TY - JOUR ID - 88150 TI - پیامد کاربرد زغال گرمایی و گرمابی مانده های گیاهی سیب زمینی بر شناسه های رشد گیاه لوبیا و میکوریزایی‌ شدن آن در تنش خشکی JO - به زراعی کشاورزی JA - JCI LA - fa SN - 2008-8337 AU - بیگی خاروانی, مهران AU - صفری سنجانی, علی اکبر AD - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم خاک، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران. AD - استاد، گروه علوم خاک، دانشکده مهندسی کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 24 IS - 3 SP - 887 EP - 901 KW - بیوچار KW - کلروفیل KW - گره‌زایی KW - همزیستی KW - هیدروچار DO - 10.22059/jci.2022.317724.2512 N2 - برای بررسی پیامد کاربرد زغال گرمایی و زغال گرمابی فرآوری‌شده از مانده­های گیاه سیب­زمینی بر شناسه­های رشد گیاه لوبیا، اندازه کلروفیل و میکوریزایی‌شدن ریشه در تنش خشکی، پژوهشی با طرح اسپلیت‌پلات با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در سال 1396 انجام شد. کرت اصلی تنش خشکی با دو تیمار و کرت فرعی چهار تیمار بهساز از مانده­های گیاه سیب‌زمینی بود. کاربرد تنش خشکی و بهساز­های گوناگون بر شناسه­های رشدی گیاه، اندازه کلروفیل و میکوریزایی‌شدن ریشه پیامد چشم­گیر داشت. تنش خشکی مایه کاهش وزن خشک اندام هوایی و ریشه به‌ترتیب به اندازه 8/39 و 1/46 درصدشد، هم‌چنین اندازه کلروفیل a (6/52 درصد)، کلروفیل b (58 درصد)، کلروفیل کل (52/54 درصد) کاهش پیدا کرد. اگرچه گره­زایی ریزوبیوم­ها در تنش خشکی کاهش یافت، اما درصد میکوریزایی‌شدن ریشه­ها 2/19 درصد افزایش یافت. کاربرد بیوچار مایه افزایش همزیستی گیاه لوبیا با قارچ­های میکوریزی شد که در آن میکوریزایی‌شدن ریشه 34/11 درصد و فراوانی اسپورهای آن‌ها در خاک 5/50 درصد افزایش یافت.  رشد گیاه و سبزینه آن در خاک تیمارشده با مانده­های خام بیش‌ترین بود و مایه افزایش وزن خشک اندام هوایی (8/49 درصد) و اندازه کلروفیل a و b (54/3 و 8/36 درصد) شد. یافته­های این پژوهش نشان داد که از میان تیمار­های تهیه‌شده از اندام هوایی سیب­زمینی بهترین عملکرد مربوط به کاربرد بیوچار آن بود که این تیمار توانست اثرات منفی تنش خشکی بر گیاه لوبیا را کاهش دهد. UR - https://jci.ut.ac.ir/article_88150.html L1 - https://jci.ut.ac.ir/article_88150_22126effa4d184f599ab9a7e5f2a1b05.pdf ER -