داریوش رمضان؛ معظم حسن پور اصیل؛ رضا صالحی؛ حسین دهقانی سانیچ
چکیده
جهت بررسی تأثیر پیوند در شرایط تنش کم‌آبیاری، بر محتوای عناصر معدنی برگ و ریشه گیاه، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی مؤسسه آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به وزارت جهاد کشاورزی واقع در شهرک مهندس زراعی (کرج)، در سال زراعی 1393 اجرا گردید. در تحقیق حاضر، از توده بومی خربزه زرد جلالی به عنوان پیوندک ...
بیشتر
جهت بررسی تأثیر پیوند در شرایط تنش کم‌آبیاری، بر محتوای عناصر معدنی برگ و ریشه گیاه، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه پژوهشی مؤسسه آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به وزارت جهاد کشاورزی واقع در شهرک مهندس زراعی (کرج)، در سال زراعی 1393 اجرا گردید. در تحقیق حاضر، از توده بومی خربزه زرد جلالی به عنوان پیوندک و از کدوهای تجاری ارقام ‘شینتوزا’ و ‘فرو’ به عنوان پایه استفاده شد. خربزه های پیوند شده روی کدو همراه با خربزه های خود پیوندی و غیرپیوندی در سه سطح آبیاری 60، 80 و 100 درصد، براساس تخلیه رطوبتی خاک، تحت سیستم آبیاری قطره ای مورد ارزیابی قرار گرفتند. مقایسه میانگین ها نشان داد حداکثر (76/40 تن در هکتار) و حداقل عملکرد کل (16/31 تن در هکتار) به ترتیب به پایه ‘شینتوزا’ و گیاهان خود پیوندی اختصاص داشت. همچنین، سطوح مختلف آبیاری و پایه اثر معنی داری (در سطح احتمال یک درصد) بر محتوای عناصر معدنی برگ و ریشه گیاه داشتند. با افزایش تنش کم آبی، محتوی عنصری برگ و ریشه گیاه کاهش یافت. تفاوت معنی‌داری نیز در سطح احتمال پنج درصد از لحاظ میزان نیتروژن کل برگ بین پایه های هیبریدی ‘فرو’ و ‘شینتوزا’وجود نداشت. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان نیتروژن کل برگ (97/2 درصد براساس ماده خشک) و کمترین مقدار آن (23/2 درصد براساس ماده خشک) به ترتیب در گیاهان پیوند شده روی پایه های ‘شینتوزا’و خود پیوندی بود. همچنین، درصد افزایش عناصر معدنی برگ گیاهان شامل نیتروژن، فسفر، پتاسیم و روی در ترکیب پیوندی خربزه زرد جلالی روی پایه ‘شینتوزا’در مقایسه با گیاهان غیر پیوندی به ترتیب 92/26، 15/13، 88/17 و 76/15 درصد بود.
بهاره کاشفی؛ محدثه قدس؛ محمد مقدم
چکیده
بهمنظور بررسی اثر متقابل شوری و اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی در گیاه مریمگلی کبیر، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه سطح کلرید سدیم و شاهد (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌مولار)، به‌عنوان فاکتور اول و سه سطح محلولپاشی اسید سالیسیلیک و شاهد (صفر، 100، 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر) به‌عنوان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر متقابل شوری و اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی در گیاه مریمگلی کبیر، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه سطح کلرید سدیم و شاهد (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌مولار)، به‌عنوان فاکتور اول و سه سطح محلولپاشی اسید سالیسیلیک و شاهد (صفر، 100، 200 و 300 میلی‌گرم در لیتر) به‌عنوان فاکتور دوم با سه تکرار، در گلخانۀ مرکز آموزش جهاد کشاورزی شهرستان سمنان در سال 1392 اجرا شد. نتایج تجزیۀ واریانس داده‌ها نشان داد اثر متقابل تنش شوری و سطوح اسید سالیسیلیک بهغیر از طول برگ، وزن تر و مقدار کاروتنوئید در بقیة صفات معنادار بود. بیشترین تأثیر در سطح شوری 50 و 100 میلی‌مولار و کاربرد 200 میلی‌گرم در لیتر اسید سالیسیلیک دیده شد. سطوح شوری بر تعداد و سطح برگ، طول دمبرگ، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک برگ، طول ریشه، غلظت کلروفیلها در این گیاه تأثیرگذار بود، بهطوری که با افزایش سطح شوری میزان آن‌ها کاهش یافت، اما مقدار قندهای محلول و پرولین و کاروتنوئید افزایش یافت. کاربرد اسید سالیسیلیک در همة صفات اثر کاهنده نشان داد.
حامد جوادی؛ پرویز رضوانی مقدم؛ محمدحسن راشد محصل؛ محمد جواد ثقه الاسلامی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کود سبز و مقادیر نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در خرفه آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. چهار کود سبز شامل: شاهد (بدون کود سبز)، ماشک گل‌خوشه‌ای (Vicia villosa L.)، منداب (Eruca sativa L.) و مخلوط منداب و ماشک گل‌خوشه‌ای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کود سبز و مقادیر نیتروژن بر عملکرد و کارایی مصرف نیتروژن در خرفه آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. چهار کود سبز شامل: شاهد (بدون کود سبز)، ماشک گل‌خوشه‌ای (Vicia villosa L.)، منداب (Eruca sativa L.) و مخلوط منداب و ماشک گل‌خوشه‌ای به‌عنوان عامل اصلی و سه سطح کود نیتروژن بهصورت خالص شامل: صفر (شاهد)، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار به‌عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که کاربرد کود سبز تأثیری بر عملکرد دانه و علوفه خشک خرفه نداشت. مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار نیز موجب افزایش 81/18 درصدی عملکرد علوفه خشک (3/3992 کیلوگرم در هکتار) نسبت به شاهد (1/3360 کیلوگرم در هکتار) شد. همچنین، استفاده از کود سبز در سطوح بالای نیتروژن باعث بهبود عملکرد و محتوای نیتروژن زیستتوده و کاهش کارایی جذب و زراعی نیتروژن بر مبنای علوفه شد. با توجه به کاهش کارایی نیتروژن علیرغم مصرف کودهای سبز و نیتروژن و با در نظر گرفتن هزینه‌های تولید و مشکلات زیست‌محیطی، محتوای نیتروژن موجود در خاک (6/54 کیلوگرم در هکتار) جهت تولید پایدار دانه و 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن جهت تولید علوفه خرفه کفایت نموده و مصرف بیشتر نیتروژن جنبه تجملی خواهد داشت.
فاطمه غفاری رهبر؛ معظم حسن پور اصیل؛ آتوسا وزیری؛ سهیلا تالش ساسانی؛ جمالعلی الفتی
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست بر ویژگیهای کمی و کیفی گل سوسن (Lilium longiflorum) هیبرید LA رقم Dynamix، در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل صفر (تیمار شاهد)، 20، 35، 50 و 65 درصد حجمی ورمی‌کمپوست در بستر کشت حاوی 70 درصد کوکوپیت و 30 درصد پرلیت بود که در شرایط گلخانهای انجام شد. گلهای ...
