احمد کوچک زاده؛ عبدالرضا سیاهپوش؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ مریم شفیعی
چکیده
بهمنظور ارزیابی اثر اسید سالیسیلیک و مایکوریزا در کاهش شوری بر عملکرد کمی و کیفی گیاه همیشه بهار آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گردید. این آزمایش با چهار تکرار در سال 1394 در دانشگاه پیام نور پلدختر اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل پنج سطح شوری (شاهد (آب شرب پلدختر با هدایت الکتریکی 7/0 دسی‌زیمنس بر متر)، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی اثر اسید سالیسیلیک و مایکوریزا در کاهش شوری بر عملکرد کمی و کیفی گیاه همیشه بهار آزمایشی گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام گردید. این آزمایش با چهار تکرار در سال 1394 در دانشگاه پیام نور پلدختر اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل پنج سطح شوری (شاهد (آب شرب پلدختر با هدایت الکتریکی 7/0 دسی‌زیمنس بر متر)، 2، 4، 6 و 8 دسی‌زیمنس بر متر)، چهار سطح اسید سالیسیلیک (صفر، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی‌مولار) و دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح) مایکوریزا بود. نتایج نشان داد اعمال تنش شوری تمام صفات اندازه‌گیری شده را کاهش داد و فقط موجب افزایش خاصیت آنتی‌اکسیدانی در گیاه شد. در مقابل استفاده از اسیدسالیسیلیک و مایکوریزا تمام صفات را در تنش شوری بهتر نمود. بیشترین مقدار کلروفیل a و b در تیمار شوری 7/0 دسی‌زیمنس بر متر و کاربرد 6/0 میلی‌مولار اسیدسالیسیلیک به‌ترتیب با 115/0 و 207/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن تر برگ به‌دست آمد که با سایر تیمارها در سطح پنج درصد دارای اختلاف معنی‌دار بود. کاروتنوئید گلبرگ در شوری 7/0 دسی‌زیمنس بر متر و مصرف 9/0 میلی‌مولار اسیدسالیسیلیک به 71/7 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن تر گلبرگ رسید که نسبت به همین شوری و بدون مصرف اسیدسالیسیلیک 15 درصد بیشتر بود. بیشترین وزن تر گل‌آذین به‌عنوان عملکرد اقتصادی با 56/12 گرم در گلدان در تیمار شوری 7/0 دسی‌زیمنس بر متر، کاربرد 9/0 میلی‌مولار اسیدسالیسیلیک و با تلقیح مایکوریزا حاصل شد. قارچ مایکوریزا، 28 درصد خاصیت آنتی‌اکسیدانی و 21 درصد کلونیزاسیون را نسبت به عدم تلقیح قارچ افزایش داد.
شهرام طاهری؛ احمد غلامی؛ حمید عباس دخت؛ حسن مکاریان
چکیده
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، ...
بیشتر
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ارزیابی استفاده از پرایمینگ بذر جهت کاهش اثرات تنش کمبود آب در ارقام گلرنگ، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی شاهرود اجرا گردید. کرت اصلی شامل آبیاری در سه سطح بر اساس میزان تبخیر از تشتک تبخیرکلاس A شامل: عدم تنش کم‌آبی (60 میلی‌متر تبخیر)، تنش کم‌آبی ملایم (120 میلی‌متر تبخیر) و تنش کم‌آبی شدید (180 میلی‌متر تبخیر) و کرت فرعی ترکیبی از دو فاکتور ارقام گلرنگ(گلدشت، سینا و صفه) و پرایمینگ بذر (بذور تیمار شده با اسیدسالیسیلیک و بذور شاهد) بود. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ تنش آبی شدید موجب کاهش 29 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط نرمال شد که در این شرایط به ترتیب 33، 25، 29 و 40 درصد بر فعالیت آنزیم‌های سوپراکسیددیسموتاز، پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز و کاتالاز افزوده شد و محتوای مالون دی آلدئید، پرولین و کارتنوئید افزایش معنی‌داری یافت ولی از میزان کلروفیل کاسته شد. براساس نتایج حاصل از آزمایش پرایمینگ بذر با اسید سالیسیلیک، با افزایش هفت تا نه درصدی فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی آنزیمی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش کم‌آبی موجب بهبود عملکرد دانه در شرایط تنش گردید. برهمکنش آبیاری و رقم تاثیر معنی‌داری بر عملکرد دانه و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز داشت.
