حمید جباری؛ حمیدرضا فنایی؛ فرناز شریعتی؛ حمید صادقی گرمارودی؛ محمد عباسعلی؛ امیر حسین امیدی
چکیده
این مطالعه با هدف ارزیابی تنوع ژنتیکی 122 ژنوتیپ گلرنگ موجود در مؤسسه تحقیقات ژنتیک گیاهی و گیاهان زراعی (IPK) و مرکز بینالمللی اصلاح گندم و ذرت (CIMMYT) و مقایسه خصوصیات زراعی آنها با پنج رقم زراعی گلرنگ کشور طی سال زراعی 97-1396 بهصورت آگمنت بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ...
بیشتر
این مطالعه با هدف ارزیابی تنوع ژنتیکی 122 ژنوتیپ گلرنگ موجود در مؤسسه تحقیقات ژنتیک گیاهی و گیاهان زراعی (IPK) و مرکز بینالمللی اصلاح گندم و ذرت (CIMMYT) و مقایسه خصوصیات زراعی آنها با پنج رقم زراعی گلرنگ کشور طی سال زراعی 97-1396 بهصورت آگمنت بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. نتایج بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بالا در ژرمپلاسم موردمطالعه بود. در بین ژنوتیپهای موردمطالعه 36 ژنوتیپ بیخار، 81 ژنوتیپ خاردار و 10 ژنوتیپ با خار کم وجود داشت. تجزیه به مؤلفههای اصلی منجر به شناسایی سه مؤلفه اصلی شد که در مجموع 5/56 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. مؤلفه اول با توجیه 5/29 درصد تغییرات کل بهعنوان مؤلفه اجزای عملکرد و عامل دوم با توجیه 9/15 درصد از واریانس کل بهعنوان مؤلفه فنولوژی و معماری گیاه نامگذاری شد. گروهبندی از طریق تجزیه مؤلفههای اصلی ژنوتیپها را به چهار گروه تقسیم نمود. گروه اول از مقادیر بالای عملکرد دانه برخوردار بودند و ژنوتیپ شماره 70 با بیشترین عملکرد دانه (5667 کیلوگرم در هکتار) در این گروه قرار گرفت. مقادیری عددی اجزای عملکرد نظیر وزن هزاردانه، تعداد طبق و تعداد دانه در بوته در گروه سوم بالاتر از سایر گروهها بود. در مجموع ژنوتیپ آلمانی شماره 70 با عملکرد دانه زیاد بههمراه ژنوتیپ شماره 45 با گلدهی زودهنگام میتوانند در برنامههای بهنژادی گلرنگ مورداستفاده قرار گیرند.