علی سپهری؛ رویا عباسی؛ افشین کرمی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپهای لوبیا قرمز در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا (همدان)، در سال زراعی 1388 انجام گرفت. در کرت اصلی، سطوح تنش خشکی (تنش در مرحلۀ رویشی، تنش در مرحلۀ زایشی و بدون تنش) و ژنوتیپ (رقم ’اختر‘، لاین ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپهای لوبیا قرمز در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل اسپلیت پلات با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا (همدان)، در سال زراعی 1388 انجام گرفت. در کرت اصلی، سطوح تنش خشکی (تنش در مرحلۀ رویشی، تنش در مرحلۀ زایشی و بدون تنش) و ژنوتیپ (رقم ’اختر‘، لاین ‘D81083’ و لاین ‘KS31169’) به‌صورت فاکتوریل قرار گرفت و محلولپاشی با اسید سالیسیلیک (غلظتهای صفر، 5/0 و 1 میلیمولار) در کرتهای فرعی درنظر گرفته شد. تیمارهای مورد بررسی اثر معناداری بر تعداد، ارتفاع، ساقۀ فرعی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صددانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت لوبیا قرمز داشت. اعمال تنش رویشی و زایشی سبب کاهش معنادار عملکرد دانه شد. مصرف اسید سالیسیلیک موجب بهبود رشد و عملکرد لوبیا شد، به‌طوری که در لاین ‘D81083’ محلولپاشی سبب افزایش عملکرد دانه به میزان 2/17 درصد در تنش رویشی و 8/16 درصد در تنش زایشی شد. چنین روندی در عملکرد بیولوژیکی هم مشاهده شد. بهطور کلی، در بین سه واریته لاین ‘D81083’ و رقم ’اختر‘ عملکرد دانه و شاخص برداشت بیشتری نسبت به لاین ‘KS31169’ در تیمارهای مختلف تنش خشکی داشتند. محلولپاشی اسید سالیسیلیک افزون‌بر بهبود رشد و عملکرد در شرایط بدون تنش، بهمنظور تعدیل تنش خشکی بهخصوص در مراحل رویشی رشد گیاه توصیه می‌شود.
فرخ امیدی؛ علی سپهری
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد نیتروپروساید سدیم بر شاخص‌های رشد و کارایی مصرف آب ارقام لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی دانشگاه بوعلی سینای همدان در سال 1391 انجام گرفت. تیمارها شامل تنش در مرحلۀ رویشی، تنش در مرحلۀ زایشی، تنش در مراحل ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد نیتروپروساید سدیم بر شاخص‌های رشد و کارایی مصرف آب ارقام لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) تحت تنش کم‌آبی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ پژوهشی دانشگاه بوعلی سینای همدان در سال 1391 انجام گرفت. تیمارها شامل تنش در مرحلۀ رویشی، تنش در مرحلۀ زایشی، تنش در مراحل رویشی و زایشی، بدون تنش، محلولپاشی در سه غلظت (صفر، 150 و 300 میکرومولار نیتروپروساید سدیم) و رقم‌های ‘اختر’ و ‘درخشان’ بود. تنش زایشی سطح برگ، سرعت رشد محصول و تجمع مادۀ خشک در هر دو رقم بررسی‌شده را کاهش داد. محلولپاشی 300 میکرومولار نیتروپروساید سدیم در تنش زایشی، شاخص‌های مذکور را در رقم ‘اختر’ به‌ترتیب 28، 26 و 20 و در رقم ‘درخشان’ 28، 20 و 20 درصد نسبت به شرایط بدون محلولپاشی افزایش داد. کارایی مصرف آب دانه و زیست‌توده در تنش رویشی نسبت به شرایط آبیاری کامل بیشتر بود. بیشترین کارایی مصرف آب برای رقم ‘اختر’ با محلولپاشی 300 میکرومولار نیتروپروساید سدیم به‌ترتیب 72/0 و 9/2 درصد برای دانه و زیست‌توده بود. محلولپاشی نیتروپروساید سدیم موجب تعدیل آثار منفی تنش رویشی و تنش زایشی شد. محلولپاشی با غلظت 300 میکرومولار ترکیب مذکور در رژیم‌های مختلف آبی، تأثیر بیشتری بر بهبود وضعیت رشد و عملکرد داشت. ازاین‌رو مصرف 300 میکرومولار نیتروپروساید سدیم برای محلولپاشی لوبیا قرمز تحت شرایط تنش کم‌آبی مطلوب به‌نظر می‌رسد.
شهین خدابنده لو؛ علی سپهری؛ گودرز احمدوند؛ امیر حسین کشتکار
چکیده
کمبود آب مهم‌ترین عامل غیرزیستی محدودکننده، برای دستیابی به عملکرد پتانسیل گیاهان زراعی است. تأثیر مصرف سیلیکون بر عملکرد ارزن معمولی در شرایط تنش خشکی در مزرعه، به‌صورت آزمایشی شامل سه دور آبیاری پس از 60 (بدون تنش)، 90 (تنش متوسط) و 120 (تنش شدید) میلی‌متر تبخیر و چهار روش مصرف سیلیکون شامل بدون مصرف (شاهد)، محلولپاشی، محلولپاشی ...
بیشتر
کمبود آب مهم‌ترین عامل غیرزیستی محدودکننده، برای دستیابی به عملکرد پتانسیل گیاهان زراعی است. تأثیر مصرف سیلیکون بر عملکرد ارزن معمولی در شرایط تنش خشکی در مزرعه، به‌صورت آزمایشی شامل سه دور آبیاری پس از 60 (بدون تنش)، 90 (تنش متوسط) و 120 (تنش شدید) میلی‌متر تبخیر و چهار روش مصرف سیلیکون شامل بدون مصرف (شاهد)، محلولپاشی، محلولپاشی به‌اضافۀ مصرف به‌همراه آب آبیاری و مصرف به‌همراه آب آبیاری، در سال زراعی 1391، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به‌صورت کرتهای یک بار خردشده با سه تکرار در همدان اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر تنش و سیلیکون بر کلیۀ صفات به استثنای بازده مصرف آب در وضعیت تنش و تعداد دانه در سنبله بعد از مصرف سیلیکون معنادار بود. عملکرد بیولوژیک و دانه به‌ترتیب در تنش متوسط 15 و 22 و در تنش شدید 33 و 42 درصد کاهش داشتند. اثر متقابل خشکی و سیلیکون بر وزن هزاردانه، عملکرد دانه و بازده مصرف آب معنادار بود. مصرف سیلیکون به‌صورت محلولپاشی به‌اضافۀ مصرف به‌همراه آب آبیاری بیشترین اثر مثبت را بر وزن دانه، بازده مصرف آب، شاخص برداشت و نسبت فایده به هزینه داشت. آنالیز تحلیل اقتصادی تیمارها افزایش نسبت فایده به هزینه را در هر سه روش مصرف سیلیکون نشان داد، ولی افزایش در روش محلولپاشی توأم با آب آبیاری بیشتر بود. ازاین‌رو توصیه می‌شود، در مصرف سیلیکون از هر دو روش بهطور توأم استفاده شود.