راحله قلعه قافی؛ حسین حاجی ابایی؛ فتحیه نبهانی؛ سالویا محمدپور؛ زهرا اردنجی کلاته سیاهدشت
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مایه‌کوبی قارچ میکوریزای آربوسکولار (Rhizophagus irigularis) و ریزوباکتری (Pseudomonas fluorescens) بر ذرت در شرایط مختلف کوددهی، آزمایشی به صورت گلخانه‌ای در منطقه جلین گرگان در سال 1397 طی دو آزمایش جداگانه انجام شد. هدف از آزمایش اول مقایسه‌ی مایه‌کوبی مرسوم خاک با مایه‌کوبی بذرمال و هدف از آزمایش دوم نیز ارزیابی رشد ذرت مایه‌کوبی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مایه‌کوبی قارچ میکوریزای آربوسکولار (Rhizophagus irigularis) و ریزوباکتری (Pseudomonas fluorescens) بر ذرت در شرایط مختلف کوددهی، آزمایشی به صورت گلخانه‌ای در منطقه جلین گرگان در سال 1397 طی دو آزمایش جداگانه انجام شد. هدف از آزمایش اول مقایسه‌ی مایه‌کوبی مرسوم خاک با مایه‌کوبی بذرمال و هدف از آزمایش دوم نیز ارزیابی رشد ذرت مایه‌کوبی شده با قارچ میکوریزا و ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه از طریق بذرمال در سه سطح تیمار با محلول غذایی هوگلند (شاهد، 80 و 100 درصد حجمی محلول هوگلند) بود. در هر دو آزمایش، 70 روز پس از تلقیح بذر، یک گرم از ریشه‌های ذرت و خاک چسبیده به آن نمونه برداری شده و استخراج DNA موجود در ریزوسفر ذرت انجام شد. در آزمایش اول اختلاف معنیداری بین مایه‌کوبی مرسوم خاک با مایه‌کوبی بذرمال از نظر وزن خشک ساقه و ریشه، درصد کلونیزاسیون طولی ریشه، فراوانی آربوسکول، فراوانی وزیکول و غلظت عناصر مشاهده نشد. در آزمایش دوم و در شرایط کوددهی کامل، مایه‌کوبی توسط قارچ، باعث افزایش معنی‌دار غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم و روی (به ترتیب 1/18، 5/3، 56 و 0/46 میلی‌گرم بر کیلوگرم) نسبت به تیمار شاهد (به ترتیب 6/12، 1/3، 6/39 و 4/24 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و روش مایه‌کوبی بذرمال باکتری باعث افزایش معنی‌دار منیزیوم، روی و منگنز (به ترتیب 0/2، 6/42 و 145 میلی‌گرم بر کیلوگرم) نسبت به تیمار شاهد شد (به ترتیب 0/1، 4/24 و 60 میلی‌گرم بر کیلوگرم).
موسی ابراهیم پور؛ پورنگ کسرایی؛ حمیدرضا لاریجانی؛ حمیدرضا توحیدی مقدم؛ سحر هنرمند جهرمی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی علف‌کش‌های باکتریایی و عصاره آبی گیاهان بر خصوصیات مورفولوژیک و نشاسته علف هرز سوروف و برنج،آزمایشی بهصورت اسپلیت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در زمین زراعی در شهرستان آمل در دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل محلول‌پاشی عصاره آبی گیاهان ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی علف‌کش‌های باکتریایی و عصاره آبی گیاهان بر خصوصیات مورفولوژیک و نشاسته علف هرز سوروف و برنج،آزمایشی بهصورت اسپلیت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در زمین زراعی در شهرستان آمل در دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل محلول‌پاشی عصاره آبی گیاهان و سورفاکتانت سورگوم، کلم بروکلی، گزنه، اوکالیپتوس، آقطی، باکتری Streptomyces sp-albos حاوی thaxtomin، باکتری Xanthomonas campestris و شاهد به عنوان عامل اصلی، غلظت عصاره در سطوح صفر، 5، 10 و 15 در هزار بعنوان عامل فرعی و گونه‌های گیاهی برنج رقم طارم و علف هرز سوروف بعنوان عامل فرعی فرعی بود. با محلول‌پاشی عصاره‌ها عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سوروف کاهش و درصد نشاسته دانه افزایش پیدا کرد. عملکرد دانه برنج در کاربرد 5 در هزار عصاره کلم بروکلی و 5 در هزار Streptomyces sp-albos تفاوت معنیداری با شاهد نداشت. با افزایش غلظت عصاره نیز، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک برنج و سوروف کاهش بیشتری را نشان دادند، بیشترین تأثیر در 15 در هزار عصاره به‌دست آمد. در برنج عملکرد بیولوژیک در عصاره‌های سورگوم، کلم بروکلی، اوکالیپتوس و Streptomyces sp-albos با شاهد در یک گروه آماری قرار داشتند. کمترین عملکرد دانه در برنج به میزان 16/3 تن در هکتار مربوط به عصاره آقطی و در سوروف به میزان 68/0 و 61/0 تن در هکتار مربوط به عصاره گزنه و آقطی بود. با توجه به نتایج به دست آمده، دگرآسیبی و عوامل بیماری‌زای گیاهی میتوانند از راههای اساسی کنترل علف‌های هرز در سیستم کشاورزی پایدار باشند.
ذلیخا شریفی؛ احمد زارع؛ الهام الهی فرد؛ علیرضا ابدالی مشهدی
چکیده
به منظور ارزیابی سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم و علف‌کش برعملکرد کمی، کیفی رازیانه و کنترل علف-های هرز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 1399-1398 انجام شد. تیمارها شامل غلظت‌های مختلف علف‌کش لینورون (صفر، ...
بیشتر
به منظور ارزیابی سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم و علف‌کش برعملکرد کمی، کیفی رازیانه و کنترل علف-های هرز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 1399-1398 انجام شد. تیمارها شامل غلظت‌های مختلف علف‌کش لینورون (صفر، 5/1، 3، 5/4 لیتر در هکتار) به عنوان کرت اصلی و سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم (0، 3، 6، 9 و 12 تن در هکتار) به عنوان کرت فرعی بود. نتایج نشان داد که کمترین زیست توده علف‌های هرز پهن‌برگ و باریک‌برگ (73 و 15 گرم در مترمربع) از کاربرد 5/4 لیتر در هکتار علف‌کش و کاربرد مالچ به میزان 9 و 12 تن در هکتار به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه (80 گرم در مترمربع) در شرایط کاربرد علف‌کش به میزان سه لیتر در هکتار و مالچ نه تن در هکتار و کمترین (18 گرم در مترمربع) در شرایط عدم کاربرد علف‌کش و مالچ کاه و کلش گندم مشاهده گردید. در شرایط کاربرد علف‌کش سه لیتر در هکتار و مالچ نه تن در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس رازیانه (82/2 گرم در مترمربع) به دست آمد و در شرایط عدم کاربرد مالچ و علف‌کش، عملکرد اسانس 48/0 گرم در مترمربع بود. بنابراین در مدیریت تلفیقی علف‌های هرز، کاربرد مالچ کاه و کلش گندم میتواند در کاهش رقابت علف‌های هرز و دستیابی به کشاورزی پایدار در گیاهان دارویی مورد توجه قرار گیرد.
نادر خادم مقدم ایگده لو؛ احمد گلچین؛ خدیجه فرهادی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن (067/0، 2/0 و mg/l 6/0) و سه سطح کبالت (006/0، 06/0 و mg/l 3/0) بودند. سطوح فاکتورهای مورد آزمایش از طریق افزودن مقادیر مختلف نمکهای نیترات آمونیوم، مولیبدات آمونیوم و کلرید کبالت به محلول غذایی پایه، تهیه گردیدند. نتایج صفات موفولوژیکی نشان دادند که در تیمار N100Mo0.6Co0.06 بیشترین وزن خشک غلاف به‌دست آمد که حداکثر اخلافی برابر با 9/47 درصد با سایر تیمارها داشت. بیشترین وزن خشک بوته نیز از تیمار N150Mo0.6Co0.006 به‌دست آمد. بیشترین وزن خشک ریشه در تیمارهای N150Mo0.6 و N150Co0.3 به‌دست آمد. همینطور بیشترین تعداد غلاف نیز در تیمارهای N150Mo0.6، N100Co0.3 و Mo0.6Co0.3 به‌دست آمد. بررسی صفات فیزیولوژیکی هم نشان دادند که بیشترین غلظت نیتروژن، مولیبدن و کبالت به‌ترتیب از تیمارهای N200Mo0.6Co0.3، N150Mo0.6Co0.3 و N150Mo0.067Co0.006 حاصل شد. در کل میتوان اظهار داشت که کاربرد تیمار N100Mo0.6Co0.06 میتواند بر وزن خشک غلاف که اندامی بارده و اقتصادی است تأثیر مثبتی گذاشته و عملکرد لوبیا چیتی (رقم تلاش) را ارتقاء دهد.
