زهرا مهرابی زاده؛ پرویز احسان زاده
دوره 13، شماره 2 ، اسفند 1390، ، صفحه 75-88
چکیده
کنجد گیاهی دانه روغنی با نیاز نه چندان بالای آبی محسوب می شود. این آزمایش با هدف مطالعه تأثیر شرایط مختلف رطوبتی بر رشد، فلورسانس کلروفیل، محتوای پرولین، عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم گیاه کنجد در سال زراعی 1386 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان ...
بیشتر
کنجد گیاهی دانه روغنی با نیاز نه چندان بالای آبی محسوب می شود. این آزمایش با هدف مطالعه تأثیر شرایط مختلف رطوبتی بر رشد، فلورسانس کلروفیل، محتوای پرولین، عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم گیاه کنجد در سال زراعی 1386 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. سطوح تیمار آبیاری براساس تبخیر تجمعی از تشت تبخیر کلاس A شامل 1I (75 میلی متر تبخیر)، 2I (110 میلی متر تبخیر) و 3I (145 میلی متر تبخیر) به عنوان عامل اصلی و چهار ژنوتیپ کنجد (ناز تک شاخه، یکتا، ورامین و اولتان) به عنوان عامل فرعی بودند. تأثیر رژیم آبیاری و ژنوتیپ بر شاخص بیشینه فلورسانس (Fm) معنی دار بود، ولی بر حداکثر کارآیی نظام نوری دو (Fv/Fm) و میزان کلروفیل برگ معنی دار نبود، به طوری که مقدار Fv/Fm تنها از 81/0 در سطح اول آبیاری به 77/0 در سطح سوم کاهش یافت. محدودیت رطوبت خاک منجر به افزایش میزان پرولین برگ از 5/3 در سطح اول آبیاری به 6/8 میلی گرم بر گرم برگ در سطح دوم آبیاری شد. تنش خشکی باعث 55، 42، 37، 48 و 49 درصد کاهش به ترتیب در شاخص سطح برگ، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، عملکرد دانه و عملکرد ماده خشک شد. به طور کلی، تنش کمبود رطوبتی باعث کاهش رشد و عملکرد دانه کنجد از 1212 به 625 کیلوگرم در هکتار گردید. این تأثیر بیش از آنکه از طریق کاهش Fv/Fm باشد، ناشی از کاهش سطوح فتوسنتزکننده در رقم های مورد مطالعه در شرایط آزمایش حاضر بود. دو رقم یکتا و ورامین از نظر عملکرد دانه و تولید روغن نسبت به دو ژنوتیپ دیگر برتری داشتند.
نفیسه اسدی نسب؛ پیمان حسیبی؛ حبیب اله روشنفکر؛ موسی مسکرباشی
چکیده
به منظور مطالعة برخی تغییرات فیزیولوژیک چغندرقند تحت تنش شوری، در سال زراعی 1389-1388، تعداد سه رقم مولتی ژرم چغندرقند (13030، 22393 و IC)، در گلخانة دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید چمران، تحت سه سطح شوری از منبع کلرید سدیم، شامل شاهد (صفر)، 100 و 200 میلی‌مولار بهصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی مطالعه شدند. بذور در گلدان‌های پلاستیکی ...
بیشتر
به منظور مطالعة برخی تغییرات فیزیولوژیک چغندرقند تحت تنش شوری، در سال زراعی 1389-1388، تعداد سه رقم مولتی ژرم چغندرقند (13030، 22393 و IC)، در گلخانة دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید چمران، تحت سه سطح شوری از منبع کلرید سدیم، شامل شاهد (صفر)، 100 و 200 میلی‌مولار بهصورت فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی مطالعه شدند. بذور در گلدان‌های پلاستیکی کشت شدند و تیمار شوری از 30روز پس از کاشت، اجرا شد. گیاهان 60 روز پس از اجرای تیمار شوری برداشت و ارزیابی شدند. نتایج تجزیة واریانس صفات نشان داد که اعمال سطوح مختلف شوری، بر تمام صفات ارزیابی‌شده تأثیر معنیدار داشت. نتایج مقایسة میانگین صفات نشان داد که با افزایش شوری، وزن خشک ریشه، اندام هوایی و همچنین، سطح برگ به‌طور معنیدار کاهش یافتند، اما شوری اثر معنیدار بر تعداد برگ نداشت. همچنین، با افزایش سطح شوری، کاهش در محتوای نسبی آب برگ و هدایت روزنه‌ای مشاهده شد. در صورتی که، نفوذپذیری نسبی غشا و محتوای پرولین در برگهای تمام ارقام افزایش نشان داد. غلظتهای زیاد کلرید سدیم موجب کاهش پتانسیل اسمزی شد. افزایش در پرولین نتوانست نشت الکترولیت‌ها را کاهش دهد و موجب بهبود وضعیت آبی گیاه شود، لذا، در گیاه چغندرقند پرولین و نقش آنتی اکسیدانی آن نتوانست، محافظت غشاهای پلاسمایی در برابر خسارت ناشی از تنش را فراهم کند. با توجه به نتایج این آزمایش، وزن خشک ریشه در مرحلة گیاهچه‌ای، 90 روز پس از کاشت، با تحمل به شوری سه رقم مطالعه‌شده ارتباط داشته است.
اعظم رنجبر؛ نوراله احمدی
چکیده
به منظور بررسی اثر تیمار 1- متیلسیکلوپروپان و اتیلن بر حفظ کیفیت و افزایش عمر گلجایی گل‌های میخک رقم ‘گرنداسلم’ آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت دانشگاه تربیت مدرس در سال 93-1392 انجام شد. ابتدا گل‌های شاخه‌بریدنی با چهار سطح صفر، 5/0، 1 و 5/1 میکرولیتر بر لیتر 1- متیلسیکلوپروپان ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تیمار 1- متیلسیکلوپروپان و اتیلن بر حفظ کیفیت و افزایش عمر گلجایی گل‌های میخک رقم ‘گرنداسلم’ آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی پس از برداشت دانشگاه تربیت مدرس در سال 93-1392 انجام شد. ابتدا گل‌های شاخه‌بریدنی با چهار سطح صفر، 5/0، 1 و 5/1 میکرولیتر بر لیتر 1- متیلسیکلوپروپان به مدت 24 ساعت تیمار شدند و سپس به مدت 16 ساعت در معرض غلظت یک میکرولیتر بر لیتر اتیلن قرار گرفتند.تیمار 1- متیلسیکلوپروپان اثر معنیداری بر عمر گلجایی، ویژگیهای بیوشیمیایی و میزان فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانت داشت. بیشترین عمر گلجایی و مقدار کلروفیل برگ و آنتوسیانین‌های گلبرگ مربوط به تیمار یک میکرولیتر بر لیتر 1- متیلسیکلوپروپان بود، هرچند که با تیمار 5/1 میکرولیتر بر لیتر 1- متیلسیکلوپروپان تفاوت معنیداری نداشت. بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز تحت تیمار 1- متیلسیکلوپروپان با غلظت یک میکرولیتر بر لیتر مشاهده شد، درحالی‌که بیشترین و کمترین فعالیت آنزیم کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز به‌ترتیب در تیمار 5/1 میکرولیتر بر لیتر و تیمار شاهد مشاهده شد. به‌طورکلی، نتایج تحقیق حاضر نشان داد که 1- متیلسیکلوپروپان به عنوان یک بازدارنده عمل اتیلن سبب افزایش عمر گلجایی و فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی در گل شاخه‌بریدنی میخک رقم ‘گرند اسلم’ گردید.
