حامد نریمانی؛ رئوف سید شریفی؛ فاطمه آقائی
چکیده
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان ...
بیشتر
هدف: آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر نانوذرات (روی و سیلیکون) و پوترسین بر اجزای پرشدن دانه گندم تحت تنش شوری اجرا شد.
روش پژوهش: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401-1400 اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل شوری در چهار سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد، اعمال شوری 40، 80 و 120 میلیمولار با نمک کلریدسدیم) و محلولپاشی نانوذرات و پوترسین در هشت سطح (محلولپاشی با آب بهعنوان شاهد، محلولپاشی 50 میلیگرم در لیتر نانوسیلیکون، محلولپاشی یک گرم در لیتر نانواکسیدروی، محلولپاشی یک میلیمولار پوترسین، محلولپاشی توأم نانوسیلیکون و نانواکسیدروی، محلولپاشی نانوسیلیکون و پوترسین، محلولپاشی نانواکسیدروی و پوترسین، محلولپاشی سیلیکون و نانواکسیدروی با پوترسین) بودند.
یافتهها: نتایج نشان داد بیشترین طول دوره و دوره مؤثر پرشدن دانه در محلولپاشی نانوذرات و پوترسین بهدست آمدند. این ترکیب تیماری در شرایط عدم اعمال شوری وزن و حجم ریشه (بهترتیب 1/48 و 03/53 درصد)، شاخص کلروفیل (75/45 درصد) و سرعت پرشدن دانه (20 درصد) را افزایش داد. یک افزایش بهترتیب 34/45، 72/62، 5/40، 21/36 و 34/37 درصدی در ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن صددانه و عملکرد دانه در شرایط عدم اعمال شوری و محلولپاشی نانوذرات و پوترسین نسبت به عدم محلولپاشی تحت شوری 120 میلیمولار وجود داشت.
نتیجهگیری: بهنظر میرسد محلولپاشی نانوذرات و پوترسین در شرایط شوری میتواند عملکرد گندم را بهواسطه بهبود خصوصیات ریشه و مؤلفههای پرشدن دانه افزایش دهد.
راحله عرب؛ علیرضا یدوی؛ حمیدرضا بلوچی؛ حمید اله دادی
چکیده
هدف: آزمایش به منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلولپاشی عناصر آهن و روی بر خصوصیات زراعی آفتابگردان انجام شدروش پژوهش: آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس در سال 94-1393 اجرا شد. آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60، 120 و180 میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) به عنوان ...
بیشتر
هدف: آزمایش به منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلولپاشی عناصر آهن و روی بر خصوصیات زراعی آفتابگردان انجام شدروش پژوهش: آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس در سال 94-1393 اجرا شد. آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60، 120 و180 میلیمتر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) به عنوان کرت اصلی و محلولپاشی در چهار سطح (محلولپاشی با آب (شاهد)، سولفات آهن، سولفات روی و سولفات آهن + سولفات روی) به عنوان کرتهای فرعی بهکار برده شدند.یافتهها: نتایج نشان داد که تأخیر در آبیاری از 60 به 180 میلیمتر تبخیر باعث کاهش تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه و زیستی به ترتیب به میزان 8/24، 5/37 و 30 درصد شد. در بین تیمارهای محلولپاشی، محلولپاشی با سولفات آهن + سولفات روی، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه را به ترتیب 1/24، 6/16 و 3/14 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. تأخیر در آبیاری، کارایی مصرف آب را تا 9/50 درصد افزایش داد. برهمکنش رژیم آبیاری و محلولپاشی تاثیر معنیداری بر غلظت آهن برگ و دانه و غلظت روی برگ داشت به طوریکه با تأخیر در آبیاری، جذب عناصر غذایی کاهش یافت ولی محلولپاشی در شرایط تنش خشکی باعث افزایش جذب آهن و روی در آفتابگردان شد.نتیجهگیری:با توجه به این نتایج می توان اظهار داشت که از طریق محلولپاشی آهن و روی می توان از افت شدید عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی جلوگیری نمود.
فاطمه میرزایی؛ محمد رفیعی الحسینی؛ نفیسه رنگزن؛ مهدی امیریوسفی
چکیده
هدف: کینوا با ارزش غذایی بالا، در برابر طیف وسیعی از تنشهای غیرزیستی نیز بسیار مقاوم است. با وجود محدودیت منابع و افزایش تقاضا برای محصولات غذایی، میتوان کینوا را در اراضی با باروری کم یا محدود، بهخوبی کشت کرد و محصول خوبی تولید کرد.
روش پژوهش: این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در یک گلخانه تحقیقاتی ...
