ابراهیم مرشدی؛ محمد حسین قرینه؛ احمد کوچک زاده؛ عبدالمهدی بخشنده
چکیده
آزمایشی جهت بررسی اثر باکتریهای باسیلوس و سودوموناس بر عملکرد کمی و کیفی و راندمان مالتسازی ارقام مختلف جو در شرایط دیم در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ایلام در سالهای زراعی 1396و 1397 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل ارقام جو در سه ...
بیشتر
آزمایشی جهت بررسی اثر باکتریهای باسیلوس و سودوموناس بر عملکرد کمی و کیفی و راندمان مالتسازی ارقام مختلف جو در شرایط دیم در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ایلام در سالهای زراعی 1396و 1397 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورهای موردبررسی شامل ارقام جو در سه سطح (بهرخ، گریس و سرارود1) بهعنوان فاکتور اول و تلقیح بذر با سویه باکتریهای محرک رشد و کود شیمیایی در هشت سطح (شاهد، کود کامل (براساس توصیه مزرعه ای)، باکتری سودوموناس، باکتری باسیلوس، ترکیب دو باکتری سودوموناسو باسیلوس، باکتری سودوموناس+ نصف کود، باکتری باسیلوس+ نصف کود و ترکیب دو باکتری سودوموناس و باسیلوس+ نصف کود) بهعنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که همه صفات موردبررسی (غیر از راندمان مالتسازی) علاوه بر اثرات اصلی، تحت تأثیر برهمکنش سال در رقم در باکتری قرار گرفتند، این در حالی بود که راندمان مالتسازی تحت تأثیر اثر متقابل رقم در باکتری قرار گرفت. نتایج بیانگر آن بود که از نظر تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در واحد سطح و عملکرد دانه در هر دو سال، تیمار ترکیب باکتریها+ نصف کود در رقم گریس بهترتیب با میانگینهای 31، 390، 5294 کیلوگرم در هکتار در سال اول و میانگینهای 35، 400 و 6222 کیلوگرم در هکتار در سال دوم بالاترین مقدار را به خود اختصاص دادند. همچنین بالاترین راندمان مالتسازی (5/95 درصد) در تیمار ترکیب باکتریها در رقم بهرخ مشاهده شد.
محسن رشدی؛ محمد کاظم علیلو؛ سولماز کاظم علیلو
چکیده
فاصلههای ردیف و تراکم کاشت از عوامل مهم در عملکرد لوبیا قرمز محسوب میشوند. در همین راستا اثر تراکم بوته و روشهای کنترل علفهای هرز بر عملکرد پروتئین دانه لوبیا قرمز، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی در سال 1397 بررسی شد. تراکم بوته در سه سطح (20، 25 و 30 بوته ...
بیشتر
فاصلههای ردیف و تراکم کاشت از عوامل مهم در عملکرد لوبیا قرمز محسوب میشوند. در همین راستا اثر تراکم بوته و روشهای کنترل علفهای هرز بر عملکرد پروتئین دانه لوبیا قرمز، بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خوی در سال 1397 بررسی شد. تراکم بوته در سه سطح (20، 25 و 30 بوته در مترمربع)و روشهای کنترل علفهای هرز در چهار سطح عدم کنترل، علفکش اختصاصی (بنتازون)، علفکش عمومی (پاراکوات) و وجین دستی بودند. اثر متقابل تراکم بوته و روشهای کنترل علفهای هرز بر تعداد شاخه جانبی، تعداد غلاف در بوته، وزن صددانه، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد پروتئین دانه معنیدار بود اما بر تعداد دانه در غلاف اثر معنیداری نداشت. بیشترین تعداد غلاف در بوته (26 عدد) در تراکم 20 بوته در مترمربع و اعمال وجین دستی علفهای هرز حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد پروتئین دانه نیز بهترتیب 3391 و 841 کیلوگرم در هکتار در تراکم 30 بوته در مترمربع و اعمال وجین دستی علفهای هرز بهدست آمد. تداخل علفهای هرز، میتواند کیفیت محصول را نیز بهواسطه تغییر در ترکیبات موجود در دانه نظیر پروتئین، تحت تأثیر قرار دهد. با افزایش توانایی رقابت محصول از طریق انتخاب تراکم بهینه (30 بوته در مترمربع) در ترکیب با وجین دستی علفهای هرز، به عملکرد مطلوب در لوبیا قرمز دست یافت.