بیشتر
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمی‌کمپوست بر ویژگیهای کمی و کیفی گل سوسن (Lilium longiflorum) هیبرید LA رقم Dynamix، در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل صفر (تیمار شاهد)، 20، 35، 50 و 65 درصد حجمی ورمی‌کمپوست در بستر کشت حاوی 70 درصد کوکوپیت و 30 درصد پرلیت بود که در شرایط گلخانهای انجام شد. گلهای شاخه بریدنی تیمارهای مختلف پس از تغییر رنگ غنچهها از سبز پررنگ به سبز کمرنگ برداشت شدند و در آزمایشگاه پس از شکوفایی، صفات مختلف موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که وزن تر اندامهای هوایی گل سوسن در سطوح پایینتر ورمی‌کمپوست بهویژه تیمار 20 درصد بیشتر از سایر تیمارها بود. پارامترهای کیفی اندازهگیریشده مثل کلروفیل و پروتئین برگ، آنتوسیانین و مواد جامد محلول گلبرگ در کلیه تیمارهای ورمی‌کمپوست افزایش معنی‌داری نسبت به شاهد داشت. بررسی کلی نتایج این پژوهش نشان داد که تیمار 20 درصد ورمی‌کمپوست به‌دلیل حفظ رطوبت بهتر اندامهای هوایی گیاه و تقویت برخی صفات مرفولوژیک مثل تعداد گل و افزایش سطح برگ، جهت پرورش گلهای سوسن هیبرید LA رقم Dynamix با کیفیت بهتر مناسب می‌باشد.
فروغ فلاحی؛ وحید عبدوسی؛ محمود باقری؛ مرضیه قنبری جهرمی؛ حمید مظفری
چکیده
بهمنظور انتخاب والدین مناسب جهت اهداف اصلاحی، شناخت کافی از تنوع ژنتیکی و طبقهبندی ژرمپلاسمها ضروری است. به این منظور پژوهشی جهت طبقهبندی و شناخت تنوع فنوتیپی 17 ژنوتیپ بادمجان در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1398 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر شهر کرج انجام شد. در مجموع 19 صفت موردارزیابی قرار ...
بیشتر
بهمنظور انتخاب والدین مناسب جهت اهداف اصلاحی، شناخت کافی از تنوع ژنتیکی و طبقهبندی ژرمپلاسمها ضروری است. به این منظور پژوهشی جهت طبقهبندی و شناخت تنوع فنوتیپی 17 ژنوتیپ بادمجان در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1398 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر شهر کرج انجام شد. در مجموع 19 صفت موردارزیابی قرار گرفت. در این پژوهش برخی صفات مورفولوژیک هم‌چون تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد ساقه در بوته، تعداد گره و میانگره، وزن و عملکرد میوه همچنین میزان فنل کل، آنتوسیانین کل و گلیکوآلکالویید سولاسونین در میوه اندازهگیری شد. نتایج تجریه واریانس برای تمام صفات فوق در سطح یک درصد معنیدار بود. دامنه تغییرات، تنوع ژنتیکی بسیار زیادی را در بین ارقام نشان داد که می‌تواند برای اهداف متفاوت اصلاحی مفید باشد، ارتفاع بوته کمتر برای جلوگیری از خوابیدگی و تعداد ساقه و گل بیشتر برای رسیدن به عملکرد بالاتر دارای اهمیت است که ژنوتیپ 13321 از سایر ژنوتیپها کوتاهتر بود. تجزیه خوشهای ژنوتیپ‌های موردمطالعه را در سه گروه مجزا قرار داد و بادمجانهای سفید را به‌طور مشخص از بادمجانهای رنگی جدا کرد. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نیز ضمن تأیید نتایج تجزیه کلاستر نشان داد که بادمجانهای رنگی نسبت به بادمجانهای سفید زودرستر، عملکرد میوه بیشتر و مقدار گلیکوآلکالوئید سولاسونین کم‌تری داشتند اگرچه بادمجانهای رنگی مورداستفاده در این پژوهش ارقام اصلاح شده بودند، اما این نکته قابل‌توجه است که استفاده از روش‌های اصلاحی در بهبود کمیت و کیفیت بادمجان دارای اهمیت می‌باشد.
زینب کبری پیشوا؛ مجید امینی دهقی؛ امیر بستانی؛ امیرمحمد ناجی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیمهای مختلف آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 انجام گرفت. در این آزمایش کرت اصلی شامل ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تیمارهای کودی نیتروژن بر صفات عملکردی، درصد اسانس و مقدار نیتروژن ساقه و برگ زیره سبز تحت رژیمهای مختلف آبیاری، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی- پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران در سال زراعی 96-1395 انجام گرفت. در این آزمایش کرت اصلی شامل رژیمهای مختلف آبیاری در سه سطح (بدون تنش، تنش ملایم یا آبیاری براساس تخلیه 40 درصد آب قابل‌استفاده و تنش شدید یا آبیاری براساس تخلیه 80 درصد آب قابل‌استفاده) و کرت فرعی شامل تیمارهای کودی نیتروژن در چهار سطح 100 و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن (اوره)، اعمال کود زیستی (نیتروکسین) بهصورت بذرمال و تیمار ترکیبی کود زیستی و 50 درصد توصیه کودی نیتروژن بود. نتایج نشان داد که افزایش تنش کم‌آبیاری در سطح ملایم و شدید گرچه موجب افزایش درصد اسانس شد، اما اثر منفی آن بر صفات عملکرد و اجزای عملکرد، کلروفیل کل، غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه و عملکرد اسانس قابل ملاحظه بود. مصرف کود نیتروژن تلفیقی (اوره+ نیتروکسین) نیز ضمن افزایش عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز، میزان درصد و عملکرد اسانس و همچنین غلظت نیتروژن ساقه و برگ گیاه را افزایش داد و به‌طور کلی مطلوب‌ترین عملکرد کمی و کیفی زیره سبز را موجب شد.
علی اصغر فزونی؛ محمدعلی ابوطالبیان
چکیده
برای رسیدن به عملکرد مطلوب کمی و کیفی سیب‌زمینی در هر منطقه لازم است ارقام جدید با یکدیگر مقایسه گردد. به این منظور 13 رقم جدید به‌همراه دو رقم آگریا و بانبا از نظر شاخص سطح برگ، صفات زراعی و کیفی در شرایط آب‌وهوایی رزن موردبررسی قرار گرفتند. این پژوهش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه ...
بیشتر
برای رسیدن به عملکرد مطلوب کمی و کیفی سیب‌زمینی در هر منطقه لازم است ارقام جدید با یکدیگر مقایسه گردد. به این منظور 13 رقم جدید به‌همراه دو رقم آگریا و بانبا از نظر شاخص سطح برگ، صفات زراعی و کیفی در شرایط آب‌وهوایی رزن موردبررسی قرار گرفتند. این پژوهش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1396 انجام گرفت. نتایج نشان داد رقم مانیتو دیرتر از دیگر ارقام به حداکثر شاخص سطح برگ رسید و با داشتن 12 غده در بوته نسبت به ارقام شاهد بانبا و آگریا به‌ترتیب 112 و 83 درصد برتری داشت. در میان ارقام، ناتاشا با دارابودن بالاترین شاخص سطح برگ حداکثر (65/3) نسبت به آگریا و بانبا به‌ترتیب 57 و 19 درصد پر برگ‌تر بود. وزن غده در رقم اوتاوا (8/157 گرم در غده) نسبت به ارقام آگریا و بانبا به‌ترتیب 5/70 و 4/20 درصد بیشتر بود. رقم مانیتو با عملکرد 71399 کیلوگرم در هکتار برتری 123 درصدی نسبت به آگریا و 70 درصدی نسبت به بانبا نشان داد. در این پژوهش ارقام از لحاظ درصد پروتئین غده تفاوت معنیدار نداشتند، درحالی‌که از نظر درصد نشاسته غده متفاوت بودند و بالاترین مقدار در رقم مانیتو (09/18 درصد) و سپس در اوتاوا و کونکوردیا مشاهده شد. به‌طورکلی، ارقام مانیتو، کاروسو و فالوکا براساس صفات حداکثر شاخص سطح برگ، تعداد غده در بوته و عملکرد برای کاشت در رزن قابل پیشنهاد هستند.