قاسم سرتیپ؛ جعفر حاجی لو
چکیده
در تحقیق حاضر، تأثیر کاربرد قبل از برداشت غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک بر عمر انبارمانی زردآلو رقم ‘شاملو’ بررسی شد. میوه‌ها شش روز قبل از برداشت با محلول اسید سالیسیلیک در غلظتهای صفر، 5/1، 3 و 5/4 میلی‌مولار در روی درخت تیمار شده و پس از برداشت در دمای 2 درجۀ سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90 درصد به‌مدت سه هفته نگهداری شدند. سپس ...
بیشتر
در تحقیق حاضر، تأثیر کاربرد قبل از برداشت غلظتهای مختلف اسید سالیسیلیک بر عمر انبارمانی زردآلو رقم ‘شاملو’ بررسی شد. میوه‌ها شش روز قبل از برداشت با محلول اسید سالیسیلیک در غلظتهای صفر، 5/1، 3 و 5/4 میلی‌مولار در روی درخت تیمار شده و پس از برداشت در دمای 2 درجۀ سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 90 درصد به‌مدت سه هفته نگهداری شدند. سپس ویژگیهای میوه شامل سفتی بافت میوه، اسیدیته، درصد مجموع مواد جامد محلول، مقدار آسکوربیک اسید، مقدار فنل و فلاونوئید کل هر هفته یک بار اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تیمار اسید سالیسیلیک به‌طور معناداری مانع کاهش وزن و سفتی بافت میوه‌ها شد. در انتهای دورۀ نگهداری بیشترین مقدار فنل و آسکوربیک اسید در تیمارهای 5/4 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک و کمترین مقدار آنها در میوههای شاهد ثبت شد. در آزمایش حاضر، بیشترین مقدار سفتی بافت میوه، اسیدیتۀ قابل تیتراسیون، فلاونوئید و همچنین کمترین مقدار کاهش وزن، مجموع مواد جامد محلول و اسیدیته در انتهای دورۀ انبارداری در میوههای تیمارشده با غلظت 3 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک ثبت شد.
امید یونسی؛ کاظم پوستینی؛ محمدرضا چایچی؛ احمد علی پوربابایی
چکیده
به منظور ارزیابی تأثیر کاربرد باکتری های افزاینده رشد گیاه بر جوانه زنی و رشد اولیه یونجه در شرایط تنش شوری، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشکده علوم و مهندسی زراعی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش شوری شامل شاهد (بدون تنش) (S0)، 60 ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تأثیر کاربرد باکتری های افزاینده رشد گیاه بر جوانه زنی و رشد اولیه یونجه در شرایط تنش شوری، آزمایشی در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشکده علوم و مهندسی زراعی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش شوری شامل شاهد (بدون تنش) (S0)، 60 (S1) و 120 (S2) میلی مولار نمک کلریدسدیم، دو رقم یونجه ‘بمی’ و ‘یزدی’ و 16 پیش تیمار مختلف باکتریایی بود. سطوح پیش تیمار باکتریایی شامل شاهد (بدون باکتری)، ازتوباکتر، آزوسپریلیوم، سودوموناس و ریزوبیوم ملیلوتی به صورت منفرد و نیز به صورت تلفیق دوتایی، سه تایی و چهارتایی از باکتریهای مختلف بود که در مجموع 16 سطح پیش تیمار مختلف باکتریایی را تشکیل می داد. اعمال تنش شوری منجر به کاهش معنی دار جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه گردید که این کاهش در تیمار شاهد (عدم پیش تیمار بذر) در بیشترین مقدار خود مشاهده شد. به کارگیری پیش تیمار باکتریایی به ویژه تیمار باکتری سودوموناس و تیمارهای تلفیقی نقش مؤثری در تعدیل اثرات منفی شوری بر صفات مورد ارزیابی داشتند.
ریحانه پیشکام راد؛ علی ایزدی دربندی؛ مریم شهبازی؛ مهدی فاضل نجفآبادی؛ حمیدرضا نیکخواه؛ رها عابدینی؛ مرتضی براتی
چکیده
بهمنظور بررسی واکنش رقمهای مختلف جو به خشکی، آزمایشی با دو نمونۀ وحشی و چهار رقم زراعی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در وضعیت گلخانه در مرحلۀ رویشی گیاه اجرا شد. در این تحقیق، ارقام جو بهعنوان عامل اول، و تیمار آبیاری در سه سطح آبیاری 70، 30 و 10 درصد ظرفیت نگهداری آب خاک بهعنوان عامل دوم منظور شدند. تجزیۀ واریانس ...
بیشتر
بهمنظور بررسی واکنش رقمهای مختلف جو به خشکی، آزمایشی با دو نمونۀ وحشی و چهار رقم زراعی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در وضعیت گلخانه در مرحلۀ رویشی گیاه اجرا شد. در این تحقیق، ارقام جو بهعنوان عامل اول، و تیمار آبیاری در سه سطح آبیاری 70، 30 و 10 درصد ظرفیت نگهداری آب خاک بهعنوان عامل دوم منظور شدند. تجزیۀ واریانس دادهها نشان داد که اثر تنش خشکی و ژنوتیپ بر خصوصیات مورفولوژی مانند تعداد پنجه، ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، سطح برگ و برخی خصوصیات فیزیولوژیک شامل درصد مادۀ خشک، محتوای نسبی آب برگ، میزان سبزینگی برگ، پتانسیل اسمزی، تنظیم اسمزی، هدایت روزنه‌ای و دمای کانوپی معنادار بود. بین محتوای نسبی آب برگ و دو صفت درصد مادۀ خشک و پتانسیل اسمزی، همبستگی مثبت و معناداری مشاهده شد. در تجزیۀ علیت، پتانسیل اسمزی بیشترین اثر مستقیم را بر درصد مادۀ خشک گیاه داشت. از بین ارقام زراعی، رقم موروکو؛ و از بین جوهای اسپانتانئوم، نمونۀ 41-1/check S09 در مقایسه با دیگر ژنوتیپها نسبت به تنش‌های اعمالشده حساسیت بیشتری از خود نشان دادند.
شکوفه غلامی؛ مجید امینی دهقی
چکیده
سلنیوم به دلیل خواص آنتی اکسیدانی نقش موثری در افزایش تحمل گیاه به اثرات تنش‌های محیطی دارد. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل غلظتهای مختلف سلنیوم در شش سطح (صفر ، 5/0 ، 5/1، 3، 5/4 و 6 میلیگرم در لیتر) و زمان‌های ...
