TY - JOUR ID - 81646 TI - ارزیابی عملکرد کمی، عملکرد اسانس و محتوای عناصر غذایی آویشن در پاسخ به منابع کودی و رژیم‌های مختلف آبیاری JO - به زراعی کشاورزی JA - JCI LA - fa SN - 2008-8337 AU - بایزیدی اقدم, محمد طیب AU - جلیلیان, جلال AU - محمدی, حمید AD - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. AD - دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. AD - دانشیار، گروه زراعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 24 IS - 2 SP - 583 EP - 599 KW - عملکرد اسانس KW - کود زیستی KW - کود شیمیایی KW - کود نانو KW - ورمی‌کمپوست DO - 10.22059/jci.2021.317073.2502 N2 - یکی از مهم­ترین اهداف کشت گیاهان دارویی، بهبود محتوای اسانس آن­ها می‌باشد که تحت تأثیر عواملی محیطی از جمله شرایط تنش کم­آبیاری و تغذیه­ای قرار خواهد گرفت. بدین منظور، مطالعه­ای سه‌ساله به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سال‌های زراعی 96-1393 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح آبیاری در سه سطح (آبیاری نرمال، آبیاری تکمیلی و شرایط دیم) و فاکتور فرعی در شش سطح در برگیرنده تیمارهای کودی شامل کود زیستی (ازتوبارور یک+ فسفات بارور دو) همراه و بدون ورمی‌کمپوست، کود شیمیایی کامل و کود نانو کامل همراه و بدون ورمی‌کمپوست بود. نمونه­برداری و آنالیز صفات در سال زراعی 96-1395 (سال سوم کاشت) انجام گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای آبیاری تکمیلی و دیم به‌ترتیب ضمن کاهش غلظت عناصر نیتروژن (94/14 و 72/7 درصد)، فسفر (20/31 و 71/37 درصد)، پتاسیم (58/11 و 14/9 درصد)، مس (27/14 و 96/28 درصد)، و وزن خشک کل آویشن (22/33 و 14/56 درصد) سبب افزایش غلظت عناصر آهن (08/8 و 05/66 درصد)، روی (82/16 و 16/7 درصد) و عملکرد اسانس (32/25 و 11/37 درصد) نسبت به شرایط آبیاری نرمال شد. کاربرد تلفیقی کود نانو با ورمی‌کمپوست در شرایط آبیاری نرمال و کاربرد کود نانو در شرایط آبیاری تکمیلی و دیم منجر به بهبود عملکرد اسانس (به­ترتیب 70/2، 39/3 و 78/3 درصد) شد. به‌طور کلی بهبود عملکرد اسانس در شرایط نامساعد محیطی به­هنگام کاربرد کود نانو، نشان­دهنده کارایی این کود در تأمین عناصر غذایی و دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار است. UR - https://jci.ut.ac.ir/article_81646.html L1 - https://jci.ut.ac.ir/article_81646_e51e77a7b2aece2a7871e7bdec00d8fa.pdf ER -