بیشتر
هدف: کینوا با ارزش غذایی بالا، در برابر طیف وسیعی از تنشهای غیرزیستی نیز بسیار مقاوم است. با وجود محدودیت منابع و افزایش تقاضا برای محصولات غذایی، میتوان کینوا را در اراضی با باروری کم یا محدود، بهخوبی کشت کرد و محصول خوبی تولید کرد.
روش پژوهش: این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در یک گلخانه تحقیقاتی واقع در منطقه صنعتی شهر ماهشهر از توابع استان خوزستان انجام شد. فاکتور اول شامل نوع خاک در دو سطح (آلوده و غیرآلوده) و فاکتور دوم شامل تنش خشکی (رژیمهای آبیاری) در سه سطح (100 درصد ظرفیت مزرعه (بدون تنش)، 60 درصد ظرفیت مزرعه (تنش متوسط) و 30 درصد ظرفیت مزرعه (تنش شدید)) بودند.
یافته ها: نتایج نشان داد اثر متقابل نوع خاک و تنش خشکی بر کلیه صفات بهجز وزن تر اندام هوایی و ارتفاع بوته معنیدار بود که کمترین مقدار وزن تر و خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی و وزن هزاردانه در خاک آلوده همراه با تنش خشکی شدید مشاهده شد. با این وجود وزن هزاردانه کینوا تحت تأثیر تنش خشکی متوسط، اختلاف معنیداری با شرایط بدون تنش خشکی نداشت. بررسی اثرات ساده نشان داد آلودگی خاک با فلزات سنگین موجب کاهش 7/13 درصد وزن تر اندام هوایی و کاهش 5/30 درصدی وزن خشک اندام هوایی کینوا در مقایسه با گیاهانی که در خاک غیرآلوده رشد کردهاند، شده است.
نتیجه گیری: بهطور کلی میتوان گفت افزایش تنش خشکی، وزن تر ریشه و وزن هزاردانه در کینوا را بهطور قابلتوجهی کاهش داده است، اما درصد و نسبت این کاهش در خاک آلوده به فلزات سنگین به مراتب بیشتر از خاک غیرآلوده بود. با توجه به نتایج این پژوهش، کشت گیاه کینوا بهعنوان گیاهی امیدبخش در خاکهای دارای محدودیتهای مشابه قابل بررسی است.
مهدی غفاری
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و تراکم بوته بر خصوصیات زراعی آفتابگردان دو منظوره روغنی-آجیلی لاکومکا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار از سال 1393 به مدت دو سال در خوی انجام شد. دو عامل فاصلة ردیفهای کاشت (60 و 75 سانتیمتر) و تراکم بوته با پنج سطح (30، 45، 60، 75 و90 هزار بوته در هکتار) تیمارهای آزمایش ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و تراکم بوته بر خصوصیات زراعی آفتابگردان دو منظوره روغنی-آجیلی لاکومکا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار از سال 1393 به مدت دو سال در خوی انجام شد. دو عامل فاصلة ردیفهای کاشت (60 و 75 سانتیمتر) و تراکم بوته با پنج سطح (30، 45، 60، 75 و90 هزار بوته در هکتار) تیمارهای آزمایش را تشکیل دادند. بر اساس نتایج حاصل بین دو فاصله ردیف60 و75 سانتیمتری اختلاف معنیداری از نظر خصوصیات زراعی مشاهده نشد ولی تراکم بوته اثر معنیدار بر کلیه خصوصیات زراعی داشت. با افزایش تراکم بوته مراحل فنولوژیکی تسریع شد و قطر طبقها کوچکتر اما ارتفاع بوته و درصد روغن افزایش یافت. با افزایش تراکم از 30 به90 هزار بوته در هکتار وزن هزار از 115 به 84 گرم کاهش یافت درحالیکه درصد روغن از 36 به 39 درصد افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه و روغن (به ترتیب 4132 و 1611 کیلوگرم در هکتار) از تراکم 75 هزار بوته در هکتار حاصل شد. تجزیه رگرسیون مشخص کرد که درصد روغن، ارتفاع بوته و تعداد دانه موثرترین خصوصیات برآورد کننده عملکرد روغن هستند. بر اساس نتایج این بررسی کشت رقم لاکومکا در تراکمهای 75 و 45 هزار بوته در هکتار به ترتیب برای تولید عملکرد روغن بالا و مصرف آجیلی در منطقه خوی آذربایجانغربی مناسب است.
مهسا محمدی؛ افشین توکلی؛ مجید پوریوسف؛ احسان محسنی فرد
چکیده
بهمنظور بررسی امکان افزایش عملکرد دانه لوبیا با کاربرد براسینواستروئید، پژوهشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، در سال زراعی 1395-1394 اجرا شد. در این پژوهش، سطوح آبیاری شامل آبیاری مطلوب و اعمال تنش خشکی در کرتهای اصلی قرار گرفت و ارقام لوبیا ...
