معصومه گنجی؛ سراله گالشی؛ حمید جباری؛ فروغ سنجریان؛ بنیامین ترابی
چکیده
زمینه: تنش آبی از مهمترین عوامل محیطی موثر بر فرآیندهای حیاتی و عملکرد گیاهان زراعی است.
هدف: هدف مطالعه بررسی تاثیر تنش آبی بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ژنوتیپهای گلرنگ بود.
روش پژوهش: آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر طی سالهای 99-1397 اجرا شد. ...
بیشتر
زمینه: تنش آبی از مهمترین عوامل محیطی موثر بر فرآیندهای حیاتی و عملکرد گیاهان زراعی است.
هدف: هدف مطالعه بررسی تاثیر تنش آبی بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ژنوتیپهای گلرنگ بود.
روش پژوهش: آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر طی سالهای 99-1397 اجرا شد. تیمارها شامل دو سطح آبیاری (40 و 80% تخلیه آب در دسترس) و سه ژنوتیپ پرنیان، گلدشت و قزاقی بود. کاشت گیاه در ستونهای خاک به ارتفاع 150 و قطر 23 سانتیمتر و آبیاری با سیستم قطرهای انجام شد. فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، تجمع مالون-دآلدئید، پرولین، محتوی نسبی آب، کلروفیل، عملکرد دانه و ترکیب اسیدهای چرب در پایان آزمایش اندازه‌گیری شد.
یافتهها: در اثر تنش آبی، افزایش تجمع پراکسید هیدروژن و مالون-دآلدئید میزان فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز را به ترتیب 1 و 5/2 واحد آنزیمی افزایش داد. محتوی پرولین در شرایط تنش آبی حدود 16 برابر افزایش داشت. در مقابل، محتوی نسبی آب برگ کاهش معنی‌داری نشان داد که سبب افزایش دمای کانوپی و کاهش 70% عملکرد دانه شد. ژنوتیپ قزاقی کمترین میزان افزایش دمای کانوپی در شرایط تنش را داشت و عملکرد پایدارتری نشان داد. بعلاوه، تحت تنش آبی ترکیب اسیدهای چرب روغن دانه تغییر یافت و مقدار لینولئیک اسید در شرایط تنش آبی 8/1% کاهش داشت.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد علاوه بر صفات فیزیولوژیک مرتبط با تنش، عدم افزایش نسبت اسیدهای چرب اشباع/غیراشباع نیز شاخص مهمی در شناسایی ژنوتیپهای برتر جهت توسعه کشت تحت شرایط کم آبی میباشد.
زهره انصار؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ سراله گالشی؛ احمد غلامی؛ مهدیه پارساییان
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره مرزنجوش و آویشن‌کوهی بر خصوصیات کمی و کیفی کنجد تحت شرایط تنش کم‌آبی در شرایط مزرعه به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 رژیم مختلف آبیاری (هر 15 روز یک‌بار)و کم‌آبیاری (هر 25 روز یک‌بار)، ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر محلول‌پاشی عصاره مرزنجوش و آویشن‌کوهی بر خصوصیات کمی و کیفی کنجد تحت شرایط تنش کم‌آبی در شرایط مزرعه به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 رژیم مختلف آبیاری (هر 15 روز یک‌بار)و کم‌آبیاری (هر 25 روز یک‌بار)، 3 سطح محلول‌پاشی مرزنجوش صفر، 40 و 60 درصد حجمی و 3 سطح محلول‌پاشی آویشن‌کوهی صفر، 10 و 20 درصد حجمی بود. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی به‌طور معنی‌داری سبب کاهش در شاخص‌های اندازه‌گیری شده در مقایسه با شرایط شاهد شد. همچنین نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی سبب کاهش درصد روغن و افزایش میزان پروتئین و فعالیت آنزیم کاتالاز،آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز شد. به‌طورکلی مشخص شد که بیشترین شاخص‌های اندازه‌گیری شده مربوط به استفاده از عصاره 60 درصد حجمی مرزنجوش و 20 درصد حجمی آویشن‌کوهی بود. استفاده از عصاره آویشن و مرزنجوش تحت شرایط آبیاری مناسب سبب افزایش 5/27 درصدی عملکرد دانه کنجد نسبت به تیمار شاهد شد ولی در شرایط تنش سبب افزایش 58 درصدی نسبت به تیمار شاهد شد، بنابراین می‌توان اظهار داشت که در شرایط کم‌آبی استفاده از عصاره آویشن و مرزنجوش می‌تواند سبب القای تحمل در گیاه در مقابله با شرایط کم‌آبی شود بنابراین در مناطقی که با شرایط کم‌آبی روبرو می‌باشند می‌توان جهت افزایش عملکرد استفاده از عصاره آویشن‌کوهی و مرزنجوش را پیشنهاد داد.