افسانه سلطان زاده؛ احمد قنبری؛ اسماعیل سیدآبادی؛ مهدی دهمرده
چکیده
جهت ارزیابی بعضی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کینوا (Chenopodium quinoa)، آزمایشی به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل اجرا گردید. عامل اصلی ورمیکمپوست در سه سطح (صفر، پنج و 10 تن درهکتار) و عامل فرعی کود شیمیایی در چهار سطح (25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتایج ...
بیشتر
جهت ارزیابی بعضی خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کینوا (Chenopodium quinoa)، آزمایشی به صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 99-1398 در مزرعه پژوهشی دانشگاه زابل اجرا گردید. عامل اصلی ورمیکمپوست در سه سطح (صفر، پنج و 10 تن درهکتار) و عامل فرعی کود شیمیایی در چهار سطح (25، 50، 75 و 100 درصد) بود. نتایج نشان داد اثر ساده ورمیکمپوست بر صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع بوته، وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت معنی‌دار می‌باشد. همچنین اثر متقابل ورمیکمپوست و کود شیمیایی بر پروتئین و رنگدانههای فتوسنتزی معنی‌دار بود. بیشترین ارتفاع بوته (75/47 سانتیمتر)، وزن هزاردانه (56/2 گرم)، عملکرد دانه (64/1500 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (2/3953 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (%38) از کاربرد 10 تن ورمیکمپوست در هکتار و بالاترین میزان پروتئین و رنگدانههای فتوسنتزی از کاربرد تلفیقی 10 تن ورمیکمپوست و 50 درصد کود شیمیایی ( kg/ha25 اوره، kg/ha50 سوپرفسفاتتریپل و kg/ha50 سولفات پتاسیم) درهکتار حاصل شد. نتایج کلی تاثیر مثبت مصرف همزمان کود ورمیکمپوست و کود شیمیایی را بر خصوصیات مورفولوژیکی و شیمیایی کینوا نشان داد. بیشترین میزان پروتئین و رنگدانههای فتوسنتزی از تیمار 50 درصد کودشیمیایی و 10 تن ورمیکمپوست درهکتار به دست آمد. همچنین بیشترین ارتفاع بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت از مصرف 10 تن ورمیکمپوست در هکتار حاصل گردید. درحالت کلی استفاده تلفیقی از کودهای شیمیایی و ورمیکمپوست میتواند ضمن افزایش عملکرد کینوا باعث کاهش مصرف کودهای شیمیایی و در نتیجه کاهش آثار زیست‌محیطی ناشی از آنها گردد.
شهرام نظری؛ مریم حسینی چالشتری؛ مهرزاد اله قلی پور
چکیده
به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ (پیش‌تیمار) و پوشش‌دار کردن بذر بر خصوصیات رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سال‌های 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیش‌تیمار بذر ارقام برنج ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ (پیش‌تیمار) و پوشش‌دار کردن بذر بر خصوصیات رشدی و عملکرد دانه برنج آزمایشی دو ساله در مزرعه پژوهشی موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی سال‌های 1399 و 1400 اجرا شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک-های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل دو رقم برنج (هاشمی و گوهر) و پیش‌تیمار بذر ارقام برنج در هفت سطح شامل پرایمینگ با کلرید کلسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 2- پرایمینگ با کلرید پتاسیم (5/22 گرم در یک لیتر آب در 24 ساعت)، 3- پرایمینگ با سولفات روی (غلظت 5/0 میلی مولار در 12 ساعت)، 4- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+پوشش‌دار کردن بذر با کلرید کلسیم، 5- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+پوشش‌دار کردن با کلرید پتاسیم، 6- هیدروپرایمینگ (48 ساعت)+پوشش‌دار کردن با سولفات روی و 7- هیدروپرایمینگ (48 ساعت به عنوان شاهد) بود. نتایج نشان داد بالاترین درصد و سرعت سبز شدن به‌ترتیب با 5/99 درصد و 23/0 بذر در روز تحت پرایمینگ با کلرید پتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. کمترین تعداد روز جهت رسیدن به 90 درصد سبز شدن در ارقام هاشمی و گوهر مورد بررسی تحت پرایمینگ با کلرید پتاسیم و کلرید کلسیم به‌دست آمد. بیشترین طول ریشه با 6/24 سانتیمتر در پرایمینگ با کلرید پتاسیم در رقم گوهر مشاهده شد. بالاترین وزن خشک ریشه در ارقام هاشمی و گوهر به‌ترتیب 14/2 و 9/4 گرم در پرایمینگ با کلرید پتاسیم به‌دست آمد.
هنا عبوده؛ عبدالمهدی بخشنده؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ سید عطااله سیادت؛ سید امیر موسوی
چکیده
به منظور شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل و حساس کلزا به تنش خشکی در مراحل انتهایی گلدهی تا 50 درصد خورجین‌دهی و خورجین‌دهی تا برداشت در شرایط مزرعه‌ای، آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری ...
بیشتر
به منظور شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل و حساس کلزا به تنش خشکی در مراحل انتهایی گلدهی تا 50 درصد خورجین‌دهی و خورجین‌دهی تا برداشت در شرایط مزرعه‌ای، آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1400-1399 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آبیاری (۱. شاهد (بدون قطع آبیاری)، ۲. قطع آبیاری در مرحله شروع گلدهی (کد فنولوژی 60) تا تشکیل 50 درصد خورجین (کد فنولوژی 75) و ۳. قطع آبیاری در مرحله تشکیل خورجین تا برداشت (کد فنولوژی 99)) در کرت‌های اصلی و فاکتور فرعی شامل 10 ژنوتیپ ( لانگ‌پاد، آرام، آر جی اس 003، جانکوم، سولار، هایولا 4815، مهتاب، جولیوس، آگامکس و سالا) بود. جهت گزینش مطلوب‌تر ژنوتیپ‌های متحمل کلزا می‌توان از شاخص‌های ذکر شده استفاده کرد. شاخص-های MP (میانگین بهره‌وری)، GMP (میانگین بهره‌وری هندسی) و STI(شاخص تحمل تنش) مناسب‌ترین شاخص‌های کمی تحمل به تنش خشکی در تیمارهای مورد مطالعه بود. بیشترین عملکرد دانه تیمار شاهد از ژنوتیپ هایولا 4815، لانگ‌پاد و سولار به ترتیب (8/2093 ، 1791 و 1700 کیلوگرم در هکتار) و کمترین از ژنوتیپ جانکوم (1/832 کیلوگرم در هکتار)، و در تنش گلدهی تا 50 درصد خورجین‌دهی بیشترین عملکرد دانه ژنوتیپ هایولا 4815 (9/1563 کیلوگرم در هکتار) و لانگ‌پاد (9/1150 کیلوگرم در هکتار) و کمترین از ژنوتیپ جانکوم و مهتاب به ترتیب با عملکرد دانه (540 ، 5/935 کیلوگرم در هکتار) بود.
بهروز دولت پرست؛ فرزاد حسین پناهی؛ عادل سی و سه مرده؛ حامد منصوری
چکیده
با توجه به اهمیت و ارزش آب و استفاده بهینه از نیتروژن در جهت حفظ بهره‌وری تولید و کاهش همزمان اثرات منفی زیست‌محیطی، دو آزمایش در سال‌های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام شد. آزمایشات به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف ...
بیشتر
با توجه به اهمیت و ارزش آب و استفاده بهینه از نیتروژن در جهت حفظ بهره‌وری تولید و کاهش همزمان اثرات منفی زیست‌محیطی، دو آزمایش در سال‌های زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام شد. آزمایشات به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح مختلف آبیاری به عنوان فاکتور اصلی در 4 سطح (25 درصد (W1)، 50 درصد (W2)، 75 درصد (W3) و 100 درصد (W4) نیاز آبی گیاه) و سطوح مختلف کود نیتروژن به عنوان فاکتور فرعی در 4 سطح (25 درصد (N1)، 50 درصد (N2)، 75 درصد (N3) و 100 درصد (N4) نیاز نیتروژن گیاه) بودند. نتایج نشان داد که تمام صفات مورد مطالعه به جز صفت زمان رسیدن به بیشینه شاخص سطح خورجین تحت تأثیر اثرات اصلی و متقابل آزمایش قرار گرفتند. بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار شاهد W4N4 (5069 کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه مربوط به تیمارهای W1N1 وW1N2 به ترتیب به میزان 880 و 899 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 6/82 و 2/82 درصد کاهش نشان دادند. عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک تیمارهای W4N3 (4826 و 17589 کیلوگرم در هکتار) و W3N4 (4712 و 17657 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب با 25 درصد کاهش در مصرف نیتروژن و 25 درصد کاهش در مصرف آب نسبت به تیمار شاهد (W4N4) به عنوان تیمارهای برتر در این پژوهش در راستای ارتقاء بهره‌وری شناخته شدند.
هادی شوریده؛ حیدر مفتاحی زاده؛ محدثه حیدرزاده؛ عبدالله یوسفی
چکیده
به‌منظور بررسی پاسخ‌های عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گوار (Cyamopsis tetragonoloba L.) به آبیاری تکمیلی در شرایط دیم، مطالعه‌ای دو ساله در قالب کرت‌های نواری خرد شده بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه‌های تحقیقاتی شیروان، کهنه‌کند و محمدآباد خراسان شمالی در سال‌های زراعی 1399-1398 به اجرا درآمد. فاکتور اصلی شامل سطوح آبیاری ...
بیشتر
به‌منظور بررسی پاسخ‌های عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گوار (Cyamopsis tetragonoloba L.) به آبیاری تکمیلی در شرایط دیم، مطالعه‌ای دو ساله در قالب کرت‌های نواری خرد شده بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه‌های تحقیقاتی شیروان، کهنه‌کند و محمدآباد خراسان شمالی در سال‌های زراعی 1399-1398 به اجرا درآمد. فاکتور اصلی شامل سطوح آبیاری در سه سطح: دیم، دو آبیاری (پس از کاشت و زمان دانه بستن) و سه آبیاری (پس از کاشت، هنگام تشکیل غلاف و زمان دانه بستن) و فاکتور فرعی شامل ژنوتیپ‌های گوار در چهار سطح شامل سه ژنوتیپ RGC-1077،RGC-1036 ، RGC-1025 و توده محلی چابهار بود. نتایج تجزیه مرکب نشان داد که بین ژنوتیپ‌های مختلف تفاوت معنیداری به‌جز در صفت تعداد روز تا گلدهی وجود نداشت. از طرفی اثر تیمار آبیاری تکمیلی بر ویژگی‌های عملکردی نسبت به شرایط دیم مشهود بود ولی تفاوت معنیداری بین دو و سه بار آبیاری تکمیلی مشاهده نشد. عملکرد دانه گوار در سال اول و دوم در منطقه آشخانه به میزان (5/750 و 1/219 کیلوگرم در هکتار) برتر از بجنورد و شیروان است. بیشترین عملکرد دانه (590 کیلوگرم در هکتار) در سال اول از تیمار دو بار آبیاری و در سال دوم (51/271 کیلوگرم در هکتار) از تیمار سه‌بار آبیاری به‌دست آمد. در بین ژنوتیپ‌های آزمایشی بیشترین عملکرد دانه متعلق به ژنوتیپ RGC-1025 بود. بهطور کلی می‌توان کشت گوار ژنوتیپ RGC-1025 را در منطقه آشخانه توصیه کرد.
حمزه خانجانی افشار؛ مهرداد چائی چی؛ مجتبی جعفرزاده کنارسری؛ امین فرنیا
چکیده
به منظور ارزیابی تاثیر محلول پاشی پتاسیم و روی در مرحله گرده افشانی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک در شرایط تنش رطوبتی در گیاه گندم، آزمایشی به صورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار طی دو سال 97 و 98 در مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی همدان اجرا گردید. عامل کرت اصلی شامل سطوح آبیاری (نرمال ...
بیشتر
به منظور ارزیابی تاثیر محلول پاشی پتاسیم و روی در مرحله گرده افشانی بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک در شرایط تنش رطوبتی در گیاه گندم، آزمایشی به صورت اسپلیت-فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی (RCBD) با سه تکرار طی دو سال 97 و 98 در مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و منابع طبیعی همدان اجرا گردید. عامل کرت اصلی شامل سطوح آبیاری (نرمال و تنش رطوبتی) و عامل کرت فرعی شامل دو فاکتور محلول‌پاشی کودهای پتاس و روی بود. محلول‌پاشی کودها با استفاده از سمپاش دستی با در نظر گرفتن حجم دو لیتر آب برای هر کرت انجام پذیرفت. کود پتاس از منبع K2O (40 درصد) با احتساب 2 لیتر در هکتار در سه سطح 1) عدم مصرف، 2) محلول‌پاشی در ابتدای مرحله آبستنی، 3) محلول پاشی برگی بعد از گرده افشانی و کود روی محلول در آب (10 درصد) با احتساب 4 لیتر در هکتار در سه سطح 1) عدم مصرف، 2) محلول پاشی در ابتدای مرحله آبستنی، 3) محلول پاشی بعد از گرده افشانی استفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس بیانگر وجود تفاوت معنی‌دار در سطح احتمال یک درصد بین تیمارها در تمام صفات مورد بررسی بود. تفاوت معنیداری (p < 0.01) در تمامی صفات مورد ارزیابی تحت شر ایط تنش و بدون تنش مشاهده گردید. مصرف توأم کود پتاسیم (K) و روی (Zn) در ابتدای مرحله آبستنی در مقایسه با شاهد، وزن هزار دانه (25 درصد)، وزن کل (29 درصد) و شاخص برداشت (21 درصد) را در شرایط تنش افزایش داد.
ابراهیم مرشدی؛ محمد حسین قرینه؛ احمد کوچک زاده؛ عبدالمهدی بخشنده
چکیده
آزمایشی جهت بررسی اثر باکتری های باسیلوس و سودوموناس بر عملکرد کمی و کیفی و راندمان مالت سازی ارقام مختلف جو در شرایط دیم در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ایلام در سال‌های زراعی 1396و 1397اجرا گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل ارقام جو در ...
