عبدالله صفری؛ علی نخزری مقدم؛ علی راحمی کاریزکی؛ محمد صلاحی فراهی
چکیده
هدف: به‌منظور بررسی تأثیر تقسیط نیتروژن و آبیاری تکمیلی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن آفتابگردان، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد.روش پژوهش: تیمارهای آزمایش شامل تقسیط نیتروژن (عدم مصرف نیتروژن، مصرف 25 درصد به‌هنگام ...
بیشتر
هدف: به‌منظور بررسی تأثیر تقسیط نیتروژن و آبیاری تکمیلی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن آفتابگردان، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد.روش پژوهش: تیمارهای آزمایش شامل تقسیط نیتروژن (عدم مصرف نیتروژن، مصرف 25 درصد به‌هنگام کاشت و 75 درصد قبل از گلدهی، مصرف 50 درصد به‌هنگام کاشت و 50 درصد قبل از گلدهی و مصرف 75 درصد به‌هنگام کاشت و 25 درصد قبل از گلدهی) و آبیاری تکمیلی (عدم آبیاری، آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی، آبیاری تکمیلی در مرحله پرشدن دانه و آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و پر شدن دانه) هر کدام در چهار سطح بود.یافتهها: نتایج نشان داد که بیشترین تعداد دانه در ردیف، تعداد دانه در طبق، وزن هزاردانه، عملکرد دانه (4318 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت در تیمار مصرف 25 درصد نیتروژن در زمان کاشت و 75 درصد قبل از گلدهی مشاهده شد. مصرف 75 درصد مقدار نیتروژن در زمان کاشت و 25 درصد قبل از گلدهی تعداد ردیف در طبق را افزایش داد. عدم کاربرد نیتروژن درصد روغن را افزایش اما عملکرد روغن را کاهش داد. آبیاری در مراحل گلدهی و پرشدن دانه، تعداد دانه در طبق، وزن دانه و عملکرد (4427 کیلوگرم در هکتار) را افزایش داد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، آبیاری در مراحل گلدهی و پرشدن دانه و همچنین مصرف 25 درصد نیتروژن در زمان کاشت و 75 درصد قبل از گلدهی برای به‌دست‌آوردن عملکرد مطلوب آفتابگردان مناسب بود.
کمال سادات اسیلان
چکیده
به‌منظور بررسی اثر عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر پروفیل اسیدهای چرب، درصد روغن، عملکرد دانه و روغن گیاه کتان، رقم Lirina، آزمایشی در سال 1398 به‌صورت فاکتوریل در پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی واقع در هشتگرد، استان البرز اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی مقادیر نیتروژن خالص شامل 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار از منبع ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر پروفیل اسیدهای چرب، درصد روغن، عملکرد دانه و روغن گیاه کتان، رقم Lirina، آزمایشی در سال 1398 به‌صورت فاکتوریل در پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی واقع در هشتگرد، استان البرز اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی مقادیر نیتروژن خالص شامل 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار از منبع اوره (46 درصد نیتروژن)، مقادیر فسفر خالص شامل ۴۰، 80 و 120 کیلوگرم در هکتار از منبع سوپر فسفات تریپل (46 درصد فسفر) و مقادیر پتاسیم خالص 40، 80 و 120 کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات پتاسیم (۵۰ درصد پتاسیم) بود. نتایج نشان داد بیشترین مقدار اسید لینولنیک (99/43 درصد) و اسید لینولئیک (68/17 درصد) و اسید پالمتیک (02/6 درصد) با کاربرد 30 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و 40 کیلوگرم در هکتار کود فسفر حاصل شد. بیشترین مقدار اسید اولئیک (49/27 درصد) و اسید استئاریک (25/5 درصد) با مصرف 30 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن به‌دست آمد. بالاترین عملکرد دانه در هکتار (28/2384 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (19/939) به‌ترتیب با مصرف 90، 120 کیلوگرم در هکتارنیتروژن و فسفر حاصل شد. البته این ترکیب کودی اختلاف معنی‌دار آماری با ترکیب کودی 90 و 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و فسفر نشان نداد. همچنین براساس نتایج حاصل از این پژوهش درصد روغن تحت تأثیر مقادیر کودی قرار نگرفت.