صابر صادق پور؛ لطفعلی ناصری
چکیده
در پژوهش حاضر، اثر غلظت‌های مختلف کیتوسان (صفر، 10، 20، 40 و 80 میلی‌گرم در لیتر محیط کشت) با وزن مولکولی پایین، در پرآوری دورن شیشه‌ای انگور ‘بی‌دانة قرمز’ بررسی شد. سی روز پس از استقرار، شاخساره‌های طویل‌شده روی محیط کشت نصف غلظت موراشیگ و اسکوگ حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینوپورین (BAP)و 1/0 میلی‌گرم در لیتر اسید ایندول ...
بیشتر
در پژوهش حاضر، اثر غلظت‌های مختلف کیتوسان (صفر، 10، 20، 40 و 80 میلی‌گرم در لیتر محیط کشت) با وزن مولکولی پایین، در پرآوری دورن شیشه‌ای انگور ‘بی‌دانة قرمز’ بررسی شد. سی روز پس از استقرار، شاخساره‌های طویل‌شده روی محیط کشت نصف غلظت موراشیگ و اسکوگ حاوی 5/0 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آمینوپورین (BAP)و 1/0 میلی‌گرم در لیتر اسید ایندول بوتیریک (IBA) و غلظت‌های مختلف کیتوسان در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار قرارگرفت. براساس نتایج، بیشترین پرآوری (6/7 شاخساره بر ریزنمونه)، وزن خشک و تر تودة گیاهی، سطح برگ و شاخص کلروفیل از غلظت 40 میلی‌گرم در لیتر کیتوسان به دست آمد. بیشترین طول شاخساره و قطر شاخساره در غلظت 20 و 40 میلی‌گرم در لیتر کیتوسان مشاهده شد. بیشترین طول میانگره در هر دو محیط کشت شاهد و 40 میلی‌گرم در لیتر کیتوسان مشاهده شد. به‌طور کلی، اثر غلظت 40 میلی‌گرم در لیتر کیتوسان در بهبود شاخصهای پرآوری انگور رقم ‘بی‌دانة قرمز’ معنادار بود. از اینرو، می‌توان آن را مادة محرک رشد در افزایش پرآوری درون شیشه‌ای انگور رقم ‘بی‌دانة قرمز’ استفاده کرد.
حسین نظری؛ علی نادری عارفی
چکیده
هدف: بهمنظور بهبود مقاومت دو رقم بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) به رژیمهای رطوبتی این آزمایش در سال 93-1392 بهصورت فاکتوریل سهعاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد.
روش پژوهش: تیمارهای آزمایشی شامل رژیمهای رطوبتی (شاهد و تنش شدید به‌ترتیب 13 و 57 درصد تخلیه ...
بیشتر
هدف: بهمنظور بهبود مقاومت دو رقم بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) به رژیمهای رطوبتی این آزمایش در سال 93-1392 بهصورت فاکتوریل سهعاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد.
روش پژوهش: تیمارهای آزمایشی شامل رژیمهای رطوبتی (شاهد و تنش شدید به‌ترتیب 13 و 57 درصد تخلیه مجاز رطوبتی خاک)، دو رقم بابونه (رقم بادگلد آلمانی و اصلاح‌شده مجاری) و محلولپاشی با پوتریسین (در دو سطح صفر یا آب مقطر و غلظت 1/0 میلی‌مولار و 45 روز بعد از انتقال به گلدان) بودند.
یافته ها: نتایج نشان داد که اثر پلیآمین پوتریسین بر ارتفاع بوته و زیستتوده در سطح احتمال خطای یک درصد و بر صفت شاخصبرداشت در سطح احتمال خطای پنج درصد معنیدار شد. ارتفاع بوته در شرایط شاهد پاسخ معنی‌داری به پوتریسین نداشت، اما بعد از اعمال تنش شدید (57 درصد تخلیه رطوبتی)، اثر محلولپاشی افزایش معنیدار نشان داد (5/13 درصد). اثر پوتریسین بر صفات درصد و عملکرد اسانس (در سطح احتمال خطای یک درصد) معنیدار بود. همچنین اثر متقابل رژیمهای رطوبتی و محلولپاشی با پوتریسین بر روی صفات درصد اسانس (در سطح احتمال خطای یک درصد) و عملکرد اسانس (در سطح احتمال خطای یک درصد) معنیدار گردید. در شرایط مطلوب رطوبتی (13 درصد تخلیه رطوبتی)، پوتریسین منجر به افزایش قابل‌توجه درصد اسانس به میزان 38 درصد شد. اما محلولپاشی آن در شرایط تنش، میزان اسانس را چهار درصد افزایش داد. محلولپاشی پوتریسین میزان ترکیبات فارنزن و بیسابولول اکسید B را در هر دو شرایط رطوبتی کاهش داد. ترکیب مهم دیگر بیسابولون اکسید A بود که تیمار پوتریسین تأثیر مثبتی بر تجمع آن گذاشت، بهطوری‌که در شرایط رطوبتی مطلوب غلظت بیسابولون اکسید A را 87 درصد افزایش داد، اما در شرایط تنش تأثیر آن کمتر شد و تا 35 درصد میزان آن را افزایش داد.
نتیجه گیری: کاربرد ﭘﻮﺗﺮﻳﺴﻴﻦ درگیاه بابونه به‌دلیل افزایش ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ کم‌آبی و افزایش متابولیت‌های ثانویه هدف، ﺗﻮﺟﻴﻪ اقتصادی دارد.
شهرام لک؛ غلامرضا عبادوز؛ زهرا نکوییان فر
چکیده
جهت ارزیابی ارقام یونجه پژوهشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان واقع در جنوبغربی شهرستان اهواز با مختصات 31 درجه و 20 دقیقه عرض شمالی، 48 درجه و 40 دقیقه طول شرقی، در سال 1390 اجرا شد. در قسمت اول جهت بررسی عملکرد علوفه تر ارقام بغدادی، مساسرسا، یزدی، بمی، نیک شهری، سینتتیک (کرت اصلی) و تعداد دو چین (فاکتور فرعی) بسته به زمان ...
