عباس زارعیان؛ آیدین حمیدی؛ فرشید حسنی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر قطع‌آبیاری و محلول‌پاشی پتاسیم بر برخی از ویژگی‌های فیزیولوژیک (فتوسنتز، پایداری غشای سلولی و کلروفیل‌برگ) و شاخص‌برداشت گندم نان، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی90-91 و در دو مکان مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر قطع‌آبیاری و محلول‌پاشی پتاسیم بر برخی از ویژگی‌های فیزیولوژیک (فتوسنتز، پایداری غشای سلولی و کلروفیل‌برگ) و شاخص‌برداشت گندم نان، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی90-91 و در دو مکان مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج و مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی استان یزد اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش‌خشکی (به‌صورت قطع‌آبیاری در سه سطح از مرحله تشکیل سنبله تا رسیدگی فیزیولوژیک، از مرحله شروع دانه‌بندی تا رسیدگی فیزیولوژیک و آبیاری طبیعی)، محلول‌پاشی پتاسیم (در سه سطح عدم محلول‌پاشی، محلول‌پاشی5/1 و 3 درصد سولفات پتاسیم (K2SO4)) و ژنوتیپ (در سه سطح دو رقم «پیشتاز»، و«مرودشت» و لاین"WS-82-9"( بودند. نتایج نشان داد که صفات مورد مطالعه با افزایش تنش‌خشکی، به‌طور معناداری کاهش یافتند. بیشترین مقدار شاخص‌برداشت، تحت شرایط آبیاری طبیعی برای لاین "WS-82-9"در منطقة کرج (69/32 درصد) و کمترین مقدار آن، تحت شرایط تنش‌خشکی شدید برای رقم«مرودشت» در منطقة یزد (50/11 درصد) مشاهده شد. پایداری غشای سلولی در رقم‌های مورد مطالعه متفاوت بود و رقم «مرودشت» کمترین پایداری غشای سلول (5/35 درصد) را داشت. محلول‌پاشی3 درصد K2SO4، باعث افزایش معنا‌دار صفات فیزیولوژیک، به‌ویژه فتوسنتز برگ در شرایط تنش‌خشکی شدید شد، به‌نحوی‌که فتوسنتز برگ در دو منطقة یزد و کرج به‌ترتیب به میزان 1/99 و 7/69 درصد افزایش یافت. نتایج این تحقیق نشان داد که محلول‌پاشی 3 درصد K2SO4 و استفاده از لاین "WS-82-9"در تعدیل آثار تنش‌خشکی، به‌ویژه در مزارعی که در مراحل پایانی دورة رشد با محدودیت آب مواجه هستند، مؤثر است.
خدابخش گودرزوند چگینی؛ رضا فتوت؛ محمد رضا بی همتا؛ منصور امیدی؛ علی اکبر شاه نجات بوشهری
چکیده
به‌منظور مطالعة تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر اجزای عملکرد، ویژگی‌های مورفولوژیکی و ویژگی‌های فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های متحمل، نیمه‌متحمل و حساس نخود زراعی، آزمایشی گلخانه‌ای به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل عدم‌تنش کمآبی، تنش متوسط و تنش شدید و عامل دوم شامل 11 ژنوتیپ بود. نتایج ...
بیشتر
به‌منظور مطالعة تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر اجزای عملکرد، ویژگی‌های مورفولوژیکی و ویژگی‌های فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های متحمل، نیمه‌متحمل و حساس نخود زراعی، آزمایشی گلخانه‌ای به‌صورت فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. عامل اول شامل عدم‌تنش کمآبی، تنش متوسط و تنش شدید و عامل دوم شامل 11 ژنوتیپ بود. نتایج تجزیة واریانس حاکی از معنا‌دار شدن عامل ژنوتیپ در تمامی صفات به‌جز محتوای نسبی آب برگ بود. اثر متقابل ژنوتیپ × آبیاری به‌جز وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه، قطر ریشه، طول ساقه و تعداد شاخة اصلی در سایر صفات معنا‌دار شد. بیشترین درصد تغییر صفت مربوط به وزن خشک ساقه، وزن تر ساقه و عملکرد زیست‌توده در محیط تنش شدید بود. کمترین درصد تغییر صفت مربوط به نرخ آب ازدست‌رفته بود. ژنوتیپ متحمل فارس شاهپور 3659 با دمای تاج‌پوش پایین بیشترین عملکرد زیست‌توده، وزن تر ریشه، وزن ساقة تر و طول ساقه در محیط عدم‌تنش را داشت. ژنوتیپ حساس فارس شاهپور 3723 با دمای تاج‌پوش بالا عملکرد زیست‌توده، وزن تر ریشه، وزن ساقة تر و وزن خشک ساقة پایینی داشت که کاهش قطر ریشه، تعداد شاخة اصلی و محتوای نسبی آب برگ پایینی را نیز در شرایط تنش شدید نشان داد. بنابراین، این دو ژنوتیپ محکی در آزمایش‌ها بعدی در شناسایی ارقام و ژنوتیپ‌های متحمل و حساس استفاده می‌شود.