TY - JOUR ID - 89018 TI - تأثیر عصاره‌ گلبرگ زعفران در تلفات و تغییرات آنزیمی لاروهای شب‌پره هندی Plodia interpunctella (Hübner) JO - به زراعی کشاورزی JA - JCI LA - fa SN - 2008-8337 AU - صادقی, رضا AU - میرزایی, مصطفی AU - عباداللهی, عسگر AU - جمشیدنیا, ارسلان AU - قربانی جاوید, مجید AD - نویسنده مسئول، گروه حشره‌شناسی و بیماری‌های گیاهی، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: rsadeghi@ut.ac.ir AD - گروه حشره‌شناسی و بیماری‌های گیاهی، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: m.mirzaei@ut.ac.ir AD - گروه علوم گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. رایانامه: ebadollahi@uma.ac.ir AD - گروه حشره‌شناسی و بیماری‌های گیاهی، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: jamshidnia@ut.ac.ir AD - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده فناوری کشاورزی ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران. رایانامه: mjavid@ut.ac.ir Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 25 IS - 1 SP - 197 EP - 208 KW - آنزیم آلفا-آمیلاز KW - پروتئین KW - عصاره گلبرگ زعفران KW - سمیت KW - میزان مهارکنندگی DO - 10.22059/jci.2022.338470.2675 N2 - شب‌پره هندی Plodia interpunctella Hübner (Pyralidae) یکی از آفات مهم محصولات انباری در ایران می‌باشد که برای کنترل آن از سموم شیمیایی تدخینی استفاده می­شود. استفاده از اسانس‌های گیاهی و ترکیبات آن به‌دلیل خطرات کم روی پستانداران می­تواند جایگزین مناسبی برای سموم مرسوم تدخینی باشد. در این پژوهش مرگ‌ومیر، مهارکنندگی آنزیم آلفا-آمیلاز و میزان پروتئین کل لارو شب‌پره هندی تحت تأثیر عصاره گلبرگ زعفران با آنتوسیانین بالا در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. غلظت‌های مورداستفاده شامل 500، 690، 1000، 1380 و 2000 پی‌پی‌ام بودند که طی زمان‌های 24 و 48 ساعت در چهار تکرار علیه لاروهای سن پنجم آفت استفاده شدند. مقدار غلظت کشنده پنجاه درصد (LC50) عصاره گلبرگ زعفران روی لارو شب‌پره هندی بعد از 24 و 48 ساعت به­ترتیب برابر با 950/2244 و 828/1434 پی‌پی‌ام برآورد شد. فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز در لارو سن پنجم شب‌پره هندی تحت تأثیر تیمارهای عصاره گلبرگ زعفران اختلاف معنی‌داری با شاهد داشت. بیش‌ترین میزان فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز لارو آفت تحت تأثیر عصاره گلبرگ زعفران برابر با 1/83 درصد و میزان مهارکنندگی آنزیم مذکور نیز برابر با 8/21 درصد ارزیابی شد که اختلاف معنی‌داری با شاهد داشتند. علاوه بر آن، میزان پروتئین در لاروهایی که تحت تأثیر این عصاره قرار داشتند با گروه­های شاهد تفاوت معنی‌داری داشت. بنابراین، با توجه به سمیت تدخینی عصاره گلبرگ زعفران و فعالیت بازدارندگی آن روی آنزیم آلفا-آمیلاز لاروهای شب­پره هندی، این عصاره می­تواند جهت انجام پژوهش‌های تکمیلی در راستای مدیریت اکولوژیک آفت مذکور موردتوجه قرار گیرد.  UR - https://jci.ut.ac.ir/article_89018.html L1 - https://jci.ut.ac.ir/article_89018_835bc231a6cc76a120883dea5ef9f790.pdf ER -