سیداحمد کلانتراحمدی؛ جهانفر دانشیان
چکیده
این آزمایش بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به‌مدت دو سال زراعی (1392-94) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد دزفول اجرا شد. در کرتهای اصلی سه تاریخ کاشت 15 آبان‌ماه، 5 آذرماه و 25 آذرماه و در کرتهای فرعی اسید آسکوربیک با غلظت 100، 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر، سالیسیلیک ...
بیشتر
این آزمایش بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به‌مدت دو سال زراعی (1392-94) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی‌آباد دزفول اجرا شد. در کرتهای اصلی سه تاریخ کاشت 15 آبان‌ماه، 5 آذرماه و 25 آذرماه و در کرتهای فرعی اسید آسکوربیک با غلظت 100، 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر، سالیسیلیک اسید با غلظت 100، 200 و 300 میکرومولار، متانول با غلظت 10، 20 و 30 درصد حجمی و شاهد بهصورت محلول‌پاشی با آب مقطر مقایسه شد. اثر تاریخ کاشت و محلول‌پاشی و همچنین اثر متقابل آن‌ها بر میزان پرولین، قندهای محلول، تعداد خورجین در بوته و عملکرد دانه در سطح 1% معنیدار بود. مقایسه میانگینهای اثر متقابل تاریخ کاشت ومحلول‌پاشی نشان داد که بیشترین تعداد خورجین در بوته (96/68) در تاریخ کاشت اول و محلول‌پاشی اسید آسکوربیک (300 میلی‌گرم در لیتر) تشکیل شد. از نظر عملکرد دانه بین تاریخ کاشتهای مختلف تفاوت معنیداری وجود داشت و عملکرد دانه در تاریخ کاشتهای دوم و سوم در مقایسه با تاریخ کاشت اول بهترتیب به میزان 14 و 30 درصد کاهش یافت. هرچند محلول‌پاشی با تیمارهای آزمایشی در تمامی تاریخ کاشتها موجب افزایش معنیدار عملکرد دانه شد، اما کاربرد اسید آسکوربیک با غلظت 300 میلی‌گرم در لیتر در تاریخ کاشتهای اول و سوم و اسید سالیسیلیک با غلظت 200 میکرومول و متانول (10 درصد) در تاریخ کاشت دوم قابل توصیه است.
شهین خدابنده لو؛ علی سپهری؛ گودرز احمدوند؛ امیر حسین کشتکار
چکیده
کمبود آب مهم‌ترین عامل غیرزیستی محدودکننده، برای دستیابی به عملکرد پتانسیل گیاهان زراعی است. تأثیر مصرف سیلیکون بر عملکرد ارزن معمولی در شرایط تنش خشکی در مزرعه، بهصورت آزمایشی شامل سه دور آبیاری پس از 60 (بدون تنش)، 90 (تنش متوسط) و 120 (تنش شدید) میلی‌متر تبخیر و چهار روش مصرف سیلیکون شامل بدون مصرف (شاهد)، محلول‌پاشی، محلول‌پاشی ...
بیشتر
کمبود آب مهم‌ترین عامل غیرزیستی محدودکننده، برای دستیابی به عملکرد پتانسیل گیاهان زراعی است. تأثیر مصرف سیلیکون بر عملکرد ارزن معمولی در شرایط تنش خشکی در مزرعه، بهصورت آزمایشی شامل سه دور آبیاری پس از 60 (بدون تنش)، 90 (تنش متوسط) و 120 (تنش شدید) میلی‌متر تبخیر و چهار روش مصرف سیلیکون شامل بدون مصرف (شاهد)، محلول‌پاشی، محلول‌پاشی به‌اضافۀ مصرف به‌همراه آب آبیاری و مصرف به‌همراه آب آبیاری، در سال زراعی 1391، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بهصورت کرتهای یک بار خردشده با سه تکرار در همدان اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر تنش و سیلیکون بر کلیۀ صفات به استثنای بازده مصرف آب در وضعیت تنش و تعداد دانه در سنبله بعد از مصرف سیلیکون معنادار بود. عملکرد بیولوژیک و دانه بهترتیب در تنش متوسط 15 و 22 و در تنش شدید 33 و 42 درصد کاهش داشتند. اثر متقابل خشکی و سیلیکون بر وزن هزاردانه، عملکرد دانه و بازده مصرف آب معنادار بود. مصرف سیلیکون بهصورت محلول‌پاشی به‌اضافۀ مصرف به‌همراه آب آبیاری بیشترین اثر مثبت را بر وزن دانه، بازده مصرف آب، شاخص برداشت و نسبت فایده به هزینه داشت. آنالیز تحلیل اقتصادی تیمارها افزایش نسبت فایده به هزینه را در هر سه روش مصرف سیلیکون نشان داد، ولی افزایش در روش محلول‌پاشی توأم با آب آبیاری بیشتر بود. ازاین‌رو توصیه میشود، در مصرف سیلیکون از هر دو روش به‌طور توأم استفاده شود.
سهیلا طاهری؛ مسعود ارغوانی؛ سید نجم الدین مرتضوی
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی چمن آفریقایی(Cynodon dactylon (L.) Pers) به تنش کم‌آبی و کاربرد سدیم نیتروپروساید در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. سه سطح آب قابل دسترس خاک (40، 70 و 100 درصد) و سدیم نیتروپروساید (صفر، 250 و 500 میکرومولار) بهصورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اعمال ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیکی چمن آفریقایی(Cynodon dactylon (L.) Pers) به تنش کم‌آبی و کاربرد سدیم نیتروپروساید در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. سه سطح آب قابل دسترس خاک (40، 70 و 100 درصد) و سدیم نیتروپروساید (صفر، 250 و 500 میکرومولار) بهصورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار اعمال شدند. تنش کم آبی محتوای نسبی آب برگ و رشد شاخساره را کاهش داد. در صورتیکه رشد ریشه، نسبت ریشه به شاخساره، ظرفیت آنتی اکسیدانی، نشت یونی، پرولین، فنل کل، و میزان کلروفیل برگها با کاهش آب قابل دسترس خاک افزایش یافت. کاربرد سدیم نیتروپروساید از طریق افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی، میزان پرولین و کلروفیل برگها و همچنین کاهش نشت یونی، اثرات منفی تنش کم‌آبی را بهبود بخشید و این اثر در غلظت 500 میکرومولار واضح تر بود. از اینرو آزمایش غلظتهای بالاتر این ماده پیشنهاد می شود.
محمدتقی فیض بخش؛ ابوالفضل فرجی
چکیده
افزایش عملکرد در برنج مستلزم شناخت روشهای مدیریتی مناسب از جمله تاریخ کاشت و معرفی ارقام جدید است. این آزمایش در سال زراعی 1399 بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان (عراقی محله) انجام شد. این پژوهش بهصورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو تاریخ کاشت بهموقع (30 اردیبهشت‌ماه) ...