بیشتر
آزمایشی جهت بررسی اثر باکتری های باسیلوس و سودوموناس بر عملکرد کمی و کیفی و راندمان مالت سازی ارقام مختلف جو در شرایط دیم در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ایلام در سال‌های زراعی 1396و 1397اجرا گردید. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل ارقام جو در سه سطح (به‌رخ، گریس و سرارود1) به عنوان فاکتور اول و تلقیح بذر با سویه باکتری‌های محرک رشد و کود شیمیایی در 8 سطح (شاهد، کود کامل(بر اساس توصیه مزرعه ای)، باکتری سودوموناس، باکتری باسیلوس، ترکیب دو باکتری سودوموناس و باسیلوس، باکتری سودوموناس + نصف کود، باکتری باسیلوس + نصف کود و ترکیب دو باکتری سودوموناس و باسیلوس + نصف کود) به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که همه‌ی صفات مورد بررسی (غیر از راندمان مالت‌سازی) علاوه بر اثرات اصلی، تحت تأثیر برهمکنش سال در رقم در باکتری قرار گرفتند، این در حالی بود که راندمان مالت سازی تحت تاثیر اثر متقابل رقم در باکتری قرار گرفت. نتایج بیانگر آن بود که از نظر تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در واحد سطح و عملکرد دانه در هر دو سال، تیمار ترکیب باکتری‌ها + نصف کود در رقم گریس به‌ترتیب با میانگین‌های 31، 390، 5294 کیلوگرم در هکتار در سال اول و میانگین‌های 35، 400 و 6222 کیلوگرم در هکتار در سال دوم بالاترین مقدار را به خود اختصاص دادند. همچنین بالاترین راندمان مالت‌سازی(5/95 درصد) در تیمار ترکیب باکتری‌ها در رقم به‌رخ مشاهده شد.
حمید جباری؛ فرید گل زردی؛ فرناز شریعتی؛ هرمز اسدی
چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی کمی و کیفی علوفه ارقام گلرنگ در سه زمان برداشت علوفه براساس مراحل نموی گیاه به صورت آزمایش کرت-های خرد شده در زمان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1398- 1397 و 1399-1398 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. عامل اصلی شامل سه رقم گلرنگ (گلدشت، گل‌مهر و پرنیان) بود و سه زمان ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف بررسی کمی و کیفی علوفه ارقام گلرنگ در سه زمان برداشت علوفه براساس مراحل نموی گیاه به صورت آزمایش کرت-های خرد شده در زمان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 1398- 1397 و 1399-1398 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. عامل اصلی شامل سه رقم گلرنگ (گلدشت، گل‌مهر و پرنیان) بود و سه زمان برداشت علوفه (مراحل رشد سریع ساقه، شاخه‌دهی و گلدهی) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل نشان داد که اثر متقابل رقم×زمان برداشت بر عملکرد علوفه تر، ارتفاع بوته، کربوهیدرات‌های محلول در آب و الیاف نامحلول در شوینده خنثی در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. بالاترین عملکرد علوفه تر (52103 کیلوگرم در هکتار) با برداشت رقم گل‌مهر در مرحله آغاز گلدهی به‌دست آمد ولی بیشترین عملکرد ماده خشک در ارقام گل‌مهر و پرنیان مشاهده شد. در مرحله شاخه‌دهی بیشترین عملکرد ماده خشک به‌میزان 11900 کیلوگرم در هکتار حاصل شد و محتوی پروتئین خام در این مرحله 57/14 درصد بود. حداکثر و حداقل ارزش نسبی تغذیه‌ای (3/130 و 3/92 درصد) به‌ترتیب در علوفه ارقام گلدشت و گل‌مهر به ثبت رسید. براین اساس، از بین ارقام مورد بررسی رقم پرنیان و از بین مراحل رشد، برداشت علوفه در مرحله شاخه‌دهی به عنوان تیمار برتر برای دستیابی همزمان به حداکثر عملکرد و کیفیت علوفه گلرنگ معرفی می‌شود.
عباس خنامانی؛ عنایت الله توحیدی نژاد؛ غلامرضا خواجویی نژاد؛ جلال قنبری
چکیده
این آزمایش مزرعه‌ای در طول فصل رشد 1399 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. مقادیر کود نیتروژنه (عدم کاربرد، 50 و 100 درصد؛ به‌ترتیب صفر، 75 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی، تلقیح با باکتری محرک رشد (عدم تلقیح و تلقیح با Pantoea agglomerans) به‌عنوان عامل فرعی و سیستم‌های مختلف کشت مخلوط شنبلیله و سیاهدانه (100: 0، 75: 25، 50: 50 و 25: 75، 0: ...
بیشتر
این آزمایش مزرعه‌ای در طول فصل رشد 1399 در دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. مقادیر کود نیتروژنه (عدم کاربرد، 50 و 100 درصد؛ به‌ترتیب صفر، 75 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) به‌عنوان عامل اصلی، تلقیح با باکتری محرک رشد (عدم تلقیح و تلقیح با Pantoea agglomerans) به‌عنوان عامل فرعی و سیستم‌های مختلف کشت مخلوط شنبلیله و سیاهدانه (100: 0، 75: 25، 50: 50 و 25: 75، 0: 100) به‌عنوان عامل فرعی فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین زیست‌توده و کارایی مصرف نیتروژن گیاهان مورد بررسی از کوددهی 100 درصد و تلقیح با باکتری در تک‌کشتی حاصل شد. همچنین، LER کل با کوددهی (بین 51-28 درصد) و تلقیح (23 درصد) بهطور معنیداری بهبود یافت و در الگوهای کشت 25: 75 و 50: 50 به‌ترتیب با مقادیر 732/1 و 688/1 مزیت بالاتری نشان داد. در مقابل، کاهش کوددهی به میزان 50 درصد در شرایط تلقیح باکتریایی، کارایی زراعی کود را به خصوص در تک‌کشتی شنبلیله افزایش داد. کوددهی، کارایی مصرف نیتروژن کل را افزایش داد و تلقیح در نسبت‌های بالای شنبلیله منجر به حصول بیشترین کارایی شد. نسبت کشت 25: 75 شنبلیله: سیاهدانه در شرایط کاربرد 150 کیلوگرم اوره و تلقیح با باکتری با LER حدود 2 بهترین ترکیب تیماری جهت حصول حداکثر بهره‌وری کلی بود. در موارد محدودیت در کاربرد کود نیز 50 درصد کوددهی و تلقیح با باکتری در همین نسبت کشت میتواند قابل توصیه باشد. تحقیق حاضر نشان می‌دهد که کاربرد تلفیقی باکتری و کوددهی میتواند کارایی کلی کشت مخلوط را افزایش دهد.
علی نادری عارفی
چکیده
به منظور بررسی تاثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتیمترِ رایج به 25 سانتیمتر و کشت در ردیف‌های بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خرداد و15 ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر کاهش فاصله ردیف از 75 سانتیمترِ رایج به 25 سانتیمتر و کشت در ردیف‌های بسیار باریک (Ultra Narrow Row; UNR) در سال 1398 آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در دو مکان آرادان (استان سمنان) و مرکز تحقیقات کشاورزی استان تهران در ورامین انجام شد. کرت اصلی عبارت بود از تاریخ کشت (1 خرداد و15 خرداد) و کرت‌های فرعی به رقمهای تیپ بسته پنبه شامل خورشید، کاشمر، ساجدی، حکمت و شاهد خرداد اختصاص یافت. نتایج نشان داد که اثر مکان بر صفات رویشی و زایشی کاملا معنی‌دار شد. کشت در ردیف‌های بسیار باریک در آرادان منجر به افزایش عملکرد گردید، اما در ورامین، نه تنها عملکرد افزایش نیافت، بلکه به علت رشد رویشی بی‌رویه و کاهش تعداد غوزه، عملکرد به شدت کاهش یافت. کاهش فاصله ردیف منجر به افزایش تعداد شاخهرویا، زایا و ارتفاع بوته گردید. در ورامین ارتفاع بوته همه رقمها بیش از 119 سانتیمتر شد. بالاترین عملکرد در این منطقه از کشت معمول رقم شاهد خرداد به دست آمد (3886 کیلوگرم در هکتار) که بیانگر برتری روش معمول نسبت به کاشت در ردیف‌های بسیار باریک است. در آرادان، بیشترین عملکرد از رقم خورشید به میزان 5/5702 کیلوگرم در هکتار در ردیف‌های باریک حاصل شد و پس از آن رقمهای کاشمر، ساجدی و حکمت قرار داشتند. این نتایج نشان می‌دهد که کشت رقمهای تیپ بسته، در ردیف‌های باریک سازگاری بیشتری با شرایط آرادان (استان سمنان) نسبت به ورامین دارد.
شهریار کاظمی؛ مهسا رفعتی آلاشتی؛ قربان خدابین
چکیده
به‌منظور بررسی اثر براسینواستروئید بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی ارقام مختلف کلزا تحت تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج (ماهدشت) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی براسینواستروئید (صفر ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر براسینواستروئید بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی ارقام مختلف کلزا تحت تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل کرت خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار طی دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج (ماهدشت) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل محلول‌پاشی براسینواستروئید (صفر و 1/0 میکرومولار) و آبیاری (معمول و قطع آبیاری از مرحله 50 درصد گلدهی) به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌های کلزا (نفیس، احمدی، اکاپی، نیما و نیلوفر) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. محلول‌پاشی براسینواستروئید در هر دو شرایط آبیاری کامل و قطع آبیاری موجب افزایش عملکرد دانه، کلروفیل و محتوای نسبی آب نسبت به شاهد شد. بالاترین مقدار کربوهیدرات محلول، پرولین برگ و درصد روغن در شرایط تنش خشکی و کاربرد براسینواستروئید حاصلشد که نسبت به شرایط کنترل به ترتیب 8/24، 5/16 و 5/2 درصد بیشتر بود. ایندرحالی بود که رقم اکاپی در شرایط قطع آبیاری بالاترین مقاومت روزنه‌ای (59/24 ثانیه بر سانتیمتر)، کمترین میزان کلروفیل (49/1 میکرومول در گرم وزن‌تر) و عملکرد دانه (5/1960 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود. رقم نیلوفر کمترین میزان مقاومت روزنه‌ای و بالاترین میزان کلروفیل، درصد روغن و عملکرد دانه را در هر دو شرایط آبیاری داشت. به‌طورکلی در هر دو تیمار آبیاری، کاربرد براسینواستروئید منجر به بهبود صفات فیزیولوژیک کلزا گردید.
مهسا رفعتی آلاشتی؛ شهریار کاظمی؛ مژده سادات خیاط مقدم
چکیده
تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل در کاهش عملکرد و کیفیت بذر کلزا می‌باشد. ارزیابی اثر کاربرد براسینواستروئید بر عملکرد دانه، محتوای روغن و پروفایل اسیدهای چرب ژنوتیپ‌های کلزا تحت تنش خشکی آخر فصل به عنوان هدف اصلی مطالعه حاضر در نظر گرفته شد. پژوهشی به صورت فاکتوریل کرتخردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال زراعی ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از مهمترین عوامل در کاهش عملکرد و کیفیت بذر کلزا می‌باشد. ارزیابی اثر کاربرد براسینواستروئید بر عملکرد دانه، محتوای روغن و پروفایل اسیدهای چرب ژنوتیپ‌های کلزا تحت تنش خشکی آخر فصل به عنوان هدف اصلی مطالعه حاضر در نظر گرفته شد. پژوهشی به صورت فاکتوریل کرتخردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی طی دو سال زراعی (1396-97 و 98-1397) در کرج اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل براسینواستروئید (صفر و 1/0 میکرومولار) و آبیاری (معمول و قطع آبیاری بعد از گلدهی) به صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و ژنوتیپ‌های کلزا (نفیس، احمدی، اکاپی، نیما و نیلوفر) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. میزان اسید اولئیک و اسید لینولئیک در شرایط کاربرد براسینوستروئید به ترتیب در شرایط آبیاری کامل 7/0 و 11 درصد و در شرایط قطع آبیاری 1/1 و 4/6 درصد نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود. کاربرد براسینواستروئید در شرایط قطع آبیاری منجر به کاهش 14 درصدی اسید پالمیتیک نسبت به شاهد گردید. ژنوتیپ اکاپی در شرایط آبیاری به ترتیب بیشترین و کمترین اسید اروسیک و عملکرد دانه را داشت. این در حالی بود که تحت شرایط تنش خشکی بیشترین میزان عملکرد دانه (3/3112 کیلوگرمدرهکتار) و کمترین میزان اروسیک اسید (26/0درصد) مربوط به ژنوتیپ نیلوفر بود. کاربرد براسینواستروئید منجر به بهبود کیفیت اسیدهای چرب گردید و در هر دو شرایط آبیاری ژنوتیپ نیلوفر قابل توصیهاست.
سعیده سادات کرمانی پوربقایی؛ مجید پوریوسف؛ علیرضا یوسفی؛ مسعود رفیعی
چکیده
به‌منظور ارزیابی خصوصیات بیوشیمیایی توده‌های بالنگوی شهری (Lallemantia iberica L.) کاربرد برخی مواد ضدتعرق در شرایط دیم در سال زراعی ۱۳۹۸- ۱۳۹۷ آزمایشی در دو منطقه کرج و خرم‌آباد اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور در سه‌تکرار اجرا گردید. فاکتور اول شامل چهار توده بالنگوی شهری (کردستان، تکاب، ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی خصوصیات بیوشیمیایی توده‌های بالنگوی شهری (Lallemantia iberica L.) کاربرد برخی مواد ضدتعرق در شرایط دیم در سال زراعی ۱۳۹۸- ۱۳۹۷ آزمایشی در دو منطقه کرج و خرم‌آباد اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور در سه‌تکرار اجرا گردید. فاکتور اول شامل چهار توده بالنگوی شهری (کردستان، تکاب، نظرکهریزی و کلیبر) و فاکتور دوم شامل سهماده ضدتعرق (کائولین با غلظت پنجدرصد، کیتوزان با غلظت یکدرصد و ایستا با غلظت 2درصد) و عدم کاربرد ماده ضدتعرق (شاهد) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد کاربرد مواد ضدتعرق موجب افزایش میزان فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز شد. ماده ضدتعرق ایستا نسبت به کائولین و کیتوزان بر فعالیت آنزیمها تأثیر بیشتری داشت. به طوریکه بیشترین میزان پراکسیداز و کاتالاز به ترتیب (39/0 و 51/0 واحد/ میلی‌گرم در پروتئین) از توده کردستان تحت تیمار ایستا و کشت در کرج بدست آمد. همچنین بیشترین عملکرد دانه و عملکرد زیست توده از تیمار با کیتوزان حاصل شد، که نسبت به شاهد به ترتیب (20- 4 درصد) افزایش داشت. براساس نتایج، استفاده از مواد ضدتعرق در شرایط کشت دیم کرج موجب بهبود صفات عملکرد و بیوشیمیایی مورد بررسی نسبت به شاهد شد.