بیشتر
سلنیوم به دلیل خواص آنتی اکسیدانی نقش موثری در افزایش تحمل گیاه به اثرات تنش‌های محیطی دارد. به همین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد تهران اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل غلظتهای مختلف سلنیوم در شش سطح (صفر ، 5/0 ، 5/1، 3، 5/4 و 6 میلیگرم در لیتر) و زمان‌های مختلف پرایمینگ در چهار سطح (صفر، 8، 12 و 24 ساعت) بودند. نتایج نشان داد اثر ساده و برهمکنش تیمارهای آزمایشی بر صفات درصد جوانهزنی، سرعت جوانهزنی، متوسط جوانهزنی، متوسط جوانهزنی روزانه، سرعت جوانه-زنی روزانه، ضریب سرعت جوانهزنی، طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، شاخص طولی بنیه گیاهچه و شاخص وزنی بنیه گیاهچه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. به طور کلی با افزایش غلظت سلنیوم از صفر تا 3 میلیگرم در لیتر افزایش معنیداری در میانگین اکثر صفات اندازه‌گیری شده مشاهده شد و با افزایش غلظت سلنیوم بالاتر از 3 میلیگرم در لیتر روندی کاهشی در میانگین‌ها صفات را شاهد بودیم. بیشترین درصد جوانه زنی(33/96) درغلظت 3 میلیگرم در لیتر سلنیوم به مدت 8 ساعت افزایشی 5/23 درصدی را نسبت به تیمار شاهد نشان داد. همچنین بیشترین میانیگن مدت زمان جوانه زنی، در غلظت 6 میلی گرم سلنیوم و مدت زمان 24 ساعت پرایمینگ دارای افزایشی 03/41 درصدی نسبت به تیمار شاهد داشت. بنابراین جهت بهبود جوانه-زنی گیاه کینوا میتوان با پرایمینگ بذر با استفاده از سلنیوم به نتیجه بهتری رسید.
مهدی عبداللهی؛ فرید شکاری
چکیده
به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید بر خصوصیات کیفی و ارزش نانوایی گندم، رقم الوند، با تاریخ کاشت متفاوت آزمایشی با طرح فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل پرایم بذر با سطوح مختلف سالیسیلیک اسید شامل سطوح شاهد (بذر پرایم‌نشده)، 400، 800، 1200، 1600، 2000 و 2400 میکرومولار و دو تاریخ کاشت اول آبان ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید بر خصوصیات کیفی و ارزش نانوایی گندم، رقم الوند، با تاریخ کاشت متفاوت آزمایشی با طرح فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل پرایم بذر با سطوح مختلف سالیسیلیک اسید شامل سطوح شاهد (بذر پرایم‌نشده)، 400، 800، 1200، 1600، 2000 و 2400 میکرومولار و دو تاریخ کاشت اول آبان و اول آذر، سال زراعی 89ـ1388، بود که در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد. نتایج نشان داد که پرایمینگ موجب کاهش جزئی، کمتر از 1 درصد، درصد پروتئین نسبت به تیمار شاهد در هر دو تاریخ کاشت شد که احتمالا به دلیل اثر مثبت پرایمینگ بر عملکرد دانه و تجمع بیشتر نشاسته در دانههاست تا افزایش مقدار پروتئین دانه. در مقابل پرایمینگ باعث افزایش عدد زلنی و افزایش حجم نان حاصله شد. میزان گلوتن تر، شاخص گلوتن و عملکرد دانه بر اثر پرایمینگ افزایش پیدا کرد؛ ولی این افزایش در تاریخ کاشت دوم بیشتر از تاریخ کاشت اول بود. علاوه بر این، سطوح بالاتر سالیسیلیک اسید موجب افزایش بیشتر در این صفات شد.
صفورا جافرنوده؛ ابراهیم زینلی؛ افشین سلطانی؛ فاطمه شیخ
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر اندازه بذر و تاریخ کاشت بر برخی از ویژگیهای فنولوژیک، مرفولوژیک و زراعی باقلا رقم "برکت"، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بهصورت کرتهای خردشده در چهار تکرار در سال زراعی93-1392 در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. تاریخ کاشت (18 آبان، 28 آذر، 22 بهمن و 20 اسفند) بهعنوان ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی تأثیر اندازه بذر و تاریخ کاشت بر برخی از ویژگیهای فنولوژیک، مرفولوژیک و زراعی باقلا رقم "برکت"، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بهصورت کرتهای خردشده در چهار تکرار در سال زراعی93-1392 در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان اجرا شد. تاریخ کاشت (18 آبان، 28 آذر، 22 بهمن و 20 اسفند) بهعنوان عامل اصلی و اندازه بذر (ریز، متوسط، درشت) بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد.براساس نتایج به‌دست آمده سرعت سبزشدن بذور کاشته شده در آبان و اسفند به‌طور معنیداری بیشتر از دو تاریخ کاشت دیگر و همینطور سرعت سبزشدن بذور ریز و متوسط بیشتر از بذور درشت بود. همچنین، تعداد روز تا رسیدگی در تاریخ کاشت آبان حدود 190 روز بود و با تأخیر در کاشت کاهش یافت و در تاریخ کاشت اسفند به 86 روز رسید. تأخیر در کاشت منتهی به کاهش معنیدار تعداد شاخه در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن 100 دانه شد که در نهایت موجب کاهش عملکرد غلاف سبز و دانه شد. براساس یافتههای این آزمایش جهت دستیابی به عملکردهای بیشتر در گرگان در شرایط دیم، کاشت زودتر باقلا و استفاده از بذور درشتتر برای کاشت توصیه می‌شود
نازپری شهلی بر رود گزی؛ مهدی دهمرده؛ عیسی خمری؛ زیبا سوری نظامی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن به‌روش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردین‌ماه سال 1396 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن به‌روش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردین‌ماه سال 1396 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح (بدون استفاده از مولیبدن، نانوذره با منشأ گیاهی، نانوذره با منشأ شیمیایی، ترکیب نانوذره گیاهی و شیمیایی) بهعنوان فاکتور اول و زمان محلولپاشی در دو سطح (چهاربرگی و شش‌برگی) بهعنوان فاکتور دوم بودند. تراکم کاشت ماش 33 بوته در مترمربع بود و آبیاری دو بار در هفته انجام شد. بیشترین ارتفاع بوته (5/47 سانتی‌متر)، عملکرد بیولوژیک (5287 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد اقتصادی (634 کیلوگرم در هکتار)، تعداد نیام در بوته (8)، بیشترین کاروتنوئید، کلروفیل a و کلروفیل b، از مرحله شش‌برگی و از کاربرد نانوذره مولیبدن بهصورت مخلوط به‌دست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن نشان داد که بیشترین پروتئین بذر (40 درصد) از تیمار نانوذره گیاهی و مرحله چهاربرگی به‌دست آمد. محلولپاشی عناصر ریزمغذی بهعنوان یک راه‌کار مدیریتی کارآمد میتواند در تولید محصولات کشاورزی مناسب باشد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که کاربرد توأم نانوذره مولیبدن شیمیایی و گیاهی در مرحله شش‌برگی باعث افزایش صفات کمی ماش گردید.