بیشتر
افزایش عملکرد در برنج مستلزم شناخت روشهای مدیریتی مناسب از جمله تاریخ کاشت و معرفی ارقام جدید است. این آزمایش در سال زراعی 1399 بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان (عراقی محله) انجام شد. این پژوهش بهصورت دو آزمایش مجزا در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در دو تاریخ کاشت بهموقع (30 اردیبهشت‌ماه) و دیرهنگام (اول تیرماه) با هفت رقم برنج (طارم هاشمی، فجر، ندا، شیرودی، تیسا، آنام، بینام) اجرا شد. نتایج نشان داد که اثر رقم در هر دو تاریخ کاشت بر روی همه صفات موردبررسی (روز تا گلدهی، روز تا برداشت، ارتفاع بوته، تعداد پنجه، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد دانه پوک در خوشه، عملکرد زیستتوده، عملکرد دانه، شاخص برداشت و بهرهوری مصرف آب) معنیدار بود. در تاریخ کاشت بهموقع، بیشترین عملکرد دانه از ارقام ندا و شیرودی بهترتیب به‌میزان 3/9023 و 5/8675 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. همچنین در تاریخ کاشت بهموقع بیشترین بهرهوری مصرف آب به ارقام ندا و شیرودی بهترتیب به‌میزان یک و 98/0 کیلوگرم بر مترمکعب تعلق داشت. در تاریخ کاشت دیرهنگام بیشترین بهرهوری مصرف آب از ارقام تیسا و بینام بهترتیب به‌میزان 74/0 و 63/0 کیلوگرم بر مترمکعب مشاهده شد. باتوجه به عملکرد دانه و بهرهوری مصرف آب در تاریخ کاشت بهموقع ارقام ندا و شیرودی و در کشتهای دیرهنگام ارقام تیسا و بینام می‌توانند جهت معرفی به کشاورزان و افزایش تنوع در ارقام مورد بهرهبرداری قرار گیرند.
عبدالحمید محبی
چکیده
افزایش کارآیی مصرف آب یکی از محورهای اصلی کشاورزی پایدار در مناطق خشک و نیمهخشک میباشد. کاربرد برخی مواد نظیر پلیمرهای سوپرجاذب در خاک باعث افزایش ماندگاری آب در خاک و درنتیجه کاهش مصرف آب میگردد. افزایش ماندگاری آب در خاک باعث کاهش اثرات خشکی و شوری خاک میگردد. به منظور بررسی اثر کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر گیرایی و خصوصیات ...
بیشتر
افزایش کارآیی مصرف آب یکی از محورهای اصلی کشاورزی پایدار در مناطق خشک و نیمهخشک میباشد. کاربرد برخی مواد نظیر پلیمرهای سوپرجاذب در خاک باعث افزایش ماندگاری آب در خاک و درنتیجه کاهش مصرف آب میگردد. افزایش ماندگاری آب در خاک باعث کاهش اثرات خشکی و شوری خاک میگردد. به منظور بررسی اثر کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر گیرایی و خصوصیات رویشی نهالهای خرما، طرحی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری در اهواز انجام گردید. تیمار رژیم آبیاری با سه سطح (60، 80 و 100 درصد تبخیر تجمعی از تشت) به عنوان کرت اصلی و مقادیر سوپرجاذب با چهار سطح پلیمر سوپرجاذب آ200 (0، 40، 80 و 120 گرم به ازای هر اصله نهال) به عنوان کرت فرعی درنظر گرفته شد. براساس نتایج تنش آبی و سوپرجاذب تأثیر معنیداری بر گیرایی پاجوش نداشت. بیشترین تعداد برگ مربوط به تیمار تأمین 100 درصد نیاز آبی و 40 گرم سوپرجاذب و کمترین تعداد برگ مربوط به تیمار تأمین 80 درصد نیاز آبی به همراه 120 گرم سوپرجاذب بود. بیشترین محیط طوقه در تیمار تأمین 100 درصد نیاز آبی و بدون مصرف سوپرجاذب و کمترین محیط طوقه مربوط به تیمار تأمین 100 درصد نیاز آبی و 120 گرم سوپرجاذب مشاهده شد. بیشترین ارتفاع نهال مربوط به تیمار تأمین 60 درصد نیاز آبی و 120 گرم سوپرجاذب و کمترین تعداد برگ مربوط به تیمار تأمین 60 درصد نیاز آبی بدون مصرف سوپرجاذب بود.
امید علی قاسم بیگی؛ جواد عرفانی مقدم؛ اورنگ خادمی
چکیده
در این پژوهش، بهمنظور بهبود صفات کمی و کیفی انگور بیدانة ’یاقوتی‘، محلول‌پاشی اسید جیبرلیک در چهار غلظت صفر (شاهد)، 15، 25 و 40 میلی‌گرم در لیتر در سه مرحله و عملیات حلقه‌برداری همزمان با محلول‌پاشی مرحلۀ سوم در قاعدۀ شاخه‌های بارور بوته‌ها در چهار تکرار انجام گرفت. تیمار اسید جیبرلیک به‌طور معناداری موجب افزایش طول خوشه در ...
بیشتر
در این پژوهش، بهمنظور بهبود صفات کمی و کیفی انگور بیدانة ’یاقوتی‘، محلول‌پاشی اسید جیبرلیک در چهار غلظت صفر (شاهد)، 15، 25 و 40 میلی‌گرم در لیتر در سه مرحله و عملیات حلقه‌برداری همزمان با محلول‌پاشی مرحلۀ سوم در قاعدۀ شاخه‌های بارور بوته‌ها در چهار تکرار انجام گرفت. تیمار اسید جیبرلیک به‌طور معناداری موجب افزایش طول خوشه در مقایسه با شاهد شد، بهطوری که طول محور خوشه، 14 روز پس از محلول‌پاشی در نمونۀ شاهد در حدود 46/13 سانتیمتر بود، ولی در غلظتهای 15، 25 و 40 میلی‌گرم در لیتر اسید جیبرلیک بهترتیب 87/17، 73/19 و 95/23 سانتیمتر بهدست آمد. محلول‌پاشی اسید جیبرلیک و حلقه‌برداری سبب افزایش وزن حبه و خوشه شد، بهطوری که حداکثر وزن حبه (42/1 گرم) و خوشه (7/483 گرم) در برهمکنش بین غلظت 40 میلی‌گرم اسید جیبرلیک و حلقه‌برداری بهدست آمد. همچنین عمل حلقه‌برداری در مقایسه با شاهد به‌طور معناداری به افزایش طول و عرض حبه منجر شد، اما در برخی از شاخص‌های مورد بررسی معنادار نبود. کاربرد اسید جیبرلیک و عملیات حلقه‌برداری سبب افزایش نسبت قند به اسید شد و تفاوت معناداری با نمونۀ شاهد داشت.
شهرام طاهری؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت؛ حسن مکاریان
چکیده
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، ...
بیشتر
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، تنش کم‌آبی ملایم (120 میلی‌متر تبخیر) و تنش کم‌آبی شدید (180 میلی‌متر تبخیر) و کرت فرعی ترکیبی از دو فاکتور ارقام گلرنگ(گلدشت، سینا و صفه) و پرایمینگ بذر (بذور تیمار شده با اسید‌سالیسیلیک و بذور شاهد) بود. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ تنش آبی شدید موجب کاهش 29 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط نرمال شد که در این شرایط به ترتیب 33، 25، 29 و 40 درصد بر فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز افزوده شد و محتوای مالون دی آلدئید، پرولین و کارتنوئید افزایش معنیداری یافت ولی از میزان کلروفیل کاسته شد. براساس نتایج حاصل از آزمایش پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک، با افزایش هفت تا نه درصدی فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی آنزیمی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش کم‌آبی موجب بهبود عملکرد دانه در شرایط تنش گردید. برهمکنش آبیاری و رقم تاثیر معنیداری بر عملکرد دانه و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز داشت.
