TY - JOUR ID - 53045 TI - بررسی تأثیر عامل‌های محیطی و مدیریتی بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز محصولات زمستانه استان ایلام JO - به زراعی کشاورزی JA - JCI LA - fa SN - 2008-8337 AU - براری, مهرشاد AU - باغستانی میبدی, محمد علی AU - عموزاده, مرتضی AU - فرامرزی, مرزبان AD - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران AD - استاد بخش تحقیقات علف‌های هرز، مؤسسۀ تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، ایلام، ایران AD - کارشناس ارشد زراعت، مرکز علمی کاربردی مهرگان دره‌شهر، ایلام، ایران AD - استادیار گروه مرتع، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 16 IS - 2 SP - 303 EP - 320 KW - اقلیم KW - پایداری KW - پراکنش KW - شاخص غالبیت KW - محصول DO - 10.22059/jci.2014.53045 N2 - این پژوهش به‌منظور بررسی عوامل مدیریتی و محیطی بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز در مزارع محصولات پاییزه در استان ایلام اجرا شد. براساس سطح زیر کشت مزارع زمستانه، در سه شهرستان استان ایلام طی سال­های زراعی 1389-90، تعداد 48 مزرعه به‌عنوان نمایندۀ مزارع زمستانۀ کل استان انتخاب شدند و با شمارش علف‌های هرز به‌تفکیک جنس و گونه در هر مزرعه در نقاط نمونه‌برداری، شاخص‌های جمعیتی آنها محاسبه شد. در هر مزرعه، ارتفاع از سطح دریا و طول و عرض جغرافیایی مکان مورد نظر توسط دستگاه GPS به‌منظور مطالعۀ اثر این عوامل بر غنای گونه‌ای علف‌های هرز ثبت شد. سپس داده­ها وارد نرم­افزار ArcGIS 9.3 شد که بعد از آنالیز لایه­های مورد استفاده، نقشه­های پراکنش علف‌های هرز در استان ایلام تهیه شد. در مزارع گندم استان ایلام 35 گونه علف هرز مشاهده شد. پهن­برگ­های غالب در مزارع گندم این استان عبارت بودند از پنیرک معمولی، جغجغک، خردل وحشی و بی‌تی‌راخ. به‌علاوه براساس شاخص غالبیت و نقشۀ پراکنش علف‌های هرز، مشخص شد که یولاف وحشی زمستانه، مهم‌ترین علف هرز باریک‌برگ مزارع گندم استان است. از بین متغیرهای مدیریتی بررسی‌شده در این پژوهش، فقط متغیرهای مستقل محصول و تاریخ کاشت در کاهش یا افزایش غنای گونه‌ای علف هرز مزارع استان ایلام دخیل بودند. UR - https://jci.ut.ac.ir/article_53045.html L1 - https://jci.ut.ac.ir/article_53045_bbd2419714af643165f4852144b16c2d.pdf ER -