محمد جباری اورنج؛ حسین مقدم؛ محمدرضا جهانسوز؛ علی احمدی؛ بابک متشرع زاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثر آبیاری، تاریخ کاشت و کودهای زیستی بر صفات فنولوژیک، عملکرد و برخی صفات کیفی گیاه کینوا به‌عنوان گیاهی جدید، آزمایشی در مزرعه ای واقع در شهرستان بیله‌سوار استان اردبیل در دو سال زراعی (1400-1398) به‌صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر آبیاری، تاریخ کاشت و کودهای زیستی بر صفات فنولوژیک، عملکرد و برخی صفات کیفی گیاه کینوا به‌عنوان گیاهی جدید، آزمایشی در مزرعه ای واقع در شهرستان بیله‌سوار استان اردبیل در دو سال زراعی (1400-1398) به‌صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی و قطع آبیاری در مرحله پرشدن دانه) به‌عنوان فاکتور اصلی، تاریخ کاشت در سه سطح (پنجم مردادماه، 20 مردادماه و پنجم شهریورماه)1 به‌عنوان فاکتور فرعی و چهار سطح کود زیستی نیتروژنه (بدون تلقیح بذر، تلقیح بذر با ازتوباکتر، تلقیح با آزوسپیریلوم و تلقیح با مخلوط ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) به‌عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کاربرد آبیاری کامل با تاریخ کاشت 5 مردادماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی باعث افزایش طول مراحل فنولوژیک و وزن هزاردانه شد. از نظر شاخص برداشت، تیمار آبیاری کامل با تاریخ کاشت پنجم شهریورماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی، از لحاظ درصد پروتئین و میزان ساپونین دانه قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی با تاریخ کاشت پنجم مردادماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی بهترین نتیجه را داشته و بیش‌ترین عملکرد بیولوژیک (620 گرم بر متر مربع) و عملکرد دانه (97/304 گرم بر مترمربع) از تیمار آبیاری کامل با تاریخ کاشت 20 مردادماه و تلقیح هم‌زمان کودهای زیستی به‌دست آمد.
رضا فاطمی دوین؛ سیدمحمدباقر حسینی؛ حسین مقدم؛ بابک متشرع زاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کودهای زیستی و آلی بر کارایی مصرف نور در کشت مخلوط ذرت با لوبیا، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار اجرا شد. کرتهای اصلی دربرگیرنده سیستمهای مختلف کودی در چهار سطح شامل 30 کیلوگرم در هکتار اوره، ازتوباکتر، ورمی‌کمپوست، ازتوباکتر+ ورمی‌کمپوست و کرتهای فرعی دربرگیرنده ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کودهای زیستی و آلی بر کارایی مصرف نور در کشت مخلوط ذرت با لوبیا، آزمایشی به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 12 تیمار اجرا شد. کرتهای اصلی دربرگیرنده سیستمهای مختلف کودی در چهار سطح شامل 30 کیلوگرم در هکتار اوره، ازتوباکتر، ورمی‌کمپوست، ازتوباکتر+ ورمی‌کمپوست و کرتهای فرعی دربرگیرنده ترکیب‌های کشت ذرت خالص، لوبیا خالص،50 درصد ذرت+ 50 درصد لوبیاچیتی، 60 درصد ذرت+ 60 درصد لوبیاچیتی و 80 درصد ذرت+ 80 درصد لوبیاچیتی بودند. نتایج نشان داد شاخص سطح برگ، تجمع ماده خشک و کارایی مصرف نور ذرت به‌طور معنی‌داری بالاتر از کشت خالص بود. بیش‌ترین کارایی مصرف نور مربوط به کابرد تلفیقی ازتوباکتر و ورمی‌کمپوست در کشت مخلوط 80 درصد ذرت+ 80 درصد لوبیا چیتی با میانگین 29/2 گرم بر مگاژول بود که نسبت به تیمار 30 کیلوگرم در هکتار کشت خالص، کارایی مصرف نور 63 درصد افزایش یافت. همچنین بالاترین ماده خشک مربوط به کشت مخلوط 60 درصد ذرت+ 60 درصد لوبیا چیتی به مقدار 1728 گرم بر مترمربع حاصل شد که نسبت به کشت خالص، تجمع ماده خشک را 16 درصد افزایش داد. در مجموع ترکیب توام کود آلی و زیستی در کشت مخلوط توانایی رقابت با کود شیمیایی اوره از لحاظ شاخصهای مکانیستیک آنالیز رشد گیاه را دارا است.