مجید مسلمی؛ حمیدرضا مبصر؛ نعمت اله صداقت؛ ایمان عشقی
چکیده
بهینه‌سازی مقدار مصرف کودهای نیتروژنه یکی از راهکارهای مهم مدیریتی برای بهبود عملکرد است. به منظور بررسی اثرات مقادیر و تنش نیتروژن طی دو سال بر خصوصیات مورفولوژیک و صفات زراعی برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در مزرعه پژوهشی واقع در آمل اجرا شد. مقادیر نیتروژن در ...
بیشتر
بهینه‌سازی مقدار مصرف کودهای نیتروژنه یکی از راهکارهای مهم مدیریتی برای بهبود عملکرد است. به منظور بررسی اثرات مقادیر و تنش نیتروژن طی دو سال بر خصوصیات مورفولوژیک و صفات زراعی برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در مزرعه پژوهشی واقع در آمل اجرا شد. مقادیر نیتروژن در سه سطح (46، 69، 92 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) به عنوان عامل اصلی و عامل فرعی شامل چهار سطح تنش یا عدم مصرف نیتروژن (T1= تنش در مرحله خوشهدهی کامل، T2= تنش در مرحله ظهور خوشه آغازین، T3= تنش در مرحله پنجهدهی و T4= تنش در مرحله نشاکاری) بود. نتایج نشان داد که تعداد دانه پر در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت در سال 1388 بیشتر از سال 1389 بود. عملکرد دانه در سال اول (25/450 گرم در مترمربع) بیشتر از سال دوم (1/395 گرم در مترمربع) بدست آمد. حداکثر شاخص برداشت در سال 1388 و با تنش نیتروژن در مرحله خوشهدهی کامل بدست آمد. بنابراین مصرف 69 کیلوگرم نیتروژن بصورت تنشی در هکتار با تنش نیتروژن در مرحله خوشهدهی کامل را میتوان جهت تولید بالاترین عملکرد دانه پیشنهاد نمود.
علی آشوری؛ منوچهر قلی پور؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت
چکیده
به منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز(Cuminum cyminum L.)تحت رژیم کم آبیاری، آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی زیر نظر دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار ...
بیشتر
به منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز(Cuminum cyminum L.)تحت رژیم کم آبیاری، آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی زیر نظر دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار نوع آب آبیاری در دوسطح (معمولی و مغناطیسی) و مکان (راهنجان،گرمن) با شرایط اقلیمی و ارتفاع از سطح دریای متفاوت بعنوان فاکتور اصلی و تیمار سوپرجاذب در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) بعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در تمام تیمارها، آبیاری براساس 100 درصد نیاز آبی گیاه اعمال شد. نتایج نشان داد مکان، نوع آبیاری و غلظت‌های مختلف سوپر جاذب تاثیر معنیداری روی خصوصیات رشدی زیره سبز داشتند. بیشترین ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک بوته، درصد اسانس و پروتئین در منطقه راهنجان با استفاده از سوپرجاذب غلظت 100 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. در منطقه راهنجان بدلیل شرایط اقلیمی و میانگین دمای سالانه بالاتر و تیمار 100 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپر جاذب و کاربرد آب مغناطیسی، بیشترین مقدار ارتفاع بوته، درصد اسانس و پروتئین، کربوهیدرات‌های محلول مشاهده گردید. با توجه به نتابج حاصله، اغلب صفات در منطقه راهنجان دارای مقادیر بیشتری نسبت به منطقه گرمن بود و کشت گیاه در منطقه راهنجان اقتصادی می باشد.
علیرضا همدمی؛ هاشم هادی؛ امیر رحیمی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر دوره‌های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله آزمایشی با دو سری تیمار شامل تیمارهای کنترل علف‌های هرز از سبز شدن تا سومین برگ‌حقیقی، تا ششمین برگ‌حقیقی، تا اولین شاخه‌گل‌زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا گلدهی، تا دانه‌بندی و سری دوم شامل تداخل علف‌های هرز تا سومین برگ حقیقی، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر دوره‌های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله آزمایشی با دو سری تیمار شامل تیمارهای کنترل علف‌های هرز از سبز شدن تا سومین برگ‌حقیقی، تا ششمین برگ‌حقیقی، تا اولین شاخه‌گل‌زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا گلدهی، تا دانه‌بندی و سری دوم شامل تداخل علف‌های هرز تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخه‌گل-زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا گلدهی و تداخل تا دانه بستن در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1397 اجرا گردید. نتایج نشان داد که تیمار تداخل تا سومین برگ حقیقی کمترین وزن خشک علف‌های هرز را داشت. در هر دو سری تیمار با افزایش دوره حضور علف‌های هرز، کاهش معنیداری در عملکرد دانه در بوته و هکتار شنبلیله مشاهده شد به‌طوری‌که شروع دوره بحرانی در دو سطح 5 و 10 درصد کاهش عملکرد قابل قبول دانه در هکتار به‌ترتیب 140 و 158 درجه-روزهای رشد از زمان سبز شدن و پایان دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز نیز در دو سطح کاهش عملکرد مذکور به‌ترتیب 349 و 282 درجه-روزهای رشد از سبز شدن گیاه تعیین گردید. بنابراین بهترین زمان مبارزه در سطح 5 درصد کاهش عملکرد، کنترل از سومین برگ حقیقی تا گلدهی و در سطح 10 درصد کاهش عملکرد، کنترل از چهار برگی تا قبل از ظهور گل‌ها بود.
پریسا شیخ زاده مصدق؛ غلام بهزاد؛ ناصر زارع؛ میترا رستمی
چکیده
به‌منظور بررسی تاثیر کاربرد نانوسلنیوم در بهبود شاخصهای فتوسنتزی، صفات بیوشیمیایی و افزایش تحمل به سرمای کلزای پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام گرفت. تیمار آزمایشی شامل محلول‌پاشی غلظت‌های نانوسلنیوم (صفر (شاهد)، 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر) در ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تاثیر کاربرد نانوسلنیوم در بهبود شاخصهای فتوسنتزی، صفات بیوشیمیایی و افزایش تحمل به سرمای کلزای پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام گرفت. تیمار آزمایشی شامل محلول‌پاشی غلظت‌های نانوسلنیوم (صفر (شاهد)، 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر) در مرحله 8-6 برگی بود. نتایج نشان داد محلول‌پاشی بوته‌های کلزا با غلظت‌های مختلف نانوسلنیوم موجب افزایش معنی‌دار محتوای نسبی آب برگ، رنگیزه‌های فتوسنتری، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، بقای زمستانه بوته‌ها و عملکرد دانه‌ی کلزا گردید. بیشترین محتوای نسبی آب برگ، فلورسانس بیشینه (Fm)، حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم II (Fv/Fm)، فلورسانس متغیر (Fv)، محتوای اسید آمینه پرولین و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز در بوته‌های محلول‌پاشی شده با 50 میلی‌گرم در لیتر نانوسلنیوم به‌دست آمد. نانوسلنیوم از طریق افزایش میزان Fv/Fm، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و میزان اسید‌آمینه پرولین، موجب افزایش درصد زنده‌مانی بوته‌های کلزا به میزان 18/7 تا 94/8 درصد شد. محلول‌پاشی بوته‌های کلزا با غلظت‌های 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر نانوسلنیوم سبب افزایش عملکرد دانه به‌ترتیب به میزان 10/28 و 19/34 درصد شد. بهطور کلی نتایج نشان داد که کاربرد نانوسلنیوم با غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر تأثیر مثبت و معنیداری بر صفات بیوشیمیایی و شاخصهای فتوسنتزی کلزا داشت که این موضوع سبب شد تا تحمل به سرما در بوته‌های کلزا افزایش یابد.
فاطمه رشیدی؛ نادعلی باقری؛ نادعلی بابائیان جلودار؛ علی دهستانی کلاگر
چکیده
به منظور شناسایی صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه و معرفی ارقام زودرس با عملکرد بالا در جنس براسیکا، 100 ژنوتیپ از شش گونه جنس براسیکا (B. napus، B. juncea، B. nigra، B. rapa، B. carinata و B. oleracea) در سال زراعی 97-1396 در قالب طرح مربع لاتیس با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان ...