بیشتر
جهت ارزیابی ارقام یونجه پژوهشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان واقع در جنوبغربی شهرستان اهواز با مختصات 31 درجه و 20 دقیقه عرض شمالی، 48 درجه و 40 دقیقه طول شرقی، در سال 1390 اجرا شد. در قسمت اول جهت بررسی عملکرد علوفه تر ارقام بغدادی، مساسرسا، یزدی، بمی، نیک شهری، سینتتیک (کرت اصلی) و تعداد دو چین (فاکتور فرعی) بسته به زمان برداشت در چهار آزمایش بر مبنای زمان برداشت با روش آماری کرتهای یک‌بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. در چینهای تابستانه ارقام در زمان 5 درصد گلدهی، در چینهای پاییزه با ارتفاع جوانههای طوقه 8-6 سانتیمتر، در چینهای زمستانه با ارتفاع جوانههای طوقه 12-10 سانتیمتر و در چینهای بهاره ارقام در 15 درصد گلدهی برداشت گردیدند. قسمت دوم طبق الگوی آماری ذکر شده اجرا شد با این تفاوت که چینبرداری در چهار سطح انجام شد. نتایج نشان داد ارقام بغدادی، مساسرسا و سینتتیک برتری معنیدار نسبت به سایر ارقام داشتند و اثر زمان برداشت بر عملکرد علوفه و نیز اثر متقابل فاکتورها بر کلیه صفات به جز قطر ساقه و تعداد ساقه در مترمربع در سطح یکدرصد معنیدار بود. به سبب عوامل اقلیمی در چینهای تابستانه و بهاره، محدوده مناسب طول دوره 30-25 روز می‌باشد. در چینهای پاییزه و زمستانه باتوجه به گلدهی اندک می‌توان از شاخص کل درجه روز رشد و دامنه کل ساعات آفتابی دریافتی استفاده نمود که مقادیر آن‌ها به‌ترتیب 450-400 و 350-300 ساعت مناسب می‌باشد، همچنین ارقام بغدادی، مساسرسا و سینتتیک دارای عملکرد برتر در کلیه چینها بودند.
الهام رستگاری؛ شهاب مداح حسینی؛ آرمان آذری
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت گیاه علوفه‌ای خلر، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان در بهار سال زراعی 1392 اجرا شد. سطوح آبیاری شامل آبیاری پس از 40 (شاهد)، 60، 80 و 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A از زمان استقرار ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت گیاه علوفه‌ای خلر، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار، در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه ولی‌عصر رفسنجان در بهار سال زراعی 1392 اجرا شد. سطوح آبیاری شامل آبیاری پس از 40 (شاهد)، 60، 80 و 100 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A از زمان استقرار گیاهچه تا پایان دورۀ رشد بودند. سطوح آبیاری بر درصد صفات کیفی شامل الیاف نامحلول در شویندۀ خنثی(NDF) ، الیاف نامحلول در شویندۀ اسیدی ((ADF، لیگنین (ADL)، نشاسته، پروتئین خام اندام هوایی و وزن هزاردانه اثر معناداری نداشتند، اما محتوای صفات کیفی و همچنین تعداد دانه در بوته، عملکرد دانه در واحد سطح و زیستتوده را به‌طور معناداری تحت تأثیر قرار دادند. براساس نتایج مقایسۀ میانگین محتوای صفات کیفی از تیمار 40 تا 80 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک تغییر معناداری نداشت، اما در تیمار 100 میلی‌متر تبخیر نسبت به شاهد به‌طور معناداری کمتر بود. همچنین عملکرد دانه، تعداد دانه در بوته و وزن زیستتوده در تیمار 40 میلی‌متر تبخیر بیشترین (به‌ترتیب 5/165 گرم در متر مربع، 17/36 در بوته و 4/2 گرم در بوته) و در تیمار 100 میلی‌متر، کمترین مقدار (1/63 گرم در متر مربع، 5/24 در بوته و 07/1 گرم در بوته) را داشتند. براساس نتایج، عملکرد کیفی علوفۀ خلر تا سطح 80 میلی‌متر تبخیر به کمبود آب تا حدودی متحمل است.
داریوش رمضان
چکیده
در بررسی تأثیر پیوند در شرایط کم‌آبیاری، بر ویژگیهای کیفی میوه، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة پژوهشی مؤسسة آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به وزارت جهاد کشاورزی واقع در شهرک مهندس زراعی در کرج در سال 1393 اجرا شد. خربزه‌های پیوندشده روی پایه‌های هیبریدی کدو همراه با خربزه‌های ...
بیشتر
در بررسی تأثیر پیوند در شرایط کم‌آبیاری، بر ویژگیهای کیفی میوه، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة پژوهشی مؤسسة آموزش عالی امام خمینی (ره) وابسته به وزارت جهاد کشاورزی واقع در شهرک مهندس زراعی در کرج در سال 1393 اجرا شد. خربزه‌های پیوندشده روی پایه‌های هیبریدی کدو همراه با خربزه‌های خودپیوندی (سوسکی زرد روی سوسکی زرد) و غیرپیوندی (شاهد) در سه سطح آبیاری 60، 80 و 100 درصد (شاهد)، بر اساس تخلیة رطوبتی خاک ارزیابی شد. مقایسة میانگین‌ها نشان داد که بیشترین (54/25 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) و کمترین (98/16 میلی‌گرم بر گرم وزن تر) مقدار ساکارز گوشت میوه به‌ترتیب مربوط به گیاهان غیرپیوندی در سطح آبیاری 80 درصد و ترکیب پیوندی خربزة سوسکی زرد روی سوسکی زرد در سطح آبیاری 60 درصد بود. همچنین، حداکثر (02/13 درصد) و حداقل (48/8 درصد) مقدار مواد جامد محلول میوه به‌ترتیب به میوه‌های گیاه غیرپیوندی در سطح آبیاری 80 درصد و گیاه غیرپیوندی تحت سطح آبیاری 60 درصد اختصاص داشت. بیشترین (58/7) و کمترین (29/5) امتیاز داوران (تست پانل) مربوط به صفت شیرینی گوشت میوه، به‌ترتیب به سطح کم‌آبیاری 80 درصد و 60 درصد اختصاص داشت. همچنین، تفاوت معناداری بین سطوح 80 درصد کم‌آبیاری و 100 درصد آبیاری از نظر مقدار فنل کل گوشت میوه مشاهده نشد. نتایج نشان داد که میوه‌های برداشت‌شده از ترکیب پیوندی سوسکی زرد روی شینتوزا در مقایسه با گیاهان شاهد در شرایط کم‌آبیاری کیفیت مناسب‌تری داشت.
زینب رفیعی راد؛ احمد گلچین؛ یحیی تاجور؛ جواد فتاحی مقدم
چکیده
با توجه به محدودیت منابع آب کشور ایران، به‌کارگیری روش‌های نوین حفظ و ذخیره آب، مانند استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب در خاک، یکی از راه‌کارهای مقابله با مشکل کم‌آبی می‌باشد. به‌همین منظور، جهت بررسی تاثیر سوپرجاذب بر رشد رویشی و زایشی نارنگی پیج در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
با توجه به محدودیت منابع آب کشور ایران، به‌کارگیری روش‌های نوین حفظ و ذخیره آب، مانند استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب در خاک، یکی از راه‌کارهای مقابله با مشکل کم‌آبی می‌باشد. به‌همین منظور، جهت بررسی تاثیر سوپرجاذب بر رشد رویشی و زایشی نارنگی پیج در شرایط تنش خشکی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده مرکبات و میوه‌های نیمهگرمسیری رامسر در سال 1395 اجرا شد. فاکتورها شامل سه سطح تنش خشکی (100، 75 و 50 درصد ظرفیت زراعی) و پلیمر سوپرجاذب (صفر، 25/0 و 5/0 درصد وزنی) بودند. نتایج نشان داد با افزایش تنش خشکی میزان نشت یونی، پرولین، ترکیدگی میوه و اسیدیته قابل تیتراسیون (TA) افزایش یافت. همچنین در 50 درصد ظرفیت زراعی، مصرف 5/0 درصد سوپرجاذب، به‌ترتیب موجب افزایش معنیدار 60، 15، 23 و 5/87 درصدی محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل کل، پتانسیل آب برگ، عملکرد میوه و کاهش معنیدار 65 و 22 درصدی نشت یونی و کل مواد جامد محلول (TSS) نسبت به شرایط بدون مصرف سوپرجاذب شد. بنابراین بهنظر می‌‌رسد سوپرجاذب با نگهداری آب غیر قابل استفاده، می‌تواند تحملپذیری مرکبات را در مقابله با تنش رطوبتی افزایش دهد.