علی اصغر قادری؛ براتعلی فاخری؛ نفیسه مهدی نژاد
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک بر شاخص‌های رشد و صفات فیزیولوژیک آویشن باغی تحت تنش خشکی آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. عامل اصلی تنش خشکی در سه سطح آبیاری در 75، 55 و 35 درصد ظرفیت زراعی و عامل فرعی محلول‌پاشی در ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک بر شاخص‌های رشد و صفات فیزیولوژیک آویشن باغی تحت تنش خشکی آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. عامل اصلی تنش خشکی در سه سطح آبیاری در 75، 55 و 35 درصد ظرفیت زراعی و عامل فرعی محلول‌پاشی در سه سطح آب مقطر (شاهد)، 10 و 20 میلی‌مولار اسید آسکوربیک بود. آثار اصلی تنش خشکی و محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک برای تمامی صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنادار بود. اثر متقابل تنش خشکی و محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک فقط برای میزان پرولین معنادار شد. اعمال تنش شدید، صفات کلروفیل کل، کارتنوئید، وزن خشک ریشه و وزن خشک شاخساره را به‌ترتیب 0/29، 9/39، 5/50 و 0/43 درصد نسبت به شاهد کاهش، درحالی که میزان پرولین برگ و طول ریشه را به میزان 2/44 و 6/26 درصد افزایش داد. محلول‌پاشی اسیدآسکوربیک (20 میلی‌مولار) موجب افزایش معنادار میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، طول شاخساره، وزن ریشه و وزن شاخساره شد. ضرایب همبستگی ساده صفات، ارتباط مثبت و معنادار وزن خشک شاخساره را با سایر صفات مورد بررسی در شرایط اعمال تنش و کاربرد اسیدآسکوربیک با غلظت 20 میلی‌مولار نشان داد. تجزیه به عامل‌ها چهار عامل برای شرایط نرمال و چهار عامل برای شرایط تنش شدید استخراج کرد که در مجموع به‌ترتیب 98 و 95 درصد از تغییرات داده‌ها را توجیه کردند. در کل استنباط شد که رنگیزه‌های فتوسنتزی و صفات مرتبط با ریشه از معیارهای مهم مرتبط با عملکرد (وزن خشک شاخساره) بودند که می‌توانند در اصلاح آویشن با عملکرد بیشتر در شرایط تنش سودمند باشند.
غلامحسن موحد؛ نیما احمدی؛ احمد معینی
چکیده
بهمنظور ارزیابی واکنش دو اکوتیپ گل‌محمدی (Rosa damascena Mill) به اتیلن خارجی، تحقیقی در قالب فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در آزمایشگاه پس از برداشت گروه علوم باغبانی دانشگاه تربیت مدرس در سال 93-1392 انجام گرفت. برای این منظور چهار وضعیت گل یعنی غنچة منفرد و روی شاخه، گل باز منفرد و روی شاخه به‌مدت 24 ساعت تحت تیمار با اتیلن خارجی به ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی واکنش دو اکوتیپ گل‌محمدی (Rosa damascena Mill) به اتیلن خارجی، تحقیقی در قالب فاکتوریل بر پایة طرحی کاملاً تصادفی در آزمایشگاه پس از برداشت گروه علوم باغبانی دانشگاه تربیت مدرس در سال 93-1392 انجام گرفت. برای این منظور چهار وضعیت گل یعنی غنچة منفرد و روی شاخه، گل باز منفرد و روی شاخه به‌مدت 24 ساعت تحت تیمار با اتیلن خارجی به غلظت‌های 1، 2، 3 و 4 میکرولیتر قرارگرفت و فعالیت‌های آنزیمی، بیوشیمیایی و خصوصیات موفولوژیکی اکوتیپ‌های کاشان و آذران بررسی شد. کمترین عمر گل در غلظت 3 و 4 میکرولیتر بر لیتر اتیلن و بیشترین ریزش نیز مربوط به اکوتیپ آذران در غلظت 4 میکرولیتر بر لیتر اتیلن پس از چهار روز مشاهده شد. کمترین میزان آنتوسیانین، پرولین و فعالیت آنزیم‌کاتالاز (77/48 در دلتای جذب 240 بر میلی‌گرم پروتئین) در هر دو اکوتیپ مورد مطالعه در غلظت 4 میکرولیتر بر لیتر اتیلن مشاهده شد. بیشترین مقدار مالون‌د‌ی‌آلدئید (MDA) (63/3 میکرومول) در تیمار با اتیلن (4 میکرولیتر بر لیتر) در اکوتیپ آذران مشاهده شد. کمترین میزان فلاونوئید (19/2 میکرومول) مربوط به آذران بود. همچنین، کاهش پروتئین کل نیز در کاشان (32/0 میلی‌گرم در یک گرم وزن تر گلبرگ) نسبت به آذران (20/0 میلی‌گرم در یک گرم وزن تر گلبرگ) کمتر بوده است. بر اساس نتایج به‌دست آمده، اکوتیپ کاشان نسبت به آذران اکوتیپی متحمل‌تر به تنش اتیلن محسوب می‌شود که لازم است به استفاده از آن در برنامه‌های اصلاحی ورد توجه شود.