فریده نوروزی شهری؛ سعید جلالی هنرمند؛ محسن سعیدی؛ فرزاد مندنی
چکیده
کشاورزان به طور سنتی از آتش و دود در بخشهای مختلفی از کشاورزی استفاده می‌کنند. مطالعات متعددی نشان میدهد که ترکیبات بیواکتیو دود به عنوان خانواده جدید تنظیم کننده‌های رشد گیاهی شناخته می‌شوند. به منظور ارزیابی پتانسیل دودآب به عنوان یک فیتوهورمون بر ویژگیهای رشدی و عملکرد بیولوژیک گیاهان دارویی ریحان و بادرنجبویه آزمایشی ...
بیشتر
کشاورزان به طور سنتی از آتش و دود در بخشهای مختلفی از کشاورزی استفاده می‌کنند. مطالعات متعددی نشان میدهد که ترکیبات بیواکتیو دود به عنوان خانواده جدید تنظیم کننده‌های رشد گیاهی شناخته می‌شوند. به منظور ارزیابی پتانسیل دودآب به عنوان یک فیتوهورمون بر ویژگیهای رشدی و عملکرد بیولوژیک گیاهان دارویی ریحان و بادرنجبویه آزمایشی بصورت اسپلیت پلات در زمان در قالب طرح بلوکهای کامل تصافی با سه تکرار طی سال 1396 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه رازی اجرا شد. در این آزمایش هشت سطح محلولپاشی (شامل شاهد، غلظتهای 1:5000، 1:1000، 1:500 و 1:100 دودآب (v/v) به همراه سایتوکینین، اکسین و جیبرلیک اسید هر یک با غلظت 50 میکرومولار) در پلات‌های اصلی و دو چین برداشت در پلات‌های فرعی قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که بیشترین ارتفاع تاج پوشش در گیاه ریحان و بادرنجبویه به ترتیب از تیمارهای جیبرلیک اسید و دودآب 1:500 (v/v) و بیشترین شاخص سطح برگ در هر دو گیاه از تیمار سایتوکینین حاصل شد. در نهایت بیشترین عملکرد زیست‌توده در گیاه ریحان و بادرنجبویه (به ترتیب 86/480 و 32/431 گرم در متر مربع) از غلظت 1:100 (v/v) دودآب حاصل شد که نسبت به شاهد به ترتیب 52 و 39 درصد افزایش داشته است. در این مطالعه کاربرد غلظتهای بالای دودآب (1:100 و 1:500 (v/v)) مشابه با فیتوهورمون‌ها خصوصا سایتوکینین موجب بهبود ویژگیهای رشدی و عملکرد بیولوژیک گیاهان شد.
طاهر سقلی؛ محمد اسماعیل امیری؛ علی ایمانی؛ حامد رضایی؛ علی مومن پور
چکیده
بادام حساسیت بالایی به تنش شوری دارد. انتخاب پایه و پیوندک مناسب یکی از راه‌های کاهش اثرات منفی تنش شوری می‌باشد. در این آزمایش، اثر تنش شوری بر برخی از صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و جذب عناصر آهن، روی و سدیم بادام در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور (ترکیب پایه و پیوندک در هشت سطح و تیمار شوری در پنج سطح) ...
بیشتر
بادام حساسیت بالایی به تنش شوری دارد. انتخاب پایه و پیوندک مناسب یکی از راه‌های کاهش اثرات منفی تنش شوری می‌باشد. در این آزمایش، اثر تنش شوری بر برخی از صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و جذب عناصر آهن، روی و سدیم بادام در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور (ترکیب پایه و پیوندک در هشت سطح و تیمار شوری در پنج سطح) و سه تکرار در سال 1396 در مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی بررسی شد.نتایج نشان داد که با افزایش شوری از 3/0 تا هشت دسیزیمنس بر متر، بیشترین و کمترین درصد کاهش در وزن خشک ریشه به ترتیب در ترکیب شاهرود-12/تترا (8/37) و GN15 (5/14) مشاهده شد. کمترین و بیشترین درصد کاهش وزن خشک شاخه اصلی نیز به ترتیب در پایه شاهد بادام تلخ بذری (2/38) و ترکیب شاهرود-12/GN15 (9/47) مشاهده شد. بیشترین درصد نکروزگی در پایه شاهد بادام تلخ بذری (98/28) و کمترین مقدار آن نیز در ترکیب شاهرود-12/GF677 (9/9) رخ داد. کمترین و بیشترین درصد تغییر نشت الکترولیت‌ها در پایه شاهد GF677 (74/30) و GN15 (93/42) رخ داده است. بررسی سدیم نیز نشان داد که کمترین و بیشترین درصد تغییر به ترتیب در شاهرود-12 پیوند شده روی پایه GF677(2/51) و پایه شاهد بادام تلخ بذری (82) مشاهده شد. براساس نتایج، با افزایش تنش شوری میزان عناصر ریشه و برگ در ابتدا افزایش و سپس با افزایش بیشتر در شدت تنش، روندی کاهشی به خود گرفت. بر اساس نتایج حاصله، ترکیب شاهرود-12/GF677 متحمل‌ترین و ترکیب شاهرود-12/بادام تلخ بذری حساس‌ترین ترکیب به تنش شوری بود.
مهدیه عسکری؛ علی اکبر مقصودی مود؛ وحیدرضا صفاری
چکیده
تنش شوری در بسیاری از نقاط جهان عامل مهم محدود‌کنندة رشد و عملکرد محصولات زراعی به‌شمار می‌رود. تولید ارقام مقاوم یا گزینش صفات مطلوب در شرایط تنش یکی از راه‌های مقابله با این مشکل است. در این تحقیق، آزمایشی در گلخانه بهصورت فاکتوریل انجام و تأثیرات تنش شوری بر طول روزنه‌ها در سطح رویی و زیری برگ، محتوی نسبی آب و سرعت تعرق 7 هیبرید ...
بیشتر
تنش شوری در بسیاری از نقاط جهان عامل مهم محدود‌کنندة رشد و عملکرد محصولات زراعی به‌شمار می‌رود. تولید ارقام مقاوم یا گزینش صفات مطلوب در شرایط تنش یکی از راه‌های مقابله با این مشکل است. در این تحقیق، آزمایشی در گلخانه بهصورت فاکتوریل انجام و تأثیرات تنش شوری بر طول روزنه‌ها در سطح رویی و زیری برگ، محتوی نسبی آب و سرعت تعرق 7 هیبرید ذرت دانه‌ای (Zea mays L.) بررسی شد. در آزمایش دیگری در شرایط مزرعه بهصورت کرتهای خردشده تأثیرات تنش شوری بر عملکرد دانة همان هیبریدها بررسی شد. هر 2 آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار، در محل دانشکدة کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان، در سال زراعی 1390، انجام شدند. نتایج نشان داد که تنش شوری و تفاوت هیبریدها تأثیرات معنیداری بر صفات مذکور داشتند. به‌طور کلی با افزایش سطوح شوری همة صفات مذکور کاهش یافتند. سرعت تعرق و محتوی نسبی آب همبستگی معنیداری با عملکرد دانه نشان دادند. همچنین، مقایسة میانگین صفات، برتری هیبرید SC-704 را از لحاظ دارا‌بودن بالاترین میزان محتوی نسبی آب و عملکرد دانه در شرایط شوری نسبت به دیگر هیبریدهای مورد‌مطالعه نشان داد؛ بنابراین، هیبرید SC-704 نسبت به سایر هیبریدها تحمل بیشتری به شوری دارد و بهعنوان هیبرید مقاوم به تنش شوری معرفی می‌شود.