سمیه میرزایی؛ سید عطالله سیادت؛ بابک پاکدامن سردرود؛ محمد رضا مرادی تلاوت
چکیده
بهمنظور بررسی اثر قارچ پریفورموسپورا ایندیکا (Piriformospora indica) و سطوح مختلف سالیسیلیک‌اسید بر خصوصیات مورفولوژیکی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت در آویشن باغی (.Thymus vulgaris L) تحت تیمار قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و با چهار تکرار در مزرعه‌ای واقع در دهلران در سال زراعی 95-1394 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر قارچ پریفورموسپورا ایندیکا (Piriformospora indica) و سطوح مختلف سالیسیلیک‌اسید بر خصوصیات مورفولوژیکی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت در آویشن باغی (.Thymus vulgaris L) تحت تیمار قطع آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و با چهار تکرار در مزرعه‌ای واقع در دهلران در سال زراعی 95-1394 انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح سالیسیلیک‌اسید (صفر، 150، 300، 600 میکرومولار) بهصورت محلولپاشی برگی و قارچ شبهمایکوریزا دردو سطح تلقیح و عدم تلقیح و عامل قطع آبیاری آب در سه سطح (آبیاری در 90، 50 و 30 درصد ظرفیت زراعی) بودند. در این آزمایش تیمار قطع آبیاری تا سطح 30 درصد ظرفیت زراعی باعث کاهش ارتفاع، وزن کل اندام هوایی، تعداد برگ، درصد کلونیزاسیون و همچنین میزان فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز شد. تلقیح با قارچ و تیمار با سالیسیلیک‌اسید تا غلظت 300 میکرومولار توانست تا حدود زیادی از اثرات مخرب تیمار قطع آبیاری بر این صفات بکاهد، اما افزایش غلظت سالیسیلیک‌اسید تا سطح 600 میکرومولار باعث تشدید اثرات تیمار قطع آبیاری شد و مانع از بروز اثرات مثبت قارچ شد.
قباد محمدپور؛ سلیم فرزانه؛ سعید خماری؛ رئوف سید شریفی؛ بهروز اسماعیل پور
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد هیومیک‌اسید و عصاره جلبک دریایی بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد کینوا تحت شرایط تنش خشکی در سال 1398-1397 در دو مکان مختلف، شهرستان قصرشیرین و دالاهو بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه تیمار آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد هیومیک‌اسید و عصاره جلبک دریایی بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد کینوا تحت شرایط تنش خشکی در سال 1398-1397 در دو مکان مختلف، شهرستان قصرشیرین و دالاهو بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سه تیمار آبیاری (آبیاری کامل، قطع آبیاری در ابتدای گلدهی و قطع آبیاری در ابتدای شروع پرشدن دانه) و تیمارهای محلولپاشی با مقادیر مختلف هیومیک‌اسید (محلولپاشی به مقدار 5/1 کیلوگرم در هکتار و 2 کیلوگرم در هکتار) و عصاره جلبک دریایی (محلولپاشی به مقدار 1 کیلوگرم در هکتار و 5/1 کیلوگرم در هکتار) به‌همراه یک تیمار شاهد بودند. نتایج نشان داد که در منطقه دالاهو در شرایط عدم تنش خشکی عملکرد بذر معادل 78/24 درصد بیشتر از منطقه قصرشیرین بود. عملکرد بذر در تیمارهای مختلف آبیاری، تحت تأثیر تیمارهای محلولپاشی نشان داد که در تمامی تیمارهای آبیاری، تأثیر محلولپاشی هیومیک‌اسید و عصاره جلبک بر عملکرد بذر نسبت به شاهد مثبت بود. در شرایط آبیاری کامل بیشترین عملکرد بذر با محلولپاشی هیومیک‌اسید به‌دست آمد. درحالی‌که در تیمارهای قطع آبیاری تأثیر عصاره جلبک دریایی روی عملکرد بذر بهتر از هیومیک‌اسید بود. وزن هزاردانه در کینوای تولیدشده در منطقه دالاهو بیشتر از منطقه قصرشیرین بود ولی در هر دو منطقه تنش خشکی موجب کاهش وزن هزاردانه شد. در تمامی تیمارهای آبیاری کاربرد هیومیک‌اسید و عصاره جلبک موجب افزایش وزن هزاردانه شد.
الهام نوذرپور؛ رضا توکل افشاری؛ الیاس سلطانی؛ ناصر مجنون حسینی
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی واکنش سرعت جوانه‌زنی بذر بادرنجبویه (.Melissa officinalis L) نسبت به دما و پتانسیل آب صورت گرفت. بذرها در دماهای 20، 23، 25، 27، 30 و 32 درجه سانتی‌گراد و پتانسیل‌های خشکی صفر، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال در 3 تکرار در انکوباتور قرار داده شدند. این آزمایش در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، در سال 1393 انجام ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی واکنش سرعت جوانه‌زنی بذر بادرنجبویه (.Melissa officinalis L) نسبت به دما و پتانسیل آب صورت گرفت. بذرها در دماهای 20، 23، 25، 27، 30 و 32 درجه سانتی‌گراد و پتانسیل‌های خشکی صفر، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال در 3 تکرار در انکوباتور قرار داده شدند. این آزمایش در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، در سال 1393 انجام شد. داده‌ها با استفاده از طرح آماری تجزیه مرکب در قالب طرح کاملاً تصادفی در چند مکان آنالیز شدند. مدل دوتکه‌ای جهت تعیین دماهای کاردینال استفاده شد. دمای پایه، دمای مطلوب و دمای سقف برای جوانه‌زنی بذر بادرنجبویه در شرایط عدم تنش خشکی به‌ترتیب 30/17، 9/30 و 35 درجه سانتی‌گراد به‌دست آمدند. با کاهش پتانسیل آب دمای پایه به‌تدریج افزایش یافت و در پتانسیل آب 8/0- مگاپاسکال به 25/21 درجه سانتی‌گراد افزایش یافت. دمای مطلوب با کاهش پتانسیل آب به 6/0- مگاپاسکال به حدود 28 درجه سانتی‌گراد کاهش یافت. بذرهای بادرنجبویه در دماهای 5، 10، 15 و 35 درجه سانتی‌گراد در هیچ سطح رطوبتی جوانه نزدند. مقدار ضریب تبیین برای مدل هیدروترمال تایم 55/0 بود. مقدار هیدروترمال تایم برابر با 41/71 مگاپاسگال درجه روز بود که براساس این مدل بذرهای بادرنجبویه برای جوانه‌زنی به 41/17 مگاپاسگال درجه روز نیاز دارند. نتایج این پژوهش می‌تواند برای مطالعات آتی در مورد بیولوژی و اکولوژی بذر گیاه بادرنجبویه مفید باشد.