فیروزه اولاد عسکری؛ مانی مجدم؛ تیمور بابایی نژاد
چکیده
کودهای بیولوژیک از جمله نهاده‌های طبیعی هستند که می‌توانند به عنوان مکمل یا جایگزین کودهای شیمیایی در کشاورزی پایدار به‌کار برده شوند. این آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در استان خوزستان اجرا شد. سه روش مختلف کاشت کرتی (به‌صورت دست‌پاش)، کرتی خطی و جوی و پشته-ای ...
بیشتر
کودهای بیولوژیک از جمله نهاده‌های طبیعی هستند که می‌توانند به عنوان مکمل یا جایگزین کودهای شیمیایی در کشاورزی پایدار به‌کار برده شوند. این آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در استان خوزستان اجرا شد. سه روش مختلف کاشت کرتی (به‌صورت دست‌پاش)، کرتی خطی و جوی و پشته-ای در کرت‌های اصلی و سه سطح کاربرد 100درصد کود اوره، 70 درصد کود اوره باضافه 100 گرم ازتوباکتر، 50 درصد کود اوره باضافه 100 گرم ازتوباکتر در کرت‌های فرعی مقایسه گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که کاربرد تلفیقی کود اوره باضافه ازتوباکتر و روش کاشت تأثیر معنی‌دار بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، عملکرد دانه، درصد پروتئین، عملکرد پروتئین و عملکرد روغن داشت. مصرف70 درصد کود اوره باضافه ازتوباکتر به طور معنی‌دار موجب افزایش عملکرد روغن کلزا شد ولی با تیمار 100 درصد اوره در یک کلاس قرار گرفت. اثر متقابل روش کاشت و تلفیق اوره و ازتوباکتر اثر معنی‌دار بر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک داشت. مناسب‌ترین عملکرد دانه از نظر کاهش مصرف کود روش کاشت جوی و پشته و 70 درصد اوره همراه با کاربرد ازتوباکتر حاصل شد. در این پژوهش، با توجه به صرفه‌جویی 25 درصدی در مصرف کود شیمیایی نیتروژن علاوه بر افزایش 33% خصوصیات کیفی کلزا موجب کاهش 30 درصدی در هزینه‌های انجام شده گردید که از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه و قابل توصیه است.
مهدی غفاری
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و تراکم بوته بر خصوصیات زراعی آفتابگردان دو منظوره روغنی-آجیلی لاکومکا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار از سال 1393 به مدت دو سال در خوی انجام شد. دو عامل فاصلة ردیف‌های کاشت (60 و 75 سانتیمتر) و تراکم بوته با پنج سطح (30، 45، 60، 75 و90 هزار بوته در هکتار) تیمارهای آزمایش ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و تراکم بوته بر خصوصیات زراعی آفتابگردان دو منظوره روغنی-آجیلی لاکومکا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار از سال 1393 به مدت دو سال در خوی انجام شد. دو عامل فاصلة ردیف‌های کاشت (60 و 75 سانتیمتر) و تراکم بوته با پنج سطح (30، 45، 60، 75 و90 هزار بوته در هکتار) تیمارهای آزمایش را تشکیل دادند. بر اساس نتایج حاصل بین دو فاصله ردیف60 و75 سانتیمتری اختلاف معنی‌داری از نظر خصوصیات زراعی مشاهده نشد ولی تراکم بوته اثر معنی‌دار بر کلیه خصوصیات زراعی داشت. با افزایش تراکم بوته مراحل فنولوژیکی تسریع شد و قطر طبق‌ها کوچک‌تر اما ارتفاع بوته و درصد روغن افزایش یافت. با افزایش تراکم از 30 به90 هزار بوته در هکتار وزن هزار از 115 به 84 گرم کاهش یافت درحالی‌که درصد روغن از 36 به 39 درصد افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه و روغن (به ترتیب 4132 و 1611 کیلوگرم در هکتار) از تراکم 75 هزار بوته در هکتار حاصل شد. تجزیه رگرسیون مشخص کرد که درصد روغن، ارتفاع بوته و تعداد دانه موثرترین خصوصیات برآورد کننده عملکرد روغن هستند. بر اساس نتایج این بررسی کشت رقم لاکومکا در تراکم‌های 75 و 45 هزار بوته در هکتار به ترتیب برای تولید عملکرد روغن بالا و مصرف آجیلی در منطقه خوی آذربایجان‌غربی مناسب است.