علی نادری عارفی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتی‌متر رایج به 25 سانتی‌متر و کشت در ردیفهای بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خردادماه ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتی‌متر رایج به 25 سانتی‌متر و کشت در ردیفهای بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خردادماه و 15 خردادماه) و کرتهای فرعی به رقمهای تیپ بسته پنبه شامل خورشید، کاشمر، ساجدی، حکمت و شاهد خردادماه اختصاص یافت. نتایج نشان داد که اثر مکان بر صفات رویشی و زایشی کاملاً معنیدار شد. کشت در ردیفهای بسیار باریک در آرادان منجر به افزایش عملکرد شد، اما در ورامین، نه تنها عملکرد افزایش نیافت، بلکه به‌علت رشد رویشی بیرویه و کاهش تعداد غوزه، عملکرد به‌شدت کاهش یافت. کاهش فاصله ردیف منجر به افزایش تعداد شاخه رویا، زایا و ارتفاع بوته شد. در ورامین ارتفاع بوته همه رقمها بیش از 119 سانتی‌متر شد. بالاترین عملکرد در این منطقه از کشت معمول رقم شاهد خردادماه به‌دست آمد (3886 کیلوگرم در هکتار) که بیان‌گر برتری روش معمول نسبت به کاشت در ردیفهای بسیار باریک است. در آرادان، بیشترین عملکرد از رقم خورشید به میزان 5/5702 کیلوگرم در هکتار در ردیفهای باریک حاصل شد و پس از آن رقمهای کاشمر، ساجدی و حکمت قرار داشتند. این نتایج نشان میدهد که کشت رقمهای تیپ بسته، در ردیفهای باریک سازگاری بیشتری با شرایط آرادان (استان سمنان) نسبت به ورامین دارد.
حسین صادقی؛ مونا کربلائی علی؛ حمید هادی زاده فیروزجایی
چکیده
لایمکوآت هیبرید سیتروفورچونلایی است که از تلاقی کامکوآت و لیمو آب شیرازی یا کیلایم به وجود آمده است. آب میوة آن با داشتن ویتامین ث و اسیدیته بالا، مشابه آب لیموی عمانی است. این ویژگیها، همراه با مقاومت نسبی به سرما باعث شده که به کشت و کار آن در مناطق شمالی توجه شود؛ زیرا در شرایط آب و هوایی مازندران لیموترش‌ها با خطر سرمازدگی ...
بیشتر
لایمکوآت هیبرید سیتروفورچونلایی است که از تلاقی کامکوآت و لیمو آب شیرازی یا کیلایم به وجود آمده است. آب میوة آن با داشتن ویتامین ث و اسیدیته بالا، مشابه آب لیموی عمانی است. این ویژگیها، همراه با مقاومت نسبی به سرما باعث شده که به کشت و کار آن در مناطق شمالی توجه شود؛ زیرا در شرایط آب و هوایی مازندران لیموترش‌ها با خطر سرمازدگی روبه‌رو هستند. پایه‌ها بسیاری از صفات پیوندک (رقم) مانند قدرت رشد، مقاومت به تنشها، عملکرد و کیفیت محصول را تحت تأثیر قرار میدهند. بنابراین، این آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر پایههای نارنج، سیترنج و سیتروملو بر رشد رویشی، اندازة درخت و جذب عناصر معدنی لایمکوآت در قالب طرح کاملاً تصادفی با هفت تکرار انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که نهالهای لایمکوآت روی پایههای نارنج (91 سانتی‌متر) و سیترنج (90 سانتی‌متر) با رشد عمودی، ارتفاع بیشتری دارد. اما بیشترین قطر نهال (07/7 میلی‌متر) بر پایة سیترنج مشاهده شد. با این وجود، نهالها روی پایة سیتروملو بیشترین شاخة جانبی (8/5 عدد) را تولید کردند. بیشترین درصد آب نسبی برگها روی پایة نارنج (84/62 درصد) و کمترین آن روی پایة سیترنج (60/54 درصد) ملاحظه شد. بیشترین میزان کلروفیل (84/4 میلیگرم در صد گرم) هم در برگهای لایمکوآت روی پایة سیترنج وجود داشت.تمام پایه‌ها در جذب ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم و آهن اختلاف زیادی نداشتند، ولی قابلیت جذب منیزیم و منگنز در سیتروملو کمتر از سایر پایه‌ها بود. براساس نتایج پژوهش حاضر، پایة سیترنج میتواند پایة مناسبی برای لایم کوآت در شرایط آب و هوایی مازندران باشد.
مریم تاتاری؛ سید اصغر موسوی
چکیده
با توجه به مشکلات ناشی از کاربرد پایههای بذری و غیریکنواخت در باغهای درختان میوة هستهدار، استفاده از پایههای یکنواخت و سازگار با این درختان الزامی است. به منظور تعیین بهترین محیط کشت، ریزنمونههای جوانة انتهایی و جوانههای جانبی پایههای تترا، نماگارد و GF677 در اواسط بهار تهیه شدند و پس از گندزدایی، در شرایط درونشیشهای ...
بیشتر
با توجه به مشکلات ناشی از کاربرد پایههای بذری و غیریکنواخت در باغهای درختان میوة هستهدار، استفاده از پایههای یکنواخت و سازگار با این درختان الزامی است. به منظور تعیین بهترین محیط کشت، ریزنمونههای جوانة انتهایی و جوانههای جانبی پایههای تترا، نماگارد و GF677 در اواسط بهار تهیه شدند و پس از گندزدایی، در شرایط درونشیشهای روی محیطهای کشت MS تغییر‌یافته، WPM و Knop هر کدام دارای 6/0 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین و 01/0 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید قرار گرفتند. این پژوهش به‌صورتآزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایۀ کاملاً تصادفی با چهار تکرار و چهار نمونه در هر تکرار به اجرا درآمد. طبق نتایج، پایههای تترا، GF677 و نماگارد به‌ترتیب بیشترین تعداد گیاهچه را تولید کردند. پایة نماگارد در محیط کشت Knop، هیچ پرآوری را به همراه نداشت. ریزنمونههای نماگارد در این محیط کلروز شدند. این محیط کشت به ایجاد کلروز در گیاهچههای حاصل از ریزنمونۀ تترا منجر شد. ریزنمونههای هر سه پایه در محیط MS تغییر‌یافته، بیشترین تعداد و طول گیاهچه را تولید کردند، بنابراین، تیمار ترکیب تنظیم‌کنندههای رشد روی محیط MS تغییر‌یافته ارزیابی شد. به منظور تعیین بهترین ترکیب تنظیم‌کنندههای رشد، سه ترکیب مختلف ارزیابی و بررسی شد. ترکیب هورمونی 6/0 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین و 01/0 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید، بیشترین تعداد و طول گیاهچه را تولید کردند. افزایش غلظت تنظیم‌کنندههای رشد به میزان 8/0 و 1 میلیگرم در لیتر بنزیل آدنین و 1/0 و 5/0 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید به شیشهای‌شدن و تولید کالوس در پایة GF677 منجر شد. در هر سه ریزنمونه بیشترین تعداد ریشه و درصد ریشهزایی در محیط MS تغییر‌یافته با 1 میلیگرم در لیتر نفتالین استیک اسید حاصل شد. پایة تترا بیشترین تعداد و طول ریشه را تولید کرد.