فرزانه پایمرد؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ علی نیازی؛ علیرضا شهسوار؛ محمدرضا نوری امامزاده ای
چکیده
تنش خشکی یکی از عوامل محدود کننده کشاورزی در بسیاری از مناطق دنیا به ویژه ایران است. درک مکانیسم اثر تنش خشکی بر واکنش‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژنوتیپ‌ها، برای انتخاب و اصلاح ژنوتیپ‌های سازگار با شرایط ایران بسیار مفید می‌باشد. بدین منظور، پژوهش حاضر در سال‌های 98-1397 در پژوهشکده بیوتکنولوژی دانشگاه شیراز با هدف بررسی تأثیر ...
بیشتر
تنش خشکی یکی از عوامل محدود کننده کشاورزی در بسیاری از مناطق دنیا به ویژه ایران است. درک مکانیسم اثر تنش خشکی بر واکنش‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ژنوتیپ‌ها، برای انتخاب و اصلاح ژنوتیپ‌های سازگار با شرایط ایران بسیار مفید می‌باشد. بدین منظور، پژوهش حاضر در سال‌های 98-1397 در پژوهشکده بیوتکنولوژی دانشگاه شیراز با هدف بررسی تأثیر تنش خشکی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نهال‌های دوساله انار رقم واندرفول در شرایط گلخانه انجام شد. آبیاری در چهار سطح 100 درصد (شاهد)، 75 درصد، 55 درصد و 35 درصد ظرفیت زراعی به مدت 50 روز انجام شد. آزمایش بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که تنش کم‌آبی باعث افزایش میزان کارتنوئید، فلاونوئید، مالون دی‌آلدئید و پرولین گردید. محتوای نسبی آب برگ، ثبات غشاء سلول و میزان آنتوسیانین تحت تنش کم آبی کاهش یافت ولی در میزان کلروفیل کل و گلیسین بتائین بین سطوح مختلف آبیاری تفاوت معنی‌دار ایجاد نشد. میزان پراکسید هیدروژن (81 درصد) و همچنین فعالیت آنزیم-های آنتی اکسیدانی سوپراکسیداز دیسموتاز (480 درصد)، کاتالاز (96 درصد) و آسکوربات پراکسیداز (153 درصد) در تیمار 35 درصد در مقایسه با شاهد افزایش معنیداری نشان دادند. با توجه به نتایج این پژوهش مخصوصا افزایش میزان پرولین و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی در اثر تیمارهای کم‌آبی، مکانیسم‌های تحمل به خشکی در انار رقم واندرفول میتواند در ارتباط با تنظیم اسمزی فعال و همچنین سیستم فعال آنتی‌اکسیدانی آنزیمی و غیر آنزیمی در این رقم باشد.
محمد کشتگر خواجه داد؛ علی رضا سیروس مهر؛ عیسی خمری؛ خداد دهمرده
چکیده
کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید در گیاهان زراعی است. پژوهش حاضر در سال زراعی 99-1398 به‌منظور بررسی اثر زمان‌های مختلف آبیاری و محلول‌پاشی هیومیک اسید بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد لوبیای سیاه به‌صورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهر زهک استان سیستان و بلوچستان ...
بیشتر
کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید در گیاهان زراعی است. پژوهش حاضر در سال زراعی 99-1398 به‌منظور بررسی اثر زمان‌های مختلف آبیاری و محلول‌پاشی هیومیک اسید بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و عملکرد لوبیای سیاه به‌صورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهر زهک استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. عامل اصلی سه تیمار آبیاری شامل آبیاری از کاشت تا مرحله برداشت (شاهد)، آبیاری از کاشت تا مرحله گلدهی و آبیاری از گلدهی تا برداشت و عامل فرعی شامل محلول‌پاشی چهار غلظت هیومیک اسید (صفر، یک، دو و سه در هزار) بود. در سطح آبیاری گلدهی تا برداشت ارتفاع، عملکرد تر و خشک علوفه، سطح برگ (در مرحله ساقه‌دهی و گلدهی)، رنگیزه‌های فتوسنتزی، غلظت نیتروژن، فسفر(3/3 درصد)، پتاسیم (6/20 درصد) و کلسیم برگ، عملکرد دانه (2/11 درصد) و زیست‌توده (2/60 درصد) کاهش ولی مقدار پرولین (8/31 درصد) نسبت به تیمار شاهد افزایش یافت. همچنین با افزایش سطوح هیومیک اسید مقادیر همه صفات مورد بررسی افزایش یافتند. مصرف هیومیک اسید بر صفات گیاه لوبیا سیاه در شرایط تنش خشکی اثر مثبت داشت به‌طوری که غلظت سه در هزار آن باعث کاهش اثرات نامطلوب کم‌آبی و بهبود صفات گیاه زراعی لوبیای سیاه شد. بهطور کلی آبیاری کامل و کاربرد سه در هزار هیومیک اسید برای تولید لوبیا سیاه مناسب به‌نظر می‌رسد. در پژوهش‌های آتی کاربرد محلول پاشی و خاکی هیومیک اسید و رژیم آبیاری با مدیریت زراعی پیشنهاد می‌گردد.
فاطمه صمدزاده؛ علیرضا پیرزاد؛ حسین زینل زاده تبریزی
چکیده
تعیین آرایش کاشت و تراکم مناسب بوته باعث بهره‌وری بهتر از منابع و افزایش عملکرد در واحد سطح می‌گردد. در این راستا آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده نواری بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) در سال زراعی 1399 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ردیف‌های کاشت 30، 45 و ...
بیشتر
تعیین آرایش کاشت و تراکم مناسب بوته باعث بهره‌وری بهتر از منابع و افزایش عملکرد در واحد سطح می‌گردد. در این راستا آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده نواری بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) در سال زراعی 1399 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ردیف‌های کاشت 30، 45 و 60 سانتی‌متری به‌عنوان فاکتور عمودی و فاصله کاشت در پنج، هشت، 11 و 14 سانتی‌متری به‌عنوان فاکتور افقی بودند. براساس نتایج به‌دست آمده، با افزایش فاصله بین بوته‌ها روی ردیف کاشت، بیشترین تاریخ کاشت تا شروع گلدهی (25/47 روز)، طول دوره رشد (25/122 روز)، قطر ساقه (33/8 میلی‌متر)، تعداد شاخه فرعی (97/2 عدد) و طول کپسول (20/24 میلی‌متر) کنجد در فاصله کاشت بین بوته 14 سانتی‌متری مشاهده شد. فاصله ردیف‌های کاشت 45 نسبت به 30 سانتی‌متری، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه کنجد را به‌ترتیب به میزان 33، 50/18 و 16 درصد افزایش داد. بیشترین عملکرد دانه، وزن تر و خشک بوته به‌ترتیب با 40/1455، 80/5021 و 73/1280 کیلوگرم در هکتار در فاصله ردیف کاشت 45 سانتیمتر مشاهده شد. نتایج کلی این آزمایش نشان داد آرایش کاشت کنجد رقم ناشکوفا با فاصله بین بوته 14 سانتیمتر و فاصله بین ردیف کاشت 45 سانتیمتر با استفاده بهینه از منابع محیطی برای کشت کنجد در دشت مغان مناسب بوده و بنابراین قابل توصیه برای کشاورزان منطقه است.
رئوف سید شریفی؛ رضا سید شریفی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کاربرد نیتروژن استارتر، پوتریسین و نانوسیلیکون برعملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک نخود دیم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای نزدیک شهراردبیل در سال 1400 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی نیتروژن استارتر (عدم کاربرد به‌عنوان شاهد، کاربرد 20 و40 کیلوگرم ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کاربرد نیتروژن استارتر، پوتریسین و نانوسیلیکون برعملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیک نخود دیم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای نزدیک شهراردبیل در سال 1400 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی نیتروژن استارتر (عدم کاربرد به‌عنوان شاهد، کاربرد 20 و40 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره)، محلول‌پاشی پوتریسین (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، کاربرد 5/0 و 1 میلی‌مولار پوتریسین) و نانوسیلیکون (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد، کاربرد 25 و 50 میلی‌گرم درلیتر) را شامل می‌شدند. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بالاترین سطح از کاربرد نیتروژن، پوترسین و نانوسیلیکون محتوای کلروفیل a، b، کلروفیل کل و پرولین را به‌ترتیب 139، 137، 138 و 80 درصد نسبت به عدم کاربرد آنها افزایش داد. بالاترین سطح پوترسین و نانوسیلیکون، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز و عملکرد دانه را به‌ترتیب 40 و 3/16 و 6/16 درصد در مقایسه با عدم کاربرد پوترسین و نانوسیلیکون افزایش داد. حداکثر عملکرد کوانتومی (به‌ترتیب 4/17، 8 و 5/15درصد) و فعالیت آنزیم پلی‌فنل اکسیداز (به‌ترتیب 17، 9 و 21 درصد) در بالاترین سطح از مصرف نیتروژن، پوترسین و نانوسیلیکون بدست آمد. به نظر می‌رسد کاربرد نیتروژن، پوتریسین و نانوسیلیکون میتواند به‌دلیل بهبود صفات فیریولوژیکی و بیوشیمیایی، عملکرد نخود دیم را افزایش دهد.
فائزه حیدری؛ جلال جلیلیان؛ اسماعیل قلی نژاد
چکیده
این تحقیق به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه به-صورت گلدانی اجرا شد. فاکتور اول تنش شوری با آب دریاچه ارومیه در سه سطح (صفر، 16 و 32 دسی‌زیمنس بر متر) و فاکتور دوم نانوکود در پنج سطح (پتاسیم، روی، کلسیم، سیلیسیم و عدم برگ‌پاشی) بود. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار ...
بیشتر
این تحقیق به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه به-صورت گلدانی اجرا شد. فاکتور اول تنش شوری با آب دریاچه ارومیه در سه سطح (صفر، 16 و 32 دسی‌زیمنس بر متر) و فاکتور دوم نانوکود در پنج سطح (پتاسیم، روی، کلسیم، سیلیسیم و عدم برگ‌پاشی) بود. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار ارتفاع بوته، وزن خشک برگ و گل‌آذین به‌ترتیب از تیمار بدون تنش شوری و شوری 32 دسی‌زیمنس بر متر حاصل شد. تنش شوری 32 و 16 دسی‌زیمنس بر متر در مقایسه با شاهد به‌ترتیب پروتئین خام (5 و 3 درصد)، درصد کربوهیدرات قابل حل در آب (15 و 14 درصد)، درصد الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (23 و 7 درصد)، درصد فیبر خام (10 و 5 درصد) و درصد فیبر نامحلول در شوینده خنثی (20 و 5 درصد) را افزایش داد در حالی‌که به‌ترتیب موجب کاهش خاکستر کل (27 و 17 درصد) و ماده خشک قابل هضم (22 و 8 درصد) شد. محلول‌پاشی با نانوکودها در مقایسه با شاهد ویژگی‌های مورفولوژیک مورد مطالعه را افزایش داد. همچنین ویژگی‌های کیفی مطلوب علوفه مانند پروتئین خام، خاکستر کل، ماده خشک قابل هضم و درصدکربوهیدرات قابل حل در آب علوفه کینوا را بهبود بخشید و ویژگی‌های کیفی نامطلوب مانند درصد فیبر نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی و درصد فیبر خام را کاهش داد. بنابراین برای افزایش کیفیت علوفه کینوا و تعدیل اثرات تنش شوری، محلول‌پاشی با نانوکودهای مختلف به‌ویژه نانوکود کلسیم توصیه می‌گردد.
محمد جباری اورنج؛ حسین مقدم؛ محمدرضا جهانسوز؛ علی احمدی؛ بابک متشرع زاده
چکیده
به منظور بررسی اثر آبیاری، تاریخ کاشت و کود های زیستی بر صفات فنولوژیک، عملکرد و برخی صفات کیفی گیاه کینوا به عنوان گیاهی جدید، آزمایشی در مزرعه ای واقع در شهرستان بیله سوار استان اردبیل در دو سال زراعی (1400-1398) به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور های آزمایش شامل آبیاری در ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر آبیاری، تاریخ کاشت و کود های زیستی بر صفات فنولوژیک، عملکرد و برخی صفات کیفی گیاه کینوا به عنوان گیاهی جدید، آزمایشی در مزرعه ای واقع در شهرستان بیله سوار استان اردبیل در دو سال زراعی (1400-1398) به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور های آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، قطع آبیاری در مرحله غنچه دهی و قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه) به عنوان فاکتور اصلی، تاریخ کاشت در سه سطح (5 مرداد، 20 مرداد و 5 شهریور ) به عنوان فاکتور فرعی و چهار سطح کود زیستی نیتروژنه (بدون تلقیح بذر، تلقیح بذر با ازتوباکتر، تلقیح با آزوسپیریلوم و تلقیح با مخلوط ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) به عنوان فاکتور فرعی فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کاربرد آبیاری کامل با تاریخ کاشت 5 مرداد و تلقیح توام کود های زیستی باعث افزایش طول مراحل فنولوژیک و وزن هزار دانه گردید. از نظر شاخص برداشت، تیمار آبیاری کامل با تاریخ کاشت 5 شهریور و تلقیح توام کود های زیستی، از لحاظ درصد پروتئین و میزان ساپونین دانه قطع آبیاری در مرحله غنچه دهی با تاریخ کاشت 5 مرداد و تلقیح توام کود های زیستی بهترین نتیجه را داشته و بیشترین عملکرد بیولوژیک (620 گرم بر متر مربع) و عملکرد دانه (97/304 گرم بر مترمربع) از تیمار آبیاری کامل با تاریخ کاشت 20 مرداد و تلقیح توام کود های زیستی به دست آمد.