نازپری شهلی بر رود گزی؛ مهدی دهمرده؛ عیسی خمری؛ زیبا سوری نظامی
چکیده
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن بهروش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردینماه سال 1396 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی تأثیر زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن بهروش شیمیایی و شیمی سبز بر شاخصهای زراعی و کیفی ماش (توده محلی سیستان) این پژوهش در فروردینماه سال 1396 بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل نانوذره مولیبدن در چهار سطح (بدون استفاده از مولیبدن، نانوذره با منشأ گیاهی، نانوذره با منشأ شیمیایی، ترکیب نانوذره گیاهی و شیمیایی) بهعنوان فاکتور اول و زمان محلولپاشی در دو سطح (چهاربرگی و ششبرگی) بهعنوان فاکتور دوم بودند. تراکم کاشت ماش 33 بوته در مترمربع بود و آبیاری دو بار در هفته انجام شد. بیشترین ارتفاع بوته (5/47 سانتیمتر)، عملکرد بیولوژیک (5287 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد اقتصادی (634 کیلوگرم در هکتار)، تعداد نیام در بوته (8)، بیشترین کاروتنوئید، کلروفیل a و کلروفیل b، از مرحله ششبرگی و از کاربرد نانوذره مولیبدن بهصورت مخلوط بهدست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل زمان محلولپاشی و نانوذره مولیبدن نشان داد که بیشترین پروتئین بذر (40 درصد) از تیمار نانوذره گیاهی و مرحله چهاربرگی بهدست آمد. محلولپاشی عناصر ریزمغذی بهعنوان یک راهکار مدیریتی کارآمد میتواند در تولید محصولات کشاورزی مناسب باشد. نتایج بهدستآمده نشان داد که کاربرد توأم نانوذره مولیبدن شیمیایی و گیاهی در مرحله ششبرگی باعث افزایش صفات کمی ماش گردید.
سودابه رضابیگی؛ احسان بیژن زاده
چکیده
به منظور بررسی تاثیر سیلیکون بر صفات بیوشیمیایی، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد دو رقم گندم نان و ماکارونی تحت شرایط تنش آبی پایان فصل، پژوهشی مزرعهای بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 97-1396 با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل رژیم آبیاری ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر سیلیکون بر صفات بیوشیمیایی، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد دو رقم گندم نان و ماکارونی تحت شرایط تنش آبی پایان فصل، پژوهشی مزرعهای بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 97-1396 با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل رژیم آبیاری در دو سطح آبیاری مطلوب و قطع آبیاری از اواخر گلدهی، محلولپاشی سیلیکون در سطوح صفر، 1، 2 و 3 میلیمولار و دو رقم گندم نان (چمران) و دوروم (شبرنگ) بودند. نتایج نشان داد که اثرات اصلی تنش آبی پایان فصل، ارقام و سیلیکون بر محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل کل، محتوای کاروتنوئید و عملکرد دانه معنیدار بود. محتوای نسبی آب برگ در شرایط تنش آبی و مصرف 3 میلیمولار سیلیکون 50 درصد افزایش نسبت به شرایط عدم مصرف سیلیکون داشت. پروتئین دانه در شرایط تنش آبی و محلولپاشی 3 میلیمولار سیلیکون 3/59 درصد نسبت به شرایط عدم مصرف سیلیکون افزایش داشت. همچنین کلروفیل کل و محتوای کاروتنوئید در شرایط تنش آبی و کاربرد 3 میلیمولار سیلیکون به ترتیب 5/42 و 9/44 درصد افزایش را نشان دادند. بهطورکلی، محلولپاشی به میزان 3 میلیمولار سیلیکون با بهبود محتوای کلروفیل کل، محتوای کاروتنوئید و محتوای نسبی آب برگ میتواند نقش مهمی در افزایش عملکرد دانه بهویژه در شرایط تنش آبی داشته باشد.
عظیمه باقری؛ عطااله سیادت؛ احمد کوچک زاده؛ محمد رضا مرادی تلاوت؛ مسعود رفیعی
چکیده
به منظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیک ارقام نخود به آبیاری تکمیلی و سطوح مختلف پلیمر سوپرجاذب آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 1394-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان خرم آباد به اجرا درآمد. زمان آبیاری تکمیلی در سه سطح (بدون آبیاری تکمیلی، 50 درصد گلدهی و 50 ...