صادق اسدی؛ حسین مقدم؛ حسنعلی نقدی بادی؛ محمدرضا نقوی؛ علی رضا سلامی
چکیده
بهمنظور بررسی طول دوره رشد اکوتیپهای مختلف شاهدانه و پاسخ این اکوتیپها به تنش کمآبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1395 انجام شد. عامل آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) و عامل اکوتیپ با 12 سطح (ارومیه، سنندج، تبریز، دشت مغان، رشت، خمین، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی طول دوره رشد اکوتیپهای مختلف شاهدانه و پاسخ این اکوتیپها به تنش کمآبی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در سال 1395 انجام شد. عامل آبیاری در سه سطح (50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) و عامل اکوتیپ با 12 سطح (ارومیه، سنندج، تبریز، دشت مغان، رشت، خمین، داران، قم، شاهرود، کرمان، طبس و سراوان) بود. نتایج نشان داد که اکوتیپهای رشت و خمین به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین زمان برای جوانهزنی و سبزشدن و میزان درجه روز رشد جوانهزنی و سبزشدن (GDD1) را داشتند. بیش‌ترین زمان دوره رویشی، گلدهی و رسیدگی به‌ترتیب در اکوتیپهای دشت مغان، رشت و دشت مغان به میزان 33/71، 30 و 66/46 روز در 100 درصد ظرفیت زراعی و کم‌ترین زمان در اکوتیپهای طبس، تبریز و سراوان با مقادیر 42، 16 و 17 روز در 50 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد. همچنین بیش‌ترین مقدار درجه روز رشد دوره رویشی (GDD2)، دوره گلدهی (GDD3)، دوره رسیدگی (GDD4) به‌ترتیب در اکوتیپهای دشت مغان، کرمان و دشت مغان با 1788، 836 و 1169 درجه روز رشد در 100 درصد ظرفیت زراعی و کم‌ترین مقدار در اکوتیپهای طبس، تبریز و سراوان با 1039، 413 و 448 درجه روز رشد در 50 درصد ظرفیت زراعی حاصل شد. براساس طول دوره رشد و میزان درجه روز رشد تجمعی (GDD کل)، اکوتیپهای طبس و دشت مغان به‌ترتیب به‌عنوان زود رسترین و دیررسترین اکوتیپ شناسایی شدند.
اسماعیل افشون؛ محمدرضا جهانسوز؛ حسین مقدم؛ مصطفی اویسی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تیمار کود نیتروژن و تنش خشکی بر برخی از شاخصهای رشدی ذرت علوفهای در سیستمهای مختلف خاکورزی، آزمایشی در مزرعۀ آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در سال 1397 انجام شد. این آزمایش به‌صورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. خاکورزی به‌عنوان عامل اصلی در دو سطح (حفاظتی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تیمار کود نیتروژن و تنش خشکی بر برخی از شاخصهای رشدی ذرت علوفهای در سیستمهای مختلف خاکورزی، آزمایشی در مزرعۀ آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران در سال 1397 انجام شد. این آزمایش به‌صورت کرتهای دو بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. خاکورزی به‌عنوان عامل اصلی در دو سطح (حفاظتی و مرسوم)، تنش آبی به‌عنوان عامل فرعی در سه سطح 30، 60 و 90 درصد نیاز آبی و کود