عباس علیزاده احمدآبادی؛ سارا خراسانی نژاد؛ خدایار همتی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری و اسیدهیومیک بر برخی ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی سرخارگل (Echinacea purpurea) آزمایشی در قالب فاکتوریل برپایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و هر تکرار شامل چهار واحد آزمایشی، در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 94-1393 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش کم‌آبیاری ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تنش کم‌آبیاری و اسیدهیومیک بر برخی ویژگیهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی سرخارگل (Echinacea purpurea) آزمایشی در قالب فاکتوریل برپایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار و هر تکرار شامل چهار واحد آزمایشی، در مزرعه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال زراعی 94-1393 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش کم‌آبیاری در چهار سطح (شاهد (عدم مصرف)، 40، 60 و 80 درصد ظرفیت زراعی) و تیمار اسیدهیومیک شامل چهار سطح صفر (شاهد)، 250، 500 و 1000 میلی‌گرم بر کیلوگرم بودند. در زمان گلدهی، ویژگیهای رشدی و مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه، طول ریشه، تعداد برگ، وزن‌تر ریشه و اندام هوایی، وزن‌خشک ریشه و اندام هوایی، میزان فنل، فلاونوئید و فعالیت آنتی‌اکسیدانی ریشه ارزیابی شد. نتایج نشان داد تنش کم‌آبیاری اثر معنی‌داری روی تمامی ویژگیهای اندازه‌گیری شده به‌جز طول ریشه داشت. اسیدهیومیک نیز باعث افزایش ویژگیهای رشدی و مورفولوژیکی در سطح یک‌درصد شد. درحالی‌که در مورد صفات فیتوشیمیایی فقط بر میزان فلاونوئید اثر معنی‌دار داشت و آن‌را افزایش داد. اثر متقابل تنش کم‌آبیاری و اسیدهیومیک بر میزان وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی و نیز فنل‌کل و فلاونوئیدکل معنی‌دار بود. بنابراین، تنش کم‌آبیاری اثرات منفی بر رشد گیاه داشت و در مقابل گیاه برای مقابله با این اثرات ترکیبات فنلی و آنتی‌اکسیدانی خود را افزایش داد. در گیاهانی که با تنش مواجه شدند اسیدهیومیک باعث بهبود رشد و افزایش عملکرد شد.
مهدی محمد زمانی؛ ولی ربیعی؛ محمد علی نجاتیان؛ مهدی طاهری
چکیده
پرولین و گلایسینبتائین از رایج‌ترین مواد آلی سازگارند که با تنظیم اسمزی و محافظت از غشا‌ها، پروتئین‌ها و آنزیم‌ها از تأثیرات مخرب تنش‌های اسمزی در گیاهان جلوگیری می‌کنند. براساس گزارش‌ها، با کاربرد خارجی این ترکیبات در گیاهان، تحمل آنها به خشکی را می‌توان افزایش داد. بدینمنظور، این تحقیق به‌صورت فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوک‌های ...
بیشتر
پرولین و گلایسینبتائین از رایج‌ترین مواد آلی سازگارند که با تنظیم اسمزی و محافظت از غشا‌ها، پروتئین‌ها و آنزیم‌ها از تأثیرات مخرب تنش‌های اسمزی در گیاهان جلوگیری می‌کنند. براساس گزارش‌ها، با کاربرد خارجی این ترکیبات در گیاهان، تحمل آنها به خشکی را می‌توان افزایش داد. بدینمنظور، این تحقیق به‌صورت فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار بر روی چهار رقم انگور ʼخوشناوʻ، ʼپیکانیʻ، ʼپرلتʻ وʼفلیم سیدلسʻ اجرا شد. تاک‌های تحت تنش خشکی با 70 درصد از آب مورد نیاز انگور آبیاری شدند. پرولین (10 میلی‌مولار) و گلایسینبتائین (15 میلی‌مولار) در چهار مرحله (پیش از گلدهی، گلدهی، غوره شدن و رنگ گرفتن خوشه‌های انگور) روی تاک‌ها محلول‌پاشی شد. نتایج نشان داد که مقدار پرولین و گلایسینبتائین درونی گیاه و فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و آسکوربات‌پراکسیداز در هر دو تیمار پرولین و گلایسینبتائین به‌طور معنا‌داری بیشتر از شاهد بود. بیشترین و کمترین مقدار پرولین به‌ترتیب در ارقام ʼفلیم سیدلسʻ و ʼپیکانیʻ ارزیابی شد، اما دیگر صفات اندازه‌گیری‌شده اختلاف معنا‌داری در بین ارقام نشان ندادند. با توجه به نقش این آنزیم‌ها در از بین بردن گونه‌های فعال اکسیژن و همچنین نقش پرولین و گلایسینبتائین در فعال کردن آنتی‌اکسیدان‌ها، با کاربرد این دو اسمولیت می‌توان تحمل انگور را در مقابل تنش خشکی افزایش داد.