عبدالله حسن زاده قورت تپه؛ سعید حیدرزاده؛ امیر رحیمی
چکیده
گیاه علوفه‌ای تاج‌خروس به‌علت ویژگیهای تغذیه‌ای و قابلیت سازگاری به شرایط کم‌آبی، می‌تواند گزینه مناسبی برای مقابله با کمبود آب و افزایش بهرهوری آن در سامانه‌های مختلف مصرف کود باشد. این آزمایش طی دوسال در قالب بلوک کامل تصادفی بهصورت فاکتوریل در سه تکرار، شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح (آبیاری بعد از تخلیه 40، 60 و 75 درصد ...
بیشتر
گیاه علوفه‌ای تاج‌خروس به‌علت ویژگیهای تغذیه‌ای و قابلیت سازگاری به شرایط کم‌آبی، می‌تواند گزینه مناسبی برای مقابله با کمبود آب و افزایش بهرهوری آن در سامانه‌های مختلف مصرف کود باشد. این آزمایش طی دوسال در قالب بلوک کامل تصادفی بهصورت فاکتوریل در سه تکرار، شامل سطوح مختلف آبیاری در سه سطح (آبیاری بعد از تخلیه 40، 60 و 75 درصد آب قابل استفاده) بهعنوان عامل اول و سامانه‌های مختلف مصرف کود شامل کود ارگانیک (کود گاوی و کود فسفات بارور-2)، شیمیایی (کود فسفر و نیتروژن)، تلفیقی (کود گاوی، فسفات بارور-2، فسفر و نیتروژن) و شاهد (بدون کود) بهعنوان عامل دوم بود. نتایج نشان داد که پارامترهای پروتئین خام، قابلیت هضم ماده خشک، کربوهیدرات‌های محلول در آب، مواد مغذی قابل هضم، ارزش نسبی تغذیه‌ای و انرژی ویژه شیردهی، در اثر کاربرد سامانه‌های مختلف مصرف کود در هر یک از سطوح آبیاری در مقایسه با تیمار شاهد بهبود یافت. عملکرد بیوماس و عملکرد پروتئین علوفه بهترتیب 89/38 و 37/54 درصد در شرایط آبیاری مطلوب، 60/30 و 23/41 درصد در شرایط تنش متوسط و 20/22 و 92/34 درصد در شرایط تنش شدید (بهترتیب آبیاری بعد از تخلیه 40، 60 و 75 درصد ظرفیت زراعی) در سیستم کودی تلفیقی نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. با توجه به نتایج کاربرد کودهای ارگانیک به‌تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی در بهبود صفات کمی و کیفی علوفه تاج‌خروس در شرایط آبیاری بعد از تخلیه 40 و60 درصد آب قابل استفاده تأثیر مثبتی در عملکرد گیاه مشاهده شد. در این راستا، استفاده بهینه از کودهای تلفیقی در راستای کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی ناشی از مصرف کود شیمیایی پیشنهاد میشود.
محمد علی ابوطالبیان؛ فاطمه مقیثایی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذر در مزرعه و شیوة مصرف کود سولفات روی بر خصوصیات سبزشدن، عملکرد و اجزای عملکرد دو هیبرید ذرت در همدان آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عامله در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه بوعلی‌سینا، در سال 1391 اجرا شد. عامل اول شیوه‌های مصرف کود سولفات روی در چهار سطح عدم مصرف، ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذر در مزرعه و شیوة مصرف کود سولفات روی بر خصوصیات سبزشدن، عملکرد و اجزای عملکرد دو هیبرید ذرت در همدان آزمایشی به صورت فاکتوریل سه عامله در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة آموزشی و تحقیقاتی دانشگاه بوعلی‌سینا، در سال 1391 اجرا شد. عامل اول شیوه‌های مصرف کود سولفات روی در چهار سطح عدم مصرف، پخش سطحی، مصرف نواری و محلول‌پاشی؛ عامل دوم شامل دو سطح پرایم و عدم پرایم بذر در مزرعه؛ و عامل سوم نیز شامل دو هیبرید ذرت میان‌رس اس‌سنسور و بیاریس بود. نتایج تجزیة واریانس نشان داد که درصد و سرعت سبزشدن در اثر پرایم کردن به ترتیب حدود 16 و 12 درصد افزایش یافت و ضریب یکنواختی سبزشدن در شرایط پرایم کردن و مصرف نواری کود سولفات روی در مقایسه با شرایط عدم پرایم و مصرف پخش کود سولفات روی 74 درصد افزایش نشان داشت. همچنین، در هیبرید بیاریس پرایم کردن تعداد دانه در بلال را به طور چشمگیری افزایش داد. در هر دو هیبرید بیشترین میزان وزن صددانه از ترکیب تیمارهای پرایم و مصرف نواری یا محلول‌پاشی کود سولفات روی بهدست آمد. در این تحقیق، بیشترین عملکرد دانه از هیبرید بیاریس پرایم‌شده در شرایط مصرف نواری کود سولفات روی به میزان 42/1370 گرم در مترمربع حاصل شد که در مقایسه با تیمار بدون پرایم و عدم مصرف کود سولفات روی 6/9 درصد افزایش تولید داشت.
فائزه سمندری بحرآسمان؛ آناهیتا رشتیان؛ آفاق تابنده ساروی؛ مجتبی سلیمانی ساردو
چکیده
هدف: با توجه به اهمیت گیاه دارویی آویشن باغی (.Thymus vulgaris L) و اثر عصاره جلبک دریایی و سالیسیلیک‌اسید در افزایش مقاومت به خشکی در مراحل مختلف رشد، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه جیرفت در سال 1399 انجام شد.روش پژوهش: تیمار خشکی در سه سطح 100 درصد ظرفیت زراعی (شاهد)، 50 درصد ظرفیت ...
بیشتر
هدف: با توجه به اهمیت گیاه دارویی آویشن باغی (.Thymus vulgaris L) و اثر عصاره جلبک دریایی و سالیسیلیک‌اسید در افزایش مقاومت به خشکی در مراحل مختلف رشد، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه جیرفت در سال 1399 انجام شد.روش پژوهش: تیمار خشکی در سه سطح 100 درصد ظرفیت زراعی (شاهد)، 50 درصد ظرفیت زراعی و 35 درصد ظرفیت زراعی و فاکتوردوم پرایمینگ بذر و نشا‌ها شامل صفر (شاهد)، 1 درصد حجمی عصاره جلبک، 5/3 درصدحجمی‌عصاره‌جلبک، 1 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید، 2میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید و ترکیب عصاره جلبک و سالیسیلیک‌اسید، درنظرگرفته شد.یافته ها: نتایج پرایمینگ بذر نشان داد فاکتورهایی چون سرعت جوانه‌زنی، طول ریشهچه و ساقهچه و وزن ریشهچه و ساقهچه در اثر تیمارها در سطح احتمال 1 درصد اختلاف معنیداری داشت و در تیمار تنش خشکی 35 درصد ظرفیت زارعی پرایمینگ سالیسیلیک‌اسید با بهبود شش صفت نسبت به شاهد بهترین عملکرد را داشت. همچنین نتایج محلول‌پاشی گیاهچه ها نشان داد بیشترین وزن‌تر اندام‌های هوایی گیاهچه ها در تیمار ترکیبی عصاره جلبک به اضافه سالیسیلیک‌اسید حاصل شد.نتیجه گیری: نتایج کلی نشان می‌دهد که پرایمینگ و محلول‌پاشی با سالیسیلیک‌اسید بهتر از عصاره جلبک بر مقاومت به خشکی گیاه مؤثر بوده و البته تیمار همزمان سالیسیلیک‌اسید و عصاره جلبک و تیمارهای ترکیبی عصاره جلبک با غلظت بالاتر توانسته اند در مرحله رویشی مقاومت گیاه به خشکی را افزایش دهند.