نیتروژن به‌عنوان عامل فرعیفرعی در سه سطح صفر، 50 و 100 درصد میزان توصیه‌شده در نظر گرفته شد. در مرحلۀ گلدهی نتایج نشان داد که بیش‌ترین شاخص سطح برگ (28/6) از اثر متقابل تنش آبی خفیف (90 درصد نیاز آبی) و کاربرد کود نیتروژن 100 درصد، سرعت رشد محصول (01/34 گرم بر مترمربع در روز) از تیمار تنش آبی خفیف با کاربرد نیتروژن 100 درصد در خاکورزی مرسوم، سرعت رشد نسبی (08/0 گرم بر گرم در روز) از تیمار نیتروژن 100 درصد و وزن خشک کل (86/1006 گرم بر مترمربع) از تیمار تنش آبی خفیف با کاربرد نیتروژن 100 درصد در خاکورزی مرسوم حاصل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد مقادیر بیشتر کود نیتروژن در طی تنش خشکی شدید در سیستم خاکورزی مرسوم منجر به کاهش عملکرد مادۀ خشک خواهد شد
مصطفی کشاورز مهر؛ حسین مقدم؛ مصطفی اویسی؛ جواد بذرافشان
چکیده
این پژوهش بهمنظور پارامتریابی و ارزیابی مدل APSIM-Wheat برای گندم زمستانه و استفاده از مدل جهت ارزیابی اثرات تغییرات اقلیم بر عملکرد گندم انجام شد. از مدل برای شبیه‌سازی شاخص سطح برگ، ماده خشک و عملکرد گندم زمستانه رقم روشن در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه کرج و خمین تحت چهار سطح آبیاری و سه سطح کود نیتروژن استفاده شد. آزمایش‌ها در هر دو منطقه ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور پارامتریابی و ارزیابی مدل APSIM-Wheat برای گندم زمستانه و استفاده از مدل جهت ارزیابی اثرات تغییرات اقلیم بر عملکرد گندم انجام شد. از مدل برای شبیه‌سازی شاخص سطح برگ، ماده خشک و عملکرد گندم زمستانه رقم روشن در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه کرج و خمین تحت چهار سطح آبیاری و سه سطح کود نیتروژن استفاده شد. آزمایش‌ها در هر دو منطقه به‌صورت کرت خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. عامل آبیاری به‌عنوان کرت اصلی و عامل نیتروژن به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. پارامتریابی مدل براساس داده‌های مشاهداتی حاصل از تیمار آبیاری کامل و نیتروژن 200 کیلوگرم در هکتار در هر دو منطقه انجام شد. نتایج حاصل از ارزیابی مدل نشان داد که مقادیر شبیه‌سازی‌شده تخمین نزدیکی از مقادیر مشاهده شده بودند، به‌طوری‌که RMSE در هر دو منطقه به‌ترتیب برای ماده خشک و عملکرد کم‌تر از 702 و 455 کیلوگرم در هکتار و همچنین برای شاخص سطح برگ کم‌تر از 56/0 بودند. RMSE نرمال‌شده در مجموع حالت‌های کم‌تر از 8/17 درصد و شاخص توافق ویلموت بالاتر از 82/0 بودند. ارزیابی مدل، کارایی بالا و امکان استفاده از آن در سایر مطالعات را نشان داد. نتایج حاصل از تحلیل تغییرات اقلیمی نشان داد که افزایش دما از صفر تا پنج درجه سانتی‌گراد موجب حداکثر 75 درصد کاهش و افزایش غلظت دیاکسیدکربن موجب حداکثر 24 درصد افزایش عملکرد دانه شده و در صورت افزایش بیش از سه درجه سانتی‌گراد دما در تمامی غلظت‌های ممکن دیاکسیدکربن، عملکرد دانه کاهش خواهد یافت.