بیشتر
به منظور بررسی پاسخهای فیزیولوژیک ارقام نخود به آبیاری تکمیلی و سطوح مختلف پلیمر سوپرجاذب آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در سال زراعی 1394-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان خرم آباد به اجرا درآمد. زمان آبیاری تکمیلی در سه سطح (بدون آبیاری تکمیلی، 50 درصد گلدهی و 50 درصد پرشدن دانه) به عنوان عامل اصلی و ارقام (آرمان، آزاد و گریت) و پلیمر سوپر جاذب (صفر، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار) به صورت فاکتوریل در درون کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد انجام آبیاری تکمیلی و استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب موجب کاهش قندهای محلول و درصد پروتئین دانه شده و در مقابل قندهای نامحلول، کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل در گیاه نخود افزایش پیدا کرد. در بین مراحل آبیاری تکمیلی آبیاری در مرحله گلدهی موجب افزایش 74 درصدی عملکرد دانه نسبت به کشت دیم شد. بالاترین عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت از رقم گریت همراه با آبیاری تکمیلی در مرحله گلدهی و کاربرد 200 کیلوگرم در هکتار پلیمر سوپر جاذب به ترتیب با میانگینهای 2179 کیلوگرم در هکتار، 4012 کیلوگرم در هکتار و 3/54 درصد به دست آمد. نتایج نشان داد که در تمام سطوح آبیاری تکمیلی استفاده از پلیمر سوپر جاذب موجب بهبود شرایط رشد گیاه و در نتیجه افزایش معنیدار عملکرد دانه میشود و با افزایش مصرف پلیمر سوپر جاذب در تیمارهای آبیاری تکمیلی این افزایش بیشتر نیز میشود.
زهره انصار؛ مهدی برادران فیروزآبادی؛ سراله گالشی؛ احمد غلامی؛ مهدیه پارساییان
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی عصاره مرزنجوش و آویشنکوهی بر خصوصیات کمی و کیفی کنجد تحت شرایط تنش کمآبی در شرایط مزرعه به اجرا درآمد. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 رژیم مختلف آبیاری (هر 15 روز یکبار)و کمآبیاری (هر 25 روز یکبار)، ...
بیشتر
این پژوهش بهمنظور بررسی اثر محلولپاشی عصاره مرزنجوش و آویشنکوهی بر خصوصیات کمی و کیفی کنجد تحت شرایط تنش کمآبی در شرایط مزرعه به اجرا درآمد. آزمایش بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 رژیم مختلف آبیاری (هر 15 روز یکبار)و کمآبیاری (هر 25 روز یکبار)، 3 سطح محلولپاشی مرزنجوش صفر، 40 و 60 درصد حجمی و 3 سطح محلولپاشی آویشنکوهی صفر، 10 و 20 درصد حجمی بود. نتایج نشان داد که تنش کمآبی بهطور معنیداری سبب کاهش در شاخصهای اندازهگیری شده در مقایسه با شرایط شاهد شد. همچنین نتایج نشان داد که تنش کمآبی سبب کاهش درصد روغن و افزایش میزان پروتئین و فعالیت آنزیم کاتالاز،آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز شد. بهطورکلی مشخص شد که بیشترین شاخصهای اندازهگیری شده مربوط به استفاده از عصاره 60 درصد حجمی مرزنجوش و 20 درصد حجمی آویشنکوهی بود. استفاده از عصاره آویشن و مرزنجوش تحت شرایط آبیاری مناسب سبب افزایش 5/27 درصدی عملکرد دانه کنجد نسبت به تیمار شاهد شد ولی در شرایط تنش سبب افزایش 58 درصدی نسبت به تیمار شاهد شد، بنابراین میتوان اظهار داشت که در شرایط کمآبی استفاده از عصاره آویشن و مرزنجوش میتواند سبب القای تحمل در گیاه در مقابله با شرایط کمآبی شود بنابراین در مناطقی که با شرایط کمآبی روبرو میباشند میتوان جهت افزایش عملکرد استفاده از عصاره آویشنکوهی و مرزنجوش را پیشنهاد داد.