رضا صادقی؛ مصطفی میرزایی؛ عسگر عباداللهی؛ ارسلان جمشیدنیا؛ مجید قربانی جاوید
چکیده
شب پره هندی Plodia interpunctella Hübner (Pyralidae) یکی از آفات مهم محصولات انباری در ایران می باشد که برای کنترل آن از سموم شیمیایی تدخینی استفاده می‌شود. استفاده از اسانس های گیاهی و ترکیبات آن به دلیل خطرات کم روی پستانداران میتواند جایگزین مناسبی برای سموم مرسوم تدخینی باشد. در این تحقیق، مرگ و میر، مهارکنندگی آنزیم آلفا آمیلاز و میزان پروتئین ...
بیشتر
شب پره هندی Plodia interpunctella Hübner (Pyralidae) یکی از آفات مهم محصولات انباری در ایران می باشد که برای کنترل آن از سموم شیمیایی تدخینی استفاده می‌شود. استفاده از اسانس های گیاهی و ترکیبات آن به دلیل خطرات کم روی پستانداران میتواند جایگزین مناسبی برای سموم مرسوم تدخینی باشد. در این تحقیق، مرگ و میر، مهارکنندگی آنزیم آلفا آمیلاز و میزان پروتئین کل لارو شب پره هندی تحت تاثیر عصاره گلبرگ زعفران با آنتوسیانین بالا در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. غلظت‌های مورد استفاده شامل 500، 690، 1000، 1380 و 2000 پی پی ام بودند که طی زمان‌های 24 و 48 ساعت در چهار تکرار علیه لاروهای سن پنجم آفت استفاده شدند. مقدار غلظت کشنده پنجاه درصد (LC50) عصاره گلبرگ زعفران روی لارو شب پره هندی بعد از 24 و 48 ساعت به‌ترتیب برابر با 950/2244 و 828/1434 پی پی ام برآورد شد. فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز در لارو سن پنجم شب‌پره هندی تحت تاثیر تیمارهای عصاره گلبرگ زعفران اختلاف معنیداری با شاهد داشت. بیشترین میزان فعالیت آنزیم آلفا آمیلاز لارو آفت تحت تاثیر عصاره گلبرگ زعفران برابر با 1/83 درصد و میزان مهارکنندگی آنزیم مذکور نیز برابر با 8/21 درصد ارزیابی شد که اختلاف معنیداری با شاهد داشتند. علاوه بر آن، میزان پروتئین در لاروهایی که تحت تاثیر این عصاره قرار داشتند با گروه‌های شاهد تفاوت معنیداری داشت. بنابراین، با توجه به سمیت تدخینی و فعالیت بازدارندگی آنزیم آلفا آمیلاز لاروهای شب‌پره هندی، عصاره گلبرگ زعفران میتواند جهت انجام تحقیقات تکمیلی در راستای مدیریت آفت مذکور مورد توجه قرار گیرد.
مجتبی کبودخانی؛ هادی سالک معراجی؛ کیوان آقائی؛ افشین توکلی
چکیده
دانه کینوا در تأمین غذای انسان نقش مهمی داشته و یکی از گیاهان متحمل به شوری است. به‌منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1399 تحت شرایط گلخانه‌ای اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم کینوا (Q 26, Titicaca و Giza 1) و سه سطح شوری (صفر، ...
بیشتر
دانه کینوا در تأمین غذای انسان نقش مهمی داشته و یکی از گیاهان متحمل به شوری است. به‌منظور بررسی تأثیر تنش شوری بر صفات فیزیولوژیکی و عملکرد ارقام کینوا، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1399 تحت شرایط گلخانه‌ای اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه رقم کینوا (Q 26, Titicaca و Giza 1) و سه سطح شوری (صفر، 15، 30 دسی‌زیمنس بر متر) بود. در شرایط تنش شوری صفاتی مانند رنگیزه‌های فتوسنتزی، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد دانه کاهش ولی نشت یونی، پرولین، مالون دی‌آلدئید، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز افزایش یافت. رقم Q 26 بالاترین محتوای کارتنوئید، کلروفیل a، محتوای نسبی آب برگ، پروتئین‌های محلول، پرولین و فعالیت آنزیم کاتالاز را نسبت به ارقام دیگر داشت. رقم Titicaca مقدار مالون دی‌آلدئید و نشت یونی پائین‌تری نسبت به ارقام Q 26 و Giza 1 داشت که بیانگر کمترین خسارت وارده به غشاءهای سلولی است. رقم Giza 1 نیز کلروفیل b و کارتنوئید بالاتری نسبت به دو رقم دیگر داشت. احتمالاً رقم Q 26 و Giza 1 به‌ترتیب، مقاوم‌ترین و حساس‌ترین ارقام به تنش شوری باشند. با توجه به نتایج به‌دست آمده پیشنهاد می‌گردد که در صورت امکان آزمایش در شرایط خاک شور مزرعه نیز تکرار گردد تا اطلاعات جامع‌تری حاصل شود.
عارفه مزروعی؛ کرامت الله سعیدی؛ زهرا ایزدی؛ عبدالرحمان محمدخانی
چکیده
از آنجایی که محصولات باغبانی برداشت شده قابلیت فساد‌پذیری بالایی دارند، بکارگیری فنون و روش‌های مناسب جهت افزایش ماندگاری به منظور استفاده در تمام فصول سال و همچنین صادرات ضروری است. پژوهش حاضر در سال 1400-1399 با هدف بررسی اثرات درون‌پاشی اسانس مرزه بختیاری با کیتوزان بر خصوصیات حسی و کیفی دانه انار در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تیمار ...
بیشتر
از آنجایی که محصولات باغبانی برداشت شده قابلیت فساد‌پذیری بالایی دارند، بکارگیری فنون و روش‌های مناسب جهت افزایش ماندگاری به منظور استفاده در تمام فصول سال و همچنین صادرات ضروری است. پژوهش حاضر در سال 1400-1399 با هدف بررسی اثرات درون‌پاشی اسانس مرزه بختیاری با کیتوزان بر خصوصیات حسی و کیفی دانه انار در قالب طرح کاملاً تصادفی با 8 تیمار شامل نسبت‌های وزنی- وزنی اسانس به کیتوزان (1:1، 1:2 و 1:3) در دو سطح پاشش اسانس مرزه بختیاری (3/0 و 6/0) به همراه 2 شاهد قبل و بعد از اعمال تیمارها با 3 تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد انجام شد. نتایج نشان داد که بهترین وضعیت ظاهری دانه‌های انار در نسبت 6/0 -1 کیتوزان به اسانس و بهترین مزه دانه‌های انار در تیمارهای 3/0 -2 و 3/0 -3 مشاهده گردید. در تیمار اسانس قطر هاله ضد میکروبی مربوط به قارچ 2 میلی‌متر و در نسبت 1:2 اسانس به کیتوزان 5/5 میلی‌متر نشان داده شد. بیشترین بازده درون‌پوشانی و کوچک‌ترین اندازه ذره مربوط به نسبت 1:2 بود. میزان بازده در نسبت‌های 1:3 (1/55 درصد) و نسبت 1:1 (2/51 درصد) نشان داده شد. کمترین پتانسیل زتا در نسبت 1:3 و بیشترین میزان در نسبت 1:1 حاصل گردید. به طور کلی، با پوشش‌دهی دانه‌های انار و انتخاب غلظت مناسب اسانس مرزه بختیاری همراه با پوشش کیتوزان (3/0 –1 و 3/0 -2)، می-توان زمان ماندگاری، بازارپسندی و کیفیت تغذیه‌ای دانه انار را به میزان مناسب و قابل توجهی حفظ کرد.
نوشین درخشان؛ حسین علایی؛ روح اله صابری ریسه؛ ابراهیم صداقتی؛ اصغر رحیمی
چکیده
شوری میتواند مانع جذب یونهای معدنی خاک به علت اثر منفی یون سدیم و به هم خوردن تعادل یونی گردد، اما استفاده از ترکیبات زیستی تریکودرما میتواند سبب بهبود رشد در شرایط تنش شوری شود. به منظور بررسی اثر چهار استرین تریکودرما مقاوم به شوری بر شاخص‌های رویشی و جذب عناصر معدنی گیاهچه‌های بادمجان در شرایط تنش آزمایشی به صورت ...
بیشتر
شوری میتواند مانع جذب یونهای معدنی خاک به علت اثر منفی یون سدیم و به هم خوردن تعادل یونی گردد، اما استفاده از ترکیبات زیستی تریکودرما میتواند سبب بهبود رشد در شرایط تنش شوری شود. به منظور بررسی اثر چهار استرین تریکودرما مقاوم به شوری بر شاخص‌های رویشی و جذب عناصر معدنی گیاهچه‌های بادمجان در شرایط تنش آزمایشی به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه ولی عصر(عج) رفسنجان در سال زراعی 1396-1395 انجام گرفت. عامل اول شوری در چهار سطح شاهد و غلظت‌های 8، 12 و 16 دسی‌زیمنس بر متر و عامل دوم در پنج سطح تریکودرما (T148-2, T189-4) Trichoderma aureoviride ،T. virens (T145, T133-1) و شاهد بود. نتایج نشان داد که تحت تاثیر تنش شوری کاهش چشمگیری در شاخص‌های رویشی مشاهده شد. در بالاترین سطح شوری به طور میانگین وزن خشک ریشه و اندام هوایی به ترتیب 50 و72 درصد و برای قطر ساقه و ارتفاع گیاهچه کاهش20 درصدی نسبت به شاهد مشاهده شد. ولی مایه‌زنی با تریکودرما این شاخص‌ها را بهبود بخشیدکه موجب افزایش 6/1 برابری وزن خشک ریشه ((T142-8، 7/2 برابر وزن خشک اندام هوایی (T133-1) و 3/1 برابر ارتفاع گیاهچه (T189-4) نسبت به شاهد شدند. بیشترین افزایش قطر در استرینT142-8 به میزان 38 درصد مشاهده شد. استفاده از تریکودرما منجر به تغییرات معنادار در محتوای قند، سدیم، پتاسیم و کلسیم نیز شد. نتایج نشان داد که استرین‌های تریکودرما می‌توانند عامل زیستی مناسبی جهت افزایش تحمل در سطوح بالای تنش شوری و بهبود شاخص‌های رویشی گیاهچه‌های بادمجان باشند
محمدرضا باغبانی؛ عبدالرضا سیاهپوش؛ علیرضا شافعی نیا؛ الهام الهی فرد
چکیده
رازیانه گیاه چندساله رشد کندی در سال اول دارد و در رقابت با علف‌های‌هرز، به دلیل قرار گرفتن در سایه‌ی آنها، رقیب ضعیفی می‌باشد. این وضعیت در نهایت بر عملکرد آن اثر سوء گذاشته و موجب کاهش آن می‌گردد. بنابراین به منظور بررسی کنترل علف‌های هرز، با استفاده از تراکم گیاهی، علف‌کش تریفلورالین و کنترل مکانیکی، آزمایشی به صورت بلوکهای ...
بیشتر
رازیانه گیاه چندساله رشد کندی در سال اول دارد و در رقابت با علف‌های‌هرز، به دلیل قرار گرفتن در سایه‌ی آنها، رقیب ضعیفی می‌باشد. این وضعیت در نهایت بر عملکرد آن اثر سوء گذاشته و موجب کاهش آن می‌گردد. بنابراین به منظور بررسی کنترل علف‌های هرز، با استفاده از تراکم گیاهی، علف‌کش تریفلورالین و کنترل مکانیکی، آزمایشی به صورت بلوکهای کامل تصادفی با سه فاکتور و سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال 99-1398 اجرا شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل روش کنترل مکانیکی در دوسطح (بدون کولتیواتور و دوبار کولتیواتور)، تراکم گیاهی در سه سطح (6، 12 و 24 بوته در متر مربع) و کاربرد علف‌کش تریفلورالین در سه سطح (صفر بعنوان شاهد با علف هرز، 5/1 و 3 لیتر در هکتار) بودند. نتایج این بررسی، نشان داد که بیشترین کاهش تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز به ترتیب 41/90 و 25/81 درصد در کرت دارای تراکم 24 بوته در متر مربع رازیانه و 3 لیتر در هکتار علف‌کش تریفلورالین و به‌همراه دوبار کولتیواتور بدست آمد همچنین تیمار دارای (تراکم 24 بوته در متر مربع رازیانه و 5/1 لیتر در هکتار تریفلورالین و به همراه 2 بار کولتیواتور) اختلاف معنیداری با تیمار فوق الذکر نشان نداد. بنابراین جهت کاهش مصرف علف‌کش می‌توان دوز 5/1 لیتر تریفلورالین را بجای دوز 3 لیتر آن، بهمراه انجام 2 بار کولتیواتور بکار برد.
جعفر مساح؛ حسن طهماسبی؛ محمودرضا روزبان؛ بهزاد آزادگان
چکیده
استفاده از روش‌های کاهش مصرف انرژی در گلخانه‌ها از جمله کاهش تلفات حرارتی، و بهبود بازده سیستم‌های گرمایشی، خنک‌کننده و آبیاری میتواند میزان مصرف انرژی برای تولید هر محصول را تا چندین برابر کاهش دهد. در این تحقیق، یک سیستم اتوماسیون کنترل اقلیم گلخانه، طراحی و ساخته شد. این سیستم از ایستگاه‌های فرمان و اندازه‌گیری تشکیل شده ...
بیشتر
استفاده از روش‌های کاهش مصرف انرژی در گلخانه‌ها از جمله کاهش تلفات حرارتی، و بهبود بازده سیستم‌های گرمایشی، خنک‌کننده و آبیاری میتواند میزان مصرف انرژی برای تولید هر محصول را تا چندین برابر کاهش دهد. در این تحقیق، یک سیستم اتوماسیون کنترل اقلیم گلخانه، طراحی و ساخته شد. این سیستم از ایستگاه‌های فرمان و اندازه‌گیری تشکیل شده بود که ایستگاه فرمان شامل HMI و ایستگاه اندازه‌گیری شامل سنسور رطوبت، سنسور نور، و هشت سنسور حرارت بود. ایستگاه اندازه‌گیری، شرایط اقلیم گلخانه را دریافت می‌کرد و سپس آنها را برای ایستگاه فرمان ارسال می‌کرد. در این پژوهش، تاثیر سامانه اتوماسیون کنترل اقلیم گلخانه طراحی شده، بر ویژگی‌های کمی و کیفی سه رقم گل رز شاخه بریده به نام‌های "آنجلینا"، "سامورایی" و "رد وان"، با سامانه شاهد، مورد مقایسه قرار گرفت. همچنین، مصرف انرژی در هر دو سامانه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج به‌دست آمده، شاخص کیفیت و وزن شاخساره در هر سه رقم مذکور، در محصولات تولید شده تحت سامانه اتوماسیون نسبت به سامانه شاهد بهبود یافت. اما تفاوت معنیداری بین ویژگی‌های طول و تعداد ساقه گل دهنده، قطر ساقه، تعداد شاخساره‌های جانبی و کور، طول میان‌گره‌ها و عمر گلجایی محصولات دو سامانه مورد مقایسه، مشاهده نشد. نتایج بدست آمده نشان‌دهنده کاهش میزان مصرف انرژی گلخانه تحت سامانه اتوماسیون کنترل اقلیم نسبت به سامانه شاهد به میزان 12% بود.