بصیر صمدی فیروزآباد؛ مهدی قیاسی؛ رضا امیرنیا
چکیده
هدف: ذرات نانو پس از محلولپاشی به‌دلیل ابعاد کوچک خود به‌راحتی از طریق سیستم روزنه‌ای گیاه وارد برگ می‌شوند. علاوه بر این به‌دلیل افزایش قابل‌ملاحظه سطح مولکولی مواد نانو واکنش‌پذیری آنها نیز افزایش یافته و در نتیجه قابلیت استفاده از این ترکیبات توسط گیاه بهبود می‌یابد.روش پژوهش: مطالعه حاضر بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
هدف: ذرات نانو پس از محلولپاشی به‌دلیل ابعاد کوچک خود به‌راحتی از طریق سیستم روزنه‌ای گیاه وارد برگ می‌شوند. علاوه بر این به‌دلیل افزایش قابل‌ملاحظه سطح مولکولی مواد نانو واکنش‌پذیری آنها نیز افزایش یافته و در نتیجه قابلیت استفاده از این ترکیبات توسط گیاه بهبود می‌یابد.روش پژوهش: مطالعه حاضر بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه مرکزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان تهران اجرا شد. اثرات محلولپاشی در قالب هفت تیمار شامل عدم محلولپاشی (شاهد)، محلولپاشی با روی معمولی، محلولپاشی با روی نانو، محلولپاشی با آهن معمولی، محلولپاشی با آهن نانو محلولپاشی با منگنز معمولی و محلولپاشی با منگزنانو و پرایمینگ بذر در سه سطح عدم پرایمینگ (شاهد)، اسمو پرایمینگ و هیدروپرایمینگ جهت بررسی عملکرد کمی و کیفی و گلرنگ رقم گلدشت موردبررسی قرار گرفت.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که اسموپرایمینگ به‌همراه محلولپاشی نانو روی و پس از آن به‌همراه محلولپاشی با نانوآهن بیشترین تأثیر را بر افزایش معنیدار تمام صفات موردبررسی شامل اجزای عملکرد، عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن در گلرنگ داشت. همچنین تیمار هیدروپرایمینگ به‌همراه محلولپاشی نانو روی توانست وزن هزاردانه را تا بالاترین سطح آماری افزایش دهد.نتیجه گیری: نتایج در مجموع نشان داد که اعمال پرایمینگ بذور گلرنگ به‌همراه محلولپاشی عناصر ریزمغذی به‌ویژه روی و آهن بهصورت نانو، بهعنوان روشی امیدبخش جهت افزایش عملکرد کمی و کیفی دانه و روغن گیاه گلرنگ در شرایط آب‌وهوایی مشابه (نیمه‌خشک) قابل توصیه است.
وحید محمدی؛ علی مختصی بیدگلی؛ حسن فضائلی
چکیده
این مطالعه با هدف تعیین اثر فاصله برداشت علوفه (رشد مجدد) بر صفات کمی و کیفی گیاه سیب‌زمینی ترشی بهعنوان یک گیاه علوفه امیدبخش اجرا شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و دو مشاهده در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، کرج، طی سالهای زراعی 94-1393 و 95-1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش در سال اول شامل ...
بیشتر
این مطالعه با هدف تعیین اثر فاصله برداشت علوفه (رشد مجدد) بر صفات کمی و کیفی گیاه سیب‌زمینی ترشی بهعنوان یک گیاه علوفه امیدبخش اجرا شد. به این منظور آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و دو مشاهده در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، کرج، طی سالهای زراعی 94-1393 و 95-1394 انجام شد. تیمارهای آزمایش در سال اول شامل سه فاصله برداشت (هر دو، سه و چهار ماه پس از سبز شدن یا رشد مجدد) و در سال دوم شامل چهار فاصله برداشت (هر یک، دو، سه و چهار ماه پس از سبز شدن یا رشد مجدد) بودند. در سال دوم کشت مجدد انجام نشد. بیشترین وزن خشک برگ، ساقه و کل علوفه در فاصله برداشت هر دو ماه به دست آمد. بیشترین سرعت رشد گیاه و نسبی و دوام زیست‌توده به ترتیب در فواصل برداشت هر سه، چهار و دو ماه برداشت مشاهده گردید. در سال دوم زراعی بیشترین میزان پروتئین خام کل علوفه در فاصله برداشت هر یک ماه به دست آمد. بیشترین میزان الیاف نامحلول در شوینده اسیدی کل علوفه مربوط به فاصله برداشت هر چهار ماه بود. به‌طورکلی فاصله برداشت هر دو ماه به دلیل عملکرد بالای علوفه خشک (2056 گرم در مترمربع)، نسبت برگ به ساقه 53/0، پروتئین خام 50/12 درصد، کربوهیدرات‌های محلول در آب 89/3 درصد، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و خنثی به ترتیب برابر 98/32 و 05/46 درصد بهترین تیمار برای تولید علوفه سیب‌زمینی ترشی بود.
حسن نوریانی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن بر برخی ترکیبات ذخیره‌ای دانه و عملکرد کمی و کیفی سه رقم آفتابگردان، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه دزفول اجرا گردید. در این تحقیق چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 60، 120 و 180 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بهعنوان ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن بر برخی ترکیبات ذخیره‌ای دانه و عملکرد کمی و کیفی سه رقم آفتابگردان، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 بهصورت کرتهای یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در منطقه دزفول اجرا گردید. در این تحقیق چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 60، 120 و 180 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بهعنوان فاکتور اصلی و سه رقم آفتابگردان (قاسم، رکورد و پروگرس) بهعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که افزایش مصرف نیتروژن باعث کاهش صفات درصد روغن، درصد اسید استئاریک و درصد اسید لینولئیک گردید، اما درصد پروتئین، درصد اسید اولئیک و درصد اسید پالمتیک بهصورت معنیداری افزایش یافت. بین ارقام مختلف نیز از لحاظ عملکرد دانه و میزان روغن اختلاف معنیداری مشاهده شد به‌طوری‌که رقم قاسم با مصرف 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بیشترین عملکرد دانه (3920 کیلوگرم در هکتار) و روغن (1860 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد. همچنین نتایج مشخص نمود که بالاترین همبستگی عملکرد دانه با صفات مورد ارزیابی به عملکرد روغن (**97/0r =) و سپس به محتوای پروتئین (**85/0r =) و پایین‌‌ترین آنها به میزان اسید لینولئیک (*58/0r = -) تعلق داشت. به‌طورکلی میتوان اظهار نمود که مصرف بیشتر نیتروژن در افزایش عملکرد کمی و کیفی آفتابگردان تأثیرگذار بوده و رقم قاسم از قابلیت بالاتری در جذب عنصر نیتروژن در راستای افزایش عملکرد در واحد سطح برخوردار بود.