بیشتر
بهمنظور بررسی امکان افزایش عملکرد دانه لوبیا با کاربرد براسینواستروئید، پژوهشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، در سال زراعی 1395-1394 اجرا شد. در این پژوهش، سطوح آبیاری شامل آبیاری مطلوب و اعمال تنش خشکی در کرتهای اصلی قرار گرفت و ارقام لوبیا شامل رقم کوشا و ژنوتیپ COS16 و چهار سطح براسینواستروئید شامل عدم مصرف (شاهد)، دو، چهار و شش میکرومولار بهصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. در مرحله گلدهی، تنش خشکی اعمال شد و همزمان با اعمال تنش خشکی، بوتههای لوبیا با براسینواستروئید (اپیبراسینولید) محلولپاشی شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی باعث کاهش شاخص سطح برگ، اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد زیستتوده و شاخص برداشت شد و کاربرد اپیبراسینولید باعث به حداقل رساندن اثرات منفی تنش خشکی و افزایش در صفات فوق گردید. بالاترین عملکرد دانه با کاربرد غلظت دو میکرومولار اپیبراسینولید با میانگین 2/2068 کیلوگرم بر هکتار بهدست آمد. در بین ارقام مورد مطالعه نیز، رقم کوشا در شرایط آبیاری مطلوب با میانگین 45/3025 کیلوگرم بر هکتار، عملکرد دانه بیشتری نسبت به ژنوتیپ COS16 نشان داد. بنابراین، کاربرد اپیبراسینولید را بهعنوان راهکاری جهت افزایش مقاومت به تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه لوبیا در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی میتوان پیشنهاد نمود.
علی رضا برجیان بروجنی؛ امیر هوشنگ جلالی
چکیده
حبوبات از جمله گیاهانی هستند که توانایی تثبیت نیتروژن را دارند و جایگاه ویژهای را در تناوبهای زراعی به خودشان اختصاص دادهاند. به منظور مقایسة ویژگیهای زراعی 5 لاین امیدبخش لوبیا چیتی با 2 رقم شاهد صدری و محلی خمین مطالعهای، در سال زراعی 91ـ1390، در 3 شهرستان فریدونشهر، دهاقان و سمیرم استان اصفهان انجام شد. از طرح بلوکهای کامل ...
بیشتر
حبوبات از جمله گیاهانی هستند که توانایی تثبیت نیتروژن را دارند و جایگاه ویژهای را در تناوبهای زراعی به خودشان اختصاص دادهاند. به منظور مقایسة ویژگیهای زراعی 5 لاین امیدبخش لوبیا چیتی با 2 رقم شاهد صدری و محلی خمین مطالعهای، در سال زراعی 91ـ1390، در 3 شهرستان فریدونشهر، دهاقان و سمیرم استان اصفهان انجام شد. از طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار برای اجرای پژوهش استفاده شد. در منطقة فریدونشهر عملکرد دانة لاینهای KS21191، E9 و E10 بهترتیب با 3035، 3412 و 3455 کیلوگرم در هکتار تفاوت معنیداری با رقم شاهد صدری نداشت، اما بهترتیب 37، 8/21 و 3/20 درصد کمتر از رقم محلی خمین بود. در منطقة دهاقان عملکرد تمام لاینهای امیدبخش بهطور معنیداری کمتر از 2 رقم شاهد بود. در منطقة سمیرم لاینهای امیدبخش E9 و E10 بهترتیب با عملکردهای 2900 و 2720 کیلوگرم در هکتار عملکردهایی معادل 2 رقم شاهد داشتند. تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف دو جزء مهم عملکرد بودند که بخش شایان توجهی از تفاوت عملکرد ژنوتیپها را توضیح دادند. روند تغییرات شاخص برداشت در 2 منطقة فریدونشهر و دهاقان یکسان بود و رقم محلی خمین در این 2 منطقه بهترتیب با شاخص برداشت 8/42 و 8/38 درصد، بالاترین مقادیر شاخص برداشت را داشت. در منطقة سمیرم، شاخص برداشت ارقام صدری، خمین و لاینهای E9 و E10 بهترتیب برابر بود با 1/37، 8/36، 8/35 و 5/36 درصد. با توجه به نتایج، عملکرد لاینهای E9 و E10 در هر 2 منطقة فریدونشهر و سمیرم و عملکرد لاین KS21191 فقط در منطقة فریدونشهر میتواند با عملکرد ارقام شاهد برابری کند و لاینهای امیدبخش مناسب شهرستان سمیرم نبود.