بیشتر
به منظور شناسایی صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه و معرفی ارقام زودرس با عملکرد بالا در جنس براسیکا، 100 ژنوتیپ از شش گونه جنس براسیکا (B. napus، B. juncea، B. nigra، B. rapa، B. carinata و B. oleracea) در سال زراعی 97-1396 در قالب طرح مربع لاتیس با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از لحاظ تمام صفات زراعی، اختلاف معنیداری با یکدیگر دارند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد ژنوتیپ‌های گونه B. napus بالاترین عملکرد و ژنوتیپ‌های گونه B. rapa زودرس‌ترین و کمترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. دیررس‌ترین ژنوتیپ‌ها، از گونه B. juncea بود. نتایج همبستگی برای ژنوتیپ‌های تمام گونه‌ها نشان داد عملکرد با صفات روز تا رسیدگی، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه و تعداد دانه در خورجین همبستگی مثبت و معنیداری دارد. رگرسیون گام به گام برای تمامی صفات در تمام گونه‌ها نشان‌دهنده اهمیت و نقش تعیین کننده صفات تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در خورجین و روز تا رسیدگی بر عملکرد ژنوتیپ‌ها بود. در تجزیه به مولفه‌های اصلی، سه مولفه اول 92 درصد از تغییرات را توجیه نمودند که به‌ترتیب پتانسیل عملکرد، فنولوژی و وزن هزار دانه نامگذاری شدند. بر اساس نمودار سه بعدی این سه مولفه، بهترین گونه، B. napus و بهترین ارقام از نظر زودرسی و عملکرد بالا ارقام Janetzika، Liragold، Hayola 401و Hayola 308 از گونه B. napus معرفی شدند.
محراب مهری چروده؛ حمیدرضا ذاکرین؛ معرفت مصطفوی راد؛ سعید سیف زاده؛ علیرضا ولدآبادی
چکیده
این آزمایش، به‌منظور ارزیابی رشد بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) رقم NC2 تحت تاثیر آبیاری تکمیلی و سالیسیلیک اسید طی سال‌های 1398 و 1399 بهصورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان (ایستگاه تحقیقاتی کانرود آستارا) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل ...
بیشتر
این آزمایش، به‌منظور ارزیابی رشد بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) رقم NC2 تحت تاثیر آبیاری تکمیلی و سالیسیلیک اسید طی سال‌های 1398 و 1399 بهصورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان (ایستگاه تحقیقاتی کانرود آستارا) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار رژیم آبیاری: عدم انجام آبیاری (شرایط دیم)، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی، آبیاری تکمیلی در مرحله نمو غلاف‌ها، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی + مرحله نمو غلاف‌ها و سه سطح سالیسیلیک اسید: 100، 200 و 300 میکرومول در لیتر به‌ترتیب به‌عنوان کرت اصلی و فرعی بود. تنش خشکی تمامی صفات زراعی اندازه‌گیری شده در بادام زمینی را کاهش داد و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید با غلظت 300 میکرومول در لیتر در هر دو شرایط تنش خشکی و آبیاری تکمیلی تمامی صفات مورد مطالعه را بهبود بخشید. بیشترین تعداد غلاف در بوته (57/51 عدد)، عملکرد دانه (3450 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد غلاف بادام زمینی (4958 کیلوگرم در هکتار) در تیمار آبیاری تکمیلی در مراحل شروع گلدهی + تشکیل غلاف‌ها با سالیسیلیک اسید به‌دست آمد و این صفات زراعی به‌ترتیب 79/38، 8/70 و 6/57 درصد در مقایسه با شرایط دیم افزایش پیدا کرد. نتایج این پژوهش نشان داد، آبیاری تکمیلی و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید با غلظت 300 میکرومول در لیتر میتواند برای ارتقای رشد و عملکرد دانه بادام زمینی تحت شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه باشد.
مدینه بیژنی؛ سعید صوفی زاده؛ امیرحسین شیرانی راد؛ حمید جباری
چکیده
به منظور بررسی واکنش ارقام کلزا (Brassica napus L.) به تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی (98-1396) در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. تیمارهای تنش خشکی شامل آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری از مرحله خورجین-دهی تا پایان رشد و قطع آبیاری ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش ارقام کلزا (Brassica napus L.) به تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی (98-1396) در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. تیمارهای تنش خشکی شامل آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری از مرحله خورجین-دهی تا پایان رشد و قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا پایان رشد در کرت‌های اصلی و ارقام بهاره کلزا شامل ساری‌گل، آر جی اس 003، هایولا 401، ظفر و دلگان در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی به خصوص در قطع آبیاری از گلدهی در تمام ارقام مورد مطالعه منجر به کاهش معنی‌دار طول دوره رشد، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن، کارایی مصرف آب در تولید دانه و کارایی مصرف آب در تولید روغن گردید. بیشترین عملکرد دانه در آبیاری کامل در ارقام دلگان، ظفر، آر جی اس 003 و هایولا 401 به ترتیب با 3959، 3886، 3776 و 3650 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. در شرایط تنش ارقام آر جی اس 003، دلگان و هایولا 401 با واکنش مناسب‌تر در قطع آبیاری از خورجین‌دهی با عملکرد دانه به ترتیب 2841، 2812 و 2716 کیلوگرم در هکتار بر سایر ارقام برتری داشتند. ارقام دلگان، آر جی اس 003 و هایولا 401 با تولید به ترتیب 2357، 2276 و 2185 کیلوگرم دانه در شرایط قطع آبیاری از گلدهی نیز به عنوان ارقام مناسب در کرج توصیه می‌گردند.
رویا موسوی؛ ویدا چالوی؛ کامران قاسمی؛ مهدی حدادی نژاد
چکیده
برای بررسی اثر نیتروکسین و ورمیکمپوست بر خصوصیات کیفی و عملکردی تمشک سیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بسترهای گلدانی انجام شد. فاکتور اول میزان درصد کود ورمیکمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40) و فاکتور دوم سطح تلقیح و عدم تلقیح با نیتروکسین (Ni) بود. نتایج نشان داد که تیمارها اثر معنی داری بر صفات ...
بیشتر
برای بررسی اثر نیتروکسین و ورمیکمپوست بر خصوصیات کیفی و عملکردی تمشک سیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بسترهای گلدانی انجام شد. فاکتور اول میزان درصد کود ورمیکمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40) و فاکتور دوم سطح تلقیح و عدم تلقیح با نیتروکسین (Ni) بود. نتایج نشان داد که تیمارها اثر معنی داری بر صفات مورد بررسی داشتند. بالاترین وزن میوه، تعداد میوه و عملکرد در ورمیکمپوست 20 درصد مشاهده شد. بیشترین طول میوه (62/1 سانتیمتر) در ورمیکمپوست 10 درصد و تلقیح نیتروکسین بدست آمد. بیشترین قطر میوه در ورمیکمپوست 30 درصد حاصل گردید. همچنین در پارامترهای بیوشیمیایی کاربرد ورمیکمپوست 10 درصد بیشترین مواد جامد محلول و شاخص طعم را به دنبال داشت. بیشترین مقدار آنتوسیانین در تیمارهای ورمیکمپوست 20 و 30 درصد به ترتیب به میزان 551 و 563 (میلی گرم بر لیتر آب میوه) حاصل گردید. کاربرد نیتروکسین به همراه ورمیکمپوست 30 درصد بیشترین ویتامین ث را به همراه داشت. بهطور کلی نتایج نشان داد که کاربرد ورمیکمپوست در سطوح 20 تا 30 درصد بهترین اثر را بر صفات کمی و کیفی تمشک سیاه داشته و نیتروکسین نیز میتواند اثر منفی مقادیر بالای ورمیکمپوست را کاهش داده و موجب افزایش اثر ورمیکمپوست بر گیاه تمشک شود.
سمیه طبری؛ مهدی حدادی نژاد؛ رضا نوروز
چکیده
به‌منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی ارقام تمشک سیاه(Rubus sp.)، سه رقم خاردار(توپای، سیلوان و ماریون) و دو رقم بی‌خار(قرمز نارس و مرتون) پس از شروع رکود و تأمین نیاز سرمایی مختلف در سال 1398 از کلکسیون تمشک دانشگاه علوم کشاورزی ساری جمع‌آوری و در گلخانه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی بصورت فاکتوریل در سه تکرار ارزیابی شد. سپس مدل‌های نیاز ...
بیشتر
به‌منظور تعیین نیاز سرمایی و گرمایی ارقام تمشک سیاه(Rubus sp.)، سه رقم خاردار(توپای، سیلوان و ماریون) و دو رقم بی‌خار(قرمز نارس و مرتون) پس از شروع رکود و تأمین نیاز سرمایی مختلف در سال 1398 از کلکسیون تمشک دانشگاه علوم کشاورزی ساری جمع‌آوری و در گلخانه در قالب طرح بلوک کامل تصادفی بصورت فاکتوریل در سه تکرار ارزیابی شد. سپس مدل‌های نیاز سرمایی و گرمایی محاسبه گردید. نتایج حاکی از تفاوت نیاز سرمایی ارقام خاردار و بی‌خار در مزرعه بود. رقم خاردار و زودرس سیلوان پس از دریافت 500 ساعت نیاز سرمایی، بیشترین درصد شکوفایی اولین را جوانه داشت. اولین شکوفایی در ارقام خاردار میان‌رس و دیررس (ماریون و توپای) و رقم بی‌خارقرمزنارس در 700 ساعت سرما ولی در رقم بی‌خار مرتون در 900 ساعت مشاهده گردید. کمترین تعداد روزی که همه ارقام خاردار و بی‌خار توانستند به مرحله شکوفایی 50 درصدی جوانه‌ها برسند وقتی بود که حداقل 700 ساعت سرما را دریافت نمودند. بااین‌حال تنها ارقام خاردار بودند که به شکوفایی کامل رسیدند و به همین دلیل مناسب‌ترین ارقام جهت توسعه کشت در شرق مازندران می‌باشند. ارقام بی‌خار حتی با دریافت 900 ساعت سرما به شکوفایی کامل نرسیدند. نیاز گرمایی لازم جهت شکوفایی 50 درصد جوانه‌ها بین 1116 GDH(رقم خاردار و دیررس توپای) تا 6324 GDH(رقم بی‌خار مرتون) متغیر بود. در مورد ارقام بی‌خار استفاده از تیمارهای تکمیلی مثل سیانامید هیدروژن جهت بهبود شکوفایی جوانه میتواند راهگشا باشد. لازم است این نتایج برای تولید محصول مجدد یا خارج از فصل تمشک مورد توجه قرار گیرد.