لیلا محمدی؛ سعید ریزی؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ رحیم برزگر
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کود کندرهش و اسید هیومیک بر بهبود عملکرد گل حنای گینه نو Impatiens hawkeri))، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل کود کندرهش با فرمول کودی 12-11-18-2.7MgO-8S در پنج سطح صفر، 5/1، 3، 5/4 و 6 کیلوگرم بر مترمکعب و اسید هیومیک در سه سطح صفر، 2 و 4 کیلوگرم بر مترمکعب بودند ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کود کندرهش و اسید هیومیک بر بهبود عملکرد گل حنای گینه نو Impatiens hawkeri))، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارها شامل کود کندرهش با فرمول کودی 12-11-18-2.7MgO-8S در پنج سطح صفر، 5/1، 3، 5/4 و 6 کیلوگرم بر مترمکعب و اسید هیومیک در سه سطح صفر، 2 و 4 کیلوگرم بر مترمکعب بودند که با بستر کاشت مخلوط شدند. بستر کاشت شامل 50 درصد پیت ماس، 40 درصد پرلیت و 10 درصد پوسته برنج (بهصورت حجمی) بود. پنج ماه پس از کاشت بذر، نتایج نشان داد بیشترین تعداد گل در کود کندرهش 6 کیلوگرم بر مترمکعب به همراه اسید هیومیک 2 کیلوگرم بر مترمکعب (20 عدد) و بیشترین تعداد برگ نیز مربوط به کود کندرهش 3 کیلوگرم بر مترمکعب (122 عدد) بود. کود کندرهش تأثیر مثبت و معنیداری بر تمامی صفات ارزیابی شده نشان داد. همچنین، اسید هیومیک تأثیر مثبت معنیداری در ارتفاع گیاه، تعداد برگ و ساقه، سطح برگ، کلروفیل کل، وزن تازه ساقه، قطر گل، طول عمر تک گل و تعداد گل داشت. باتوجه به نتایج تحقیق حاضر، کاربرد اسید هیومیک 4-2 کیلوگرم بر مترمکعب و کود کندرهش 3 تا 5/4 کیلوگرم بر مترمکعب به منظور پرورش گل حنای گینه نو توصیه میشود.
شاداب فرامرزی؛ عباس یداللهی؛ محسن برزگر؛ قاسم کریم زاده
چکیده
در این پژوهش، بهمنظور بررسی کیفیت میوۀ سیب‌های گوشت‌قرمز و گلاب، دو ژنوتیپ سیب گوشت‌قرمز ایرانی از شهرستان شاهرود و چهار رقم سیب گلاب و رقم تجاری ’گالا‘ بهعنوان رقم شاهد از شهرستان دماوند در تابستان سال 1391 انتخاب شد. ویژگیهای فیزیکی میوه شامل طول و قطر میوه، وزن تر و درصد مادۀ خشک، سفتی، رنگ و مؤلفه‌های آن برای هر یک از ...
بیشتر
در این پژوهش، بهمنظور بررسی کیفیت میوۀ سیب‌های گوشت‌قرمز و گلاب، دو ژنوتیپ سیب گوشت‌قرمز ایرانی از شهرستان شاهرود و چهار رقم سیب گلاب و رقم تجاری ’گالا‘ بهعنوان رقم شاهد از شهرستان دماوند در تابستان سال 1391 انتخاب شد. ویژگیهای فیزیکی میوه شامل طول و قطر میوه، وزن تر و درصد مادۀ خشک، سفتی، رنگ و مؤلفه‌های آن برای هر یک از ژنوتیپ‌ها و ارقام اندازه‌گیری شد. از بین خواص شیمیایی، مواد جامد محلول (TSS)، اسید قابل تیتراسیون (TA)، نسبت TSS/TA، محتوای فنول کل و قدرت ضداکسایشی تعیین شد. بیشترین درصد مادۀ خشک در سیب‌های گوشت‌قرمز ’بکران‘ و ’بسطام‘ بهترتیب با 44/15 و 07/15 و نیز بیشترین و کمترین سفتی در سیب گوشت‌قرمز ’بکران‘ و ’گلاب کرمانشاه‘ بهترتیب با 65/5 و 82/2 نیوتن بر میلی‌متر مربع بود. محتوای فنول کل در ژنوتیپ‌های گوشت‌قرمز ’بکران‘ و ’بسطام‘ بهترتیب 1/4481 و 73/4011 میلی‌گرم گالیک اسید در 100 گرم وزن تر میوه بالاتر بود. کمترین مقدار فنول در رقم ’اطلسی‘ با 05/2596 میلی‌گرم گالیک اسید در 100 گرم وزن تر میوه مشاهده شد. بیشترین میزان IC50، مربوط به سیب گوشت‌قرمز ’بکران‘ و ارقام ’گلاب کرمانشاه‘ و ’گالا‘ بود. ازآنجا که ایران یکی از تولیدکنندگان اصلی سیب است، اما از لحاظ صادرات در جایگاه درخور توجهی قرار نگرفته است، استفاده از ارقام بومی با خصوصیات فیزیکوشیمیایی بهتر می‌تواند سبب تقویت جایگاه صادرات سیب شود.
رئوف سید شریفی؛ رضا سید شریفی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر میکوریزا و محلول‌پاشی با نانواکسید آهن و روی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی گلرنگ رقم’پدیده‘ در شرایط محدودیت آبی، آزمایشی در سال زراعی 1394 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد میکوریزا ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر میکوریزا و محلول‌پاشی با نانواکسید آهن و روی بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی گلرنگ رقم’پدیده‘ در شرایط محدودیت آبی، آزمایشی در سال زراعی 1394 بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایة بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد میکوریزا اربوسکولار در دو سطح (مصرف و عدم‌مصرف میکوریزا)، محلول‌پاشی نانواکسید در چهار سطح (عدم‌استفاده از نانواکسید، کاربرد نانواکسید آهن، نانواکسید روی و کاربرد توأم نانواکسید آهن و روی) و سه سطح آبیاری (آبیاری کامل بهعنوان شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مراحل تکمهدهی و گلدهی بهترتیب محدودیت شدید و ملایم آبی) بود. نتایج نشان داد که محدودیت آبی محتوای پرولین، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و پلیفنول اکسیداز را افزایش داد. کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی نانواکسید آهن و روی این صفات را تحت شرایط محدودیت آبی همانند آبیاری نرمال بهبود بخشید. مقایسة میانگین‌ها نشان داد که حداکثر عملکرد دانه (52/2278 کیلوگرم در هکتار) در ترکیب تیماری آبیاری کامل، کاربرد میکوریزا و محلول‌پاشی توأم نانواکسید آهن و روی و کمترین آن (25/834 کیلوگرم در هکتار) در آبیاری تا مرحلة تکمهدهی، عدم‌کاربرد میکوریزا و عدم‌محلول‌پاشی بهدست آمد. کاربرد میکوریزا و نانواکسید آهن و روی عملکرد دانه را 9/35 درصد در مقایسه با عدم‌کاربرد میکوریزا و نانواکسید آهن و روی تحت شرایط محدودیت شدید آبی افزایش داد. به‌نظر میرسد کاربرد توأم میکوریزا و نانواکسید آهن و روی برای سودمندی تولید گلرنگ تحت شرایط محدودیت آبی قابل‌استفاده است.