سکینه عبدی
چکیده
بهمنظور بررسی اثر الگوهای مختلف کشت بر عملکرد و اسانس شنبلیله و مرزه در کشت مخلوط و همچنین ارزیابی سودمندی زراعی و اقتصادی آن، آزمایش مزرعهای بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در سال ۱۳۹۴ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل الگوهای کشت با نسبتهای 1:1، 2:1، 1:2، 2:2، 3:1، 1:3 (مرزه : شنبلیله) و کشت خالص شنبلیله و مرزه بود. ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر الگوهای مختلف کشت بر عملکرد و اسانس شنبلیله و مرزه در کشت مخلوط و همچنین ارزیابی سودمندی زراعی و اقتصادی آن، آزمایش مزرعهای بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در سال ۱۳۹۴ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل الگوهای کشت با نسبتهای 1:1، 2:1، 1:2، 2:2، 3:1، 1:3 (مرزه : شنبلیله) و کشت خالص شنبلیله و مرزه بود. نتایج نشان داد که عملکرد دانه شنبلیله در کشت خالص بهطور معنیداری بیشتر از تیمارهای کشت مخلوط بود. بیشترین درصد پروتئین دانه شنبلیله، عملکرد زیستتوده مرزه، درصد اسانس و عملکرد اسانس مرزه از کشت 50 درصد مرزه+ 50 درصد شنبلیله حاصل شد. بالاترین عملکرد اسانس شنبلیله مربوط به کشت خالص بود که اختلاف معنیداری با کشت مخلوط با الگوی کشت 25 درصد مرزه+ 75 درصد شنبلیله نداشت. در بین تیمارهای کشت مخلوط، بیشترین مقدار سودمندی کشت مخلوط (۲۹/۱) از الگوی کشت 25 درصد مرزه+ 75 درصد شنبلیله بهدست آمد. بالاترین نسبت برابری زمین (94/1) در کشت 50 درصد مرزه+ 50 درصد شنبلیله بود که نشان-دهنده 94 درصد افزایش سودمندی زراعی نسبت به کشت خالص است. با توجه به عملکرد و شاخصهای سودمندی زراعی و اقتصادی محاسبه شده به نظر میرسد که الگوی کشت 50 درصد مرزه+ 50 درصد شنبلیله میتواند در افزایش درآمد اقتصادی و بهرهوری استفاده از زمینهای کشاورزی بهطور قابل ملاحظهای موثر باشد.
الهام جهانگیری نیا؛ سید عطااله سیادت؛ احمد کوچک زاده؛ محمدرضا مرادی تلاوت؛ منوچهر سیاح فر
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کاربرد کودهای ورمیکمپوست و میکوریزا بر عملکرد کمی و کیفی سویا رقم L17 در شرایط تنش کمآبی، آزمایشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خرمآباد، در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (پس از 60، 120 و 180 میلیمتر تبخیر ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کاربرد کودهای ورمیکمپوست و میکوریزا بر عملکرد کمی و کیفی سویا رقم L17 در شرایط تنش کمآبی، آزمایشی به صورت کرتهای یک بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، در مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان خرمآباد، در سال 1392 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (پس از 60، 120 و 180 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A)، ورمیکمپوست و میکوریزا در شش سطح (عدم مصرف کودهای میکوریزا و ورمیکمپوست، تلقیح با کود میکوریزا، مصرف 5 و 10 تن در هکتار کود ورمیکمپوست، مصرف 5 و 10 تن در هکتار کود ورمیکمپوست به همراه میکوریزا) بهترتیب بهعنوان کرتهای اصلی و فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که تنش کمآبی سبب کاهش معنیدار تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه و زیستی شد، بهطوریکه بیشترین عملکرد دانه با میزان 7/3216 کیلوگرم در هکتار در تیمار 60 میلیمتر تبخیر بهدست آمد. استفاده تلفیقی از کودهای ورمیکمپوست و میکوریزا سبب افزایش صفات مذکور بهغیر از تعداد دانه در غلاف گردید. عملکرد دانه در تیمارهای 5 و 10 تن در هکتار ورمیکمپوست به همراه میکوریزا به ترتیب نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 23 و 29 درصد افزایش داشت. با افزایش فاصله آبیاری میزان روغن دانه کاهش و میزان پروتئین دانه افزایش پیدا کرد. درنهایت، جهت صرفهجویی در آب آبیاری و هزینه نهادهها و حصول عملکرد مطلوب در شرایط تنش کمآبی، میتوان از تلفیق کود ورمیکمپوست به میزان 5 در هکتار به همراه میکوریزا استفاده کرد.