بابک سپهری؛ حمید رضا توحیدی مقدم؛ فرشاد قوشچی؛ میثم اویسی؛ پورنگ کسرایی
چکیده
گیاه دارویی پروانش با نام علمی (Catharanthus roseus) یکی از مهمترین گیاهان دارویی در دنیا می باشد که علاوه بر داشتن برگها و گلهای زیبا و کاربرد زینتی، در برگها و ریشه های خود دارای آلکالوئیدهای بسیار مهمی می باشد که در شیمی درمانی انواع سرطان‌ها (خون، غدد لنفاوی، سینه و پروستات) و درمان افت فشار خون کاربرد دارد. این آزمایش به منظور بررسی اثر ...
بیشتر
گیاه دارویی پروانش با نام علمی (Catharanthus roseus) یکی از مهمترین گیاهان دارویی در دنیا می باشد که علاوه بر داشتن برگها و گلهای زیبا و کاربرد زینتی، در برگها و ریشه های خود دارای آلکالوئیدهای بسیار مهمی می باشد که در شیمی درمانی انواع سرطان‌ها (خون، غدد لنفاوی، سینه و پروستات) و درمان افت فشار خون کاربرد دارد. این آزمایش به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد و محلول پاشی نانوذرات روی و منیزیم در شرایط تنش خشکی بر میزان آلکالوئید کل، آنتوسیانین، کلروفیل کل، وزن تر و خشک سرشاخه‌های حاوی آلکالوئید، و تعداد شاخه های جانبی گیاه دارویی پروانش (Catharanthus roseus (L.) G.DON) در شرایط گلخانه‌ای، به صورت فاکتوریل و در قالب طرح‌های کاملاٌ تصادفی، طی سال‌های 1399 و 1400 در تهران صورت گرفت. نتایج نشان داد که در بررسی اثرات تنش خشکی و محلول پاشی نانوذرات روی و منیزیم بر کلیه‌ی صفات مورد بررسی (آلکالوئید کل، آنتوسیانین، کلروفیل کل، وزن تر و خشک سرشاخه‌های حاوی آلکالوئید، و تعداد شاخه های جانبی) اختلاف آماری معنیداری در سطح 1 درصد ایجاد شد. همچنینن در بررسی اثرات تنظیم کننده‌های رشد نیز به غیر از آلکالوئید کل، بر روی سایر صفات مورد بررسی، اثرات آماری معنیداری در سطح 1 درصد ایجاد شد. در بررسی اثرات متقابل تنش خشکی و تنظیم کننده‌های رشد بر وزن تر سرشاخه‌های حاوی آلکالوئید تأثیر معنیداری در سطح 1 درصد ایجاد شد. اما در سایر موارد اثر آماری معنیداری بر صفات مورد نظر مشاهده نشد.
زهرا عجریب زاده؛ سلیم فرزانه؛ محمود شمیلی؛ حمید رضا بلوچی؛ عزیز کرملاچعب؛ رئوف سید شریفی
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر چهار نوع چسباننده در سطحهای مختلف: کربوکسیمتیلسلولز (40 ، 60 و 80 گرم در لیتر)، صمغ عربی (50 ، 100 و 150 گرم در لیتر)، کتیرا (30 ، 60 و 90 گرم در لیتر) و نشاسته (45، 60 و 75 گرم در لیتر) به عنوان آزمایش اول و 4 نوع مواد تغذیهای با سطحهای مختلف: هیومیکاسید (6 ، 9 و 12 گرم در لیتر)، فیلترکیک (5 ،10 و 15 گرم در کیلوگرم)، سوپرجاذب (10 ، 30 ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر چهار نوع چسباننده در سطحهای مختلف: کربوکسیمتیلسلولز (40 ، 60 و 80 گرم در لیتر)، صمغ عربی (50 ، 100 و 150 گرم در لیتر)، کتیرا (30 ، 60 و 90 گرم در لیتر) و نشاسته (45، 60 و 75 گرم در لیتر) به عنوان آزمایش اول و 4 نوع مواد تغذیهای با سطحهای مختلف: هیومیکاسید (6 ، 9 و 12 گرم در لیتر)، فیلترکیک (5 ،10 و 15 گرم در کیلوگرم)، سوپرجاذب (10 ، 30 و 45 گرم در کیلوگرم) و کود میکروکمبی (10 ، 20 و 30 گرم در کیلوگرم) به عنوان آزمایش دوم به همراه شاهد به صورت طرح کاملاً تصادفی و با 3 تکرار در سال 1398 در ایستگاه تحقیقاتی نیشکر خوزستان- ایران به اجرا در آمد. نتایج نشان داد اثر چهار نوع چسب بر شاخصهای گیاه نیشکر همچون سرعت سبز شدن، طول ساقه، وزن خشک ساقه و درصد رطوبت گیاه معنیداری بود و بیشترین اثر مثبت در چسب نشاسته (60 گرم در لیتر) مشاهده گردید. همچنین چهار مواد تغذیهای بر برخی از شاخصها همچون سرعت سبز شدن، طول ساقه، وزن خشک ساقه و درصد رطوبت گیاه اثر معنیداری داشت. بیشترین اثر مثبت برای صفات گرفته شده در هیومیکاسید (12 گرم در لیتر) مشاهده گردید. با توجه به اثر مثبت بیشتر چسب نشاسته، میتوان در بررسیهای بعدی از این چسب به عنوان چسبانندهای، همراه با سایر مواد تغذیهای و مواد پرکننده برای پلت کردن جوانههای جانبی ساقه نیشکر جهت تولید بذر مصنوعی تکجوانهی نیشکر استفاده کرد.
مریم منصوری؛ غلام عباس اکبری؛ الیاس سلطانی؛ فاطمه بناءکاشانی
چکیده
این پژوهش بهصورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی درسه تکرار در سال 1400 اجرا شد. در این مطالعه دور آبیاری در سه سطح (هفت روز یک بار، ده روز یک بار و سیزده روز یک بار) به‌عنوان عامل اصلی و عامل فرعی تاریخ کاشت در دو سطح (15 خرداد و یک تیر) و عامل فرعی- فرعی کوددهی با کودهای زیستی در چهار سطح شاهد (بدون کود زیستی)، ...
بیشتر
این پژوهش بهصورت کرت‌های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی درسه تکرار در سال 1400 اجرا شد. در این مطالعه دور آبیاری در سه سطح (هفت روز یک بار، ده روز یک بار و سیزده روز یک بار) به‌عنوان عامل اصلی و عامل فرعی تاریخ کاشت در دو سطح (15 خرداد و یک تیر) و عامل فرعی- فرعی کوددهی با کودهای زیستی در چهار سطح شاهد (بدون کود زیستی)، کود زیستی شیفت، کود زیستی کریس و تلفیق کودهای زیستی شیفت و کریس منظور شد. نتایج پژوهش نشان داد که گیاهان کشت شده در تاریخ یک تیر در تمامی صفات مورد بررسی (شامل اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک) و در هر سه سطح آبیاری آزمایش شده، نسبت به گیاهان کشت شده در تاریخ 15 خرداد برتر بودند. عملکرد دانه‌ی گیاه دانسیاه تحت تیمارهای پژوهش، رفتاری همراستا با تعداد و وزن دانه از خود نشان داده است یعنی با افزایش سطوح تنش خشکی، عملکرد دانه به طور معنیداری در هر دو تاریخ کاشت مورد بررسی کاهش یافته است. با این وجود، نسبت کاهش عملکرد دانه تحت تاثیر تنش خشکی، در گیاهان کشت شده در تاریخ یک تیر بهطور معنیداری کمتر از گیاهان کشت شده در تاریخ 15 خرداد بود.