علیرضا نه بندانی؛ مجتبی سعادتی؛ مهدی گودرزی؛ افشین سلطانی
چکیده
خطر کاهش امنیت غذایی ناشی از تغییرات اقلیمی یکی از چالش‌های عمده قرن 21 است. این مطالعه با هدف پیش‌بینی پتانسیل عملکرد و تولید گیاهان زراعی استراتژیک کشور تحت تأثیر سناریوهای تغییر اقلیمی انجام گرفت. در این تحقیق پتانسیل عملکرد و تولید 17 گیاه زراعی (گندم، جو، برنج، لوبیا، کلزا، نخود، ذرت دانه‌ای، پنبه، عدس، سیب زمینی، کنجد، سویا، ...
بیشتر
خطر کاهش امنیت غذایی ناشی از تغییرات اقلیمی یکی از چالش‌های عمده قرن 21 است. این مطالعه با هدف پیش‌بینی پتانسیل عملکرد و تولید گیاهان زراعی استراتژیک کشور تحت تأثیر سناریوهای تغییر اقلیمی انجام گرفت. در این تحقیق پتانسیل عملکرد و تولید 17 گیاه زراعی (گندم، جو، برنج، لوبیا، کلزا، نخود، ذرت دانه‌ای، پنبه، عدس، سیب زمینی، کنجد، سویا، چغندرقند، نیشکر، آفتابگردان، یونجه و ذرت علوفه‌ای) در سطح کل کشور در شرایط فعلی (دوره زمانی 1384 تا 1393) و دو سناریوی اقلیمی آینده خوش‌بینانه (افزایش 5/1 درجه سانتی گراد دما همراه با افزایش 14 درصد بارش دوره زمانی 1384 تا 1393) و بدبینانه (افزایش 5/1 درجه سانتی گراد دما همراه با کاهش 14 درصد بارش دوره زمانی 1384 تا 1393) با استفاده از مدل گیاهی SSM-iCrop2 برآورد شد. نتایج نشان داد سناریوی بدبینانه باعث کاهش پتانسیل تولید گندم و حبوبات (حدود 1 درصد) و سناریوی خوش‌بینانه باعث افزایش پتانسیل تولید این محصولات (به ترتیب 4 و 2 درصد) میشود. هر دو سناریوی تغییر اقلیم باعث کاهش پتانسیل تولید برنج، سیب‌زمینی، دانه‌های روغنی و گیاهان قندی (به ترتیب 4، 10، 5 و 7 درصد) میشود. همچنین، پتانسیل تولید گیاهان علوفه‌ای در هر دو سناریوی تغییر اقلیم بدبینانه و خوش‌بینانه افزایش می‌یابد. نتایج حاکی از آن بود که مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر تغییرات عملکرد گیاهان زراعی در اقلیم آینده کاهش طول دوره رشد، کارایی استفاده از تشعشع و کارایی تعرق خواهند بود. به طور کلی، گیاهان گندم، جو، سیب زمینی و نیشکر بیشتر از سایر گیاهان تحت تأثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفتند.
مادح احمدی؛ عظیم قاسم نژاد؛ منصور قربانپور
چکیده
بهمنظور بررسی اثر برخی الیسیتورهای زیستی و غیرزیستی بر جنبه‌های مورفولوژیکی گیاه دارویی استویا در تیمار با آب شور، مطالعه‌ای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار در شرایط گلخانه و کشت هیدروپونیک انجام شد. برای حصول اطمینان بیشتر، آزمایش برای بار دوم نیز تکرار شد. تیمارهای پژوهش حاضر شامل قارچ‌های اندوفیت ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر برخی الیسیتورهای زیستی و غیرزیستی بر جنبه‌های مورفولوژیکی گیاه دارویی استویا در تیمار با آب شور، مطالعه‌ای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار در شرایط گلخانه و کشت هیدروپونیک انجام شد. برای حصول اطمینان بیشتر، آزمایش برای بار دوم نیز تکرار شد. تیمارهای پژوهش حاضر شامل قارچ‌های اندوفیت جداسازی‌شده از سرخدار (در سه سطح شاهد، TB20، TB2-3)، تیمار محلول‌پاشی با ملاتونین (در سه سطح شاهد، نیم میکرومولار ملاتونین خالص و نیم میکرومولار عصاره Thymus vulgaris) و سه سطح شوری NaCl (بدون شوری، شوری متوسط 80 میلی‌مولار و شوری زیاد 150 میلی‌مولار آب آبیاری) بود. گیاهان آزمایشی از نقطه نظر صفات مورفولوژیکی موردبررسی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش نتایج بیانگر اثر مثبت ملاتونین و اندوفیت بر بهبود ویژگیهای رشدی گیاه (یک تا دو برابر) تحت تنش شوری بود. با این وجود، در شرایط بدون شوری و کاربرد عصاره آویشن و قارچ اندوفیت TB20 بهترین نتیجه رشد مشاهده شد. اکثر صفات هم‌چون ارتفاع، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ در شرایط غیر شور و کاربرد آویشن و قارچ اندوفیت TB20 در بالاترین میزان خود قرار داشته و نسبت به نمونه شاهد افزایش تقریبی یک و نیم برابری داشتند. باتوجه به اثرات مثبت ملاتونین و اندوفیت به‌ویژه TB20، پیشنهاد میشود که از عصاره گیاهان حاوی ملاتونین بهعنوان تیمار حفاظتی در کشت استویا در شرایط شور استفاده شود.
حمداله اسکندری؛ اشرف عالی زاده امرایی
چکیده
تأثیر آبیاری تکمیلی در مرحله رشد زایشی بر عملکرد دانه، میزان روغن دانه و عملکرد روغن و کارآیی انرژی کلزا رقم اوکاپی در شرایط دیم، در شهرستان سلسله در سال زراعی 94-1393 بررسی شد. آزمایش با 3 تیمار (تیمار اول: بدون آبیاری تکمیلی، تیمار دوم: یک بار آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و تیمار سوم: دو بار آبیاری تکمیلی در مراحل گلدهی و پر شدن دانه) و ...