علیرضا توکلی؛ رضا نصرتی؛ متین جامی معینی
چکیده
فلزات سنگین از آلاینده‌های مهم برای محیط به حساب می‌آیند، بسیاری از این فلزات حتی در غلظت‌های بسیار کم، سمی می‌باشند. به منظور بررسی واکنش ارقام مختلف کنجد به سطوح مختلف آب آبیاری آلوده به کروم، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در منطقه فرومد از توابع شهرستان میامی انجام شد. عوامل مورد ...
بیشتر
فلزات سنگین از آلاینده‌های مهم برای محیط به حساب می‌آیند، بسیاری از این فلزات حتی در غلظت‌های بسیار کم، سمی می‌باشند. به منظور بررسی واکنش ارقام مختلف کنجد به سطوح مختلف آب آبیاری آلوده به کروم، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1395 در منطقه فرومد از توابع شهرستان میامی انجام شد. عوامل مورد مطالعه شامل آبیاری با سطوح 20، 40، 60، 80 و 100 درصد آب آلوده به کروم و 3 رقم کنجد دشتستان، اولتان و محلی بودند. اثر سطوح مختلف آبیاری با آب آلوده به کروم بر ارتفاع بوته، طول ریشه، تعداد برگچه و وزن تر اندام هوایی بررسی شد و شاخص بهره‌وری آب ارقام کنجد تعیین گردید. نتایج نشان داد که آبیاری با آب آلوده به کروم باعث کاهش معنی‌دار (p < 0.01) ارتفاع بوته و طول ریشه شد، اما تعداد برگچه و وزن تر اندام هوایی را تحت تأثیر قرار نداد. بیشترین کاهش در ارتفاع بوته (01/24 درصد) و طول ریشه (07/20 درصد) در شرایط آبیاری با 100 درصد آب آلوده به کروم مشاهده گردید. تفاوت قابل ملاحظه‌ای بین ارقام کنجد در رابطه با ویژگی‌های رشدی وجود داشت، به طوری که رقم اولتان، از ارتفاع بوته، تعداد برگچه و طول ریشه و بهره‌وری بیشتری نسبت به سایر ارقام برخوردار بود. با توجه به نتایج، سطوح بالای کروم در آب آبیاری، موجب کاهش قابل توجه رشد ارقام مختلف گیاه کنجد گردید.
حسین نظری؛ علی نادری عارفی
چکیده
به منظور بهبود مقاومت بابونه آلمانی به تنش خشکی این آزمایش در سال زراعی 93-1392 به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل 2 سطح تنش خشکی (سطح نرمال آبیاری و تنش شدید)، 2رقم بابونه (رقم بادگلد آلمانی و اصلاح شده مجاری) و محلول پاشی با پوتریسین ...
بیشتر
به منظور بهبود مقاومت بابونه آلمانی به تنش خشکی این آزمایش در سال زراعی 93-1392 به صورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی پردیس کشاورزی دانشگاه تهران اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل 2 سطح تنش خشکی (سطح نرمال آبیاری و تنش شدید)، 2رقم بابونه (رقم بادگلد آلمانی و اصلاح شده مجاری) و محلول پاشی با پوتریسین بود. نتایج نشان داد که اثر ساده پلی آمین پوتریسین بر ارتفاع بوته و زیست توده در سطح 1% و بر صفت شاخص برداشت در سطح 5% معنی دار شد. ارتفاع بوته در شرایط شاهد پاسخ معنیداری به پوتریسین نداشت اما بعد از اعمال تنش شدید، اثر محلول پاشی افزایش معنی‌دار نشان داد (5/13 درصد). اثر ساده پوتریسین بر صفات درصد و عملکرد اسانس (در سطح 1%) معنی دار بود. همچنین اثر متقابل رژیم‌های رطوبتی و محلول پاشی با پوتریسین بر روی صفات درصد اسانس (در سطح 5%) و عملکرد اسانس (در سطح 1%) معنی‌دار گردید. در شرایط مطلوب رطوبتی، پوتریسین منجر به افزایش قابل توجه درصد اسانس به میزان 38 درصد شد. اما محلول پاشی آن درشرایط در تنش خشکی میزان اسانس را تنها4 درصد افزایش داد. محلول‌پاشی پوتریسین میزان ترکیبات فارنزن و بیسابولول اکسید B را درهر دو شرایط رطوبتی کاهش داد.ترکیب مهم دیگر بیسابولون اکسید A بود که تیمار پوتریسین تاثیر مثبتی بر تجمع آن گذاشت، به طوریکه در شرایط رطوبتی مطلوب غلظت آن را 87 درصد افزایش داد، ولی در شرایط تنش تاثیر آن کمتر شد و فقط 35 درصد افزایش نشان داد.
عارفه علی پور قاسم آباد سفلی؛ علی نخزری مقدم؛ مهدی ملاشاهی؛ ابراهیم غلامعلی‌پور علمداری
چکیده
تلفیق کودهای آلی و شیمیایی یکی از روش‌های مهم رسیدن به کشاورزی پایدار محسوب می‌شود. به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی به‌همراه کودهای شیمیایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی دانه آفتابگردان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در بهار سال 1398 در دانشگاه گنبدکاووس با سه تکرار اجرا شد. عامل رقم ...
بیشتر
تلفیق کودهای آلی و شیمیایی یکی از روش‌های مهم رسیدن به کشاورزی پایدار محسوب می‌شود. به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی به‌همراه کودهای شیمیایی بر عملکرد، اجزای عملکرد و صفات کیفی دانه آفتابگردان، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در بهار سال 1398 در دانشگاه گنبدکاووس با سه تکرار اجرا شد. عامل رقم در دو سطح شامل هایسان 25 و اسکار و ترکیب کود در 6 سطح شامل عدم مصرف کود، مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار، مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار+ یک‌ونیم کیلوگرم اسیدهیومیک در هکتار، مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار + نیم کیلوگرم وایتا فری در هکتار و مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار+ یک‌ونیم کیلوگرم اسیدهیومیک در هکتار + نیم کیلوگرم وایتا فری در هکتار بود. نتایج نشان داد که تأثیر رقم و کود بر بیشتر صفات مورد اندازه‌گیری معنی‌دار شد. رقم اسکار عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد و عملکرد روغن بیشتری نسبت به رقم هایسان 25 تولید کرد. عملکرد دانه، عملکرد روغن، عملکرد بیولوژیک و ارتفاع گیاه در تیمار کودی مصرف 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیش از تیمارهای کودی دیگر بود اما اختلاف معنی‌دار با تیمار کودی مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار+ اسیدهیومیک + وایتا فری نداشت. بر اساس نتایج به‌دست آمده، برای رسیدن به حداکثر عملکرد دانه و روغن آفتابگردان و جلوگیری از مصرف بی‌رویه کودهای شیمیایی، کاربرد همزمان کود شیمیایی نیتروژن، اسید هیومیک و ویتا فری توصیه می‌شود.
سیدفرهاد صابرعلی
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی برهمکنش تاریخ کاشت و میزان کود نیتروژن مصرفی بر رشد و عملکرد گندم زمستانه در شهرستان تربت جام استان خراسان رضوی انجام شد. آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان تربت جام در سال زراعی 1400-1399 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت 10 مهر، 26 مهر ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی برهمکنش تاریخ کاشت و میزان کود نیتروژن مصرفی بر رشد و عملکرد گندم زمستانه در شهرستان تربت جام استان خراسان رضوی انجام شد. آزمایش مزرعه‌ای به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان تربت جام در سال زراعی 1400-1399 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت 10 مهر، 26 مهر و 12 آبان در کرت‌های اصلی و شش سطح کود نیتروژن شامل صفر (به عنوان شاهد)، 100، 125، 150، 175 و 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص در کرت‌های فرعی بود. در هر کرت، گندم رقم پیشتاز در هفت خط کشت با فاصله ردیف 15 سانتیمتر و به طول 8 متر کشت شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر تاریخ کاشت، کود نیتروژن مصرفی و اثر متقابل آنها بر همه صفات اندازه‌گیری معنی‌دار شد. مقایسه میانگین نشان داد که میزان عملکرد و اجزای عملکرد در تاریخ کاشت 10 مهر بیشتر بود، و مقادیر اغلب این صفات در تاریخ کاشت 12 آبان نسبت به تاریخ 10 مهر کاهش معنی‌دار داشتند. مقدار عملکرد دانه در تاریخ کاشت 10 مهر و 26 مهر با مصرف 200 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن به حداکثر خود رسید، در حالی که بیشینه عملکرد در تاریخ کاشت 12 آبان با مقدار مصرف 175 کیلوگرم در هکتار به‌دست آمد. به‌طورکلی با تاخیر در کاشت، پاسخ رشد و عملکرد گندم به میزان کود نیتروژن مصرفی کاهش می یابد و بمنظور توصیه کودی کارآمد، زمان کاشت محصول نیز بایستی مد نظر قرار گیرد.
سمیه چنانی؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ علی مشتطی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست و بور بر عملکرد دانه و روغن گلرنگ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. عوامل آزمایشی شامل چهار سطح ورمیکمپوست (صفر، 4، 8 و 12 تن در هکتار) و چهار سطح عنصر بور ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف ورمیکمپوست و بور بر عملکرد دانه و روغن گلرنگ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان انجام شد. عوامل آزمایشی شامل چهار سطح ورمیکمپوست (صفر، 4، 8 و 12 تن در هکتار) و چهار سطح عنصر بور (صفر، 3، 6 و 9 کیلوگرم در هکتار) از منبع اسید بوریک (H3BO3) به‌صورت خاک‌کاربرد بود. نتایج نشان داد که اثر ورمیکمپوست بر اغلب صفات اندازه‌گیری‌شده معنی‌دار بود. بر این اساس، عملکرد بیولوژیک و اجزای عملکرد شامل تعداد طبق در مترمربع، دانه در طبق و وزن هزاردانه تا بالاترین سطح مصرف ورمیکمپوست، به طور معنیداری افزایش یافت. اثر بور نیز بر صفات تعداد دانه در طبق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد کلاله شاخص برداشت، عملکرد روغن و درصد پروتئین دانه معنی‌دار شد. اثر متقابل ورمیکمپوست و بور بر صفات عملکرد دانه، شاخص برداشت، عملکرد روغن و درصد پروتئین دانه معنی‌دار گردید. مقایسه میانگین نشان داد که بیشترین عملکرد دانه (3184 کیلوگرم در هکتار) و بیشترین عملکرد روغن (939 کیلوگرم در هکتار) در ترکیب تیماری 12 تن ورمیکمپوست در هکتار و 3 کیلوگرم بور در هکتار (حاصل شد، که در هر دو مورد عملکرد دانه و روغن در واحد سطح افزایش بیش از صددرصدی در مقایسه با تیمار شاهد را نشان داد.
راحله قلعه قافی؛ حسین حاجی ابایی؛ فتحیه نبهانی؛ سالویا محمدپور؛ زهرا اردنجی کلاته سیاهدشت
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مایه‌کوبی قارچ میکوریزای آربوسکولار (Rhizophagus irigularis) و ریزوباکتری (Pseudomonas fluorescens) بر ذرت در شرایط مختلف کوددهی، آزمایشی به صورت گلخانه‌ای در منطقه جلین گرگان در سال 1397 طی دو آزمایش جداگانه انجام شد. هدف از آزمایش اول مقایسه‌ی مایه‌کوبی مرسوم خاک با مایه‌کوبی بذرمال و هدف از آزمایش دوم نیز ارزیابی رشد ذرت مایه‌کوبی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مایه‌کوبی قارچ میکوریزای آربوسکولار (Rhizophagus irigularis) و ریزوباکتری (Pseudomonas fluorescens) بر ذرت در شرایط مختلف کوددهی، آزمایشی به صورت گلخانه‌ای در منطقه جلین گرگان در سال 1397 طی دو آزمایش جداگانه انجام شد. هدف از آزمایش اول مقایسه‌ی مایه‌کوبی مرسوم خاک با مایه‌کوبی بذرمال و هدف از آزمایش دوم نیز ارزیابی رشد ذرت مایه‌کوبی شده با قارچ میکوریزا و ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه از طریق بذرمال در سه سطح تیمار با محلول غذایی هوگلند (شاهد، 80 و 100 درصد حجمی محلول هوگلند) بود. در هر دو آزمایش، 70 روز پس از تلقیح بذر، یک گرم از ریشه‌های ذرت و خاک چسبیده به آن نمونه برداری شده و استخراج DNA موجود در ریزوسفر ذرت انجام شد. در آزمایش اول اختلاف معنیداری بین مایه‌کوبی مرسوم خاک با مایه‌کوبی بذرمال از نظر وزن خشک ساقه و ریشه، درصد کلونیزاسیون طولی ریشه، فراوانی آربوسکول، فراوانی وزیکول و غلظت عناصر مشاهده نشد. در آزمایش دوم و در شرایط کوددهی کامل، مایه‌کوبی توسط قارچ، باعث افزایش معنی‌دار غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم و روی (به ترتیب 1/18، 5/3، 56 و 0/46 میلی‌گرم بر کیلوگرم) نسبت به تیمار شاهد (به ترتیب 6/12، 1/3، 6/39 و 4/24 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و روش مایه‌کوبی بذرمال باکتری باعث افزایش معنی‌دار منیزیوم، روی و منگنز (به ترتیب 0/2، 6/42 و 145 میلی‌گرم بر کیلوگرم) نسبت به تیمار شاهد شد (به ترتیب 0/1، 4/24 و 60 میلی‌گرم بر کیلوگرم).
