شهرام نظری؛ مریم حسینی چالشتری؛ مهرزاد اله قلی پور
چکیده
بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ (پیشتیمار) و پوششدارکردن بذر بر ویژگی‌های رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیشتیمار بذر ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر پرایمینگ (پیشتیمار) و پوششدارکردن بذر بر ویژگی‌های رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سالهای 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیشتیمار بذر ارقام برنج در هفت سطح شامل پرایمینگ با کلریدکلسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 2- پرایمینگ با کلریدپتاسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 3- پرایمینگ با سولفات‌روی (غلظت 5/0 میلی‌مولار در 12 ساعت)، 4- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+ پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، 5- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+پوششدارکردن با کلریدپتاسیم، 6- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+ پوششدارکردن با سولفات‌روی و 7- هیدروپرایمینگ (48 ساعت به‌عنوان شاهد) بود. نتایج نشان داد بالاترین درصد و سرعت سبزشدن بهترتیب با 5/99 درصد و 23/0 بذر در روز تحت پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. کمترین تعداد روز جهت رسیدن به 90 درصد سبزشدن در ارقام هاشمی و گوهر موردبررسی تحت پرایمینگ با کلریدپتاسیم و کلریدکلسیم بهدست آمد. بیشترین طول ریشه با 6/24 سانتیمتر در پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. بالاترین وزن خشک ریشه در ارقام هاشمی و گوهر بهترتیب 14/2 و 9/4 گرم در پرایمینگ با کلریدپتاسیم بهدست آمد. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیشترین حجم و سطح ریشه بهترتیب با 43 سانتیمترمکعب و 28/155 سانتیمترمربع در پرایمینگ با کلریدپتاسیم در رقم گوهر بهدست آمد. کمترین زمان لازم جهت دستیابی به حداکثر پنجهزنی، 50 درصد گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیک در تیمار پرایمینگ با کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم مشاهده شد. پرایمینگ بذر با کلریدپتاسیم و پوششدارکردن با کلریدکلسیم بهترتیب 22 و 13 درصد عملکرد دانه را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. بالاترین عملکرد بیولوژیک در تیمارهای پرایمینگ با کلریدپتاسیم و پوششدارکردن با کلریدکلسیم بهترتیب با 5552 و 5414 کیلوگرم در هکتار در رقم گوهر مشاهده شد. بهطورکلی، پرایمینگ بذر برنج با کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم با بهبود ویژگی‌های گیاهچهای، سیستم ریشهای و مراحل فنولوژیکی موجب افزایش عملکرد گیاه شد.
شهرام نظری؛ مریم حسینی؛ سجاد رحیمی مقدم؛ محمد محمدی
چکیده
بهمنظور تعیین تفاوتهای فنولوژی برخی ارقام اصلاحشده برنج برای کاربرد در مدلهای شبیهسازی گیاه زراعی، آزمایشی در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال 1399 بهصورت بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار آزمایش شامل شش رقم برنج (رش، آنام، گوهر، SA1، SA6 و M7) بود. نتایج نشان داد که بالاترین سرعت نمو در مرحله ...
بیشتر
بهمنظور تعیین تفاوتهای فنولوژی برخی ارقام اصلاحشده برنج برای کاربرد در مدلهای شبیهسازی گیاه زراعی، آزمایشی در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال 1399 بهصورت بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار آزمایش شامل شش رقم برنج (رش، آنام، گوهر، SA1، SA6 و M7) بود. نتایج نشان داد که بالاترین سرعت نمو در مرحله رشد رویشی و مرحله پرشدن دانه در رقم آنام مشاهده شد. کمترین و بیشترین زمان لازم جهت شروع سبزشدن با سه و شش روز بهترتیب در ارقام آنام و گوهر بود. بیشترین مدت زمان لازم جهت دستیابی به حداکثر گلدهی و رسیدگی فیزیولوژیکی با 71 و 103 روز در رقم گوهر بهدست آمد. بالاترین طول دوره گلدهی با 19 و 20 روز بهترتیب در ارقام دیررس رش و گوهر بهدست آمد. بیشترین درجه روز رشد از شروع پرشدن دانه تا رسیدگی فیزیولوژیکی با 401 درجه روز رشد مربوط به رقم M7 مشاهده شد. بیشترین زمان دمایی تجمعی پیش از گلدهی با 1208 درجه روز رشد بهترتیب متعلق به رقم گوهر بود. بالاترین شاخص برداشت با 91/50 درصد در رقم گوهر بهدست آمد. هم‌چنین نتایج نشان داد که بیشترین وزن تک‌دانه تحت شرایط ایدهآل با 030/0 گرم در ارقام گوهر و M7 مشاهده شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که بالاترین ارتفاع بوته مربوط به رقم M7 با 150 سانتیمتر بود. نتایج نشان داد بالاترین نیتروژن کل جذب‌شده در بوته در زمان رسیدگی مربوط به رقم آنام مشاهده شد. بهطورکلی نتایج نشان داد که ضرایب ژنتیکی محاسبه‌شده در مدلهای مختلف در بین ارقام متفاوت است و ضرایب در دامنهای که در مدل برای گروههای مختلف رسیدگی تعریف شده است، تغییر میکنند. هم‌چنین برای محاسبه دقیق ضرایب ژنتیکی پیشنهاد میشود این آزمایش در تعداد سال بیشتر و اکوسیستمهای مختلف تحت کشت برنج نیز تکرار شود.