بیشتر
تأثیر آبیاری تکمیلی در مرحله رشد زایشی بر عملکرد دانه، میزان روغن دانه و عملکرد روغن و کارآیی انرژی کلزا رقم اوکاپی در شرایط دیم، در شهرستان سلسله در سال زراعی 94-1393 بررسی شد. آزمایش با 3 تیمار (تیمار اول: بدون آبیاری تکمیلی، تیمار دوم: یک بار آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و تیمار سوم: دو بار آبیاری تکمیلی در مراحل گلدهی و پر شدن دانه) و 3 تکرار اجرا شد. تعداد خورجین در واحد سطح، تعداد دانه در خورجین، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، میزان روغن دانه و عملکرد روغن در سطح معنیدار یک درصد تحت تأثیر آبیاری تکمیلی قرار گرفت. عملکرد دانه کلزا با اعمال یک و دو بار آبیاری تکمیلی بهترتیب 56 و 91 درصد افزایش یافت. میزان روغن دانه دانه با یک و دو بار آبیاری تکمیلی از 18/32 بهترتیب به 0/35 و 22/37 درصد رسید که به معنی افزایش 43 و 75 درصدی عملکرد روغن بود. میزان کل انرژی ورودی به سیستم کشت دیم کلزا 29007 مگاژول در هکتار بود. بیشترین میزان انرژی ورودی به کود شیمیایی (7/38 درصد) اختصاص داشت. انرژی کل ورودی به سیستم در تیمارهای اعمال آبیاری تکمیلی افزایش یافت، ولی افزایش عملکرد دانه به میزان 488 و 789 کیلوگرم در هکتار بهترتیب در تیمارهای یک بار و دو بار اعمال آبیاری تکمیلی، انرژی خروجی سیستم را بهترتیب 10596 (56 درصد) و 17121 (91 درصد) مگاژول در هکتار افزایش داد که باعث بهبود کارآیی انرژی سیستم تولید کلزا در شرایط دیم شد.
لاله عباسلو؛ سید عبدالرضا کاظمینی؛ محسن عدالت؛ علی دادخدایی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد و روش کاشت بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم نخود ‘آرمان’ و ‘آزاد’، آزمایشی در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه شیراز بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1390 انجام گرفت. فاکتور اصلی تنش خشکی (آبیاری کاملI1=، قطع ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی در مراحل مختلف رشد و روش کاشت بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی دو رقم نخود ‘آرمان’ و ‘آزاد’، آزمایشی در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه شیراز بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1390 انجام گرفت. فاکتور اصلی تنش خشکی (آبیاری کاملI1=، قطع آبیاری در زمان گلدهی I2= و قطع آبیاری در دو هفته پس از سبز شدن I3=) و فاکتور فرعی شامل ترکیبی از دو رقم نخود (‘آرمان’ و ‘آزاد’) و روش کاشت (کرتی، درون جوی و روی پشته) بود. نتایج نشان داد که شاخص سطح برگ، هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز، مقدار کلروفیل a و b و کلروفیل کل تحت تأثیر تنش خشکی کاهش و مقدار پرولین افزایش یافت. رقم ‘آزاد’در مقایسه با رقم ‘آرمان’ دارای شاخص سطح برگ، هدایت روزنهای، سرعت فتوسنتز و کلروفیل بیشتری بود. بیشترین میزان فتوسنتز در تیمار آبیاری کامل (09/16 میکرومول بر متر مربع بر ثانیه) بهدست آمد و با اعمال تنش آبی در مرحلة دو هفته پس از سبز شدن و گلدهی، فتوسنتز بهترتیب 79/25 و 23/14 درصد کاهش یافت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که رقم ‘آزاد’ و کاشت روی پشته به‌دلیل سرعت فتوسنتز بیشتر و کاهش کمتر هدایت روزنهای، عملکرد بیشتری دارند و در منطقة مورد مطالعه قابل توصیه‌اند.
زهرا اصفهانی؛ طاهر برزگر؛ زهرا قهرمانی قهرمانی؛ جعفر نیکبخت
چکیده
بهمنظور مطالعه اثر تنش کم‌آبی و سطوح مختلف مگافول بر عملکرد و کیفیت میوه و کارآیی مصرف آب گوجه‌فرنگی رقم ریوگرند آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در سال 1394 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح (50، 75 و ...
بیشتر
بهمنظور مطالعه اثر تنش کم‌آبی و سطوح مختلف مگافول بر عملکرد و کیفیت میوه و کارآیی مصرف آب گوجه‌فرنگی رقم ریوگرند آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در سال 1394 در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح (50، 75 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و محلول‌پاشی مگافول بهعنوان عامل فرعی در چهار سطح (صفر، 1، 2 و 3 میلی‌لیتر در لیتر) بودند. نتایج آزمایش نشان دادکه تیمار آبیاری تأثیر معناداری بر عملکرد و کیفیت میوه و کارآیی مصرف آب داشت. تیمار مگافول بر سفتی بافت میوه، عملکرد، لیکوپن میوه و کارآیی مصرف آب در سطح احتمال پنج درصد معنادار شد. بیشترین مواد جامد محلول کل (41/2 درصد بریکس) و اسید قابل تیتراسیون (09/2 درصد) در تیمار تنش کم‌آبی 50 درصد نیاز آبی گیاه بهدست آمد. در تیمار 2 میلی‌لیتر در لیتر مگافول، بیشترین مقدار مواد جامد محلول کل (29/2 درصد بریکس)، اسید قابل تیتراسیون میوه (97/1 درصد)، لیکوپن (83/0 گرم بر لیتر)، تعداد میوه (9/37)، متوسط وزن میوه (32/59 گرم)، کارآیی مصرف آب (78/21 کیلوگرم در متر مکعب) و عملکرد بوته (2680 گرم) حاصل شد. اثر متقابل معناداری بین آبیاری و مگافول در صفات اسید قابل تیتراسیون میوه، عملکرد بوته و تعداد میوه وجود داشت. بیشترین تعداد میوه (7/51) و عملکرد بوته (3278 گرم) در تیمار 2 میلی‌لیتر در لیتر مگافول در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه و حداکثر اسید قابل تیتراسیون در تیمار 1 میلی‌لیتر در لیتر مگافول و تنش کم‌آبیاری 50 درصد به دست آمد. با توجه به نتایج، کاربرد مگافول 2 میلی‌لیتر عملکرد میوه را در شرایط آبیاری نرمال و کم‌آبی بهبود بخشید و باعث افزایش 16 درصدی کارآیی مصرف آب شد. تنش کم آبیاری 75 درصد با کاهش 16 درصدی عملکرد موجب ذخیرة 25 درصدی آب در مقایسه با تیمار 100 آبیاری شد.
حسین صادقی؛ حسین حیدری شریف آباد؛ آیدین حمیدی؛ قربان نورمحمدی؛ حمید مدنی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر دمای پوشش گیاهی بر مقدار پروتئین و قندهای محلول، روغن و عملکرد سویا در تاریخ‌های مختلف کاشت، پژوهشی بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مغان و کرج در سال زراعی 92-1391 انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل رقم (‘ویلیامز’ و ‘L17’) و تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، 15 خرداد و 15 تیر) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر دمای پوشش گیاهی بر مقدار پروتئین و قندهای محلول، روغن و عملکرد سویا در تاریخ‌های مختلف کاشت، پژوهشی بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مناطق مغان و کرج در سال زراعی 92-1391 انجام گرفت. عوامل مورد بررسی شامل رقم (‘ویلیامز’ و ‘L17’) و تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، 15 خرداد و 15 تیر) بود. نتایج نشان داد که مقدار پروتئین محلول تحت تأثیر عوامل بررسی‌شده قرار نگرفت. در هر دو منطقه بیشترین درصد روغن (38/22 درصد) مربوط به تاریخ کاشت اول بود؛ همچنین تاریخ کاشتهای دوم و سوم بهترتیب با 80/18 و 72/17 درصد در رده‌های بعدی قرار گرفتند. بیشترین مقدار قندهای محلول در منطقۀ کرج (17/73 میلی‌گرم بر گرم دانه) در تاریخ سوم و در منطقۀ مغان (12/72 میلی‌گرم بر گرم دانه) در تاریخ کاشت دوم حاصل شد. علاوه‌بر این بیشترین عملکرد (3679 کیلوگرم در هکتار) در هر دو منطقه در تاریخ کاشت دوم مشاهده شد، درحالی که تاریخ کاشتهای سوم و اول بهترتیب با عملکرد 3160 و 3000 کیلوگرم در هکتار در رده‌های بعدی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هرچند درصد روغن دانه در تاریخ کاشت 15 اردیبهشت نسبت به دو تاریخ کاشت دیگر بیشتر بود، به‌دلیل رویارویی مراحل غلاف‌بندی و پر شدن دانۀ سویا با دمای زیاد در این تاریخ کاشت، عملکرد و مقدار قندهای محلول کاهش یافت، بنابراین بهمنظور جلوگیری از بروز این مشکل، توصیه میشود که کاشت سویا در اردیبهشت انجام نگیرد و تا نیمۀ خرداد به تأخیر انداخته شود.