موسی ابراهیم پور؛ پورنگ کسرایی؛ حمیدرضا لاریجانی؛ حمیدرضا توحیدی مقدم؛ سحر هنرمند جهرمی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی علف‌کش‌های باکتریایی و عصاره آبی گیاهان بر خصوصیات مورفولوژیک و نشاسته علف هرز سوروف و برنج،آزمایشی به‌صورت اسپلیت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در زمین زراعی در شهرستان آمل در دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل محلول‌پاشی عصاره آبی گیاهان ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی علف‌کش‌های باکتریایی و عصاره آبی گیاهان بر خصوصیات مورفولوژیک و نشاسته علف هرز سوروف و برنج،آزمایشی به‌صورت اسپلیت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در زمین زراعی در شهرستان آمل در دو سال زراعی 97-1396 و 98-1397 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل محلول‌پاشی عصاره آبی گیاهان و سورفاکتانت سورگوم، کلم بروکلی، گزنه، اوکالیپتوس، آقطی، باکتری Streptomyces sp-albos حاوی thaxtomin، باکتری Xanthomonas campestris و شاهد به عنوان عامل اصلی، غلظت عصاره در سطوح صفر، 5، 10 و 15 در هزار بعنوان عامل فرعی و گونه‌های گیاهی برنج رقم طارم و علف هرز سوروف بعنوان عامل فرعی فرعی بود. با محلول‌پاشی عصاره‌ها عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک سوروف کاهش و درصد نشاسته دانه افزایش پیدا کرد. عملکرد دانه برنج در کاربرد 5 در هزار عصاره کلم بروکلی و 5 در هزار Streptomyces sp-albos تفاوت معنیداری با شاهد نداشت. با افزایش غلظت عصاره نیز، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک برنج و سوروف کاهش بیشتری را نشان دادند، بیشترین تأثیر در 15 در هزار عصاره به‌دست آمد. در برنج عملکرد بیولوژیک در عصاره‌های سورگوم، کلم بروکلی، اوکالیپتوس و Streptomyces sp-albos با شاهد در یک گروه آماری قرار داشتند. کمترین عملکرد دانه در برنج به میزان 16/3 تن در هکتار مربوط به عصاره آقطی و در سوروف به میزان 68/0 و 61/0 تن در هکتار مربوط به عصاره گزنه و آقطی بود. با توجه به نتایج به دست آمده، دگرآسیبی و عوامل بیماری‌زای گیاهی می‌توانند از راههای اساسی کنترل علف‌های هرز در سیستم کشاورزی پایدار باشند.
نیکروز باقری؛ مریم رحیمی جهانگیرلو؛ مهریار جابری اقدم
چکیده
به‌منظور ارائۀ یک روش نوین، غیرمخرّب، دقیق و سریع برای برآورد مقدار نیتروژن گیاه ذرت از فناوری سنجش از دور چندطیفی هوایی با پهپاد استفاده شد. آزمایش‌ها به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150درصد مقدار کود بهینه) در شهرستان ورامین در سال زراعی 1397 اجرا شد. نمونه‌برداری در دو مرحلۀ کوددهی (هشت‌برگی ...
بیشتر
به‌منظور ارائۀ یک روش نوین، غیرمخرّب، دقیق و سریع برای برآورد مقدار نیتروژن گیاه ذرت از فناوری سنجش از دور چندطیفی هوایی با پهپاد استفاده شد. آزمایش‌ها به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار سطح کود نیتروژن (صفر، 50، 100 و 150درصد مقدار کود بهینه) در شهرستان ورامین در سال زراعی 1397 اجرا شد. نمونه‌برداری در دو مرحلۀ کوددهی (هشت‌برگی و ظهور گل‌تاجی) انجام شد. تصویربرداری چندطیفی با پهپاد و نمونه‌برداری زمینی، یک هفته پس از هر بار کوددهی انجام شد. پس از پردازش تصاویر، شاخص‌های پوشش‌گیاهی شامل NDVI، SR، GI، NRI، MCARI2، MTVI2، TCARI، PSRI وREIP محاسبه شدند و همبستگی آنها با نتایج نمونه‌برداری زمینی به‌دست آمد. براساس نتایج به‌دست آمده از بررسی ضرایب همبستگی (r) و رگرسیون (مدل بهترین زیرمجموعه)، بهترین شاخص‌ها برای برآورد مقدار نیتروژن ذرت علوفه‌ای، شاخص پوشش‌گیاهی تفاضلی نرمال‌شده (NDVI)، شاخص بازتاب نیتروژن (NIR)، و شاخص پوشش‌گیاهی مثلثی اصلاح‌شده (MTVI2) در هر دو مرحلۀ رشد هشت‌برگی (V8) و ظهور گل‌تاجی (VT) بودند. در مرحلۀ ظهور گل‌تاجی، رابطۀ مثبت و معنیداری بین شاخص‌های NDVI (R2=0.86, P≤0.001)، NIR (R2=0.70, P≤0.001) و MTVI2 (R2=0.46, P≤0.01) با مقدار نیتروژن ذرت به‌دست آمد. براساس یافته‌های به‌دست آمده، تصویربرداری چندطیفی هوایی با پهپاد دقت قابل قبولی برای برآورد مقدار نیتروژن گیاه ذرت ارائه می‌دهد. این فناوری میتواند به کشاورزان برای تعیین زمان مناسب کوددهی کمک کند.
ذلیخا شریفی؛ احمد زارع؛ الهام الهی فرد؛ علیرضا ابدالی مشهدی
چکیده
به منظور ارزیابی سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم و علف‌کش برعملکرد کمی، کیفی رازیانه و کنترل علف-های هرز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 1399-1398 انجام شد. تیمارها شامل غلظت‌های مختلف علف‌کش لینورون (صفر، ...
بیشتر
به منظور ارزیابی سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم و علف‌کش برعملکرد کمی، کیفی رازیانه و کنترل علف-های هرز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان در سال زراعی 1399-1398 انجام شد. تیمارها شامل غلظت‌های مختلف علف‌کش لینورون (صفر، 5/1، 3، 5/4 لیتر در هکتار) به عنوان کرت اصلی و سطوح مختلف مالچ کاه و کلش گندم (0، 3، 6، 9 و 12 تن در هکتار) به عنوان کرت فرعی بود. نتایج نشان داد که کمترین زیست توده علف‌های هرز پهن‌برگ و باریک‌برگ (73 و 15 گرم در مترمربع) از کاربرد 5/4 لیتر در هکتار علف‌کش و کاربرد مالچ به میزان 9 و 12 تن در هکتار به دست آمد. بیشترین عملکرد دانه (80 گرم در مترمربع) در شرایط کاربرد علف‌کش به میزان سه لیتر در هکتار و مالچ نه تن در هکتار و کمترین (18 گرم در مترمربع) در شرایط عدم کاربرد علف‌کش و مالچ کاه و کلش گندم مشاهده گردید. در شرایط کاربرد علف‌کش سه لیتر در هکتار و مالچ نه تن در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس رازیانه (82/2 گرم در مترمربع) به دست آمد و در شرایط عدم کاربرد مالچ و علف‌کش، عملکرد اسانس 48/0 گرم در مترمربع بود. بنابراین در مدیریت تلفیقی علف‌های هرز، کاربرد مالچ کاه و کلش گندم میتواند در کاهش رقابت علف‌های هرز و دستیابی به کشاورزی پایدار در گیاهان دارویی مورد توجه قرار گیرد.
نادر خادم مقدم ایگده لو؛ احمد گلچین؛ خدیجه فرهادی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کبالت، مولیبدن و نیتروژن بر رشد لوبیا چیتی در کشت بدونخاک، آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 36 تیمار و در سه تکرار در سال زراعی 95-1394 در تیر ماه و در دمای C˚25 و شدت نور 40000 لوکس در گلخانه دانشگاه زنجان اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل چهار سطح نیتروژن (50، 100، 150 و mg/l 200)، سه سطح مولیبدن (067/0، 2/0 و mg/l 6/0) و سه سطح کبالت (006/0، 06/0 و mg/l 3/0) بودند. سطوح فاکتورهای مورد آزمایش از طریق افزودن مقادیر مختلف نمکهای نیترات آمونیوم، مولیبدات آمونیوم و کلرید کبالت به محلول غذایی پایه، تهیه گردیدند. نتایج صفات موفولوژیکی نشان دادند که در تیمار N100Mo0.6Co0.06 بیشترین وزن خشک غلاف به‌دست آمد که حداکثر اخلافی برابر با 9/47 درصد با سایر تیمارها داشت. بیشترین وزن خشک بوته نیز از تیمار N150Mo0.6Co0.006 به‌دست آمد. بیشترین وزن خشک ریشه در تیمارهای N150Mo0.6 و N150Co0.3 به‌دست آمد. همینطور بیشترین تعداد غلاف نیز در تیمارهای N150Mo0.6، N100Co0.3 و Mo0.6Co0.3 به‌دست آمد. بررسی صفات فیزیولوژیکی هم نشان دادند که بیشترین غلظت نیتروژن، مولیبدن و کبالت به‌ترتیب از تیمارهای N200Mo0.6Co0.3، N150Mo0.6Co0.3 و N150Mo0.067Co0.006 حاصل شد. در کل می‌توان اظهار داشت که کاربرد تیمار N100Mo0.6Co0.06 میتواند بر وزن خشک غلاف که اندامی بارده و اقتصادی است تأثیر مثبتی گذاشته و عملکرد لوبیا چیتی (رقم تلاش) را ارتقاء دهد.
مجید مسلمی؛ حمیدرضا مبصر؛ نعمت اله صداقت؛ ایمان عشقی
چکیده
بهینه‌سازی مقدار مصرف کودهای نیتروژنه یکی از راهکارهای مهم مدیریتی برای بهبود عملکرد است. به منظور بررسی اثرات مقادیر و تنش نیتروژن طی دو سال بر خصوصیات مورفولوژیک و صفات زراعی برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در مزرعه پژوهشی واقع در آمل اجرا شد. مقادیر نیتروژن در ...
بیشتر
بهینه‌سازی مقدار مصرف کودهای نیتروژنه یکی از راهکارهای مهم مدیریتی برای بهبود عملکرد است. به منظور بررسی اثرات مقادیر و تنش نیتروژن طی دو سال بر خصوصیات مورفولوژیک و صفات زراعی برنج، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در مزرعه پژوهشی واقع در آمل اجرا شد. مقادیر نیتروژن در سه سطح (46، 69، 92 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) به عنوان عامل اصلی و عامل فرعی شامل چهار سطح تنش یا عدم مصرف نیتروژن (T1= تنش در مرحله خوشهدهی کامل، T2= تنش در مرحله ظهور خوشه آغازین، T3= تنش در مرحله پنجهدهی و T4= تنش در مرحله نشاکاری) بود. نتایج نشان داد که تعداد دانه پر در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت در سال 1388 بیشتر از سال 1389 بود. عملکرد دانه در سال اول (25/450 گرم در مترمربع) بیشتر از سال دوم (1/395 گرم در مترمربع) بدست آمد. حداکثر شاخص برداشت در سال 1388 و با تنش نیتروژن در مرحله خوشهدهی کامل بدست آمد. بنابراین مصرف 69 کیلوگرم نیتروژن بصورت تنشی در هکتار با تنش نیتروژن در مرحله خوشهدهی کامل را می‌توان جهت تولید بالاترین عملکرد دانه پیشنهاد نمود.
عبدالله صفری؛ علی نخزری مقدم؛ علی راحمی کاریزکی؛ محمد صلاحی فراهی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تقسیط نیتروژن و آبیاری تکمیلی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن آفتابگردان، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تقسیط نیتروژن (عدم مصرف نیتروژن، مصرف 25 درصد به‌هنگام کاشت و 75 ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تقسیط نیتروژن و آبیاری تکمیلی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن آفتابگردان، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تقسیط نیتروژن (عدم مصرف نیتروژن، مصرف 25 درصد به‌هنگام کاشت و 75 درصد قبل از گلدهی، مصرف 50 درصد به‌هنگام کاشت و 50 درصد قبل از گلدهی و مصرف 75 درصد به‌هنگام کاشت و 25 درصد قبل از گلدهی) و آبیاری تکمیلی (عدم آبیاری، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی، آبیاری تکمیلی در مرحله پرشدن دانه و آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه) هر کدام در چهار سطح بود. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه (4318 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت در تیمار مصرف 25 درصد نیتروژن در زمان کاشت و 75 درصد قبل از گلدهی مشاهده شد. مصرف 75 درصد مقدار نیتروژن در زمان کاشت و 25 درصد قبل از گلدهی تعداد ردیف در طبق را افزایش داد. عدم کاربرد نیتروژن درصد روغن را افزایش اما عملکرد روغن را کاهش داد. آبیاری در مراحل گلدهی و پرشدن دانه، تعداد دانه در طبق، وزن دانه و عملکرد (4427 کیلوگرم در هکتار) را افزایش داد. با توجه به نتایج به‌دست آمده، آبیاری در مراحل گلدهی و پرشدن دانه و همچنین مصرف 25 درصد نیتروژن در زمان کاشت و 75 درصد قبل از گلدهی برای بدست آوردن عملکرد مطلوب آفتابگردان مناسب بود.
علی آشوری؛ منوچهر قلی پور؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت
چکیده
به منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز(Cuminum cyminum L.)تحت رژیم کم آبیاری، آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی زیر نظر دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار ...
بیشتر
به منظور بررسی آب مغناطیسی و سوپرجاذب بر برخی صفات مورفوفیزیولوژی و عملکرد زیره سبز(Cuminum cyminum L.)تحت رژیم کم آبیاری، آزمایشی در سال زراعی 1400-1399 در مزارع پژوهشی زیر نظر دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در دو منطقه راهنجان و گرمن از توابع شهرستان شاهرود به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار نوع آب آبیاری در دوسطح (معمولی و مغناطیسی) و مکان (راهنجان،گرمن) با شرایط اقلیمی و ارتفاع از سطح دریای متفاوت بعنوان فاکتور اصلی و تیمار سوپرجاذب در سه سطح (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) بعنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شد. در تمام تیمارها، آبیاری براساس 100 درصد نیاز آبی گیاه اعمال شد. نتایج نشان داد مکان، نوع آبیاری و غلظت‌های مختلف سوپر جاذب تاثیر معنیداری روی خصوصیات رشدی زیره سبز داشتند. بیشترین ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک بوته، درصد اسانس و پروتئین در منطقه راهنجان با استفاده از سوپرجاذب غلظت 100 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. در منطقه راهنجان بدلیل شرایط اقلیمی و میانگین دمای سالانه بالاتر و تیمار 100 و 200 کیلوگرم در هکتار سوپر جاذب و کاربرد آب مغناطیسی، بیشترین مقدار ارتفاع بوته، درصد اسانس و پروتئین، کربوهیدرات‌های محلول مشاهده گردید. با توجه به نتابج حاصله، اغلب صفات در منطقه راهنجان دارای مقادیر بیشتری نسبت به منطقه گرمن بود و کشت گیاه در منطقه راهنجان اقتصادی می باشد.