حمزه خانجانی افشار؛ مجتبی جعفرزاده کنارسری؛ مهرداد چائی چی؛ امین فرنیا
چکیده
به منظور بررسی تاثیر کاربرد روی و پتاسیم بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار طی دو سال 97 و 98 در مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی همدان اجرا گردید. عامل کرت اصلی شامل سطوح آبیاری (نرمال و تنش رطوبتی) و عامل کرت ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر کاربرد روی و پتاسیم بر برخی صفات مورفولوژیکی و عملکرد گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار طی دو سال 97 و 98 در مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی همدان اجرا گردید. عامل کرت اصلی شامل سطوح آبیاری (نرمال و تنش رطوبتی) و عامل کرت فرعی شامل دو فاکتور محلول‌پاشی کودهای پتاس و روی بود. کود پتاس از منبع K2O (40 درصد) با احتساب 2 لیتر در هکتار در سه سطح 1) عدم مصرف، 2) محلول‌پاشی در ابتدای مرحله آبستنی، 3) محلول پاشی برگی بعد از گرده افشانی و کود روی محلول در آب (10 درصد) با احتساب 4 لیتر در هکتار در سه سطح 1) عدم مصرف، 2) محلول پاشی در ابتدای مرحله آبستنی، 3) محلول‌پاشی بعد از گرده‌افشانی استفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس بیانگر وجود تفاوت معنی‌دار بین تیمارها در تمام صفات مورد بررسی بود. تفاوت معنیداری (p < 0.01) در تمامی صفات مورد ارزیابی تحت شرایط تنش و بدون تنش مشاهده گردید. مصرف توأم کود پتاسیم و روی در ابتدای مرحله آبستنی در مقایسه با شاهد، عملکرد دانه (5/4 درصد) و محتوای نسبی آب برگ (8/5 درصد) را در شرایط تنش افزایش داد.
حسین پورهادیان
چکیده
زمینه: پهنه‌بندی دقیق عوامل محیطی هر منطقه برای فعالیت‌های کشاورزی، راهنمای بسیار مهمی برای تصمیم‌گیری مدیران و سیاست‌گذاران بخش کشاورزی و کشاورزان فراهم می‌کند.
هدف: این پژوهش به‌منظور پهنه‌بندی اراضی زراعی در استان لرستان برای کشت دوم ذرت علوفه‌ای در سال 1400، به‌کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)، فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP) و ...
بیشتر
زمینه: پهنه‌بندی دقیق عوامل محیطی هر منطقه برای فعالیت‌های کشاورزی، راهنمای بسیار مهمی برای تصمیم‌گیری مدیران و سیاست‌گذاران بخش کشاورزی و کشاورزان فراهم می‌کند.
هدف: این پژوهش به‌منظور پهنه‌بندی اراضی زراعی در استان لرستان برای کشت دوم ذرت علوفه‌ای در سال 1400، به‌کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)، فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP) و منطق فازی انجام گرفت.
روش پژوهش: ابتدا لایه رستری عوامل محیطی مؤثر بر کشت ذرت علوفه‌ای شامل عوامل اقلیمی(دمای کمینه، بیشینه و متوسط)، توپوگرافی(ارتفاع از سطح دریا و شیب) و خاکی(اسیدیته، بافت، پتاسیم قابل‌دسترس، فسفر قابل‌دسترس، ماده آلی و نیتروژن کل) در محیط GIS تهیه شد. سپس با استفاده از توابع فازی نقشه هر عامل فازی‌سازی گردید و وزن هر عامل به‌کمک ANP تعیین شد. با ترکیب لایه‌های وزن‌دار شده، لایه‌های نهایی تولید گردید و در نهایت این لایه‌ها به‌چهار طبقه خیلی‌مناسب، مناسب، ضعیف و نامناسب پهنه‌بندی شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که 35/96 درصد از سطح محدوده موردمطالعه دارای شرایط مناسب و 65/3 درصد دارای شرایط ضعیف برای کشت ذرت علوفه‌ای می‌باشد. بهجز بخش کمی از شمال و جنوب اراضی زراعی استان لرستان، بقیه اراضی دارای شرایط مناسب بودند. ارزیابی نقشه‌های فازی نشان داد بیشترین اهمیت فازی مربوط به عوامل اقلیمی(63/0) و کمترین به عوامل خاکی(53/0) می‌باشد. بررسی جداگانه نقشه‌های عوامل اقلیمی، توپوگرافی و خاکی حاکی از ایجاد محدودیت توسط تمام عوامل بهجز pH خاک برای کشت ذرت علوفه‌ای در استان لرستان می‌باشد.
نتیجه‌گیری: نتیجه این مطالعه زمینه منطقی برای برنامه‌ریزی استفاده بهینه از کاربری اراضی زراعی، مدیریت گیاه ذرت علوفه‌ای و افزایش درآمد کشاورزان را فراهم خواهد کرد.
اسحق پورکرمی؛ مهدی دهمرده؛ محمد گلوی؛ عیسی خمری
چکیده
به منظور ارزیابی تاثیر نسبت های کشت مخلوط چای ترش (Hibiscus Sabdariffa L.) بر عملکرد و اجزاء عملکرد بادام زمینی (Arachis hypogea L.) در سطوح مختلف کود نیتروژن آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 94-1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سطوح کود نیتروژن به عنوان عامل اصلی ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تاثیر نسبت های کشت مخلوط چای ترش (Hibiscus Sabdariffa L.) بر عملکرد و اجزاء عملکرد بادام زمینی (Arachis hypogea L.) در سطوح مختلف کود نیتروژن آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال زراعی 94-1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سطوح کود نیتروژن به عنوان عامل اصلی در چهار سطح (0، 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار) و سری های جایگزینی کشت مخلوط به عنوان عامل فرعی در پنج سطح شامل (خالص چای ترش، خالص بادام زمینی، 50 درصد چای ترش + 50 درصد بادام زمینی، 75 درصد چای ترش + 25 درصد بادام زمینی، 75 درصد بادام زمینی + 25 درصد چای ترش) بودند. بر اساس نتایج بدست آمده سطوح مختلف کود نیتروژن و آرایش کشت مخلوط بر تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در نیام، وزن صد دانه، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بادام زمینی تاثیر معنی داری نشان داد. اثر متقابل تیمارهای آزمایشی بر عملکرد اقتصادی، بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار بود. بیشترین عملکرد اقتصادی بادام زمینی (33/5995 کیلو گرم در هکتار) از کشت خالص بادام زمینی و مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد. نتایج نشان داد که بالاترین میزان نسبت برابری زمین در کشت مخلوط 75 % بادام زمینی بعلاوه 25 % چای ترش به دست آمد (73/1) که نشان دهنده سودمندی کشت مخلوط نسبت به تک کشتی بود.
حسن نیسی؛ محمد رفیعی الحسینی؛ محمود رضا تدین؛ سید رضا احمدپور؛ اکبر کریمی
چکیده
نیتروژن به عنوان مهمترین عنصرغذایی مورد نیاز گیاه برنج بوده و بخش زیادی از آن در شالیزارها از طریق آبشویی از دست می‌رود که خود میتواند منجر به بروز مشکلات زیست‌محیطی و کاهش کارایی مصرف کود اوره در کشت برنج شود. از این رو آزمایش حاضر با هدف بررسی اثر کاربرد کودهای مختلف آلی و شیمیایی نیتروژنه به‌منظور کاهش و یا رفع این مشکل در ...
بیشتر
نیتروژن به عنوان مهمترین عنصرغذایی مورد نیاز گیاه برنج بوده و بخش زیادی از آن در شالیزارها از طریق آبشویی از دست می‌رود که خود میتواند منجر به بروز مشکلات زیست‌محیطی و کاهش کارایی مصرف کود اوره در کشت برنج شود. از این رو آزمایش حاضر با هدف بررسی اثر کاربرد کودهای مختلف آلی و شیمیایی نیتروژنه به‌منظور کاهش و یا رفع این مشکل در سال 1400، بهصورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل اسید هیومیک، اسید فولویک و کاربرد کود نیتروژن (اوره گرانوله، اوره با پوشش گوگردی، سولفات آمونیوم، اوره و نیترات آمونیوم، ترکیب اوره با پوشش گوگردی و اوره گرانوله و شاهد) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. مقایسه میانگین اثرات ساده نشان داد که بیش ترین عملکرد شلتوک با کاربرد اسید هیومیک به دست آمد که در مقایسه با شاهد افزایش 19 درصدی داشت. بالا ترین ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک با کاربرد اوره با پوشش گوگردی و یا اوره با پوشش گوگردی همراه با اوره گرانوله به دست آمد. کمترین درصد باروری خوشه به تیمار شاهد و بالاترین وزن خشک خوشه در بوته، وزن خشک تک بوته و تعداد پنجه بارور در بوته به تیمار کاربرد اوره با پوشش گوگردی و یا کاربرد اوره با پوشش گوگردی همراه با اوره گرانوله با کاربرد اسید هیومیک تعلق داشت. بنابراین به نظر می رسد کاربرد اسید هیومیک همراه با آب آبیاری میتواند در بهبود رشد برنج در خاک های تحت کشت برنج خوزستان مفید باشد.