حمزه میرزائی؛ فرید شکاری؛ رضا فتوت؛ محمد امیر دلاور
چکیده
بمنظور بررسی اثر منابع مختلف ترکیبات گوگردار بهمراه تلقیح باکتری تیوباسیلوس بر گیاه ذرت در شرایط تنش فلزات سرب و روی، آزمایشی بصورت فاکتوریل طرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1400 اجرا گردید. تیمارهای گوگرد شامل گوگرد عنصری (75/0، 25/1 و 2 گرم برکیلوگرم خاک) گوگرد همراه باکتری تیوباسیلوس (بیوگوگرد) ...
بیشتر
بمنظور بررسی اثر منابع مختلف ترکیبات گوگردار بهمراه تلقیح باکتری تیوباسیلوس بر گیاه ذرت در شرایط تنش فلزات سرب و روی، آزمایشی بصورت فاکتوریل طرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1400 اجرا گردید. تیمارهای گوگرد شامل گوگرد عنصری (75/0، 25/1 و 2 گرم برکیلوگرم خاک) گوگرد همراه باکتری تیوباسیلوس (بیوگوگرد) (1، 2 و 3گرم برکیلوگرم خاک) و سولفات‌پتاسیم (5/0، 1 و 5/1گرم برکیلوگرم) بود. نتایج نشان داد که صفات مورفولوژیک، آناتومیک و فیزیولوژیک در مرحله رشد رویشی در تمام تیمارهای اعمال شده معنیدار شدند. تیمارهای اعمال شده نسبت به شاهد موجب افزایش میزان کلروفیل، فلورسانس و آنزیم‌ها گردید. این افزایش باعث کاهش دمای برگ، افزایش طول سلول-های برگ و در نتیجه موجب افزایش سطح برگ و سرعت برگ‌دهی در گیاهان گردید. در تیمار گوگرد بهمراه باکتری این افزایش بیشتر بود. اما تیمارهای گوگرد عنصری 2گرم و سولفات‌پتاسیم 5/1 گرم در گیاه تنش ایجاد کردند و موجب کاهش میزان صفات نسبت به شاهد شدند. همچنین گیاهان در خاک آلوده دچار تنش شدند و میزان صفات ذکر شده نیز کاهش یافتند. اما با اعمال تیمارها میزان صفات کاروتنوئید، پروتئین کل و پروکسیداز افزایش یافتند که موجب کاهش تنش در گیاهان شدند و به تبع آن میزان صفات و شاخص‌های رشدی در گیاه نسبت به شاهد در خاک آلوده افزایش یافتند. می‌توان نتیجه گرفت که تیمار گوگرد همراه باکتری در مقایسه با دیگر تیمارها موجب فعال شدن سیستم دفاعی آنزیمی و غیرآنزیمی و متحمل شدن گیاه به تنش گردید. و نهایتا بهبود رشد گیاه را موجب میگردد.
قربان خدابین؛ زین العابدین طهماسبی؛ امیرحسین شیرانی راد؛ اسماعیل بخشنده؛ مژده سادات خیاط مقدم؛ شهریار کاظمی؛ مهسا رفعتی آلاشتی؛ علی حیدرزاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلول‌پاشی سولفات‌روی و منگنز بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ژنوتیپ‌های کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال (97-1396 و 98-1397) در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و محلول‌پاشی سولفات‌روی و منگنز بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ژنوتیپ‌های کلزا، آزمایشی بهصورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال (97-1396 و 98-1397) در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری کامل (شاهد) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی) و چهار سطح محلول‌پاشی (شاهد، سولفات‌روی، سولفاتمنگنز و کاربرد ترکیبی آن‌ها با غلظت چهار گرم در لیتر) بهصورت فاکتوریل در کرتهای اصلی و ژنوتیپ‌های کلزا (نیما، KS7 و نیلوفر) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. محلول‌پاشی ترکیبی سولفات‌روی و منگنز در شرایط آبیاری کامل بهترتیب موجب افزایش سه و 11 درصدی محتوای روغن دانه و کربوهیدرات محلول برگ نسبت به شاهد شد. از طرف دیگر در شرایط قطع آبیاری، محتوای روغن دانه و میزان پرولین برگ را نسبت به شاهد بهترتیب 9 و 2/5 درصد افزایش داد. ژنوتیپ نیلوفر در شرایط آبیاری کامل بیشترین میزان عملکرد دانه (5261 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود که نسبت به ژنوتیپ KS7 و نیما، بهترتیب، به میزان 9 و 8/11 درصد بالاتر بود. ژنوتیپ نیما با 3371 کیلوگرم در هکتار در شرایط قطع آبیاری بیشترین عملکرد را داشت. به‌طورکلی، در هر دو تیمار آبیاری، کاربرد محلول‌پاشی همزمان سولفات‌روی و منگنز بر صفات فیزیولوژیک ژنوتیپ‌های موردبررسی بیشترین تأثیر را داشت، به‌طوری‌که در آبیاری کامل ژنوتیپ نیلوفر و در شرایط قطع آبیاری ژنوتیپ نیما قابل‌توصیه است.
نرگس دولتمند شهری؛ ایرج طهماسبی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و کیفیت علوفه سیلویی ذرت رقم Mv500 در کشت دوم، آزمایشی در تابستان سال زراعی 91-1390 بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه کردستان اجرا شد. سه سطح کودی (115، 184 و 253 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بهعنوان عامل اصلی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کود نیتروژن و تراکم بوته بر عملکرد و کیفیت علوفه سیلویی ذرت رقم Mv500 در کشت دوم، آزمایشی در تابستان سال زراعی 91-1390 بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه کردستان اجرا شد. سه سطح کودی (115، 184 و 253 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بهعنوان عامل اصلی و چهار سطح تراکم (8، 10، 12 و 14 بوته در مترمربع) بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که با افزایش مصرف نیتروژن تا 184 کیلوگرم در هکتار عملکرد و میزان پروتئین خام علوفه افزایش و الیاف نامحلول در شوینده خنثی و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی کاهش یافت، ولی تأثیری بر درصد خاکستر علوفه نداشت. همچنین افزایش تراکم تا 12 بوته در مترمربع موجب افزایش عملکرد و کاهش میزان پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی علوفه شد ولی تأثیر معنیداری بر الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و درصد خاکستر علوفه ذرت نداشت. بر اساس نتایج بدست آمده مصرف نیتروژن بیش از 184 کیلوگرم در هکتار و تراکم بوته بیش از 12 بوته در مترمربع موجب افزایش معنیدار عملکرد و کیفیت علوفه ذرت نشد. بنابراین، بهمنظور جلوگیری از آلودگیهای زیست محیطی و صرفهجویی در هزینههای تولید مصرف نیتروژن بیش از184 کیلوگرم درهکتار و تراکم بوته بیشتر از 12 بوته در مترمربع در منطقه اجرای آزمایش در کشت دوم توصیه نمیشود.