علی منصوری؛ حشمت امیدی؛ امیر بستانی
چکیده
به منظور بررسی امکان کاهش طول دوره رشد و افزایش عملکرد دانه ژنوتیپ‌های مختلف کینوا، در سال 1398، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عامل اصلی شامل سه ژنوتیپ مختلف کینوا (تیتیکاکا، جیزا 1 و ساجاما) و عوامل فرعی شامل سه روش کاشت (کاشت نشا، کاشت بذر ...
بیشتر
به منظور بررسی امکان کاهش طول دوره رشد و افزایش عملکرد دانه ژنوتیپ‌های مختلف کینوا، در سال 1398، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهد اجرا شد. عامل اصلی شامل سه ژنوتیپ مختلف کینوا (تیتیکاکا، جیزا 1 و ساجاما) و عوامل فرعی شامل سه روش کاشت (کاشت نشا، کاشت بذر پرایم شده با محلول ppm 1000 بوریک اسید و کاشت مستقیم بذر) و محلول پاشی بور در دو سطح (شاهد و محلول پاشی با محلول ppm 1000 بوریک اسید) بود. نتایج نشان داد که اثر ژنوتیپ بر تمام صفات مورد مطالعه معنی‌دار بود. بیشترین ارتفاع بوته (38/123 سانتیمتر) و عملکرد دانه (28/2860 کیلوگرم در هکتار) در رقم جیزا 1 به دست آمد. همچنین کمترین طول دوره رشد و گلدهی مربوط به رقم تیتیکاکا و بیشتر طول دوره مربوط به رقم ساجاما بود. روش کاشت نیز بر صفات رشد و عملکرد کینوا اثر معنیداری داشت و نشاکاری نسبت به سایر روش‌ها موثرتر بود. این روش موجب افزایش 15/48 درصدی ارتفاع بوته، افزایش 69/176 درصدی عملکرد دانه و کاهش طول دوره گلدهی (35/34 درصد) و رسیدگی (97/37 درصد) شد. روش پرایمینگ نیز در مقایسه با تیمار شاهد توانست صفات مورد مطالعه را بهبود بخشد. البته میزان اثر گذاری آن به اندازه نشاکاری نبود. اثر محلول‌پاشی بور نیز بر عملکرد دانه معنی دار بوده و موجب افزایش 7/16 درصدی این صفت شد.
علیرضا همدمی؛ هاشم هادی؛ امیر رحیمی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر دوره‌های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله آزمایشی با دو سری تیمار شامل تیمارهای کنترل علف‌های هرز از سبز شدن تا سومین برگ‌حقیقی، تا ششمین برگ‌حقیقی، تا اولین شاخه‌گل‌زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا گلدهی، تا دانه‌بندی و سری دوم شامل تداخل علف‌های هرز تا سومین برگ حقیقی، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر دوره‌های مختلف کنترل و تداخل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله آزمایشی با دو سری تیمار شامل تیمارهای کنترل علف‌های هرز از سبز شدن تا سومین برگ‌حقیقی، تا ششمین برگ‌حقیقی، تا اولین شاخه‌گل‌زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا گلدهی، تا دانه‌بندی و سری دوم شامل تداخل علف‌های هرز تا سومین برگ حقیقی، تا ششمین برگ حقیقی، تا اولین شاخه‌گل-زا، تا سومین شاخه گل‌زا، تا گلدهی و تداخل تا دانه بستن در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه ارومیه در سال 1397 اجرا گردید. نتایج نشان داد که تیمار تداخل تا سومین برگ حقیقی کمترین وزن خشک علف‌های هرز را داشت. در هر دو سری تیمار با افزایش دوره حضور علف‌های هرز، کاهش معنیداری در عملکرد دانه در بوته و هکتار شنبلیله مشاهده شد به‌طوری‌که شروع دوره بحرانی در دو سطح 5 و 10 درصد کاهش عملکرد قابل قبول دانه در هکتار به‌ترتیب 140 و 158 درجه-روزهای رشد از زمان سبز شدن و پایان دوره بحرانی کنترل علف‌های هرز نیز در دو سطح کاهش عملکرد مذکور به‌ترتیب 349 و 282 درجه-روزهای رشد از سبز شدن گیاه تعیین گردید. بنابراین بهترین زمان مبارزه در سطح 5 درصد کاهش عملکرد، کنترل از سومین برگ حقیقی تا گلدهی و در سطح 10 درصد کاهش عملکرد، کنترل از چهار برگی تا قبل از ظهور گل‌ها بود.
طیبه جمشیدنیا؛ طیب ساکی نژاد؛ علی رضا شکوه فر؛ رضا دادنیا؛ سید کیوان مرعشی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تلقیح مایکوریزا، نسبت ترکیبی اکسین/ جبیرلین و آسکوربیک اسید بر عملکرد و اجزا عملکرد ذرت این پژوهش دو ساله (1398-1397) به صورت طرح اسپیلت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهید سالمی واقع در شمال شهر اهواز انجام گرفت. فاکتور اصلی تیمارها شامل قارچ مایکوریزا (گونة گلوموس اینترارادیسز) ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تلقیح مایکوریزا، نسبت ترکیبی اکسین/ جبیرلین و آسکوربیک اسید بر عملکرد و اجزا عملکرد ذرت این پژوهش دو ساله (1398-1397) به صورت طرح اسپیلت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شهید سالمی واقع در شمال شهر اهواز انجام گرفت. فاکتور اصلی تیمارها شامل قارچ مایکوریزا (گونة گلوموس اینترارادیسز) در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) پیش از کاشت و فاکتور فرعی شامل نسبت هورمون اکسین به جیبرلین در سه سطح (صفر درصد، 600/300، 300/600) میلی‌گرم بر لیتر و اسید آسکوربیک در سه سطح (0، 100، 200) میلی‌گرم بر لیتر به‌صورت محلول پاشی انجام شد. نتایج نشان داد که مایکوریزا بر وزن خشک برگ، ساقه، و بلال و وزن دانه و عملکرد و همچنین صفات بیولوژیکی تأثیر معنیداری دارد. به ترتیب بالاترین مقدار عملکرد دانه (۷۲/۷۴۱۰) کیلوگرم در سطوح تیماری تلقیح مایکوریزا، نسبت اکسین به جیبرلین ۶۰۰ میلی‌گرم به ۳۰۰ میلی‌گرم و در ۲۰۰ میلی‌گرم اسید آسکوربیک، بالاترین عملکرد وزن خشک ساقه (100 گرم) در برهمکنش سه‌گانه عامل های آزمایش در سطوح تیماری عدم تلقیح مایکوریزا، عدم مصرف ترکیب هورمونی و مصرف۱۰۰ میلی‌گرم اسید آسکوربیک، بالاترین عملکرد میزان دانه در ردیف (۴۶/۴۵ درصد) در نسبت اکسین به جیبرلین ۶۰۰ میلی‌گرم به ۳۰۰ میلی‌گرم و مصرف ۲۰۰ میلی‌گرم اسید آسکوربیک، بالاترین تعداد ردیف در نسبت اکسین به جیبرلین ۶۰۰ میلی-گرم به ۳۰۰ میلی‌گرم و در هر سه سطح تیمار اسید آسکوربیک بالاترین مقدار شاخص برداشت (۴۵/۴۹%) در برهمکنش سه‌گانه تیمارهای مورد استفاده
پریسا شیخ زاده مصدق؛ غلام بهزاد؛ ناصر زارع؛ میترا رستمی
چکیده
به‌منظور بررسی تاثیر کاربرد نانوسلنیوم در بهبود شاخص‌های فتوسنتزی، صفات بیوشیمیایی و افزایش تحمل به سرمای کلزای پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام گرفت. تیمار آزمایشی شامل محلول‌پاشی غلظت‌های نانوسلنیوم (صفر (شاهد)، 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر) در ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تاثیر کاربرد نانوسلنیوم در بهبود شاخص‌های فتوسنتزی، صفات بیوشیمیایی و افزایش تحمل به سرمای کلزای پاییزه، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 انجام گرفت. تیمار آزمایشی شامل محلول‌پاشی غلظت‌های نانوسلنیوم (صفر (شاهد)، 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر) در مرحله 8-6 برگی بود. نتایج نشان داد محلول‌پاشی بوته‌های کلزا با غلظت‌های مختلف نانوسلنیوم موجب افزایش معنی‌دار محتوای نسبی آب برگ، رنگیزه‌های فتوسنتری، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، بقای زمستانه بوته‌ها و عملکرد دانه‌ی کلزا گردید. بیشترین محتوای نسبی آب برگ، فلورسانس بیشینه (Fm)، حداکثر کارایی کوانتومی فتوسیستم II (Fv/Fm)، فلورسانس متغیر (Fv)، محتوای اسید آمینه پرولین و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز در بوته‌های محلول‌پاشی شده با 50 میلی‌گرم در لیتر نانوسلنیوم به‌دست آمد. نانوسلنیوم از طریق افزایش میزان Fv/Fm، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و میزان اسید‌آمینه پرولین، موجب افزایش درصد زنده‌مانی بوته‌های کلزا به میزان 18/7 تا 94/8 درصد شد. محلول‌پاشی بوته‌های کلزا با غلظت‌های 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر نانوسلنیوم سبب افزایش عملکرد دانه به‌ترتیب به میزان 10/28 و 19/34 درصد شد. بهطور کلی نتایج نشان داد که کاربرد نانوسلنیوم با غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر تأثیر مثبت و معنیداری بر صفات بیوشیمیایی و شاخص‌های فتوسنتزی کلزا داشت که این موضوع سبب شد تا تحمل به سرما در بوته‌های کلزا افزایش یابد.
محسن کریمی موحدی؛ غلام عباس اکبری؛ غلام علی اکبری؛ فاطمه بناءکاشانی؛ محمدرضا اردکانی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر بیوچار و بیوسولفور (گوگرد و تیوباسیلوس) بر عملکرد دانه و برخی صفات اکوفیزیولوژیک کلزا (Brassica napus L.) در شرایط تنش خشکی در کشت زمستانه، آزمایشی به‌صورت کرت خرد شده- فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۸ در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی کرج اجرا گردید. در این آزمایش تیمار آبیاری در سه سطح ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر بیوچار و بیوسولفور (گوگرد و تیوباسیلوس) بر عملکرد دانه و برخی صفات اکوفیزیولوژیک کلزا (Brassica napus L.) در شرایط تنش خشکی در کشت زمستانه، آزمایشی به‌صورت کرت خرد شده- فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۸ در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی کرج اجرا گردید. در این آزمایش تیمار آبیاری در سه سطح 30، 60 و 100 درصد ظرفیت زراعی به‌عنوان کرت‌های اصلی و تیمار بیوچار در سه سطح عدم کاربرد و کاربرد سه و شش تن در هکتار و تیمار بیوسولفور در دو سطح کاربرد و عدم کاربرد به‌عنوان کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تنش خشکی تأثیر معنیداری بر عملکرد دانه و روغن گیاه کلزا دارد؛ به‌طوری که میزان این صفات در تنش شدید نسبت به شاهد به ترتیب 50 و 52 درصد کاهش را نشان می‌دهد. همچنین استفاده از شش تن در هکتار بیوچار موجب افزایش 49 و 36 درصدی در تعداد خورجین در بوته و تعداد دانه در خورجین شده است. محتوای نسبی آب برگ نیز تحت‌تأثیر تنش شدید، کمترین مقدار 67/35 درصد را دارا بود. همچنین اثر متقابل کاربرد بیوسولفور و استفاده از شش تن بیوچار بیشترین تأثیر را بر صفات تعداد خورجین در بوته و شاخص برداشت داشت. ازاین‌رو می‌توان نتیجه گرفت که کاربرد کودهای زیستی میتواند به‌عنوان یک روش مناسب برای افزایش عملکرد گیاه کلزا به کار برده شود؛ به‌طوری‌که افزایش درصد روغن و عملکرد دانه در نهایت موجب افزایش عملکرد مزرعه‌ای و اقتصادی (روغن) گیاه کلزا می‌گردد.
فروغ فلاحی؛ وحید عبدوسی؛ محمود باقری؛ مرضیه قنبری جهرمی؛ حمید مظفری
چکیده
به منظور انتخاب والدین مناسب جهت اهداف اصلاحی شناخت کافی از تنوع ژنتیکی و طبقهبندی ژرمپلاسمها ضروری است. به این منظور در جهت طبقهبندی و شناخت تنوع فنوتیپی 17 ژنوتیپ بادمجان در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1398 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر واقع در شهر کرج انجام شد. در مجموع 16 صفت مورد ارزیابی ...
بیشتر
به منظور انتخاب والدین مناسب جهت اهداف اصلاحی شناخت کافی از تنوع ژنتیکی و طبقهبندی ژرمپلاسمها ضروری است. به این منظور در جهت طبقهبندی و شناخت تنوع فنوتیپی 17 ژنوتیپ بادمجان در سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال 1398 در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر واقع در شهر کرج انجام شد. در مجموع 16 صفت مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق از صفات مورفولوژیک همچون تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد ساقه در بوته، تعداد گره و میانگره، وزن و عملکرد میوه استفاده شد. نتایج تجریه واریانس برای تمام صفات فوق در سطح یک درصد معنی‌دار بود. دامنه تغییرات، تنوع ژنتیکی بسیار زیادی را در بین ارقام نشان داد که میتواند برای اهداف متفاوت اصلاحی مفید باشد، ارتفاع بوته کمتر برای جلوگیری از خوابیدگی و تعداد ساقه و گل بیشتر برای رسیدن به عملکرد بالاتر حائز اهمیت است که در ژنوتیپ بهراد بیش از سایر ژنوتیپ‌ها مشاهده شد. تجزیه خوشهای به روش وارد برای دادهها، ژنوتیپ‌های مورد مطالعه را در سه گروه قرار داد، که تجزیه واریانس صفات، برای تمامی صفات معنی‌دار بود. نتایج تجزیه به عاملها توانست سه عامل را استخراج کند که 47/83 درصد تغییرات میان صفات مورفولوژیکی را توجیه نمود.