محسن باقری ده آبادی؛ حسین مقدم؛ محمد رضا چایچی؛ نسرین زیلوئی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کود زیستی و محلول‌پاشی برخی عناصر کم‌مصرف بر عملکرد کمّی و کیفی سورگوم علوفهای (رقم’پگاه‘)، این آزمایش در سال 1390 در مزرعة پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج به‌صورت اسپیلت - فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تلقیح و عدم‌تلقیح با میکوریزا در کرتهای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کود زیستی و محلول‌پاشی برخی عناصر کم‌مصرف بر عملکرد کمّی و کیفی سورگوم علوفهای (رقم’پگاه‘)، این آزمایش در سال 1390 در مزرعة پژوهشی دانشگاه تهران واقع در کرج به‌صورت اسپیلت - فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح تلقیح و عدم‌تلقیح با میکوریزا در کرتهای اصلی و محلول‌پاشی آهن با غلظت‌های صفر، 4 و 8 در هزار و محلول‌پاشی روی با غلظت‌های صفر، 3 و 6 در هزار در کرتهای فرعی بود. نتایج تجزیة واریانس نشان‌دهنده تأثیر مثبت و معنادار کاربرد توأم میکوریزا و محلول‌پاشی آهن و روی بر عملکرد خشک، ارتفاع بوته، وزن ساقه، وزن برگ، پروتئین خام، کربوهیدراتهای محلول در آب و خاکستر در سطح 1 درصد و فیبرهای غیرمحلول در شویندة اسیدی در سطح 5 درصد بود. ولی، محلول‌پاشی آهن و روی تأثیر معناداری بر درصد هم‌زیستی ریشه نداشت. همچنین، هیچ کدام از عاملهای مورد بررسی بر تعداد برگ تأثیری نداشت. در این میان، تیمار کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی با غلظت 4 در هزار آهن و 3 در هزار روی بالاترین عملکرد را تولید کرد و در مقایسه با شاهد 40 درصد افزایش عملکرد داشت. با توجه به نتایج آزمایش، این تیمار برای رشد عملکرد و خصوصیات کیفی سورگوم علوفهای رقم’پگاه‘ در منطقه کرج توصیه میشود.
سید شهرام شفیعی؛ حسن محمد علیزاده؛ حسین مقدم؛ علیرضا یوسفی
چکیده
به منظور بررسی روش‌های مختلف کنترل علف‌های هرز گوجه‌فرنگی، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1387، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه تهران، کرج، اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد پسرویشی (در مقدار توصیه‌شده) و پیش‌‌رویشی (مقدار کاهش‌یافتة هر کدام در تلفیق با مالچ) علفکش‌های متریبوزین، ریم‌سولفورون و سولفوسولفورون؛ ...
بیشتر
به منظور بررسی روش‌های مختلف کنترل علف‌های هرز گوجه‌فرنگی، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار، در سال 1387، در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه تهران، کرج، اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل کاربرد پسرویشی (در مقدار توصیه‌شده) و پیش‌‌رویشی (مقدار کاهش‌یافتة هر کدام در تلفیق با مالچ) علفکش‌های متریبوزین، ریم‌سولفورون و سولفوسولفورون؛ همچنین، کاربرد پیش‌‌رویشی (در تلفیق با مالچ) و پسرویشی مخلوط دو به دو این علفکش‌ها و نیز متریبوزین+هالوکسی‌فوپ ـ متیل، تریفلورالین+متریبوزین، مالچ به تنهایی، شاهد تداخل و شاهد با وجین در طول فصل رشد بود. صفاتی نظیر وزن خشک و تراکم علف‌های هرز و عملکرد میوه و زیست‌تودة گوجه‌فرنگی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که فقط تیمارهای مصرف پسرویشی سولفوسولفورون و ترکیب سولفوسولفورون+ریم‌سولفورون به ترتیب با 92 و 93 درصد کارایی، علف هرز پیچک صحرایی را به‌طور مؤثر کنترل کردند. همچنین، همة تیمارها علف‌های هرز تاج‌خروس ریشه‌قرمز، تاج‌خروس رونده و خرفه را در سطح خوب (بیش از 80 درصد) تا عالی (بیش از 90 درصد) کنترل کردند. علفکش‌های متریبوزین، ریم‌سولفورون و سولفوسولفورون در اوایل زمان مصرف، گیاه‌سوزی محدود و ناپایداری روی گوجه‌فرنگی ایجاد کردند که بعد از چهار هفته، با رشد گیاه گوجه‌فرنگی ترمیم شد. به‌طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که کنترل مؤثر علف‌های هرز پهن‌برگ و نازک‌برگ در گوجه‌فرنگی با کاربرد پیش‌‌رویشی علفکش‌های ریم‌سولفورون، سولفوسولفورون و متریبوزین در تلفیق با مالچ و یا علفکش پسرویشی قابل دستیابی است.