محمدرضا اصغری پور؛ موسی خاتمی پور
چکیده
در این مطالعه اثر کشت مخلوط افزایشی ارزن دم‌روباهی و ماش و سطوح مختلف کود دامی بر عملکرد دانه، کنترل علف‌های هرز و غلظت عناصر غذایی در ارزن آزموده شد. طرح آزمایشی کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه مقدار کود دامی (صفر، 15 و 30 تن در هکتار) بهعنوان عامل اصلی و پنج نسبت کاشت مختلف بهعنوان عامل فرعی (کشت خالص ...
بیشتر
در این مطالعه اثر کشت مخلوط افزایشی ارزن دم‌روباهی و ماش و سطوح مختلف کود دامی بر عملکرد دانه، کنترل علف‌های هرز و غلظت عناصر غذایی در ارزن آزموده شد. طرح آزمایشی کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه مقدار کود دامی (صفر، 15 و 30 تن در هکتار) بهعنوان عامل اصلی و پنج نسبت کاشت مختلف بهعنوان عامل فرعی (کشت خالص ارزن و ماش، 100 درصد ارزن+15 درصد ماش، 100 درصد ارزن+30 درصد ماش و 100 درصد ارزن+45 درصد ماش) بود که در سه تکرار انجام شد. این آزمایش در سال 1389 در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زابل اجرا شد. سطوح مختلف کود دامی، نسبتهای کاشت و اثر متقابل بین آن‌ها تأثیر معنیداری بر عملکرد دانه دو گیاه داشت. بالاترین عملکرد دانه در ماش از کشت خالص آن و در ارزن از تیمار 30 درصد ماش+100 درصد ارزن همراه با مصرف 30 تن در هکتار کود بهدست آمد. بیشترین میزان جذب تشعشع فعال فتوسنتزی مربوط به تیمار 45 درصد ماش+100 درصد ارزن بود. نسبتهای مختلف مخلوط نسبت به خالص دو گیاه در کنترل علف‌های هرز برتری داشتند. بالاترین میزان نیتروژن و پتاسیم دانة ارزن بهترتیب از تیمارهای 45 درصد ماش + 100 درصد ارزن و 15 درصد ماش + 100 درصد ارزن همراه با مصرف 30 تن کود دامی در هکتار کود بهدست آمد.
حمید رهنمون؛ فرید شکاری؛ جلیل دژم پور؛ محمد باقر خورشیدی بنام
چکیده
به منظور ارزیابی برخی تغییرات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی بادام (Prunus dulcis Mill.) در شرایط تنش شوری و تعیین رابطة بین انباشت یون‌های سدیم و کلر با این تغییرات، آزمایشی بر مبنای طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار سطح تیماری شامل؛ صفر (شاهد)، 25، 50 و 75 میلی‌مول بر لیتر نمک خالص کلرید سدیم طراحی و بین سال‌های 1389 تا 1391 اجرا شد. مادة آزمایشی استفاده‌شده ...
بیشتر
به منظور ارزیابی برخی تغییرات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی بادام (Prunus dulcis Mill.) در شرایط تنش شوری و تعیین رابطة بین انباشت یون‌های سدیم و کلر با این تغییرات، آزمایشی بر مبنای طرح آماری کاملاً تصادفی با چهار سطح تیماری شامل؛ صفر (شاهد)، 25، 50 و 75 میلی‌مول بر لیتر نمک خالص کلرید سدیم طراحی و بین سال‌های 1389 تا 1391 اجرا شد. مادة آزمایشی استفاده‌شده در این تحقیق بذر ژنوتیپ‌های سالم و باردة بادام رشد‌یافته در مناطق شور استان آذربایجان شرقی بود. این بذرها بعد از رشد و رسیدن به مرحلة 20 ـ 15 برگی به مدت هشت هفته تحت تأثیر سطوح شوری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آستانۀ ظهور علائم سوختگی حاشیه‌ای در برگ‌های بادام با انباشت سدیم به میزان حداقل 11 ـ 9 میلی‌گرم بر گرم مادة خشک در ارتباط است. همچنین، مشخص شد که به موازات انباشت یون‌های سدیم و کلر در برگ، میانگین محتوای پرولین آزاد به‌طور معنیدار و با الگوی خطی از 7/37 در ژنوتیپ‌های بادام شاهد به 9/117 میکرومول بر گرم مادة تر در ژنوتیپ‌های تحت 75 میلی‌مول نمک افزایش می‌یابد. براساس نتایج به‌دست‌آمده فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز با افزایش سطوح نمک روند افزایشی معنیدار داشت (p≤0.05). همچنین، فعالیت آنزیم پراکسیداز تا سطح شوری 50 میلی‌مول افزایشی و در سطوح بالاتر کاهشی بود.
اسماعیل رضائی چیانه؛ سرور خرم دل؛ پریسا قره چالی
چکیده
این آزمایش بهمنظور بررسی اجزای عملکرد، عملکرد و نسبت برابری زمین تحت تأثیر کشت مخلوط تأخیری آفتابگردان و باقلا، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی - شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کشت مخلوط ردیفی (یک ردیف باقلا + یک ردیف آفتابگردان)، ...
بیشتر
این آزمایش بهمنظور بررسی اجزای عملکرد، عملکرد و نسبت برابری زمین تحت تأثیر کشت مخلوط تأخیری آفتابگردان و باقلا، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی - شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایش شامل کشت مخلوط ردیفی (یک ردیف باقلا + یک ردیف آفتابگردان)، کشت مخلوط نواری (دو ردیف باقلا + چهار ردیف آفتابگردان، چهار ردیف باقلا + دو ردیف آفتابگردان و سه ردیف باقلا + سه ردیف آفتابگردان) و کشت خالص باقلا و آفتابگردان بود. الگوهای کشت مخلوط تأخیری اثر معناداری بر صفات مورد مطالعۀ دو گیاه آفتابگردان و باقلا (به‌جز تعداد دانه در نیام باقلا) داشت. بیشترین عملکرد دانۀ آفتابگردان (4140 کیلوگرم در هکتار) و باقلا (3/2567 کیلوگرم در هکتار) از کشت مخلوط ردیفی و کمترین مقادیر عملکرد دانۀ آفتابگردان (7/3136 کیلوگرم در هکتار) و باقلا (1957 کیلوگرم در هکتار) از کشت خالص بهدست آمد. درصد روغن آفتابگردان در تمامی تیمارهای کشت مخلوط بیشتر از تیمار کشت خالص بود. بیشترین نسبت برابری زمین (85/1= LER) و کاهش یا افزایش عملکرد واقعی کل (67/1AYL=) از کشت ردیفی و بیشترین سودمندی کشت مخلوط (25/1= IA) از کشت مخلوط چهار ردیف باقلا + دو ردیف آفتابگردان بهدست آمد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از کشت مخلوط تأخیری راهکار مناسبی برای استفادۀ بهتر از منابع محیطی و افزایش تولید محصول در مقایسه با کشت خالص دو گونه دارد.