مجتبی خزائی؛ محمدحسن هادی زاده؛ احسان اله زیدعلی
چکیده
بهمنظور تعیین دورة بحرانی کنترل علفهای هرز در گیاه ذرت (Zea mays L.)، آزمایشی در بهار 1392 در منطقۀ نهاوند استان همدان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و چهارده تیمار اجرا شد. تیمارها در دو سری شامل کنترل و تداخل علفهای هرز به فاصلة 10، 20، 30، 40، 50 و 60 روز پس از سبز شدن ذرت به‌همراه دو تیمار شاهد (تداخل و کنترل تمام فصل) در نظر ...
بیشتر
بهمنظور تعیین دورة بحرانی کنترل علفهای هرز در گیاه ذرت (Zea mays L.)، آزمایشی در بهار 1392 در منطقۀ نهاوند استان همدان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و چهارده تیمار اجرا شد. تیمارها در دو سری شامل کنترل و تداخل علفهای هرز به فاصلة 10، 20، 30، 40، 50 و 60 روز پس از سبز شدن ذرت به‌همراه دو تیمار شاهد (تداخل و کنترل تمام فصل) در نظر گرفته شدند. برای تعیین زمان آغاز و پایان دورة بحرانی کنترل علفهای هرز ذرت به‌ترتیب از معادلات غیرخطی نوع لجستیک و گامپرتز استفاده شد. علفهای هرز غالب مزرعه شامل پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis L.)، تاجخروس ریشهقرمز (Amaranthus retroflexus L.)، تاجخروس رونده (Amaranthus blitoides L.) و سلمه تره (Chenopodium album L.) بودند. نتایج نشان داد طول دورة تداخل موجب افزایش وزن خشک علفهای هرز و طول دورة کنترل سبب کاهش وزن خشک علفهای هرز شد. دورة بحرانی کنترل علفهای هرز ذرت براساس 5 درصد افت عملکرد مجاز بین 14 تا 47 روز پس از سبز شدن ذرت یا 117 تا 566 درجه روز رشد (چهار تا دوازده برگی) برآورد شد. این دوره با احتساب 10 درصد کاهش عملکرد مجاز در فاصلۀ بین 23 تا 36 روز پس از سبز شدن ذرت یا 220 تا 419 درجه روز رشد (شش تا ده برگی) تعیین شد.
مهدی صادقی راویز؛ نیما احمدی؛ ناصر صفایی؛ ایمان رحمانی هنزکی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تیمار بخار متیل‌جاسمونات بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و عمر گلجایی گل بریده ژربرا (Gerbera jamesonii) رقم پینک الگانس، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در زمان بر پایة طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تیمار بخار متیل‌جاسمونات بر فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و عمر گلجایی گل بریده ژربرا (Gerbera jamesonii) رقم پینک الگانس، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در زمان بر پایة طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی بهصورت تیمار بخار به مدت 24 ساعت و شامل غلظت‌های صفر، 1/0، 2/0، 3/0 میکرولیتر بر لیتر متیل‌جاسمونات به همراه 20 میکرولیتر بر لیتر اتانول و شاهد بود. شاخه‌های گل پس از برداشت و آماده‌سازی اولیه، در محلول نگهدارندة حاوی 200 میلی‌گرم بر لیتر 8- هیدروکسی کینولین سولفات و ساکارز سه درصد قرار داده شدند و سپس تیمار بخار روی گل‌ها اعمال شد. نتایج این پژوهش نشان داد که غلظت‌های مختلف متیل‌جاسمونات عمر گلجایی گل‌ها را به‌طور معناداری افزایش دادند. در مقایسه با شاهد و اتانول، بیشترین عمر گلجایی در گلهای تیمار شده با 2/0 میکرولیتر بر لیتر (67/15 روز) به‌دست آمد. غلظت‌های مختلف متیل‌جاسمونات با تفاوت معناداری کمترین میزان پژمردگی گلبرگ را در مقایسه با شاهد و اتانول نشان دادند. تیمارهای متیل‌جاسمونات به‌طور معناداری از فعالیت آنزیمی آنتی‌اکسیدانی و میزان پروتئین بالاتر و میزان مالون دیآلدئید پایینتری نسبت به شاهد و اتانول برخوردار بودند.
سارا خراسانی نژاد؛ حسن سلطانلو؛ سیده ساناز رمضانپور؛ جواد هادیان؛ صادق آتشی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش آبی بر رشد، عملکرد و ترکیب اسانس برگ گیاه اسطوخودوس، آزمایشی گلدانی برپایۀ طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار، در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1393 انجام گرفت. تیمارهای تنش آبی شامل 100، 85، 70، 55 و 40 درصد ظرفیت زراعی بودند. نتایج تجزیه‌های آماری نشان داد تنش آبی اثر معناداری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش آبی بر رشد، عملکرد و ترکیب اسانس برگ گیاه اسطوخودوس، آزمایشی گلدانی برپایۀ طرح کاملاً تصادفی با پنج تیمار و سه تکرار، در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 1393 انجام گرفت. تیمارهای تنش آبی شامل 100، 85، 70، 55 و 40 درصد ظرفیت زراعی بودند. نتایج تجزیه‌های آماری نشان داد تنش آبی اثر معناداری بر مؤلفه‌های رشدی، درصد و ترکیب اسانس داشت .با کاهش مقدار آب خاک، طول ساقه، وزن تر ساقه و وزن تر ریشه و وزن خشک ریشه کاهش یافت و طول ریشه و درصد اسانس ابتدا افزایش و سپس کاهش پیدا کرد. کاهش مؤلفه‌های رشدی در سطح پنجم تنش (40 درصد ظرفیت زراعی) چنان بود که در این سطح بوته‌ها گل بسیار کمی تولید کردند. به همین منظور، برای ایجاد یکنواختی در نتایج آزمایش در همۀ تیمارها، برای بررسی فاکتورهای مربوط به اسانس، برگها تجزیه شدند که بیشترین درصد اسانس در شرایط رطوبتی 85 درصد به‌دست آمد. مهم‌ترین ماده در ترکیب اسانس برگ اسطوخودوس، بورنئول است که با افزایش سطح خشکی مقدار آن افزایش زیادی نشان داد. همچنین کامفور که سبب کاهش کیفیت اسانس می‌شود، با افزایش سطح خشکی ابتدا کاهش و سپس افزایش یافت. ازاین‌رو می‌توان نتیجه گرفت در سطوح اولیۀ تنش خشکی (85 درصد) درصد اسانس افزایش می‌یابد، ولی با شدیدتر شدن تنش (55 درصد) علیرغم کاهش در درصد اسانس تولیدشده، کیفیت اسانس افزایش خواهد داشت. بنابراین بهترین سطح تنش برای افزایش اسانس 85 و برای افزایش کیفیت اسانس 55 درصد ظرفیت زراعی است.
