیشتر از کلرید کلسیم بود. بررسی پاسخ گیاه زوفا به سطوح مختلف تنش شوری و دما در مرحلة جوانه‌زنی، کشاورزان را در استقرار و تولید مطلوب آن یاری خواهد کرد.