اشکان جلیلیان؛ قربان خدابین؛ مژده سادات خیاط مقدم؛ احسان زندی اصفهان؛ فاطمه امینی؛ نیما شهبازی؛ محمد زرگران
چکیده
کاربرد مهارکننده نیتریفیکاسیون نیتراپایرین به جهت حفظ و نگهداری طولانی‌مدت کود اوره در خاک و جلوگیری از آبشویی آن حیاتی است. از این رو این مطالعه باهدف بررسی عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیک ارقام گندم در شرایط کاربرد سطوح مختلف کودی و خاک‌ورزی اجرا شد. این پژوهش بهصورت کرت خردشده فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
کاربرد مهارکننده نیتریفیکاسیون نیتراپایرین به جهت حفظ و نگهداری طولانی‌مدت کود اوره در خاک و جلوگیری از آبشویی آن حیاتی است. از این رو این مطالعه باهدف بررسی عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیک ارقام گندم در شرایط کاربرد سطوح مختلف کودی و خاک‌ورزی اجرا شد. این پژوهش بهصورت کرت خردشده فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه کرج طی دو سال زراعی (از 1398 تا 1400) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل دو سطح خاک‌ورزی (بیخاکورزی و خاک‌ورزی مرسوم) در کرت اصلی و سه سطح کودی (اوره، ترکیب نیتراپایرین + اوره و شاهد (کرت اصلی) و دو رقم (رخشان و پیشگام) در کرت فرعی بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد بالاترین عملکرد دانه گندم در رقم رخشان با 8331 کیلوگرم در هکتار و سطح کودی اوره+نیتراپایرین در بی خاک‌ورزی به دست آمد که نسبت به کاربرد اوره 15/6 درصد برتری داشت. همچنین در هر دو سیستم خاک‌ورزی بیشترین میزان شاخص سطح برگ و شاخص بهره‌وری نیتروژن نیز در همین تیمار به دست آمد به‌طوری‌که در مقایسه با تیمار کاربرد اوره به‌ترتیب 1/6، 7/2 درصد در بیخاکورزی و 8/0 و 3/1 درصد در خاک‌ورزی مرسوم بیشتر بود. به‌طورکلی میتوان گفت کاربرد نیتراپایرین باعث بهبود عملکرد گندم در هر دو سطح خاک‌ورزی شد. کاربرد نیتراپایرین علاوه بر بهبود عملکرد گیاه میتواند در کاهش مخاطرات زیست‌محیطی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی همچون اوره نیز مؤثر باشد.
صفیه عرب؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ احمد غلامی؛ مصطفی حیدری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر اسید الاژیک بر شاخصهای رشدی و روند پیری برگ در گیاه سویا، آزمایشی طی دو سال 1398 و 1399 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا گردید. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کیفیت اولیه بذر در دو سطح (بذور نرمال و بذور فرسوده) و کاربرد ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر اسید الاژیک بر شاخصهای رشدی و روند پیری برگ در گیاه سویا، آزمایشی طی دو سال 1398 و 1399 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا گردید. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کیفیت اولیه بذر در دو سطح (بذور نرمال و بذور فرسوده) و کاربرد اسید الاژیک در چهار سطح (شاهد، پرایمینگ، محلول‌پاشی برگی و کاربرد توأم پرایمینگ و محلول‌پاشی برگی با غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر) بود. نتایج نشان داد که پیری تسریع شده موجب کاهش میزان کلروفیل، کاروتنوئید، ارتفاع بوته، وزن خشک برگ و ساقه، درصد روغن و عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. استفاده از اسید الاژیک بهصورت پرایمینگ، محلول‌پاشی برگی و ترکیب توأم آنها، درصد روغن را به ترتیب 23/0، 24/0 و 29/0 درصد نسبت به شاهد ارتقا داد. پرایمینگ، محلول‌پاشی و کاربرد توأم پرایمینگ و محلول‌پاشی با اسید الاژیک به‌ترتیب عملکرد دانه را 59/23 ، 23/23 و 48/55 درصد نسبت به شاهد ارتقا دادند. کاربرد اسید الاژیک بهصورت پرایمینگ بذری و محلول‌پاشی برگی بهتر از سایر سطوح عمل کرد. در نهایت استفاده از این ماده به صورت پرایمینگ جهت افزایش درصد روغن و عملکرد دانه سویا توصیه می‌شود.
فائزه چهره نورانی؛ پروانه راهداری؛ معرفت مصطفوی راد؛ محمود اسدی؛ شادی کیابی
چکیده
زمینه و هدف: کمبود روی یمی از عوامل بسیار مهم افت عملکرد بادام زمینی است و کاربرد کلسیم بریا بهینه‌سازی عملکرد بادام زمینی حیاتی می‌باشد. به‌منظور ارزیابی کاربرد برگی کودهای مختلف روی و کلسیم بر عملکرد دانه و ترکیب اسیدهای چرب روغن بادام زمینی (رقم NC2)، این مطالعه در سال‌های زراعی 1398 و 1399 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ...
بیشتر
زمینه و هدف: کمبود روی یمی از عوامل بسیار مهم افت عملکرد بادام زمینی است و کاربرد کلسیم بریا بهینه‌سازی عملکرد بادام زمینی حیاتی می‌باشد. به‌منظور ارزیابی کاربرد برگی کودهای مختلف روی و کلسیم بر عملکرد دانه و ترکیب اسیدهای چرب روغن بادام زمینی (رقم NC2)، این مطالعه در سال‌های زراعی 1398 و 1399 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گیلان، رشت انجام شد.
روش پژوهش:یافته‌ها: این آزمایش بهصورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه اجرا شد. چهار سطح تیمار منبع کودی عنصر روی شامل عدم کاربرد کود روی (شاهد)، نانوکلات روی، Zn-EDTA و سولفات روی به‌عنوان کرت اصلی و چهار منبع عنصر کلسیم شامل نانوکلات کلسیم، Ca-EDTA، کلرید کلسیم و نیترات کلسیم به‌عنوان کرت فرعی بودند.
یافته‌ها: محلول‌پاشی کودها قبل از مرحله گلدهی انجام شد و سپس با فاصله 30 روز تکرار گردید. بیشترین عملکرد دانه (2790کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیست‌توده (9303 کیلوگرم در هکتار)، درصد روغن دانه (3/52 درصد)، عملکرد روغن (1625 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد پروتئین (673 کیلوگرم در هکتار) و اسید چرب غیر اشباع اولئیک اسید (3/57 درصد) با کاربرد برگی هم‌زمان نانوکودهای روی و کلسیم به‌دست آمد و در مقایسه با تیمار شاهد به‌ترتیب حدود 8/29، 5/17، 4/13، 3/38، 4/24 و 2/19 درصد افزایش پیدا کرد.
نتیجه‌گیری: کاربرد نانوکودهای روی و کلسیم بهصورت محلول‌پاشی بر روی برگها سبب بهبود عملکرد دانه و روغن بادام زمینی تحت شرایط منطقه گردید. بدین ترتیب، نانوکودهای روی و کلسیم میتواند جهت ارتقای کمیت و کیفیت عملکرد بادام زمینی قابل توصیه باشد.
معصومه گنجی؛ سراله گالشی؛ حمید جباری؛ فروغ سنجریان؛ بنیامین ترابی
چکیده
زمینه: تنش آبی از مهمترین عوامل محیطی موثر بر فرآیندهای حیاتی و عملکرد گیاهان زراعی است.
هدف: هدف مطالعه بررسی تاثیر تنش آبی بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ژنوتیپ‌های گلرنگ بود.
روش پژوهش: آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر طی سال‌های 99-1397 اجرا شد. ...
بیشتر
زمینه: تنش آبی از مهمترین عوامل محیطی موثر بر فرآیندهای حیاتی و عملکرد گیاهان زراعی است.
هدف: هدف مطالعه بررسی تاثیر تنش آبی بر صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ژنوتیپ‌های گلرنگ بود.
روش پژوهش: آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر طی سال‌های 99-1397 اجرا شد. تیمارها شامل دو سطح آبیاری (40 و 80% تخلیه آب در دسترس) و سه ژنوتیپ پرنیان، گلدشت و قزاقی بود. کاشت گیاه در ستونهای خاک به ارتفاع 150 و قطر 23 سانتیمتر و آبیاری با سیستم قطرهای انجام شد. فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، تجمع مالون-دآلدئید، پرولین، محتوی نسبی آب، کلروفیل، عملکرد دانه و ترکیب اسیدهای چرب در پایان آزمایش اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: در اثر تنش آبی، افزایش تجمع پراکسید هیدروژن و مالون-دآلدئید میزان فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز را به ترتیب 1 و 5/2 واحد آنزیمی افزایش داد. محتوی پرولین در شرایط تنش آبی حدود 16 برابر افزایش داشت. در مقابل، محتوی نسبی آب برگ کاهش معنیداری نشان داد که سبب افزایش دمای کانوپی و کاهش 70% عملکرد دانه شد. ژنوتیپ قزاقی کمترین میزان افزایش دمای کانوپی در شرایط تنش را داشت و عملکرد پایدارتری نشان داد. بعلاوه، تحت تنش آبی ترکیب اسیدهای چرب روغن دانه تغییر یافت و مقدار لینولئیک اسید در شرایط تنش آبی 8/1% کاهش داشت.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد علاوه بر صفات فیزیولوژیک مرتبط با تنش، عدم افزایش نسبت اسیدهای چرب اشباع/غیراشباع نیز شاخص مهمی در شناسایی ژنوتیپ‌های برتر جهت توسعه کشت تحت شرایط کم آبی می‌باشد.