فاطمه رشیدی؛ نادعلی باقری؛ نادعلی بابائیان جلودار؛ علی دهستانی کلاگر
چکیده
به منظور شناسایی صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه و معرفی ارقام زودرس با عملکرد بالا در جنس براسیکا، 100 ژنوتیپ از شش گونه جنس براسیکا (B. napus، B. juncea، B. nigra، B. rapa، B. carinata و B. oleracea) در سال زراعی 97-1396 در قالب طرح مربع لاتیس با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان ...
بیشتر
به منظور شناسایی صفات مهم زراعی مرتبط با عملکرد دانه و معرفی ارقام زودرس با عملکرد بالا در جنس براسیکا، 100 ژنوتیپ از شش گونه جنس براسیکا (B. napus، B. juncea، B. nigra، B. rapa، B. carinata و B. oleracea) در سال زراعی 97-1396 در قالب طرح مربع لاتیس با دو تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از لحاظ تمام صفات زراعی، اختلاف معنیداری با یکدیگر دارند. نتایج مقایسه میانگین نشان داد ژنوتیپ‌های گونه B. napus بالاترین عملکرد و ژنوتیپ‌های گونه B. rapa زودرس‌ترین و کمترین عملکرد را به خود اختصاص دادند. دیررس‌ترین ژنوتیپ‌ها، از گونه B. juncea بود. نتایج همبستگی برای ژنوتیپ‌های تمام گونه‌ها نشان داد عملکرد با صفات روز تا رسیدگی، تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه و تعداد دانه در خورجین همبستگی مثبت و معنیداری دارد. رگرسیون گام به گام برای تمامی صفات در تمام گونه‌ها نشان‌دهنده اهمیت و نقش تعیین کننده صفات تعداد خورجین در بوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در خورجین و روز تا رسیدگی بر عملکرد ژنوتیپ‌ها بود. در تجزیه به مولفه‌های اصلی، سه مولفه اول 92 درصد از تغییرات را توجیه نمودند که به‌ترتیب پتانسیل عملکرد، فنولوژی و وزن هزار دانه نامگذاری شدند. بر اساس نمودار سه بعدی این سه مولفه، بهترین گونه، B. napus و بهترین ارقام از نظر زودرسی و عملکرد بالا ارقام Janetzika، Liragold، Hayola 401و Hayola 308 از گونه B. napus معرفی شدند.
محراب مهری چروده؛ حمیدرضا ذاکرین؛ معرفت مصطفوی راد؛ سعید سیف زاده؛ علیرضا ولدآبادی
چکیده
این آزمایش، به‌منظور ارزیابی رشد بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) رقم NC2 تحت تاثیر آبیاری تکمیلی و سالیسیلیک اسید طی سال‌های 1398 و 1399 به‌صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان (ایستگاه تحقیقاتی کانرود آستارا) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل ...
بیشتر
این آزمایش، به‌منظور ارزیابی رشد بادام زمینی (Arachis hypogaea L.) رقم NC2 تحت تاثیر آبیاری تکمیلی و سالیسیلیک اسید طی سال‌های 1398 و 1399 به‌صورت کرت‌های خرد شده با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار در مزرعه آزمایشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان (ایستگاه تحقیقاتی کانرود آستارا) اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل چهار رژیم آبیاری: عدم انجام آبیاری (شرایط دیم)، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی، آبیاری تکمیلی در مرحله نمو غلاف‌ها، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی + مرحله نمو غلاف‌ها و سه سطح سالیسیلیک اسید: 100، 200 و 300 میکرومول در لیتر به‌ترتیب به‌عنوان کرت اصلی و فرعی بود. تنش خشکی تمامی صفات زراعی اندازه‌گیری شده در بادام زمینی را کاهش داد و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید با غلظت 300 میکرومول در لیتر در هر دو شرایط تنش خشکی و آبیاری تکمیلی تمامی صفات مورد مطالعه را بهبود بخشید. بیشترین تعداد غلاف در بوته (57/51 عدد)، عملکرد دانه (3450 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد غلاف بادام زمینی (4958 کیلوگرم در هکتار) در تیمار آبیاری تکمیلی در مراحل شروع گلدهی + تشکیل غلاف‌ها با سالیسیلیک اسید به‌دست آمد و این صفات زراعی به‌ترتیب 79/38، 8/70 و 6/57 درصد در مقایسه با شرایط دیم افزایش پیدا کرد. نتایج این پژوهش نشان داد، آبیاری تکمیلی و کاربرد برگی سالیسیلیک اسید با غلظت 300 میکرومول در لیتر میتواند برای ارتقای رشد و عملکرد دانه بادام زمینی تحت شرایط اقلیمی مشابه قابل توصیه باشد.
مدینه بیژنی؛ سعید صوفی زاده؛ امیرحسین شیرانی راد؛ حمید جباری
چکیده
به منظور بررسی واکنش ارقام کلزا (Brassica napus L.) به تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی (98-1396) در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. تیمارهای تنش خشکی شامل آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری از مرحله خورجین-دهی تا پایان رشد و قطع آبیاری ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش ارقام کلزا (Brassica napus L.) به تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی مزرعه‌ای به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال زراعی (98-1396) در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. تیمارهای تنش خشکی شامل آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری از مرحله خورجین-دهی تا پایان رشد و قطع آبیاری از مرحله گلدهی تا پایان رشد در کرت‌های اصلی و ارقام بهاره کلزا شامل ساری‌گل، آر جی اس 003، هایولا 401، ظفر و دلگان در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد تنش خشکی به خصوص در قطع آبیاری از گلدهی در تمام ارقام مورد مطالعه منجر به کاهش معنی‌دار طول دوره رشد، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن، کارایی مصرف آب در تولید دانه و کارایی مصرف آب در تولید روغن گردید. بیشترین عملکرد دانه در آبیاری کامل در ارقام دلگان، ظفر، آر جی اس 003 و هایولا 401 به ترتیب با 3959، 3886، 3776 و 3650 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. در شرایط تنش ارقام آر جی اس 003، دلگان و هایولا 401 با واکنش مناسب‌تر در قطع آبیاری از خورجین‌دهی با عملکرد دانه به ترتیب 2841، 2812 و 2716 کیلوگرم در هکتار بر سایر ارقام برتری داشتند. ارقام دلگان، آر جی اس 003 و هایولا 401 با تولید به ترتیب 2357، 2276 و 2185 کیلوگرم دانه در شرایط قطع آبیاری از گلدهی نیز به عنوان ارقام مناسب در کرج توصیه می‌گردند.
بابک درویشی؛ عنایت رضوانی؛ حسین صادقی؛ مصطفی شاکری؛ حامد نصیری وطن؛ محمد کاوند؛ شمس ا... ینکجه فراهانی؛ مهران شرفی زاد
چکیده
این آزمایش به منظور بررسی ارزش زراعی دو رقم جدید لوبیا به نام‌های سپهر و سمبل صورت گرفت که توسط بخش خصوصی و با هدف ثبت نام ارقام مذکور در فهرست ملی ارقام گیاهی معرفی شده‌اند. این ارقام به همراه چهار رقم شاهد در سه منطقه مختلف (کرج، زنجان و خمین) و در هر منطقه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1400-1399 و 1399-1398) ...
بیشتر
این آزمایش به منظور بررسی ارزش زراعی دو رقم جدید لوبیا به نام‌های سپهر و سمبل صورت گرفت که توسط بخش خصوصی و با هدف ثبت نام ارقام مذکور در فهرست ملی ارقام گیاهی معرفی شده‌اند. این ارقام به همراه چهار رقم شاهد در سه منطقه مختلف (کرج، زنجان و خمین) و در هر منطقه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال زراعی (1400-1399 و 1399-1398) مورد بررسی قرار گرفتند .نتایج بررسی صفات نشان داد که گلدهی در ارقام کاندید سپهر و سمبل به طور معنیداری زودتر از ارقام شاهد (به ترتیب 8 و 4 روز زودتر از میانگین ارقام شاهد) اتفاق افتاد. به همین ترتیب رسیدگی فیزیولوژیک بذر در ارقام سپهر و سمبل به ترتیب 8 و 10 روز زودتر از میانگین ارقام شاهد صورت گرفت. تعداد بذر در غلاف ارقام کاندید تفاوت معنیداری با ارقام شاهد نداشت. ارقام سپهر و سمبل دانه‌های درشت‌تری تولید کردند و وزن صددانه این ارقام به طور معنیداری بالاتر بود (به ترتیب 9/7 و 24/1 درصد بالاتر از میانگین سایر ارقام)، ولی عملکرد دانه در این دو رقم نسبت به ارقام شاهد به طور معنیداری کمتر بود (به ترتیب 19/89و 18/27درصد کمتر از میانگین سایر ارقام). در نهایت ارقام کاندید سپهر و سمبل به دلیل تیپ ایستاده و سهولت برداشت، زودرس بودن و مصرف یک تا دو نوبت آب کمتر و بازارپسندی و تولید دانه‌های درشت‌تر می‌توانند به عنوان ژرم‌پلاسم‌های جدید در تولید حبوبات کشور نقش مؤثری ایفا نمایند.
جعفر بیابانی؛ عبدالرحمان محمدخانی؛ مسعود فتاحی
چکیده
به‌منظور بررسی نیاز سرمایی و گرمایی ارقام تجاری بادام، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار برنامه‌ریزی و در آزمایشگاه دانشگاه شهرکرد در سال 1396 اجرا شد. فاکتور اول، شامل ارقام تجاری بادام در پنج سطح (مامایی، ربیع، سفید، شاهرود 7 و شاهرود 12) و فاکتور دوم شامل سرمادهی در هفت سطح (100، 200، 300، 400، 500، 600 و 700 ساعت در ...
بیشتر
به‌منظور بررسی نیاز سرمایی و گرمایی ارقام تجاری بادام، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار برنامه‌ریزی و در آزمایشگاه دانشگاه شهرکرد در سال 1396 اجرا شد. فاکتور اول، شامل ارقام تجاری بادام در پنج سطح (مامایی، ربیع، سفید، شاهرود 7 و شاهرود 12) و فاکتور دوم شامل سرمادهی در هفت سطح (100، 200، 300، 400، 500، 600 و 700 ساعت در دما 4-7 درجه سانتیگراد) بود. به محض القاء خواب در جوانه‌ها از هر رقم، تعداد 75 شاخه تهیه و به یخچال با دمای 4 تا 7 درجه سانتیگراد منتقل شدند. پس از سرمادهی از یخچال خارج و در محیط گلخانه، در محلول آب و ساکارز قرار داده شدند و وضعیت شکوفایی جوانه‌های گل بررسی شد. نتایج نشان داد که نیاز سرمایی و گرمایی در ارقام سفید و مامایی کمتر از متوسط نیاز سرمایی و گرمایی کل ارقام بودند. رقم سفید 170 ساعت نیاز سرمایی و 5886 درجه ساعت رشد نیاز گرمایی و رقم مامایی 170 ساعت نیاز سرمایی و 7707 درجه ساعت رشد نیاز گرمایی داشتند. رقم ربیع نیاز سرمایی کمتر و نیاز گرمایی بیشتر از متوسط کل ارقام داشت اما در رقم شاهرود 7 هر دو نیاز سرمایی و گرمایی بیشتر بود. رقم شاهرود 7 به 5/220 ساعت سرما و 10958 درجه ساعت رشد گرما جهت شکوفایی گل نیاز دشت. از طرف دیگر رقم شاهرود 12 به عنوان رقمی با نیاز سرمایی بالا و نیاز گرمایی پایین شناسایی شد.
رویا موسوی؛ ویدا چالوی؛ کامران قاسمی؛ مهدی حدادی نژاد
چکیده
برای بررسی اثر نیتروکسین و ورمیکمپوست بر خصوصیات کیفی و عملکردی تمشک سیاه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بسترهای گلدانی انجام شد. فاکتور اول میزان درصد کود ورمیکمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40) و فاکتور دوم سطح تلقیح و عدم تلقیح با نیتروکسین (Ni) بود. نتایج نشان داد که تیمارها اثر معنی داری بر صفات ...
بیشتر
برای بررسی اثر نیتروکسین و ورمیکمپوست بر خصوصیات کیفی و عملکردی تمشک سیاه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در بسترهای گلدانی انجام شد. فاکتور اول میزان درصد کود ورمیکمپوست در پنج سطح (0، 10، 20، 30 و 40) و فاکتور دوم سطح تلقیح و عدم تلقیح با نیتروکسین (Ni) بود. نتایج نشان داد که تیمارها اثر معنی داری بر صفات مورد بررسی داشتند. بالاترین وزن میوه، تعداد میوه و عملکرد در ورمیکمپوست 20 درصد مشاهده شد. بیشترین طول میوه (62/1 سانتیمتر) در ورمیکمپوست 10 درصد و تلقیح نیتروکسین بدست آمد. بیشترین قطر میوه در ورمیکمپوست 30 درصد حاصل گردید. همچنین در پارامترهای بیوشیمیایی کاربرد ورمیکمپوست 10 درصد بیشترین مواد جامد محلول و شاخص طعم را به دنبال داشت. بیشترین مقدار آنتوسیانین در تیمارهای ورمیکمپوست 20 و 30 درصد به ترتیب به میزان 551 و 563 (میلی گرم بر لیتر آب میوه) حاصل گردید. کاربرد نیتروکسین به همراه ورمیکمپوست 30 درصد بیشترین ویتامین ث را به همراه داشت. بهطور کلی نتایج نشان داد که کاربرد ورمیکمپوست در سطوح 20 تا 30 درصد بهترین اثر را بر صفات کمی و کیفی تمشک سیاه داشته و نیتروکسین نیز میتواند اثر منفی مقادیر بالای ورمیکمپوست را کاهش داده و موجب افزایش اثر ورمیکمپوست بر گیاه تمشک شود.