فاطمه محتشمی؛ محمود رضا تدین؛ پرتو روشندل
چکیده
به‌منظور بررسی تنش کم آبی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گلرنگ، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد، در بهار سال 1395 انجام شد. در این پژوهش، تیمار‌ها شامل سه سطح آبیاری براساس 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه و ژنوتیپ‌های گلرنگ شامل ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تنش کم آبی بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های گلرنگ، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد، در بهار سال 1395 انجام شد. در این پژوهش، تیمار‌ها شامل سه سطح آبیاری براساس 100، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه و ژنوتیپ‌های گلرنگ شامل سینا، محلی اصفهان و فرامان بودند. نتایج نشان داد تنش کم آبی موجب کاهش معنی‌دار تعداد شاخه‌های جانبی در هر بوته، ارتفاع بوته، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، درصد روغن، عملکرد روغن، زیست توده و شاخص برداشت شد. کمترین عملکرد دانه (1196 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (313 کیلوگرم در هکتار) از تیمار تنش کم آبی50 درصد و بیشترین عملکرد دانه (2310 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (659 کیلوگرم در هکتار) از تیمار 100 درصد نیاز آبی به‌دست آمد. همچنین نتایج نشان داد در بین ژنوتیپ‌های گلرنگ از نظر صفات مورد مطالعه تفاوت معنی‌داری وجود داشت به‌طوری که بیشترین عملکرد دانه (1998 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (561 کیلوگرم در هکتار) در ژنوتیپ سینا و کمترین عملکرد دانه (1659 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (426 کیلوگرم در هکتار) در ژنوتیپ محلی اصفهان مشاهده شد. نتایج نشان داد تفاوتهای موجود در بین ژنوتیپها از نظر صفات مورفولوژیک، درصد روغن و عملکرد روغن از مولفههای مهم بوده که میتواند در انتخاب ژنوتیپها و یا ارقام مناسب تحت شرایط خشکی از آن استفاده کرد.
حسین ربی انگورانی؛ جابر پناهنده ینگجه؛ صاحبعلی بلند نظر؛ جلال صبا؛ فریبرز زارع نهندی
چکیده
یکی از مهمترین پیامدهای تنش خشکی تنش اکسیداتیو است. اسیدسالیسیلیک ترکیبی فنلی است که به‌عنوان تنظیم‌کنندة رشد در القاء مقاومت به خشکی عمل می‌کند. در این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر اسیدسالیسیلیک بر برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و برخی صفات بیوشیمیایی گیاه کدوی طبی تحت‌تنش، آزمایشی در سال 1393 در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا ...