مهدی اسمعیل تبار؛ فایزه زعفریان؛ شهرام نظری؛ رحمت عباسی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر مدیریتهای مختلف کنترل علف هرز بر خصوصیات سبزشدن و رشد مورفولوژیک گیاهچه برنج در مرحله گیاهچهای در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال زراعی 1399 در مزرعهای واقع در شهرستان بابلسر (بهنمیر) انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل ارقام شیرودی، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر مدیریتهای مختلف کنترل علف هرز بر خصوصیات سبزشدن و رشد مورفولوژیک گیاهچه برنج در مرحله گیاهچهای در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال زراعی 1399 در مزرعهای واقع در شهرستان بابلسر (بهنمیر) انجام شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل ارقام شیرودی، خزر و هاشمی و مدیریتهای مختلف کنترل علفهای هرز در پنج سطح شامل پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، پوششدارکردن بذر با کلریدپتاسیم، وجین، کنترل شیمیایی و شاهد بود. نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل مدیریت علفهای هرز و رقم نشان داد که پوششدارکردن بذر با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم و وجین بهترتیب 55، 68 و 85 درصد در رقم شیرودی، 79، 63 و 54 درصد در رقم خزر و هم‌چنین 30، 58 و 35 درصد در رقم هاشمی توانست وزن خشک علفهای هرز باریک‌برگ را نسبت به تیمار شاهد کاهش دادند. نتایج نشان داد بیشترین درصد سبزشدن با 99، 98 و 95 درصد بهترتیب تحت تیمارهای پوششدارکردن کلریدپتاسیم و کلریدکلسیم و وجین در رقم شیرودی بهدست آمد. بیشترین سرعت سبزشدن نیز در تیمارهای پوششدارکردن بذر کلریدپتاسیم و کلسیم و وجین مشاهده شد. کمترین تراکم علف هرز پهن‌برگ با 91/0 بوته در مترمربع در رقم شیرودی و با مدیریت پوششدارکردن بذر این رقم با کلریدکلسیم بهدست آمد. بالاترین شاخص طولی و وزنی بنیه گیاهچه بهترتیب با 3559 و 137 در رقم شیرودی و تحت مدیریت وجین علفهای هرز بهدست آمد. نتایج نشان داد پوششدارکردن بذر موجب بهبود کارکرد بذر ارقام برنج میشود.
محمد خادمی؛ فایزه زعفریان؛ شهرام نظری؛ محمد علی اسماعیلی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر پیشتیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر پیشتیمار بذر بر خصوصیات سبزشدن، رشد مورفولوژیک ریشه و روند فنولوژیک برنج در سیستم زراعی کشت مستقیم، آزمایشی در سال 1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. این پژوهش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم طارم هاشمی و شیرودی و پیشتیمار در پنج سطح شامل هیدروپرایمینگ (به‌مدت 48 ساعت)، کلریدکلسیم و کلریدپتاسیم (پتانسیل اُسمزی 25/1- بار به‌مدت 24 ساعت)، اسید آسکوربات (10 میلیگرم در یک لیتر آب به‌مدت 24 ساعت) و شاهد (بدون پیشتیمار) بود. بالاترین درصد سبزشدن با 90 درصد تحت پیشتیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد، که با پیشتیمار کلریدپتاسیم و آب تفاوت معنی‌داری نداشت. سرعت سبزشدن پیشتیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم و آب بهترتیب 50، 36 و 29 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. نتایج نشان داد پیشتیمار با کلریدکلسیم، کلریدپتاسیم، اسید آسکوربات و آب بهترتیب 55، 50، 33 و 38 درصد ارتفاع بوته و 48، 29، 12 و 25 درصد وزن خشک بوته را نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. در ارقام شیرودی و طارم هاشمی مدت زمان لازم جهت شروع پنجهزنی بهترتیب 40/27 و 53/24 روز، ظهور خوشه 4/90 و 87/53 روز، گلدهی 53/100 و 87/70 روز و رسیدگی نیز 26/132 و 61/94 روز بود. کمترین زمان لازم جهت ظهور خوشه و گلدهی در پیشتیمار با کلریدکلسیم مشاهده شد که هرچند با سایر پیش‌تیمارها تفاوت معنی‌داری نداشت، اما نسبت به تیمار شاهد بهترتیب 17/11 و 5/7 روز کاهش نشان داد.