طیبه رستمی؛ حمید عباسدخت؛ حسن مکاریان؛ منوچهر قلی پور؛ خلیل کریم زاده اصل
چکیده
به‌منظور بررسی مایکوریزا و کود فسفر بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد کینوا (Chenopodium quinoa willd) و ذرت (Zea mays. L) در شرایط کشت مخلوط به روش جایگزینی، آزمایشی در دو مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود در شهرستان‌های شاهرود و میامی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های ...
بیشتر
به‌منظور بررسی مایکوریزا و کود فسفر بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد کینوا (Chenopodium quinoa willd) و ذرت (Zea mays. L) در شرایط کشت مخلوط به روش جایگزینی، آزمایشی در دو مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی شاهرود در شهرستان‌های شاهرود و میامی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت‌های کشت خالص کینوا، 75درصد کینوا+ 25درصد ذرت، 50 درصد کینوا+50 درصد ذرت، 25درصد کینوا+ 75 درصد ذرت و خالص ذرت به‌عنوان فاکتور اول و تیمار فسفر در سه سطح (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) به‌عنوان فاکتور دوم و مایکوریزا در دو سطح (مصرف و عدم مصرف) به عنوان فاکتور سوم در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که خصوصیات رشدی، عملکرد و اجزای عملکرد کینوآ و ذرت تحت تاثیر تیمارهای مختلف کشت مخلوط و هچنین استفاده از مایکوریزا و غلظت‌های مختلف فسفر قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از آزمایش بیشترین ارتفاع گیاه ذرت (8/202 سانتیمتر) و کینوآ (3/81 سانتیمتر)، عملکرد دانه ذرت (5/2542 کیلوگرم در هکتار) با استفاده از مایکوریزا و غلظت 50 کیلوگرم فسفر در هکتار مشاهده شد. بیشترین شاخص سطح برگ کینوآ (86/2) و ذرت (57/6) با استفاده از مایکوریزا و فسفر 50 کیلوگرم در هکتار در منطقه شاهرود به‌دست آمد. بیشترین مقدار کلروفیل کینوآ (88/2 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) و ذرت (39/12 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) در منطقه شاهرود با استفاده از مایکوریزا و غلظت فسفر 50 کیلوگرم در هکتار با آرایش کشت 50×50 مشاهده شد.
حمزه میرزائی؛ فرید شکاری؛ رضا فتوت؛ محمد امیر دلاور
چکیده
بمنظور بررسی اثر منابع مختلف ترکیبات گوگردار بهمراه تلقیح باکتری تیوباسیلوس بر گیاه ذرت در شرایط تنش فلزات سرب و روی، آزمایشی بصورت فاکتوریل طرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1400 اجرا گردید. تیمارهای گوگرد شامل گوگرد عنصری (75/0، 25/1 و 2 گرم برکیلوگرم خاک) گوگرد همراه باکتری تیوباسیلوس (بیوگوگرد) ...
بیشتر
بمنظور بررسی اثر منابع مختلف ترکیبات گوگردار بهمراه تلقیح باکتری تیوباسیلوس بر گیاه ذرت در شرایط تنش فلزات سرب و روی، آزمایشی بصورت فاکتوریل طرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی کشاورزی دانشگاه زنجان در سال 1400 اجرا گردید. تیمارهای گوگرد شامل گوگرد عنصری (75/0، 25/1 و 2 گرم برکیلوگرم خاک) گوگرد همراه باکتری تیوباسیلوس (بیوگوگرد) (1، 2 و 3گرم برکیلوگرم خاک) و سولفات‌پتاسیم (5/0، 1 و 5/1گرم برکیلوگرم) بود. نتایج نشان داد که صفات مورفولوژیک، آناتومیک و فیزیولوژیک در مرحله رشد رویشی در تمام تیمارهای اعمال شده معنی‌دار شدند. تیمارهای اعمال شده نسبت به شاهد موجب افزایش میزان کلروفیل، فلورسانس و آنزیم‌ها گردید. این افزایش باعث کاهش دمای برگ، افزایش طول سلول-های برگ و در نتیجه موجب افزایش سطح برگ و سرعت برگ‌دهی در گیاهان گردید. در تیمار گوگرد بهمراه باکتری این افزایش بیشتر بود. اما تیمارهای گوگرد عنصری 2گرم و سولفات‌پتاسیم 5/1 گرم در گیاه تنش ایجاد کردند و موجب کاهش میزان صفات نسبت به شاهد شدند. همچنین گیاهان در خاک آلوده دچار تنش شدند و میزان صفات ذکر شده نیز کاهش یافتند. اما با اعمال تیمارها میزان صفات کاروتنوئید، پروتئین کل و پروکسیداز افزایش یافتند که موجب کاهش تنش در گیاهان شدند و به تبع آن میزان صفات و شاخصهای رشدی در گیاه نسبت به شاهد در خاک آلوده افزایش یافتند. میتوان نتیجه گرفت که تیمار گوگرد همراه باکتری در مقایسه با دیگر تیمارها موجب فعال شدن سیستم دفاعی آنزیمی و غیرآنزیمی و متحمل شدن گیاه به تنش گردید. و نهایتا بهبود رشد گیاه را موجب می‌گردد.
بصیر صمدی فیروزآباد؛ مهدی قیاسی؛ رضا امیرنیا
چکیده
مطالعه‌ی حاضر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی (RCBD) در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه مرکزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان تهران اجرا شد. در این پژوهش اثرات محلول‌پاشی در قالب 7 تیمار شامل عدم محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی با روی معمولی، محلول پاشی با روی نانو، محلول پاشی با آهن معمولی، محلول پاشی با آهن ...
بیشتر
مطالعه‌ی حاضر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی (RCBD) در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه مرکزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان تهران اجرا شد. در این پژوهش اثرات محلول‌پاشی در قالب 7 تیمار شامل عدم محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی با روی معمولی، محلول پاشی با روی نانو، محلول پاشی با آهن معمولی، محلول پاشی با آهن نانو محلول پاشی با منگز معمولی و محلول پاشی با منگزنانو و پرایمینگ بذر در 3 سطح عدم پرایمینگ (شاهد)، اسمو پرایمینگ و هیدروپرایمینگ جهت بررسی عملکرد کمی و کیفی و گلرنگ رقم گلدشت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که اعمال اسموپرایمینگ در درجه اول به همراه محلول‌پاشی نانو روی و پس از آن به همراه محلول‌پاشی با نانو آهن بیشترین تاثیر را بر افزایش معنی‌دار تمام صفات مورد بررسی شامل اجزای عملکرد، عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن در گلرنگ داشت. لازم به ذکر است که علاوه بر تیمار یاد شده (اسموپرایمینگ به همراه محلول‌پاشی نانو روی)، اعمال تیمار هیدروپرایمینگ به همراه محلول‌پاشی نانو روی نیز توانست وزن هزار دانه را که یکی از مهمترین اجزای عملکرد در گیاه گلرنگ است را تا بالاترین سطح آماری افزایش دهد. بنابراین نتایج در مجموع نشان داد که اعمال پرایمینگ بذور گلرنگ به همراه محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی به ویژه روی و آهن بهصورت نانو، به‌عنوان روشی امیدبخش جهت افزایش عملکرد کمی و کیفی دانه و روغن گیاه گلرنگ در شرایط آب و هوایی مشابه قابل توصیه است.