جابر عیسیزاده پنجعلی خرابسی؛ محمد گلوی؛ محمود رمرودی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی و محلولپاشی متانول بر ویژگیهای کمی و کیفی سویا (رقم ’ویلیامز‘)، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعة پژوهشی دانشکدة کشاورزی مغان در سال 1390 انجام گرفت. تنش خشکی شامل آبیاری پس از 40، 55 و 70 درصد تخلیة رطوبت قابل دسترس بهعنوان عامل اصلی، و محلولپاشی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تنش خشکی و محلولپاشی متانول بر ویژگیهای کمی و کیفی سویا (رقم ’ویلیامز‘)، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعة پژوهشی دانشکدة کشاورزی مغان در سال 1390 انجام گرفت. تنش خشکی شامل آبیاری پس از 40، 55 و 70 درصد تخلیة رطوبت قابل دسترس بهعنوان عامل اصلی، و محلولپاشی متانول شامل عدم محلولپاشی (شاهد) و محلولپاشی با 7، 21 و 35 درصد حجمی متانول بهعنوان عامل فرعی لحاظ شد. تأثیر تنش خشکی بر قطر ساقه، طول غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، عملکرد دانه، شاخص برداشت، محتوای هیدرات کربن محلول، کلروفیل کل، درصد روغن و پروتئین دانه معنادار بود. افزایش تنش خشکی موجب افزایش محتوای هیدرات کربن محلول، درصد روغن دانه و کاهش سایر ویژگیهای مورد بررسی شد. تیمار آبیاری پس از 70 درصد تخلیۀ رطوبت قابل دسترس عملکرد دانه را 87/33 درصد کاهش داد. تأثیر محلولپاشی متانول بر تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه و محتوای کلروفیل بسیار معنادار و بر طول غلاف، تعداد دانه در غلاف، هیدرات کربن محلول و درصد پروتئین دانه معنادار بود. بیشترین تأثیر بر ویژگیهای بررسیشده از تیمار محلولپاشی با 21 درصد حجمی متانول بهدست آمد، بهطوری که عملکرد دانه نسبت به شاهد 6/25 درصد افزایش یافت و بیشترین عملکرد دانه از تیمار آبیاری پس از 40 درصد تخلیۀ رطوبت قابل دسترس بهدست آمد.
سمیه کرمی؛ سید علی محمد مدرس ثانوی؛ فائزه قناتی؛ مهرداد مرادی قهدریجانی
چکیده
بهمنظور بررسی آثار تنش کمبود آب و محلولپاشی روی بر عملکرد، کیفیت دانه، بنیۀ بذور و محتوای عنصر روی اندامهای مختلف ارقام سویا، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل تنش کمآبی در سه سطح (بدون تنش، تنش در مرحلۀ رشد رویشی و تنش در مرحلۀ رشد زایشی)، و عامل ...
بیشتر
بهمنظور بررسی آثار تنش کمبود آب و محلولپاشی روی بر عملکرد، کیفیت دانه، بنیۀ بذور و محتوای عنصر روی اندامهای مختلف ارقام سویا، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. عامل اصلی شامل تنش کمآبی در سه سطح (بدون تنش، تنش در مرحلۀ رشد رویشی و تنش در مرحلۀ رشد زایشی)، و عامل فرعی از ترکیب دو رقم L17 و کلارک 63 و سه سطح محلولپاشی در سه سطح (بدون محلولپاشی، محلولپاشی آب مقطر و محلولپاشی سولفات روی) بهدست آمد. نتایج نشان داد که صفات بررسیشده، تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. تنش کمآبی در هر دو مرحلۀ رویشی و زایشی سبب کاهش عملکرد دانه، مقدار عنصر روی اندامهای مختلف گیاه، درصد پروتئین و روغن دانه و شاخص قدرت گیاهچۀ سویا شد، اما درصد بذور سخت را در مراحل رویشی و زایشی بهترتیب 189 و 472 درصد افزایش داد. رقم کلارک 63 مقاومت بیشتری تحت تنش کمآبی داشت. بیشترین کاهش عملکرد دانه در وضعیت تنش در مرحلۀ رشد زایشی مشاهده شد. محلولپاشی روی بهترتیب عملکرد دانه، محتوای عنصر روی دانه، مقدار پروتئین دانه و شاخص قدرت گیاهچه را 34، 26، 5 و 38 درصد افزایش داد، اما درصد روغن دانه و بذور سخت را بهترتیب 4 و 58 درصد کاهش داد. محلولپاشی عنصر روی، رقم L17 را بیشتر از کلارک 63 تحت تأثیر قرار داد و عملکرد آن را فزونی بخشید.