بیشتر
یکی از مهمترین پیامدهای تنش خشکی تنش اکسیداتیو است. اسیدسالیسیلیک ترکیبی فنلی است که به‌عنوان تنظیم‌کنندة رشد در القاء مقاومت به خشکی عمل می‌کند. در این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر اسیدسالیسیلیک بر برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و برخی صفات بیوشیمیایی گیاه کدوی طبی تحت‌تنش، آزمایشی در سال 1393 در مزرعة تحقیقاتی دانشگاه زنجان اجرا شد.آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار شامل تنش خشکی در چهار سطح شاهد (آبیاری کامل)100 درصد، تنش ملایم85 درصد، تنش متوسط70 درصد وتنش شدید 55 درصد ظرفیت مزرعه و اسیدسالیسیلیک به‌صورت محلول‌پاشی برگی در چهارسطح صفر= محلول‌پاشی با آب مقطر، 5/0، 1و 5/1 میلی‌گرم در لیتر بود. صفات مورد ارزیابی شامل آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز محتوی پرولین ومالون‌دی‌آلدئید (شاخص پراکسیداسیون غشایی)، بتاسیتوسترول و عملکرد روغن بودند. نتایج نشان داد که افزایش سطوح تنش خشکی عملکرد روغن را کاهش داد اما در مقابل موجب افزایش بتاسیتوسترول و پراکسیداسیون غشایی و نشت یونی و افزایش فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان نظیر کاتالاز و پراکسیداز شد.از طرف دیگر اسیدسالیسیلیک در سطوح 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر از طریق افزایش بیشتر فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز و تجمع پرولین، تنش‌اکسیداتیو و پراکسیداسیون غشایی و نشت‌یونی را کاهش داد ولی موجب افزایش متوازن عملکرد روغن و بتاسیتوسترول در شرایط تنش ملایم و متوسط شد. این نتایج بیانگر افزایش مقاومت گیاه به خشکی در نتیجۀ کاربرد اسیدسالیسیلیک است.
اسماعیل کریمی؛ علی تدین؛ محمود رضا تدین
چکیده
جهت بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری بر اجزای عملکرد و میزان پرولین برگ گلرنگ بهاره رقم محلی اصفهان، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد، در سال زراعی 93-1392 انجام گرفت. فاکتور اصلی این آزمایش شامل چهار سطح مختلف آبیاری (پس از 50، 80، 130 و 180 میلیمتر ...
بیشتر
جهت بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری بر اجزای عملکرد و میزان پرولین برگ گلرنگ بهاره رقم محلی اصفهان، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد، در سال زراعی 93-1392 انجام گرفت. فاکتور اصلی این آزمایش شامل چهار سطح مختلف آبیاری (پس از 50، 80، 130 و 180 میلیمتر تبخیر آب از تشتک تبخیر کلاس A) و فاکتور فرعی شامل محلول‌پاشی اسید هیومیک (به میزان صفر، 1، 3 و 6 لیتر در هکتار) بود. صفات مورد ارزیابی در این آزمایش شامل تعداد طبق در بوته، وزن هزاردانه، درصد روغن، عملکرد دانه، میزان پرولین و عملکرد روغن بودند. سطوح مختلف آبیاری و محلول‌پاشی اسید هیومیک به صورت معنی‌داری بر صفات فوق اثرگذار بودند. براساس نتایج مقایسات میانگین، آبیاری کمتر باعث کاهش معنی‌دار و محلول‌پاشی اسید هیومیک نیز سبب افزایش معنی‌دار صفات تعداد طبق در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و عملکرد روغن گردید. با افزایش دور آبیاری و همچنین افزایش میزان محلول‌پاشی اسید هیومیک، صفات درصد روغن و میزان پرولین نسبت به تیمار شاهد افزایش معنی‌داری را نشان دادند. ضمناً افزایش دور آبیاری درصد روغن دانه را از 22/22 به 43/25 درصد ارتقا داده است. عملکرد روغن نیز در اثر افزایش دور آبیاری از 7/393 کیلوگرم در هکتار در تیمار 50 میلیمتر، به 7/289 کیلوگرم در هکتار در تیمار 180 میلیمتر تبخیر رسید.