مهدیه شیخعلیان؛ یوسف سهرابی؛ فرزاد حسین پناهی؛ امیرحسین شیرانی راد
چکیده
بهمنظور بررسی اثر برهمکنش سدیم نیتروپروساید و تنش خشکی بررنگیزه‌های فتوسنتزی و رابطه آن با عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا آزمایشی طی دو سال زراعی (95-1394 و 96-1395) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش عبارت بودند از سه تیمار ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر برهمکنش سدیم نیتروپروساید و تنش خشکی بررنگیزه‌های فتوسنتزی و رابطه آن با عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا آزمایشی طی دو سال زراعی (95-1394 و 96-1395) در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایش عبارت بودند از سه تیمار آبیاری شامل آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری از مرحله‌ی شروع خورجین‌دهی و قطع آبیاری از مرحله‌ی شروع پر شدن دانه و چهار تیمار محلولپاشی سدیم‌نیتروپروساید با غلظتهای 0، 100، 200 و 300 میکرو مولار. نتایج نشان داد قطع آبیاری باعث کاهش معنیدار مقادیر صفات مورد مطالعه گردید. محلولپاشی سدیم‌نیتروپروساید مقادیر رنگیزه‌های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه در شرایط تنش و عدم تنش خشکی را افزایش داد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در تیمارهای محلولپاشی گیاه با 300 میکرومولار سدیم نیتروپروساید و آبیاری کامل (5129 کیلوگرم در هکتار) و تیمار عدم محلولپاشی و قطع آبیاری از مرحله شروع خورجین‌دهی (3396 کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. آزمایش بیان‌گر آن بود که مصرف سدیم نیتروپروساید میتواند اثرات مثبتی بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، اجزای عملکرد و عملکرد دانه کلزا در شرایط تنش و عدم تنش خشکی داشته باشد و لذا کاربرد آن در شرایط کمبود آب میتواند اثرات مخرب تنش خشکی را تا حدود زیادی تعدیل نماید.
مهرشاد براری؛ محمد علی باغستانی میبدی؛ مرتضی عموزاده؛ مرزبان فرامرزی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی عوامل مدیریتی و محیطی بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز در مزارع محصولات پاییزه در استان ایلام اجرا شد. براساس سطح زیر کشت مزارع زمستانه، در سه شهرستان استان ایلام طی سالهای زراعی 1389-90، تعداد 48 مزرعه بهعنوان نمایندۀ مزارع زمستانۀ کل استان انتخاب شدند و با شمارش علف‌های هرز به‌تفکیک جنس و گونه در هر مزرعه ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی عوامل مدیریتی و محیطی بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز در مزارع محصولات پاییزه در استان ایلام اجرا شد. براساس سطح زیر کشت مزارع زمستانه، در سه شهرستان استان ایلام طی سالهای زراعی 1389-90، تعداد 48 مزرعه بهعنوان نمایندۀ مزارع زمستانۀ کل استان انتخاب شدند و با شمارش علف‌های هرز به‌تفکیک جنس و گونه در هر مزرعه در نقاط نمونه‌برداری، شاخصهای جمعیتی آنها محاسبه شد. در هر مزرعه، ارتفاع از سطح دریا و طول و عرض جغرافیایی مکان مورد نظر توسط دستگاه GPS بهمنظور مطالعۀ اثر این عوامل بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز ثبت شد. سپس دادهها وارد نرمافزار ArcGIS 9.3 شد که بعد از آنالیز لایههای مورد استفاده، نقشههای پراکنش علف‌های هرز در استان ایلام تهیه شد. در مزارع گندم استان ایلام 35 گونه علف هرز مشاهده شد. پهنبرگهای غالب در مزارع گندم این استان عبارت بودند از پنیرک معمولی، جغجغک، خردل وحشی و بی‌تی‌راخ. به‌علاوه براساس شاخص غالبیت و نقشۀ پراکنش علف‌های هرز، مشخص شد که یولاف وحشی زمستانه، مهم‌ترین علف هرز باریک‌برگ مزارع گندم استان است. از بین متغیرهای مدیریتی بررسی‌شده در این پژوهش، فقط متغیرهای مستقل محصول و تاریخ کاشت در کاهش یا افزایش غنای گونه‌ای علف هرز مزارع استان ایلام دخیل بودند.
خیرمحمد محمدی؛ علی عبادی؛ محمد علی عسکری سرچشمه؛ محمدرضا فتاحی مقدم؛ حسین حکم آبادی
چکیده
گیاهان هنگام مواجه شدن با انواع تنش‌های محیطی از سیستم آنتی‌اکسیدانی جهت مقابله با عوارض ناشی از تنش استفاده می‌کنند. در این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از افزایش کلرید سدیم بر سیستم آنتی‌اکسیدانی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک دانهال‌های پسته (بادامی‌ریز زرند، قزوینی، سرخس، آتلانتیکا، UCB1 و دورگ‌های cv. BadamiRiz-e--Zarand × ...
بیشتر
گیاهان هنگام مواجه شدن با انواع تنش‌های محیطی از سیستم آنتی‌اکسیدانی جهت مقابله با عوارض ناشی از تنش استفاده می‌کنند. در این تحقیق بهمنظور بررسی اثر تنش شوری ناشی از افزایش کلرید سدیم بر سیستم آنتی‌اکسیدانی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک دانهال‌های پسته (بادامی‌ریز زرند، قزوینی، سرخس، آتلانتیکا، UCB1 و دورگ‌های cv. BadamiRiz-e--Zarand × P. Integerrima ، Pistacia. vera، cv. Sharakhs× P. Integerrima P. vera P. atlantica Desf× P. Integerrima,) آزمایشی گلخانهای بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در بستر کوکوپیت و پرلایت انجام‌شد. عوامل آزمایش شامل تنش شوری (صفر، 75، 150 و 225 میلی‌مولار) و پایه بودند. اعمال تنش در سال دوم به مدت نه هفته انجام گردید. در پایان آزمایش برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دانهال‌ها اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش سطح شوری، سطح برگ و کلروفیل کل در گیاهان مورد مطالعه کاهش یافتند. پایه آتلانتیکا بیشترین و پایه بادامی‌ریز زرند کمترین کاهش را در این خصوص نشان دادند. همچنین با افزایش سطح شوری، میزان پرولین برگ، فنول کل و فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدان افزایش یافتند. بیشترین افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدان در دورگ بادامی‌ریز زرند× اینتگریما، پایههای بادامی‌ریز زرند و قزوینی مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می‌رسد دورگ بادامی‌ریز زرند× اینتگریما، پایههای بادامی‌ریز زرند و قزوینی توانایی بیشتری در حفظ پروتئین‌های برگ داشته و تحمل بالاتری نسبت به تنش شوری دارند.