حسین پورهادیان
چکیده
زمینه: پهنه‌بندی دقیق عوامل محیطی هر منطقه برای فعالیت‌های کشاورزی، راهنمای بسیار مهمی برای تصمیم‌گیری مدیران و سیاست‌گذاران بخش کشاورزی و کشاورزان فراهم می‌کند.هدف: این پژوهش بهمنظور پهنه‌بندی اراضی زراعی در استان لرستان برای کشت دوم ذرت علوفه‌ای در سال 1400، به‌کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)، فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP) و منطق ...
بیشتر
زمینه: پهنه‌بندی دقیق عوامل محیطی هر منطقه برای فعالیت‌های کشاورزی، راهنمای بسیار مهمی برای تصمیم‌گیری مدیران و سیاست‌گذاران بخش کشاورزی و کشاورزان فراهم می‌کند.هدف: این پژوهش بهمنظور پهنه‌بندی اراضی زراعی در استان لرستان برای کشت دوم ذرت علوفه‌ای در سال 1400، به‌کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)، فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP) و منطق فازی انجام گرفت. روش پژوهش: ابتدا لایه رستری عوامل محیطی مؤثر بر کشت ذرت علوفه‌ای شامل عوامل اقلیمی(دمای کمینه، بیشینه و متوسط)، توپوگرافی(ارتفاع از سطح دریا و شیب) و خاکی(اسیدیته، بافت، پتاسیم قابل‌دسترس، فسفر قابل‌دسترس، ماده آلی و نیتروژن کل) در محیط GIS تهیه شد. سپس با استفاده از توابع فازی نقشه هر عامل فازی‌سازی گردید و وزن هر عامل به‌کمک ANP تعیین شد. با ترکیب لایه‌های وزن‌دار شده، لایه‌های نهایی تولید گردید و در نهایت این لایه‌ها به‌چهار طبقه خیلی‌مناسب، مناسب، ضعیف و نامناسب پهنه‌بندی شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که 35/96 درصد از سطح محدوده موردمطالعه دارای شرایط مناسب و 65/3 درصد دارای شرایط ضعیف برای کشت ذرت علوفه‌ای می‌باشد. بهجز بخش کمی از شمال و جنوب اراضی زراعی استان لرستان، بقیه اراضی دارای شرایط مناسب بودند. ارزیابی نقشه‌های فازی نشان داد بیشترین اهمیت فازی مربوط به عوامل اقلیمی(63/0) و کمترین به عوامل خاکی(53/0) می‌باشد. بررسی جداگانه نقشه‌های عوامل اقلیمی، توپوگرافی و خاکی حاکی از ایجاد محدودیت توسط تمام عوامل بهجز pH خاک برای کشت ذرت علوفه‌ای در استان لرستان می‌باشد. نتیجه‌گیری: نتیجه این مطالعه زمینه منطقی برای برنامه‌ریزی استفاده بهینه از کاربری اراضی زراعی، مدیریت گیاه ذرت علوفه‌ای و افزایش درآمد کشاورزان را فراهم خواهد کرد.
سیداحمد کلانتراحمدی؛ جهانفر دانشیان؛ حبیب مبینی راد
چکیده
بهمنظور توسعه کشت زمستانه و بهبود برنامه تناوبی منطقه، آزمایشی در خصوص تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه ارقام آفتابگردان بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار به‌مدت دو سال (95-1393) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفیآباد دزفول اجرا شد. تاریخ کاشت در چهار سطح (4 و 18 بهمن‌ماه، 2 و 16 ...
بیشتر
بهمنظور توسعه کشت زمستانه و بهبود برنامه تناوبی منطقه، آزمایشی در خصوص تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه ارقام آفتابگردان بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار به‌مدت دو سال (95-1393) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفیآباد دزفول اجرا شد. تاریخ کاشت در چهار سطح (4 و 18 بهمن‌ماه، 2 و 16 اسفندماه) در کرتهای اصلی و ارقام شامل نُه رقم (آذرگل، آرماویرسکی، برزگر، پروگرس، رکورد، شمس، فرخ، قاسم و گابور) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. تأخیر در تاریخ کاشت سبب کاهش طول دوره رشد و ارتفاع بوته ارقام مورد آزمایش شد. در سال اول آزمایش، رقم رکورد بیشترین تعداد دانه در طبق (17/684) در تاریخ کاشت اول را داشت و در سال دوم آزمایش نیز حداکثر تعداد دانه در طبق (47/767) به رقم رکورد در تاریخ کاشت سوم اختصاص یافت. بیشترین عملکرد دانه در سال اول (3850 کیلوگرم در هکتار) و دوم (4088 کیلوگرم در هکتار) به تاریخ کاشت اول (4 بهمن) و رقم آذرگل اختصاص یافت. با توجه به این‌که رقم آذرگل در تجزیه پایداری عملکرد دانه، کمترین میانگین رتبه را داشت، به‌عنوان رقمی با بالاترین عملکرد دانه در تمام تاریخهای کاشت، شناخته شد و پس از آن به‌ترتیب ارقام رکورد و آرماویرسکی قرار گرفتند. همچنین با توجه به این‌که رقم فرخ کمترین انحراف معیار را داشت، به‌عنوان پایدارترین رقم انتخاب شد.
علی هادی المعموری؛ محسن ابراهیمی؛ خلیل زینلی نژاد
چکیده
هدف: گندم (.Triticum aestivum L) از نظر اهمیت و میزان تولید در بین غلات رتبه اول را دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم بهاره به منظور استفاده در برنامه‌های به‌نژادی می‌باشد.
روش پژوهش: به این منظور ۳۲ رقم گندم بهاره کشت شده در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1401-1400، ...
بیشتر
هدف: گندم (.Triticum aestivum L) از نظر اهمیت و میزان تولید در بین غلات رتبه اول را دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی بین ارقام گندم بهاره به منظور استفاده در برنامه‌های به‌نژادی می‌باشد.
روش پژوهش: به این منظور ۳۲ رقم گندم بهاره کشت شده در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 1401-1400، با استفاده 12 صفات مرتبط با کیفیت دانه و آرد مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافته‌ها: نتایج تجزیه به مولفه‌های اصلی نشان داد که پنج مولفه اول دارای ریشه مشخصه بالاتر از یک بودند، که در مجموع 05/89 درصد از تنوع بین صفات را تببین نمودند. همچنین، نتایج حاصل از تجزیه کلاستر ژنوتیپ های مورد مطالعه را به چهار گروه تقسیم کرد. بر اساس نتایج به‌دست آمده ارقام موجود در گروه اول که همگی ایرانی بودند از نظر صفات گلوتن دانه ، گلوتن آرد و پروتئین آرد دارای بالاترین مقادیر بودند . گروه دوم که شامل ژنوتیپ های کشور عراق بود از نظر صفات رطوبت دانه و ایندکس دارای بالاترین مقادیر و از نظر صفات پروتئین آرد، فالینگ نامبر و هکتولیتر دارای کمترین مقدار بودند.
نتیجه‌گیری: ارقام گندم بهاره مورد مطالعه تنوع ژنتیکی بالایی را از نظر صفات بررسی نشان دادند. به طوریکه با استفاده از نتایج به دست آمده می توان والدین مناسبی بر اساس صفت مورد نظر، برای تلاقی های بین ارقام در برنامه های اصلاحی آینده انتخاب کرد.