اسماعیل قلی نژاد؛ بختیار لله گانی؛ شهریار کاظمی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر اسپرمین، اسپرمیدین و پوترسین بر فعالیت آنتی اکسیدانی، روغن، پروتئین و برخی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کاملینا تحت شرایط تنش شوری، آزمایش گلدانی (هوای آزاد) در دانشگاه پیام نور در اسفندماه سال 1400 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار اجرا گردید. تیمار شوری در سه سطح (صفر، 15، 30 دسی زیمنس ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر اسپرمین، اسپرمیدین و پوترسین بر فعالیت آنتی اکسیدانی، روغن، پروتئین و برخی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی کاملینا تحت شرایط تنش شوری، آزمایش گلدانی (هوای آزاد) در دانشگاه پیام نور در اسفندماه سال 1400 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار اجرا گردید. تیمار شوری در سه سطح (صفر، 15، 30 دسی زیمنس بر متر) و تیمار محلول‌پاشی در 4 سطح 1- اسپرمین (2 میلی‌مولار)، 2-اسپرمیدین (2 میلی‌مولار)، 3- پوترسین (2 میلی‌مولار) و شاهد (محلول‌پاشی آب خالص) بود. نتایج نشان داد با افزایش تنش شوری درصد و وزن خشک روغن، وزن خشک پروتئین، وزن خشک دانه، شاخص کلروفیل، درصد مواد آلی و معدنی شاخساره کاهش ولی درصد پروتئین، درصد خاکستر شاخساره، قندهای محلول، فعالیت آنتی اکسیدانی و درصد نشت یونی افزایش معنیداری یافت. تنش شوری 30 و 15 دسی‌زیمنس بر متر در مقایسه با شاهد به‌ترتیب شاخص کلروفیل (32 و 15 درصد) و درصد مواد معدنی شاخساره (19 و 3 درصد)، درصد روغن (17 و 9 درصد)، وزن خشک روغن (62 و 21 درصد) و وزن خشک دانه (52 و 10 درصد) را کاهش ولی درصد پروتئین (9 و 3 درصد)، درصد خاکستر شاخساره (33 و 30 درصد)، قندهای محلول (32 و 20 درصد) و فعالیت آنتی اکسیدانی (21 و 13 درصد) را افزایش داد. همچنین محلول‌پاشی با پلی‌آمین‌ها سبب افزایش صفات مذکور شد ولی درصد نشت یونی را کاهش داد. بنابراین جهت تعدیل اثرات تنش شوری و افزایش وزن خشک دانه و روغن کاملینا، محلول‌پاشی با پلی‌آمین‌ها پیشنهاد می‌شود.
فرزاد فردین؛ بهزاد ثانی؛ پیام معاونی؛ غلامرضا افشارمنش؛ حمید مظفری
چکیده
مهمترین چالش در بخش کشاورزی این استان کمبود علوفه می‌باشد. این آزمایش به منظور ارزیابی اثر کم‌آبیاری بر خصوصیات زراعی ارقام سورگوم علوفه‌ای در استان کرمان بهصورت کرت‌های خرد شده نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج در دو سال 1398 و 1399 اجرا شد. تنش خشکی به‌عنوان ...
بیشتر
مهمترین چالش در بخش کشاورزی این استان کمبود علوفه می‌باشد. این آزمایش به منظور ارزیابی اثر کم‌آبیاری بر خصوصیات زراعی ارقام سورگوم علوفه‌ای در استان کرمان بهصورت کرت‌های خرد شده نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی جیرفت و کهنوج در دو سال 1398 و 1399 اجرا شد. تنش خشکی به‌عنوان عامل عمودی در چهار سطح شاهد شامل بدون تنش (آبیاری پس از 80 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، تنش ملایم (آبیاری پس از 110 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر)، متوسط (آبیاری پس از 140 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) و شدید (آبیاری پس از 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) و چهار رقم سورگوم علوفه‌ای شامل اسپیدفید، شوگرگریز، جامبو و پگاه به عنوان عامل افقی بودند. بیشترین عملکرد علوفه تر تحت شرایط بدون تنش (شاهد) به میزان 60/121 و 79/118 تن در هکتار به‌ترتیب در ارقام اسپیدفید و پگاه مشاهده شد. همچنین ارقام اسپیدفید و پگاه بیشترین عملکرد علوفه خشک را تحت شرایط بدون تنش (شاهد) به میزان 50/22 و 69/20 تن در هکتار داشتند. همچنین بیشترین عملکرد علوفه خشک در تنش خشکی ملایم در ارقام پگاه و اسپیدفید (با میانگین 30/15 و 88/14 تن در هکتار)، تنش خشکی متوسط در رقم پگاه (12/11 تن در هکتار) و تنش خشکی شدید در رقم اسپیدفید (42/7 تن در هکتار) مشاهده شد. براساس شاخصهای MP و STI نیز رقم‌های اسپیدفید و پگاه با میانگین عملکرد علوفه خشک بالاتر به-عنوان مناسب‌ترین ژنوتیپ‌ها در شرایط تنش خشکی در منطقه جیرفت استان کرمان انتخاب شدند.
مهتاب نوری؛ فرنگیس قنواتی؛ غلامرضا بخشی خانیکی؛ حمید سبحانیان؛ حمید رضا فنایی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر دور آبیاری، 15 ژنوتیپ منتخب بامیه از بانک ژن ملی ایران در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در مزرعه پژوهشی و آزمایشی مؤسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر در کرج کشت و ارزیابی شدند. پس از اینکه گیاهان وارد مرحله سه برگی شدند، آبیاری به صورت 5 و 10 روز یک‌بار انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر دور آبیاری، 15 ژنوتیپ منتخب بامیه از بانک ژن ملی ایران در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در مزرعه پژوهشی و آزمایشی مؤسسه تحقیقات اصلاح نهال و بذر در کرج کشت و ارزیابی شدند. پس از اینکه گیاهان وارد مرحله سه برگی شدند، آبیاری به صورت 5 و 10 روز یک‌بار انجام گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر تنش خشکی بر روی همه صفات اندازه گیری شده شامل: ارتفاع بوته، تعداد میوه، طول میوه، تعداد دانه، وزن دانه رسیده، وزن میوه رسیده، وزن هزاردانه، عملکرد میوه، عملکرد بیولوژیکی، محتوای قند و پروتئین غلاف بامیه به لحاظ آماری معنی‌دار بود. در شرایط تنش خشکی میانگین تمام صفات مورد ارزیابی (به جز قندهای محلول) کاهش یافته بود. بیشترین عملکرد میوه (06/12 تن در هکتار) متعلق به ژنوتیپ ده بود که نسبت به شرایط عدم تنش این ژنوتیپ 5/37 درصد کاهش داشت. ژنوتیپ‌های یک و دوازده کمترین تغییر در محتوای پروتئین، ژنوتیپ‌های چهار و شش کمترین تغییر در محتوای قند و ژنوتیپ‌های نه و یازده کمترین تغییر در عملکرد بیولوژیکی را داشتند. براساس نتایج به دست آمده از این آزمایش بهترین ژنوتیپ از لحاظ عملکرد میوه ژنوتیپ ده و از لحاظ عملکرد بیولوژیکی ژنوتیپ‌های نه و یازده بودند که جهت استفاده در مناطق دارای کمبود آب قابل توصیه می باشند.
مهدی جودی
چکیده
هدف تحقیق حاضر بدست آوردن نسبت طول دوره بعد از گرده‌افشانی به قبل از گرده‌افشانی و نحوه ارتباط آن با عملکرد دانه در گندم بود. تعداد 81 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان تحت شرایط فاریاب در سال زراعی 90-1389 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مقدار درجه روز رشد کاشت- گرده‌افشانی بین 1584-1287، کاشت- رسیدگی فیزیولوژیک ...
بیشتر
هدف تحقیق حاضر بدست آوردن نسبت طول دوره بعد از گرده‌افشانی به قبل از گرده‌افشانی و نحوه ارتباط آن با عملکرد دانه در گندم بود. تعداد 81 رقم گندم در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان تحت شرایط فاریاب در سال زراعی 90-1389 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد مقدار درجه روز رشد کاشت- گرده‌افشانی بین 1584-1287، کاشت- رسیدگی فیزیولوژیک بین 2265-2076 و گرده‌افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک بین 847-644 درجه سانتیگراد متغیر بود. میانگین ارقام نشان داد از کل درجه روز رشد تجمع یافته، 65 درصد در فاصله کاشت تا گرده افشانی و 35 درصد در فاصله گرده افشانی تا رسیدگی تجمع یافته است. به عبارتی دیگر نسبت طول دوره بعد به قبل از گرده‌افشانی 54/0 بود. زمانی که ارقام گندم بصورت جداگانه بررسی گردید، مشخص شد که نسبت طول دوره بعد به قبل از گرده‌افشانی بین 43/0 تا 63/0 متغیر می‌باشد. اثر زمان گرده‌افشانی در تغییرات نسبت مذکور به مراتب بیشتر از اثر زمان رسیدگی فیزیولوژیک بود. بررسی رگرسیونی بین نسبت طول دوره بعد به قبل از گرده‌افشانی و عملکرد دانه نشان داد که ارتباط دو صفت مذکور به صورت تابع درجه دوم می‌باشد. بطوریکه افزایش نسبت طول دوره بعد به قبل از گرده‌افشانی تا 57/0 باعث افزایش عملکرد دانه شد. در نسبت‌های بین 61/0-57/0 عملکرد دانه ثابت و در نسبت‌های بالاتر از 61/0، عملکرد دانه کاهش یافت. این امر نشان می‌دهد که باید یک تعادلی بین طول دوره بعد و قبل از گرده‌افشانی در گندم وجود داشته باشد تا حداکثر عملکرد دانه حاصل شود.