رضا محمدی؛ مسعود ارغوانی؛ سید نجم الدین مرتضوی؛ میترا اعلائی
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی چمن چچم چندساله (Lolium perenne L.) در مرحله جوانهزنی و رشد اولیه دانهال به تنش خشکی و کاربرد سدیم نیتروپروساید (رها کننده نیتریک اکساید) در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. بذور چمن به مدت شش ساعت در محلولهای صفر (آب مقطر)، 200، 400، و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی چمن چچم چندساله (Lolium perenne L.) در مرحله جوانهزنی و رشد اولیه دانهال به تنش خشکی و کاربرد سدیم نیتروپروساید (رها کننده نیتریک اکساید) در سال 1394 در گروه علوم باغبانی دانشگاه زنجان انجام شد. بذور چمن به مدت شش ساعت در محلولهای صفر (آب مقطر)، 200، 400، و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید خیسانده شدند و جهت اعمال تنش خشکی، جوانهزنی و رشد اولیه دانهال در پتانسیل‌های اسمزی صفر (آب مقطر)، 1-، 4- و 8- بار با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکول 6000 انجام شد. به طور کلی با کاهش پتانسیل آب محیط، درصد جوانهزنی بذرها، طول شاخساره و ریشه و میزان کلروفیل و کاروتنوئید برگها کاهش و نشت یونی افزایش یافت. کاربرد 400 و 600 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید در تمامی صفات اثرات منفی تنش خشکی را بهبود بخشید. البته، در مورد صفت نشت یونی در تمام سطوح پتانسیل آب، تیمار 600 مایکرومولار تفاوت معنیداری با تیمار شاهد نداشت، ولی تیمار 400 مایکرو مولار نشت یونی را کاهش داد. میزان پرولین برگها با کاهش پتانسیل آب افزایش یافت و گیاهان تیمار شده با سدیم نیتروپروساید پرولین بیشتری نسبت به گیاهان تیمار نشده داشتند. در مجموع در بین غلظتهای سدیم نیتروپروساید مورد مطالعه، بهترین نتیجه در گیاهان تیمار شده با 400 مایکرومولار سدیم نیتروپروساید به‌دست آمد.
محسن رشدی؛ محمد کاظم علیلو؛ سولماز کاظم علیلو
چکیده
فاصله‌های ردیف و تراکم کاشت از عوامل مهم در عملکرد لوبیا قرمز محسوب می‌شوند. در همین راستا اثر تراکم بوته و روش‌های کنترل علف‌های هرز بر عملکرد پروتئین دانه لوبیا قرمز، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی در سال 1397 بررسی شد. تراکم بوته در سه سطح (20، 25 و 30 بوته ...
بیشتر
فاصله‌های ردیف و تراکم کاشت از عوامل مهم در عملکرد لوبیا قرمز محسوب می‌شوند. در همین راستا اثر تراکم بوته و روش‌های کنترل علف‌های هرز بر عملکرد پروتئین دانه لوبیا قرمز، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی در سال 1397 بررسی شد. تراکم بوته در سه سطح (20، 25 و 30 بوته در مترمربع)و روش‌های کنترل علف‌های هرز در چهار سطح عدم کنترل، علف‌کش اختصاصی (بنتازون)، علف‌کش عمومی (پاراکوات) و وجین دستی بودند. اثر متقابل تراکم بوته و روش‌های کنترل علف‌های هرز بر تعداد شاخه جانبی، تعداد غلاف در بوته، وزن صددانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد پروتئین دانه معنیدار بود اما بر تعداد دانه در غلاف اثر معنیداری نداشت. بیشترین تعداد غلاف در بوته (26 عدد) در تراکم 20 بوته در مترمربع و اعمال وجین دستی علف‌های هرز حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد پروتئین دانه نیز به‌ترتیب 3391 و 841 کیلوگرم در هکتار در تراکم 30 بوته در مترمربع و اعمال وجین دستی علف‌های هرز به‌دست آمد. تداخل علف‌های هرز، میتواند کیفیت محصول را نیز به‌واسطه تغییر در ترکیبات موجود در دانه نظیر پروتئین، تحت تأثیر قرار دهد. با افزایش توانایی رقابت محصول از طریق انتخاب تراکم بهینه (30 بوته در مترمربع) در ترکیب با وجین دستی علف‌های هرز، به عملکرد مطلوب در لوبیا قرمز دست یافت.
محسن سیلسپور؛ احمد گلچین؛ محمود رضا روزبان
چکیده
به منظور ارزیابی اثرات شوری بر رشد و غلظت عناصر غذایی پرمصرف در دو رقم زیتون، آزمایشی گلخانهای با پنج سطح شوری در بستر کشت بدون خاک انجام شد. در این آزمایش، نهالهای یکساله ارقام زیتون زرد و میشن، به مدت 5 ماه تحت 5 سطح شوری صفر، 4، 8، 12 و 16دسیزیمنس بر متر ناشی از کلرور سدیم قرار گرفتند. تیمار شوری 16 دسیزیمنس بر متر، وزن خشک ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثرات شوری بر رشد و غلظت عناصر غذایی پرمصرف در دو رقم زیتون، آزمایشی گلخانهای با پنج سطح شوری در بستر کشت بدون خاک انجام شد. در این آزمایش، نهالهای یکساله ارقام زیتون زرد و میشن، به مدت 5 ماه تحت 5 سطح شوری صفر، 4، 8، 12 و 16دسیزیمنس بر متر ناشی از کلرور سدیم قرار گرفتند. تیمار شوری 16 دسیزیمنس بر متر، وزن خشک کل ارقام میشن و زرد را به ترتیب 63 و 85 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. کاهش 25 درصدی عملکرد نسبی وزن خشک کل در رقم میشن و زرد به ترتیب در شوریهای 7 و 6/3 دسیزیمنس بر متر اتفاق افتاد. شوری باعث کاهش معنیداری در غلظت عناصر پر مصرف و افزایش معنیدار غلظت سدیم و کلر در ریشه و برگ هر دو رقم شد. شوری 16 دسیزیمنس بر متر، غلظت سدیم در برگ و ریشه را به ترتیب 1660و 679 درصد، و غلظت کلر در برگ و ریشه را به ترتیب 1069 و 506 درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش داد. در کلیه سطوح شوری، غلظت سدیم و کلر در برگهای رقم زرد به طور معنیداری بیشتر از رقم میشن بود. این نتایج نشان میدهد که رقم میشن به واسطه استفاده از سازوکار تدافعی ایجاد محدودیت در جذب و انتقال سدیم به بخشهای هوایی و نیز حفظ سطح مناسبی از پتاسیم در برگ، از تحمل به شوری بالاتری در مقایسه با رقم زرد برخوردار است و میتوان از آن به عنوان یک رقم متحمل یاد کرد.