خدیجه روستایی؛ محسن موحدی دهنوی؛ سید علی خادم؛ حمیدرضا اولیایی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مصرف پلیمرهای سوپرجاذب و کود دامی بر خواص کمی و کیفی سویا در شرایط تنش خشکی این آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان مرودشت در سال 1388 انجام گردید. عامل اصلی شامل آبیاری پس از 50، 100 و 150 میلی متر تبخیر آب از تشتک تبخیر کلاس A و فاکتور فرعی شامل عدم مصرف پلیمر سوپرجاذب ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مصرف پلیمرهای سوپرجاذب و کود دامی بر خواص کمی و کیفی سویا در شرایط تنش خشکی این آزمایش به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان مرودشت در سال 1388 انجام گردید. عامل اصلی شامل آبیاری پس از 50، 100 و 150 میلی متر تبخیر آب از تشتک تبخیر کلاس A و فاکتور فرعی شامل عدم مصرف پلیمر سوپرجاذب و کود دامی، مصرف 40 تن در هکتار کود دامی، مصرف 200 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپرجاذب، مصرف 50 درصد پلیمر 50 درصد کود دامی، مصرف 65 درصد پلیمر 35 درصد کود دامی و مصرف 35 درصد پلیمر 65 درصد کود دامی بودند. با افزایش شدت تنش خشکی، از تعداد غلاف و تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک و شاخص برداشت کاسته شد. در مقابل با کاربرد پلیمر سوپرجاذب و کود دامی بر تعداد غلاف و تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک افزوده شد. حداکثر عملکرد دانه (3/2148 کیلوگرم در هکتار) به تیمار آبیاری پس از 50 میلی متر تبخیر تعلق داشت. کاربرد توأم کود دامی و پلیمر سوپر جاذب باعث افزایش عملکرد دانه، بیولوژیک، روغن و پروتئین نسبت به شاهد شد. درمجموع، جهت کسب حداکثر عملکرد دانه می توان از تلفیق کود دامی و پلیمر سوپر جاذب به نسبت 65 به 35 استفاده کرد.
معصومه نعیمی؛ غلام علی اکبری؛ امیر حسین شیرانی راد؛ طاهره حسنلو؛ غلام عباس اکبری
چکیده
به منظور بررسی اثر کاربرد زئولیت و محلول پاشی سلنیم در شرایط تنش کم آبی بر روابط آبی و آنزیم های آنتی اکسیدان در گیاه دارویی کدو پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 در منطقه تاکستان واقع در استان قزوین به اجرا درآمد. در این آزمایش، عامل آبیاری در سه سطح شامل آبیاری ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر کاربرد زئولیت و محلول پاشی سلنیم در شرایط تنش کم آبی بر روابط آبی و آنزیم های آنتی اکسیدان در گیاه دارویی کدو پوست کاغذی (Cucurbita pepo L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 در منطقه تاکستان واقع در استان قزوین به اجرا درآمد. در این آزمایش، عامل آبیاری در سه سطح شامل آبیاری معمول (شاهد)، قطع آبیاری در مرحله گل دهی و قطع آبیاری در مرحله میوه دهی و عامل زئولیت در دو سطح عدم کاربرد و مصرف 10 تن در هکتار و عامل محلول پاشی سلنیم نیز در دو سطح صفر (عدم کاربرد) و 30 گرم در لیتر در هکتار بودند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان را افزایش داد، به طوری که این افزایش فعالیت در تیمار تنش در مرحله گل دهی مشهودتر بود. محلول پاشی سلنیم موجب افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان در تمام سطوح آبیاری گردید. کاربرد زئولیت به میزان 10 تن در هکتار در شرایط تنش کم آبی موجب کاهش اثرات مخرب تنش و بهبود صفاتی همچون رطوبت نسبی برگ، کمبود اشباع آب، محتوای پروتئین محلول، تعداد دانه در میوه، وزن صد دانه و عملکرد روغن گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، به نظر می رسد کاربرد زئولیت در مناطقی که در معرض تنش خشکی هستند به دلیل خاصیت حفظ و ذخیره سازی رطوبت طی دوره تنش می تواند در جهت بهبود رشد و تولید گیاه مفید واقع شود.