افسانه بدل زاده؛ محمد رفیعی الحسینی؛ عبدالرزاق دانش شهرکی؛ مهدی قبادی نیا
چکیده
به منظور بررسی اثر کم‌آبیاری و سطوح مختلف کودی بر عملکرد و برخی صفات آگرومورفولوژیک بادرشبو، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه سطح رژیم آبیاری (100 (شاهد)، 75 و 50 درصد نیاز آبی) به عنوان فاکتور اصلی و 6 سطح مصرف کود: 1) عدم مصرف کود (شاهد)، 2) 25 درصد اوره + 75 درصد دامی، 3) 50 درصد اوره + 50 درصد دامی، 4) 75 درصد ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کم‌آبیاری و سطوح مختلف کودی بر عملکرد و برخی صفات آگرومورفولوژیک بادرشبو، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه سطح رژیم آبیاری (100 (شاهد)، 75 و 50 درصد نیاز آبی) به عنوان فاکتور اصلی و 6 سطح مصرف کود: 1) عدم مصرف کود (شاهد)، 2) 25 درصد اوره + 75 درصد دامی، 3) 50 درصد اوره + 50 درصد دامی، 4) 75 درصد اوره + 25 درصد دامی، 5) 100 درصد اوره و 6) 100 درصد دامی) به عنوان فاکتور فرعی، با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد، در سال زراعی 93-1392 انجام شد. بیشترین ارتفاع بوته و تعداد سر شاخه گلدار در تیمار 100 درصد اوره و بیشترین میزان وزن خشک سر شاخه گلدار در تیمار 50 درصد اوره + 50 درصد دامی مشاهده شد. بیشترین ارتفاع بوته و تعداد سرشاخه گلدار از تیمار 100 درصد نیاز آبی به‌دست آمد. بیشترین وزن خشک برگ، ساقه و عملکرد ماده خشک از تیمار 50 درصد اوره + 50 درصد دامی با نیاز آبی کامل گیاه حاصل شد. درمجموع، به منظور دستیابی به حداکثر عملکرد ماده خشک، کاربرد 50 درصد اوره به همراه 50 درصد کود دامی و آبیاری کامل توصیه میگردد.
الیاس سلطانی؛ افشین سلطانی؛ مصطفی اویسی
چکیده
تاکنون، برنامه‌های کامپیوتری مختلفی نظیر برنامة Germin برای محاسبة مؤلفه‌های جوانه‌زنی طراحی شده است که استفاده از آن‌ها اشکالاتی در بر دارد. هدف از این مطالعه اصلاح برنامة Germin برای محاسبة مؤلفه‌های جوانه‌زنی بود. با کمک برنامة بهینه‌شده اقدام به مدل‌سازی تأثیرات زوال بذر بر سبزشدن گندم در سطوح مختلف خشکی شد. به این منظور این ...
بیشتر
تاکنون، برنامه‌های کامپیوتری مختلفی نظیر برنامة Germin برای محاسبة مؤلفه‌های جوانه‌زنی طراحی شده است که استفاده از آن‌ها اشکالاتی در بر دارد. هدف از این مطالعه اصلاح برنامة Germin برای محاسبة مؤلفه‌های جوانه‌زنی بود. با کمک برنامة بهینه‌شده اقدام به مدل‌سازی تأثیرات زوال بذر بر سبزشدن گندم در سطوح مختلف خشکی شد. به این منظور این آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به روش فاکتوریل با ترکیب پنج سطح زوال بذر (صفر، 48، 72، 96 و 144 ساعت دورة تسریع پیری) و سه سطح خشکی (1-، 5- و 10- بار) انجام شد. نتایج نشان داد که تابع چاپمن ـ ریچاردز به‌خوبی سبزشدن تجمعی را در همة تیمارهای زوال بذر و شرایط خشکی شرح می‌دهد. با افزایش دورههای تسریع پیری زمان حرارتی برای سبزشدن از 145 به 194 درجة سانتی‌گراد روز رشد افزایش یافت و تنش خشکی نیز به افزایش زمان حرارتی منجر شد. برای مثال در تیمار 144ساعت تسریع پیری زمان حرارتی به 240 درجة سانتی‌گراد روز رشد رسید. درصد و سرعت سبزشدن با افزایش دورة تسریع پیری کاهش یافتند. نتایج نشان داد با افزایش زمان حرارتی در شرایط مطلوب محیطی زمان حرارتی برای سبزشدن در شرایط تنش خشکی به‌طور خطی افزایش یافت. برنامة بهینه‌شده توانست مؤلفه‌های جوانه‌زنی را محاسبه کند و توصیه می‌شود در مطالعات بذری از Germin بهینه‌شده استفاده شود.
مونا سروری؛ سید محمدرضا احتشامی؛ محمد ربیعی؛ کاظم خاوازی
چکیده
برای بررسی اثر سویه‌های Azotobacter chroococcum بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی کلزای زمستانه (Brassica napus L.) ، آزمایشی بهصورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی فصل زراعی 89-1388 در مؤسسة تحقیقات برنج رشت انجام شد. تیمارهای استفاده‌شده، انواع سویه‌های ازتوباکتر شامل استفاده از کودهای شیمیایی و بدون تلقیح بذر (تیمار شاهد)، تلقیح بذر با سویه ...
بیشتر
برای بررسی اثر سویه‌های Azotobacter chroococcum بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی کلزای زمستانه (Brassica napus L.) ، آزمایشی بهصورت طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار طی فصل زراعی 89-1388 در مؤسسة تحقیقات برنج رشت انجام شد. تیمارهای استفاده‌شده، انواع سویه‌های ازتوباکتر شامل استفاده از کودهای شیمیایی و بدون تلقیح بذر (تیمار شاهد)، تلقیح بذر با سویه 6، 9، 11، 12، 13، 14، 15، 16، 19، 21، 23، 25، 28، 35 و 38 ازتوباکتر بودند. نتایج نشان داد که ازتوباکتر بر تمامی صفات مورد بررسی اثر معنی‌داری داشت. سویة 14 ازتوباکتر بیشترین میزان فسفر، پتاسیم، منیزیم و عملکرد روغن را به خود اختصاص داد. سویة 12 با میانگین 43/3532 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را سبب شد که از لحاظ آماری با سویه‌های 9 و 14 در یک سطح قرار گرفت. ازتوباکتر سویة 12 نیز بیشترین اجزای عملکرد دانه و میزان نیتروژن، کلسیم و درصد روغن را ایجاد کرد. تولید هورمون‌های محرک رشد، تثبیت نیتروژن، قابل حل‌کردن مواد معدنی از جمله فسفر، تولید سیدروفور و انواع آنتی‌بیوتیک از مکانیسم‌های اثر ازتوباکتر به شمار می‌روند که به نظر می‌‌رسد با استفاده از حداقل یکی از این مکانیسم‌ها، باعث افزایش عملکرد گیاه شده است. به‌طور کلی سویه‌های 9، 12 و 14 ازتوباکتر نسبت به سایر سویه‌ها اثر مثبت بیشتری بر صفات مورد بررسی اعمال کردند. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از ازتوباکتر کروکوکوم باعث افزایش عملکرد و صفات کیفی کلزا می‌شود و می‌توان از آن به‌عنوان مکمل کودهای شیمیایی استفاده کرد.